Материалдар / Қазақ әдебиеті. ҚМЖ 10-сынып

Қазақ әдебиеті. ҚМЖ 10-сынып

Материал туралы қысқаша түсінік
10 сынып. Арман Пв баспасы. Қазақ әдебиеті. ҚМЖ
ЖИ арқылы жасау
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 1-сабақ

Бөлім:

ІІІ бөлім: Парасат пайымы

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

Сынып: 10

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

А.Кемелбаева «Шашты» әңгімесі

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

10.1.1.1 әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау арқылы идеялық мазмұнын түсіну;

10.2.1.1 әдеби шығарманың композициялық ерекшеліктерін талдау

Сабақтың мақсаты

әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау арқылы идеялық мазмұнын түсіндіре алады. Әдеби шығарманың композициялық ерекшеліктерін талдай алады.

Құндылықтарға баулу

Ұлттық мүдде құндылығы: Қазақ тілінің қолдану аясын кеңейту, қоғам игілігі үшін қызмет ету. Ұлттық мәдениетті дәріптеу.

Ар-ұят құндылығы: адал еңбекті құрметтеу, сөзіне берік, ісіне адал болу, шешім қабылдай білу және жауапкершілікті сезіну.

Талап құндылығы: Білуге, жаңаны тануға құштарлық, сыни және креативті ойлау, дұрыс қарым-қатынас орната білу.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

Уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

5 минут













Сабақтың ортасы

15 минут











10 минут





















10 минут















Сабақтың соңы

5 минут

Ұйымдастыру кезеңі

«Гүлмен тілек»

(сергіту және топқа біріктіру)

1-тапсырма

«ББҮ» кестесі бойынша Айгүл Кемелбаева туралы білетін ақпараттарын жинақтау

Білемін

Білгім келеді?

Үйрен

генім








Топтық жұмыс

2-тапсырма

Джиксо» әдісі арқылы А.Кемелбаева «Шашты» әңгімесін оқу

Жүзеге асыру қадамдары:

1-қадам: сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтау. Тақырып бойынша білімнің актуалдылығы;

2-қадам: топтарға бөлу («жанұяға» -1,2,3,4). Мәтін қанша бөлікке бөлінсе, топ та сонша бөлікке бөлінеді.

3-қадам: жанұяның әр мүшесіне тапсырма беріледі.

3-тапсырма

Шығарманың сюжеттік-композициялық жоспарын құрастырыңыз.

















4-тапсырма


А.Кемелбаева «Шашты» әңгімесіндегі бөлімдерге талдау жүргізіңіз.


Shape 1


Шығарма сюжетін жеткізудегі маңызы

Шығарма

дағы мәселелер

ді жеткізудегі маңызы

Шығарма идеясын жеткізудегі маңызы












ББҮ» кестесі үшінші бөлігін толтырады.

Білемін

Білгім келеді?

Үйрен

генім








Оқушылар арнайы дайындалып келген гүлді алақандарына салып тұрып, бір-біріне тілек тілейді және гүлдің астына жазылған сөздер бойынша топқа біріктіріледі.



«Джиксо» әдісі арқылы берілген үзіндіні оқып, мазмұнын талдау

Сабақ соңында әр жанұя мүшесі мәтінді толығымен біліп шығуы керек, сондықтан әр бөлікті оқитын топ мүшесі үлкен жауапкершілікпен өз бөлігін оқуы керек, себебі ол өз ұяластарына оқығанын жеткізе алмаса, мәтін толық меңгерілмей қалады.

4 қадам: сараптау топтарына бөліну (1+1+1+1, 2+2+2+2, 3+3+3+3, 4+4+4+4)

5-қадам: мәтіннен өзіне бөлінген үзіндіні оқып, сараптау тобында талқылау, күрделі жерлерін мұқият түсініп, осы үзіндіні өз жанұя мүшелеріне қайткенде де ұғынықты жеткізудің жолдарын қарастырады

6-қадам: «жанұя»тобына барып, сараптау тобында түсініп келгендерін бір-біріне үйретеді. Қажет болса, мәтін мазмұнын түсіну үшін өзара сұрақтар қояды.


Шығарманың сюжеттік-композициялық жоспарын құрастырады.









А.Кемелбаева «Шашты» әңгімесіндегі бөлімдерге талдау жүргізеді.




















.


