Python тілінде шешуге болатын 40
түрлі есепті шешуге арналған амалдар мен кодтың
шешімдері. Бұл есептер тілінің түрлі аспектілерін қамтиды, мысалы:
циклдер, шартты операторлар, тізімдер мен сөздіктер, функциялар,
және басқа негізгі бағдарламалау принциптері.
1–10: Негізгі есептер
-
Екі санның қосындысын
табу
a =
int(input("Бірінші санды енгізіңіз: "))
b =
int(input("Екінші санды енгізіңіз: "))
print("Қосындысы:", a + b)
-
Факториал есептеу
n =
int(input("Санды енгізіңіз: "))
factorial =
1
for i in range(1, n +
1):
factorial *=
i
print(f"{n}-ның факториалы:
{factorial}")
-
Көбейту кестесін шығару
n =
int(input("Көбейту кестесін шығару үшін санды енгізіңіз:
"))
for i in range(1,
11):
print(f"{n} x {i} = {n *
i}")
-
Санның оң немесе теріс екенін
анықтау
number
= int(input("Санды енгізіңіз: "))
if number >
0:
print("Оң сан")
elif number <
0:
print("Теріс сан")
else:
print("Нөл")
-
Сандарды кері ретпен
шығару
n =
int(input("Санды енгізіңіз: "))
for i in range(n, 0,
-1):
print(i)
-
Тамаша санды тексеру
number =
int(input("Санды енгізіңіз: "))
is_prime =
True
for i in range(2,
number):
if number % i ==
0:
is_prime =
False
break
if is_prime and number >
1:
print(f"{number} жай сан.")
else:
print(f"{number} жай сан емес.")
-
Түзудің ұзындығын
есептеу
import
math
x1, y1
= map(int, input("Бірінші нүктенің координаттарын енгізіңіз (x1
y1): ").split())
x2, y2
= map(int, input("Екінші нүктенің координаттарын енгізіңіз (x2 y2):
").split())
length = math.sqrt((x2 -
x1)**2 + (y2 - y1)**2)
print(f"Түзудің ұзындығы:
{length}")
-
Келесі сандарды шығару
n =
int(input("Санды енгізіңіз: "))
for i in range(n + 1, n +
6):
print(i)
-
Бүтін санның бөлгіштерін
табу
number =
int(input("Санды енгізіңіз: "))
for i in range(1, number +
1):
if number % i ==
0:
print(i)
-
Фибоначчи тізбегін
шығару
n =
int(input("Фибоначчи тізбегінің ұзындығын енгізіңіз:
"))
a, b = 0,
1
for _ in
range(n):
print(a, end="
")
a, b = b, a +
b

11–20: Тізімдер мен
циклдар
-
Тізімнің ең үлкен және ең кіші элементін
табу
numbers
= list(map(int, input("Сандарды енгізіңіз:
").split()))
print(f"Ең үлкен элемент:
{max(numbers)}")
print(f"Ең кіші элемент:
{min(numbers)}")
-
Тізімдегі барлық сандардың қосындысын
табу
numbers = list(map(int,
input("Сандарды енгізіңіз:
").split()))
print(f"Сандардың қосындысы:
{sum(numbers)}")
-
Тізімді кері ретпен
шығару
numbers = list(map(int,
input("Сандарды енгізіңіз:
").split()))
print("Кері ретпен:",
numbers[::-1])
-
Ең жиі кездесетін элементті
табу
numbers = list(map(int,
input("Сандарды енгізіңіз:
").split()))
most_frequent =
max(set(numbers), key=numbers.count)
print(f"Ең жиі кездесетін элемент:
{most_frequent}")
-
Тізімдегі жұп сандарды
шығару
numbers = list(map(int,
input("Сандарды енгізіңіз:
").split()))
for num in
numbers:
if num % 2 ==
0:
print(num, end=" ")
-
Сандардың орташа мәнін
табу
numbers = list(map(int,
input("Сандарды енгізіңіз:
").split()))
average = sum(numbers) /
len(numbers)
print(f"Орташа мән:
{average}")
-
Тізімді сұрыптау (өсу
реті)
numbers = list(map(int,
input("Сандарды енгізіңіз:
").split()))
numbers.sort()
print(f"Сұрыпталған тізім:
{numbers}")
-
Қосарланған тізімдерді
біріктіру
list1 = list(map(int,
input("Бірінші тізімді енгізіңіз:
").split()))
list2 = list(map(int,
input("Екінші тізімді енгізіңіз:
").split()))
combined = list1 +
list2
print(f"Біріктірілген тізім:
{combined}")
-
Тізімнен теріс элементтерді алып
тастау
numbers = list(map(int,
input("Сандарды енгізіңіз:
").split()))
positive_numbers = [num for
num in numbers if num >= 0]
print(f"Тек оң сандар:
{positive_numbers}")
-
Тізімде сан бар-жоғын
тексеру
numbers = list(map(int,
input("Сандарды енгізіңіз:
").split()))
target =
int(input("Іздейтін санды енгізіңіз: "))
if target in
numbers:
print(f"{target} тізімде бар.")
else:
print(f"{target} тізімде жоқ.")

