Сабақ: "Қара шаңырақ"

Мектеп:№ 19 ЖОББМ

Күні:10.10.18

Мұғалімнің аты-жөні: Нығметжан Зейнұр Саламатқызы

Сынып: 5

Қатысқандар:

Қатыспағандар:

Осы сабақ арқылы

жүзеге асатын оқу

мақсаттары

5.Т/А1.Тірек сөздер мен ұсынылған иллюстрациялар арқылы тақырыпты болжау

Сабақтың мақсаттары

Барлық оқушылар орындай алады: Тірек сөздер мен иллюстрациялар арқылы тақырыпты болжай алады.

Оқушылардың көпшілігі орындай алады: Тірек сөздер мен иллюстрациялар арқылы тақырыпты болжап, мәтін құрай алады.

Кейбір оқушылар орындай алады: Тақырып бойынша пікірлерін өмірмен байланыстыра отырып, дәлелдеп айта алады.

Бағалау критерийлері

Тақырыпты тірек сөздер мен иллюстрациялар арқылы болжайды.

Тірек сөздер арқылы мәтін құрайды.

Тақырып бойынша пікірлерін өмірмен байланыстыра дәлелдейді.

Тілдік мақсат

Оқушылар орындай алады: Оқушылар сөйлеу кезінде орфоэпиялық нормаларды, тілдің үндестік заңын сақтай алады.

Пəнге қатысты сөздік қор мен терминдер: қара шаңырақ, отбасы, киелі,тәрбие, кенже ұл, шаңырақ, дәріптеу, медет тұту.

Талқылауға арналған сұрақтар:

-Неліктен қазақ халқы ұрпағына қап-қап алтын емес, қара шаңырақты мұра еткен?

-Отбасындағы құндылықтарға нені жатқызар едің?

Құндылықтарға баулу

Қазақстандық патриотизм және жалпыға бірдей еңбек қоғамы, еңбек және шығармашылық, ынтымақтастық, құрмет, ашықтық, өмір бойы білім алу.

Пəнаралық байланыс

Тарих, әдебиет

Тақырып бойынша алдыңғы білім

«Отбасылық дәстүрлер мен мерекелер» бөлімі бойынша бірінші сабақ. Тақырып бойынша оқушылар отбасы дәстүрлерін біледі. Ол туралы өз ойын айта алады.

Сабақтың жоспарланған

кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Сабақтың басы

5 мин

Ширату «Шаттық шеңбері» әдісі

Ақпыз, қара, сарымыз,

Ағайынбыз бәріміз.

Бір шаңырақ астында,

Жарасады әніміз!

«Пазл» әдісі арқылы тақырыпты болжап, топқа бөлінеді.

Киіз үй, шаңырақ, жаңа үлгідегі шаңырақ, үй суреттері

Сабақтың ортасы

30 мин

Тыңдалым және айтылым алдындағы тапсырма

1-тапсырма Ж

Қара шаңырақ туралы бейнеролик көрсетіледі. «Түртіп алу» стратегиясы бойынша мәтіннен тірек сөздерді теріп жазып, сөйлем құрайды.

Дескриптор:

1.Бейнероликте берілген мәтіннің мазмұнын түсінеді.

2.Мәтіннен тірек сөздерді теріп жазады.

3.Тірек сөздерден сөйлем құрайды.

Саралау жұмысы: Тапсырма кезінде қолдау қажет ететін оқушыға тірек сөздерді ұсынамын.

ҚБ «Бағдаршам» әдісі

Тыңдалым және айтылым кезіндегі тапсырма

2-тапсырма ТЖ

Берілген сөйлемдерден мәтін құрап, «Уақыт тізбегі» әдісі арқылы мазмұнын баяндайды.

Қазақта кенже ұлға мұра болып қалатын әкенің үйі «қасиетті қара шаңырақ», «үлкен үй» деп аталады.

Бұл үй әкесі тірі кезінде де, қайтыс болған соң да қара шаңырақ атала береді.

Халқына беделді, сыйлы, құрметті адамдардың қара шаңырағын оның ел-жұрты қанша уақыт өтсе де киелі деп санап, ұрпақтан-ұрпаққа дәріптеп жеткізіп отырған.

Отбасынан қыз бала ұзатылып, үлкен ұл үйленіп, бөлек шығып кеткен соң, кенже ұлға қара шаңырақпен бірге әке- шешені бағып-қағу, күту міндеті де жүктеледі.

Сондай-ақ осы кенже ұлға тиеселі болған қара шаңырақты басқа ұлдары кенже ұлдың үйі емес, әке шаңырағы деп есептеп, сый-құрметпен қарайды.

Оны өздеріне тірек, медет тұтады.

Сондықтан қазақы ортада ас беру, соғым басына шақыру сияқты әдет-ғұрыптарды атқаруда алдымен қара шаңырақ ескеріледі.

Қара шаңырақтың кенже ұлға мұрагерлікке қалдырылу салты сонау сақ , үйсін, ғұндар заманынан бастау алады.

Дескриптор:

1.Сөйлемдерден мәтін құрайды.

2.Мазмұнын айтады

Саралау жұмысы:

Түсіндірме сөздік беремін.

ҚБ «Екі жұлдыз, бір тілек» әдісі

Тыңдалым және айтылымнан кейінгі тапсырма

3-тапсырма ТЖ

«Ойлан, тап! » әдісі.

Шаңырақ, отбасына қатысты тыйым сөздер мен мақал-мәтелдердің жалғасын табады.

Жау құтырса шаңырағыңа......(қобыз тартар)

Бір шаңырақтың екі түрлі...(ауасы болады)

Шаңырақты отқа ......(тастама )

Шаңыраққа қарап..... (түкірме)

Ұяда не көрсең........(ұшқанда соны ілесің)

Отан отбасынан....... (басталады)

Отбасы шағын...... (мемлекет)

Дескриптор:

Тыйым сөздер мен мақал-мәтелдердің жалғасын табады.

Саралау жұмысы: Көп нүктенің орнына қойылатын жауаптары араластырылып берілген топшамалар ұсынамын.

ҚБ «Бас бармақ» әдісі арқылы топтар бірін-бірі бағалайды.

https://www.youtube.com/watch?v=fLP9Z7GGv3E

Тірек сөздер жазылған парақтар

Түрлі түсті қима қағаздар

Б.Қапалбек

М.Жолшаева

Т.Мадиева

Қазақ тілі жоба оқулығы

5- сынып

Алматы «Мектеп»

2017 жыл

Түсіндірме сөздік

Топшамалар

Сабақтың соңы

10 мин

4-тапсырма С

«Айтарым бар.... » әдісі арқылы оқушылар өз пікірін білдіре отырып, дәлелдейді.

-Неліктен қазақ ұрпағына қап-қап алтын емес, қара шаңырақты мұра еткен?

-Отбасындағы құндылықтарға нені жатқызар едің?

Дескриптор:

1.Өз пікірін дәлелдеп айтады.

2.Тақырыпты өмірмен байланыстырады.

ҚБ «Отшашу» әдісі

Оқу мақсаты мен бағалау критерийлеріне кері ораламын.

Кері байланыс

«Білім ағашы» әдісі арқылы кері байланыс жүргіземін.

Білім ағашы

1.Сабақ ұнады, тапсырмаларды

орындадым.

2. Сабақта қиындықтар кездесті.

3. Сабақты түсінбедім.

Түрлі түсті ленталар, шаңырақ макеті

Білім ағашының суреті, стикерлер