Талқылау кезінде оқушылардың айтылған пікірлері мен көзқарастары ауызша

мадақтау арқылы бағаланып, сабақтың келесі кезеңінде белсенді қатысуына ынталандырады

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!



Дескриптор

Білім алушы


-әңгіменің маңызды оқиғаларды анықтайды;

-әңгіменің басталуын (кейіпкерлермен, оқиға өтетін жермен, мерзіммен таныстыру) анықтайды;

-басты оқиғаға түрткі болған оқиғаны (байланысын) анықтайды;

-басты оқиғаны, оқиғаның дамыған сәтін (шиеленісін) табады;

-оқиғаның шегіне жеткен тұсын (шарықтау шегін) анықтайды;

-оқиғаның шешімін табады;

-әңгімеде көтерілген мәселе мен идеясын жеткізудегі маңызды бөлікті анықтайды;

себебін түсіндіред


Дескритор

Білім алушы

-шығарманың сюжетіне ықпалын анықтайды;

- шығармада көтерілген мәселелерді жеткізудегі маңызын көрсетеді

- шығарма идеясын жеткізудегі маңызын көрсетеді





Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл



Қалыптас

тырушы бағалауға арналған


тапсырма

лар жинағы

10-сынып









Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл















Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 2-сабақ

Бөлім:

ІІІ бөлім: Парасат пайымы

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

Сынып: 10

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

А.Кемелбаева «Шашты» әңгімесі

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

10.1.2.1 әдеби шығарманың жанрлық табиғатын тану

Сабақтың мақсаты

әдеби шығарманың жанрлық табиғатын айқындай алады.

Құндылықтарға баулу

Ұлттық мүдде құндылығы: Қазақ тілінің қолдану аясын кеңейту, қоғам игілігі үшін қызмет ету. Ұлттық мәдениетті дәріптеу.

Ар-ұят құндылығы: адал еңбекті құрметтеу, сөзіне берік, ісіне адал болу, шешім қабылдай білу және жауапкершілікті сезіну.

Талап құндылығы: Білуге, жаңаны тануға құштарлық, сыни және креативті ойлау, дұрыс қарым-қатынас орната білу.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

Уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

5 минут









Сабақтың ортасы

8 минут












10 минут











10 минут
















7 минут













Сабақтың соңы

5 минут









Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылармен амандасу, сабаққа қатысуын түгендеу

Психологиялық ахуал

Есте қалған қызықты оқиға
Миға шабуыл

1-тапсырма

1.Әңгіме арқауы болған оқиғада қай кезең суреттеледі?

2.Автор неліктен кейіпкер баланың есімін басында Кенжебек деп алып, соңынан Шашты деп атайды? Астарлы ойды тарқатып айт .

3.Бала қандай жағдайда тұтқынға түсті?

4.Атажан бай Тасқұлға нені сеніп тапсырды?

5. Не себепті жазушы түрікмен елінде мәңгіге қалған қарт жылқышыны баланың құтқарушысы қылып отыр?

6.Түркімендерге тән мінез қандай?


2-тапсырма

Өлеңнің жанрлық ерекшеліктерін көрсетіңіз және шығармадан мысалдар келтіре отырып дәлелдеңіз.

Жанрлық ерекшеліктер

Мысалдар

Құрылымы


Мақсаты


Тілдік ерекшеліктері



3-тапсырма

Т.Сұлтанбековтың «Көшпелі алтын» ғылыми фантастикалық әңгімесінің жанрлық ерекшелігін А.Кемелбаеваның «Шашты» әңгімесімен салыстыра отырып анықтаңыз.

«Көшпелі алтын» «Шашты»

әңгімесі әңгімесі









4-тапсырма (оқулықтан)

Берілген үзіндіні талда. Жылқышы ата Кенжебекке не себепті көк бөрі туралы айтып отыр? Оның өзі иығына неліктен бөрінің терісін жамылды?



ЕББҚ оқушыға тапсырма

10-тапсырма (оқулықтан)

Тірек сөздерді пайдалана отырып,

шағын әңгіме құрастыр.

Жылқы, жаугершілік, барымта, тұтқын, бәйге, тұлпар, туған ел



Психологиялық ахуал

Есте қалған қызықты оқиға
Топ дөңгеленіп отырып, қатысушыларға доп беріледі Допты бір - біріне кезектесіп беріп, есте қалған қызықты оқиғаларды айтады.




Өткен сабақты қайталау мақсатында

сұрақтарға жауап береді.