21–30: Операциялар мен шарты
есептер
-
ЕҮОБ (Ең үлкен ортақ бөлгіш)
табу
import
math
a, b =
map(int, input("Екі санды енгізіңіз: ").split())
gcd = math.gcd(a,
b)
print(f"ЕҮОБ: {gcd}")
-
Нақты санды дөңгелектеу
number
= float(input("Нақты санды енгізіңіз: "))
print(f"Дөңгелектелген сан:
{round(number)}")
-
Санның квадрат түбірін
табу
import
math
number =
float(input("Санды енгізіңіз: "))
print(f"Квадрат түбірі:
{math.sqrt(number)}")
-
Математикалық
операциялар
a, b =
map(int, input("Екі санды енгізіңіз: ").split())
print(f"Қосынды: {a +
b}")
print(f"Айырма: {a -
b}")
print(f"Көбейту: {a *
b}")
print(f"Бөлу: {a /
b}")
-
Санның жай сан немесе құрама сан екенін
тексеру
n =
int(input("Санды енгізіңіз: "))
if n >
1:
for i in range(2,
n):
if n % i ==
0:
print(f"{n} құрама сан.")
break
else:
print(f"{n} жай сан.")
else:
print(f"{n} жай сан емес.")
-
Санның кері мәнін табу
n =
int(input("Санды енгізіңіз: "))
print(f"Кері мәні:
{-n}")
-
Айырмашылықты тексеру
a =
int(input("Бірінші санды енгізіңіз: "))
b =
int(input("Екінші санды енгізіңіз: "))
if a !=
b:
print("Сандар тең емес.")
else:
print("Сандар тең.")
-
Санның бөлгіштерінің санын
табу
n =
int(input("Санды енгізіңіз: "))
count =
0
for i in range(1, n +
1):
if n % i ==
0:
count +=
1
print(f"Бөлгіштер саны:
{count}")
-
Санның квадратын тексеру
n =
int(input("Санды енгізіңіз: "))
if int(n**0.5) ** 2 ==
n:
print(f"{n} квадрат сан.")
else:
print(f"{n} квадрат сан емес.")
-
Санды көбейту немесе бөлу операциясын
таңдау
a, b =
map(int, input("Екі санды енгізіңіз: ").split())
operation = input("Операцияны таңдаңыз
(көпейту/бөлу): ").strip().lower()
if operation ==
"көпейту":
print(f"Көбейту: {a *
b}")
elif operation ==
"бөлу":
if b !=
0:
print(f"Бөлу: {a /
b}")
else:
print("Бөлу мүмкін емес.")
else:
print("Қате операция.")

31–40: Қосымша есептер
-
Берілген тізімді
сұрыптау
numbers = list(map(int,
input("Сандарды енгізіңіз:
").split()))
numbers.sort()
print(f"Сұрыпталған тізім:
{numbers}")
-
Кітапханалар мен модульдерді
қолдану
import
random
print(random.randint(1, 100)) # 1 мен 100
аралығында кездейсоқ сан
-
Сөздіктен мән іздеу
my_dict
= {"a": 1, "b": 2, "c": 3}
key =
input("Кілтті енгізіңіз: ")
if key in
my_dict:
print(f"{key} ->
{my_dict[key]}")
else:
print("Кілт табылмады.")
-
Сөздікті сұрыптау
my_dict
= {"a": 3, "b": 1, "c": 2}
sorted_dict =
dict(sorted(my_dict.items(), key=lambda item:
item[1]))
print(sorted_dict)
-
Сөздік элементін өзгерту
my_dict
= {"a": 1, "b": 2, "c": 3}
my_dict["a"] = 5
print(my_dict)
-
Сөздікке жаңа элемент
қосу
my_dict
= {"a": 1, "b": 2}
my_dict["c"] = 3
print(my_dict)
-
Сөздіктен элемент жою
my_dict
= {"a": 1, "b": 2, "c": 3}
del
my_dict["b"]
print(my_dict)
-
Сөздіктегі барлық кілттерді
алу
my_dict
= {"a": 1, "b": 2, "c": 3}
print(my_dict.keys())
-
Сөздіктегі барлық мәндерді
алу
my_dict
= {"a": 1, "b": 2, "c": 3}
print(my_dict.values())
-
Сөздіктегі кілт пен мәнді бір уақытта
өту
my_dict = {"a": 1, "b": 2,
"c": 3}
for key, value in
my_dict.items():
print(f"{key}: {value}")
Жалпы, тілінде есептердің шешімдері көптеген
тақырыптарды қамтиды.