Материалдар / Практикалық жұмыс. Екіөлшемді массивте элементті жою және кірістіру

Практикалық жұмыс. Екіөлшемді массивте элементті жою және кірістіру

Материал туралы қысқаша түсінік
Екі өлшемді массивтер пайдаланып Python программалау тілінде программалар жасау;
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

Қысқа мерзімді жоспары

Бөлім

Python программалау тілінде алгоритмдерді программалау

Педагогтың аты-жөні

Шаирова Ж.Т.

Күні


Сынып 9

Қатысушылар саны


Қатыспағандар саны


Сабақтың тақырыбы:

Практикалық жұмыс. Екіөлшемді массивте элементті жою және кірістіру

ББЖБ №4

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

9.3.3.2.Екі өлшемді массивтер пайдаланып Python программалау тілінде программалар жасау;

Сабақтың мақсаты:

Барлық оқушылар:

Python программалау тілінде екіөлшемді массивке элементтерді кірістіру және жою;

Көптеген оқушылар:

Python программалау тілінде екіөлшемді массивтермен жұмыс жасау;

Кейбір оқушылар:

Екіөлшемді массивке элементтерді кірістіру, жою программасының кодын ұсыну

Сабақтың барысы:

Сабақтың кезені/ уақыт

Педагогтың әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

1.Оқушылармен амандасу.

2.Сабақтың тақырыбы мен мақсаттарымен таныстыру.

Ұйымдастыру кезеңі:

Сәлемдесу, Оқушыларды түгелдеу

Өткен тақырып бойынша сұрақтар:

Миға шабуыл:

Insert дегеніміз ненеі білдіреді?

Delete дегеніміз ненеі білдіреді?

Python программалау тілінде не үшін қолданылады қалай ойлайсыздар?

Екіөлшемді массивке қандай қатысы бар деп ойлайсыздар?

1.Мұғаліммен амандасады.

2.Сабақтың тақырыбын дәптерге жазады.

3.Сабақтың мақсаттарымен танысады.





Оқушылардың іс-әрекеттерін ауызша мадақтау, қолдау көрсет


Сабақтың ортасы

Жаңа тақырыпты түсіндіру.

Өткен сабақта біз екіқлшемді массивпен жұмыс жасап есептер шығардық:

/ Миға шабуыл сұрақтарымен жұмыс істеу

Матрица ұғымын қалай түсінесің?

Екіөлшемді массивтін бірөлшемді айырмашылығы неде?

Екіөлшемді массивте элменттерді орынымен алмастыру үшін қандай команда қолдандық?

Екіөлшемді массивке қандай анйымалы қолдандық?

Екіөлшемді массив дегеніміз не?

Екіөлшемді массив – жолдар мен бағандардан тұратын кесте түріндегі деректер құрылымы.

Python-да екіөлшемді массивті list (тізім) арқылы құруға болады.

Еске түсірейік. 3х3 екіөлшемді массив құрастырайық.

Мұғалімді тыңдайды



Сұрақтарға жауап береді.






Нәтижесі:









matrix = [

[1, 2, 3],

[4, 5, 6],

[7, 8, 9]

]

for row in matrix:

print(row)



Осы екіөлшемді массивке жаңа элемент қосу үшін insert() әдісін пайдаланамыз

Мысалы, 2-жолдың (индексі 1) соңына 10 санын қосамыз:

matrix[1].append(10) # 2-жолдың соңына 10 қосу

for row in matrix:

print(row)

нәтижесі:

белгілі бір индекске мәнді кірістіреміз

matrix[1].insert(2, 99) # 2-жолдың 2-бағанына 99 кірістіру

for row in matrix:

print(row)

нәтижесі:

Элементтерді өшіру-жою:

Белгілі бір элементті жою үшін del, remove(), pop() әдістерін қолдануға болады.

Мысалы, жаңа біз қосқан 99 деген санды өшіру үшін, алдымен ол қай жерде орналасақын анықтаймыз: 2-жол 3-элемент (99)

del matrix[1][2] # 2-жолдың 3-бағанындағы элементті жою

for row in matrix:

print(row)

нәтижесі:

pop() әдісімен соңғы элементті жою:

қосқан 10 элементін жоямыз. Ол үшін анықтаймыз қай жерде орналасқанын 2-жол 4-элемент(10)


matrix[1].pop() # 2-жолдың соңғы элементін жою

for row in matrix:

print(row)

нәтижесі:


Практиқалық жұмыс:

Тапсырма: 3×3 өлшемді екіөлшемді массив құрыңыз.

Тапсырма: 2-жолдың 2-бағанына 77 мәнін кірістіріңіз.

Тапсырма: 1-жолдың соңғы элементін жойыңыз.

Тапсырма: 3-жолдың басына 55 мәнін қосыңыз.



















Мұғаліммен бірге берілген есептерді шығарады


































































Дескрипторлар:

3×3 массив құрады

Белгілі бір орынға мәнді кірістіреді

Элементті дұрыс жояды

Жолдың басына мән қосады





Оқушылардың іс-әрекеттерін ауызша мадақтау, қолдау көрсет











Оқушылардың жұмыстарын орындауына орай бағаланады










































































Сабақтың соңы

Өздеріңе таныс күнделікті қолданып жүрген

екіөлшемді кестелерге массив құрап, ұсыныңдар.

Рефлексия

Өзін-өзі бағалау.



Үй тапсырмасы

4×4 өлшемді екіөлшемді массив құрып, оған жаңа жол қосыңыз.

Белгілі бір индекске мән кірістіріңіз.

Кез келген жолдан элемент жойыңыз.






15 Мамыр 2025
119
Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз!
Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі.
Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы
Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз!
Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз!
Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз!
Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз!
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!
Министірлікпен келісілген курстар тізімі