Өлеңнің жанрлық ерекшеліктерін көрсетеді және шығармадан мысалдар келтіре отырып дәлелдейді.







Т.Сұлтанбековтың «Көшпелі алтын» ғылыми фантастикалық әңгімесінің жанрлық ерекшелігін А.Кемелбаеваның «Шашты» әңгімесімен салыстыра отырып анықтайды.



Тірек сөздерді пайдалана отырып, шағын әңгіме құрастырады.




Қойылған сұраққа байланысты үзіндіге талдау жасайды.










Ауызша

мадақтау арқылы

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!


Дескриптор

Білім алушы

- мәтіннің құрылымдық ерекшелігін анықтайды;

-мәтіннің жазылу мақсатын идеясымен байланыстыра отырып талдайды;

-тілдік ерекшелігіне талдау жүргізеді;

-мәтіннен мысал келтіреді.






Дескриптор

Білім алушы

-композиция

лық ерекшелігіне байланысты ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтайды;

-оқиғаның шынайылығы

на байланысты ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтайды;

-кейіпкерлер жүйесіне қатысты ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтайды.








Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл



Қалыптас

тырушы бағалауға арналған


тапсырма

лар жинағы

10-сынып









Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл




















Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 3-сабақ

Бөлім:

ІІІ бөлім: Парасат пайымы

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

Сынып: 10

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

А.Кемелбаева «Шашты» әңгімесіндегі кейіпкерлер бейнесі

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

10.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау

Сабақтың мақсаты

Көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау арқылы сипаттай алады.

Құндылықтарға баулу

Ұлттық мүдде құндылығы: Қазақ тілінің қолдану аясын кеңейту, қоғам игілігі үшін қызмет ету. Ұлттық мәдениетті дәріптеу.

Ар-ұят құндылығы: адал еңбекті құрметтеу, сөзіне берік, ісіне адал болу, шешім қабылдай білу және жауапкершілікті сезіну.

Талап құндылығы: Білуге, жаңаны тануға құштарлық, сыни және креативті ойлау, дұрыс қарым-қатынас орната білу.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

Уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

5 минут









Сабақтың ортасы

5 минут






















15 минут

















10 минут













5 минут








Сабақтың соңы

5 минут







Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылармен амандасу, сабаққа қатысуын түгендеу

Психологиялық ахуал

«Тасбақалардың жүгірісі».
Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсатын хабарлау

Тақырыптық ақпарат

Жинақтау-әдеби тип жасау әрекеті. Көркем шығармадағы жинақтау-тип, даралау-мінез. Типтендіру - суреткердің іс жүзінде өмір шындығын өз дүниетанымы тұрғысынан белгілі бір уақыт пен кеңістікке, әлеуметтік орта мен дәуірге сай талғап-тануы, таңдап іріктеуі және жинақтауы, сол арқылы өзі жасап отырған көркем бейнені сомдауы, тұлғаландыруы, даралауы болып табылады.



1-тапсырма

1)А.Кемелбаева «Шашты» әңгімесіндегі кейіпкерлерге тән ерекшеліктерді анықтаңыз


Кейіпкер

лер/ ерекшеліктері



Өмірлік мақсат

тары




Құндылық

тары





2) Әңгімедегі өмірлік мақсаттары мен құндылықтары бойынша топтастыруға болатын және осы критерийлер бойынша ерекшеленетін кейіпкерлерді анықтап, түсініктеме беріңіз

3-тапсырма (оқулықтан)

Әңгіме кейіпкерлеріне мінездеме бере отырып, образдың жасалу тәсілін талдаңдар.


Кейіп

керлер

Шығармадан үзінді

Мінез ерекшелігі

Жинақ

тау/да

ралау

















3-тапсырма

Түркімендерге тән мінезге сипаттама беріп, түркімендердің сал-дәстүрі туралы баяндаңдар.



Рисунок 1

Психологиялық ахуал


«Тасбақалардың жүгірісі».
Бұл жүгірудің еркекшелігі, мәреге ең соңғы келген ойыншы жеңеді. Ойыншылар бөлменің бір жағына қатарлап тұрады, содан соң қарама - қарсы жаққа «жүгіреді». Бір орында тұруға болмайды. Барлығы қимыл - қозғалыста болуы қажет. Қимылдары баяу болады. Ең соңғы мәреге жеткен «тасбақа» жеңіске ие болады.

