«Қар айналады» дәстүрлі емес техника

Дәстүрлі емес техника: қағазды жұлу және бүктеу.

Мақсаты: Аққаланың бейнелеу образдарын кең көлемде суреттеу кезінде екі түрлі техниканы қисындастыруға үйрету.

Құрал-жабдықтар: сұр, көкшіл және басқа түсті қатты қағаз немесе картон, жұлу немесе домалақтау үшін жұмсақ ақ майлық, ілгекке және көздері үшін түрлі-түсті майлықтардың бөлшектері, қағаздан қиылған сәбіз мұрыны мен бас киімі, қылқалам, ыдысқа құйылған ПВА желімі, түрлі техникалармен бейнеленген аққала суреттерінің оқыту сызбалары.

Барысы: Тәрбиеші балалардың назарын алғаш түскен қарға аударып, одан не жасауға болатынын сұрайды. Е.Седованың өлеңі оқылады:

Ұлпа қар айналып

Жер бетін қармен орады.

Ақ ұлпа қардан мен,

Аққала жасаймын.

Қар жауғанда топ бала,

Соқтық келіп аққала.

Мұрны – сәбіз, үп – үшкір,

Көзі – көмір, қап – қара.

Көне шелек басында,

Сыпырғышы қолында.

Мұз айдынды аршуға

Келгендей – ақ ол мұнда.

Балалардан ақ ұлпа аққаланы неден жасауға болатыны (мақтадан, жүннен, жыртылған қағаздан, майлықтан) туралы қызығушылық танытып, майлықтан аққала жасауды ұсынады. Түрлі техникалармен педагогикалық эскиздерді қарап, майлықтың өлшемі жағынан қандай бөлшектерге бөлінетіні қарастырылады. Мұғалім бейнелеудің тәсілдерін көрсетеді: желіммен дөңгелек салып, оның үстіне жыртылған майлықты қойып, одан кейін желіммен кішірек дөңгелек салып, оның үстіне жыртылған майлықты қоямыз, одан кейін желіммен кішкентай дөңгелек саламыз және т.б. Бейнелеудің басқа тәсілдері туралы айтады: майлықтан түрлі өлшемді домалатамыз, содан кейін ыдыстағы желімге батырып, қағаз бетіне жапсырамыз. Балалар аққалаларының екі немесе үш дөңгелектен тұратын шешеді және майлық бөлшектерінен көздерін, ілгектерін, мұрнын қайда жапыстыру туралы естеріне түсіреді. Тапсырманы тез орындаған балалар өз аққалаларына қағаздан бас киім, сыпырғыш, шырша жапсырады. Қыраулар және басқа да әшекей бұйымдары.

Балалардың жұмыстарын тексерумен сабақ аяқталады, балалар өз аққалаларына ат қойып, үлкенін, кішкентайын, ең қызықтысын, томпағын, күлкілісін, қолапайсызын, басқаларына ұқсамайтынын табады.

Жапырақтың түсі өзгерді ме? Қандай болды? (ашық).

• Ал енді керісінше, мен негізгі жасыл түске қара бояудың тамшысын қосамын. Түсі өзгерді ме? Ол қандай болды? (қою қара).

• Қай уақытта жапырақ түсі осындай болады? (кеш уақытта, күн күңіренгенде).

• Дұрыс, көрдіңдер ме, сендер өздерің түс арқылы суреттегі ауа-райын көрсете аласыңдар. Ал қазір мынадай ойын ойнайық:

(«Жидектерді жина» ойыны)

• Менде қойбүлдірген (қызыл түске боялған және ортасынан екіге бүктелінген картон қағазынан жасалған жидектер) толы себеп бар.

• Мен қазір әрқайсысыңды жидектің бір бөлігін ауыз тигіздіремін, ал сендер басқа балалардн екінші бөлігін тауып алуларың қажет. Балалар түсі бойынша сәйкес жидек бөлігін тауып алады.

• Жарайсыңдар, барлығың да қажетті түсті таптыңдар. Ал енді сендер маған сурет-жұмбақ жасырыңдар. Әрқайсысың қойбүлдіргенге толы алаңқай суретін салып, ауа-райының жағдайын (күншуақ, ашық, түнерген, кеш кақыт) көрсете білу қажет, ал мен таупы көремін. Ал қанекей, тағы бір рет есімізге түсірейік, түс ашық болу үшін, қандай бояумен араластырамыз? (ақ).

• Ал қою болу үшін? (қара).

• Жұмыстарыңа кірісіңдер (сурет салуда бояуларды таңдаудаға балалардың өзіндік жұмысы).

• Жұмыстарын аяқтағандар мені өз алаңқайларыңы шақырыңдар (жұмысты талдау: Әсель, менімше, сенің суретіңде ашық күншуақты таңертеңгілік уақыт, жап-жэасыл шөп, ашық қызыл жидектер, барлығы ашық түске сіңген. Мен дұрыс таптым ба? Балалар сенден қалай ойлайсыңдар? т.б.).

• Осымен тәжірибелі сабағымыз аяқталды. Мен сендерге үйлеріңде тума-туыстарыңа да осындай жұмбақ жасыруларыңызды ұсынамын және олардың дұрыс жауап берді ме, жоқ па, келесі сабақта маған айтасыңдар.