Кейіпкерлер:

Тасқұл – шалдың шын аты емес. Бұл – басына түскен тағдырына назаланып, азбан құлға айналған шалдың өзіне-өзі қойып алған аты. Шал шын атын да, шыққан тегін де айтқысы келмейді.Жылқышы қосында оңаша отырып, әңгіме-дүкен құрған екеуінің тағдыр тауқыметі ұқсас. Айырмашылығы – тағдырына көндігіп, еті өліп кеткен шал мен сол тағдырды қайталауға мәжбүр болып тұрған бала.Қанша рет қашуға әрекеттенсе де, жолы болмаған шал өзінің ауыр тағдырын балаға қайталатқысы келмейді. Сондықтан ол қабырғасы қатып, буыны бекімеген баланы үнемі қайраттандырып отырады. Жанын жасытуға, өмірден күдер үзуіне жол бергізбейді. Жылқы сырына қанық шал алда болатын аламан бәйгені сылтауратып, түрікпеннің боз жүйрігін арнайы баптап, сол бәйгеде баланы қашуға дайындайды. Кенжебек сияқты бала күнінде қолға түсіп, жат жерде қартайған шалдың ендігі арманы – баланы туған жерге аттандыру.



Әңгімедегі кейіпкерлерге тән ерекшеліктерді анықтайды.

Әңгімедегі өмірлік мақсаттары мен құндылықтары бойынша топтастыруға болатын және осы критерийлер бойынша ерекшеленетін кейіпкерлерді анықтап, түсініктеме береді.


Әңгіме кейіпкерлеріне мінездеме бере отырып, образдың жасалу тәсілін талдайды.








Талқылау кезінде оқушылардың айтылған пікірлері мен көзқарастары ауызша

мадақтау арқылы бағаланып, сабақтың келесі кезеңінде белсенді қатысуына ынталандырады

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!





















Дескриптор

Білім алушы

-кейіпкерлер

дің өздеріне тән ерекшеліктерін шығармадан мысалдар келтіре отырып анықтайды;

-өмірлік мақсаттары бойынша жинақтауға болатын кейіпкерлерді анықтайды;

-шығармада ерекшеленген кейіпкерді табады;

-мысалдар келтіре отырып, өз пікірін дәлелдейді.




Дескриптор

Білім алушы

-шығармадан үзінді келтіреді,

-кейіпкерлерге мінездеме береді,

-жасалу тәсілін анықтайды.






Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл



Қалыптас

тырушы бағалауға арналған


тапсырма

лар жинағы

10-сынып









Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл











Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 4-сабақ

Бөлім:

ІІІ бөлім: Парасат пайымы

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

Сынып: 10

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

А.Кемелбаева «Шашты» әңгімесінің көркемдік тілі.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

10.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану

10.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың орны мен қызметін талдау

Сабақтың мақсаты

Көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдана алады. Шығармадағы көркемдегіш құралдардың орны мен қызметін талдай алады

Құндылықтарға баулу

Ұлттық мүдде құндылығы: Қазақ тілінің қолдану аясын кеңейту, қоғам игілігі үшін қызмет ету. Ұлттық мәдениетті дәріптеу.

Ар-ұят құндылығы: адал еңбекті құрметтеу, сөзіне берік, ісіне адал болу, шешім қабылдай білу және жауапкершілікті сезіну.

Талап құндылығы: Білуге, жаңаны тануға құштарлық, сыни және креативті ойлау, дұрыс қарым-қатынас орната білу.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

Уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

5 минут









Сабақтың ортасы

10 минут












































































15 минут




10 минут













Сабақтың соңы

5 минут







Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылармен амандасу, сабаққа қатысуын түгендеу

Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсатын хабарлау

1-тапсырма

Сөздікпен жұмыс

Құма-күң, шапқыншылықта қолға түскен әйел

Оба – түрікпен ауылы

Ысық көл – Ыстықкөл

Алғи- елсіз алыс жер, қатерлі жол

Алақшы – миф, кісі өлтіруші, ажал

Лаухил –тағдыр тақтасы

Бақауыл – әскерід жабдықтаушы, олжа бөлуші

Сейілхан – қазақ түрікпенді кейде солай атайды.

Құртқа дүние – опасыз қу дүние

Теңіз – Балқаш көлі

Теке түрікпен, бұғы қырғыз –ру аттары

Суын – теңіз жылқысы

Шоқбелдеу - асыл тасты белбеу

2-тапсырма

А.Кемелбаева «Шашты» әңгімесінен алынған үзіндінің тіліне талдау жүргізіңіз.

...Құс ұшпас құла түзде жер-көкті тұтас шаңға ораған ордалы құлан кезікті. Аспанды қақ бөліп құйын тұрғандай жойқын үдерген құландар екі ортаны жара ұрымтал тұстан киліккен.Үйірдің алдында басы қазандай ірі айғыр құлан жер қайысқан салт аттыларды көргенде қас-қағымда осқырынып, қалт тұра қалды. Айғыр құлан тұяғымен жер тарпып, танауы делдие, иегіне өскен түгі сойдиып, көзі қанға толып, адыраңдай басын кекжитті. Сол замат оның соңына ерген үйірі, мың бас табын құлан қоса шалт тоқтаған. Жердегіні көре қоймайтын өткір көзі биіктегіні қалт жібермейтін айғыр құлан ащы дауыспен қатты кісінеді. Өмір мен өлім арасы мың құлан. Қияндағы Жайық бетке су іздеп шұбап бара жатқан мың сан тұяқ көсіліп, селдей жөңкіліп келеді екен. Өлі тыныштық буған маңғаз дала кенеттен тіріліп, жон арқасы жыбыр-жыбыр қозғалып, айдалаға маңып, құлан тайпа қопарыла көшіп барады. Көсем құланның ащы кісінеуін бұйрат қырқалар асқан қыпшақ ұл естіген жоқ, қарғыстай тым ащы дауыс қарсы жолыққан жүз түрікпеннің құлағын жарды...

Үлгі:

Көркемде

гіш құрал

Үзіндіден мысал

Қолданылу мақсаты

Эпитет

ордалы құлан кезікті.

Құланның үйірімен жүргенін, көптігін «ордалы» сын есім арқылы қаттың ерекшелігін айқынап тұр.

Теңеу

басы қазандай ірі айғыр

Құлан айғырының ірілігін басын қазанның үлкенігімен теңеу арқылы бейнелейді.

Теңеу

Аспанды қақ бөліп құйын тұрғандай

Үйірлі құланның шауып келе жатқандағы жер-көкті тұтас шаңға ораған сәтін суреттеп, құйын жүріп өтуімен теңейді.





3-тапсырма

А.Кемелбаева «Шашты» әңгімесіндегі көтерілген мәселені және алған әсеріңізді өлеңмен немесе ойтолғау түрінде жеткізіңіз.


4-тапсырма

Әңгімеде кездесетін нақыл сөздер мен тұрақты сөз тіркестерін жинақтап, мағынасын ашыңыздар.

Үлгі:

Тілі байлану - үндей алмай қалу, сөйлей алмай қалу, қорыққаннан не дерін білмеу

ат құлағында ойнап өскен – атқа мінуді еркін меңгерген, аттың бабын білетін, атқа кішкентайынан мініп үйренген.

Рефлексия

«5-5-1» әдісі

Оқушылар сабақ кезінде нені меңгергендері жайлы 5 сөйлем жазады. Одан кейін сол 5 сөйлемді 5 сөзге дейін қысқартады. Соңында 5 сөзді 1 сөзге қысқартады. Оқушылар өздерінің түйінді сөзін бүкіл сыныппен бөліседі.









Сөздікпен жұмыс.

Бұрын кездеспеген сөздердің мағынасын анықтайды.















А.Кемелбаева «Шашты» әңгімесінен алынған үзіндінің тіліне талдау жүргізеді.
































































Әңгімедегі көтерілген мәселені және алған әсерін өлеңмен немесе ойтолғау түрінде жеткізеді.


Әңгімеде кездесетін нақыл сөздер мен тұрақты сөз тіркестерін жинақтап, мағынасын түсіндіреді.










«5-5-1» әдісі арқылы жазбаша рефлексия жасайды.



Талқылау кезінде оқушылардың айтылған пікірлері мен көзқарастары ауызша

мадақтау арқылы бағаланып, сабақтың келесі кезеңінде белсенді қатысуына ынталандырады

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!


Дескриптор

Білім алушы

-үзіндіде қолданылған көркемдегіш құралдарды анықтайды.

-қолданылу мақсатын айқындайды.










Дескриптор

Білім алушы

-шығармада көтерілген мәселені анықтайды;

- мәселеге қатысты жауабын шығармашылықпен жеткізеді.













Жетон арқылы бағалау

Рисунок 2


Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл



Қалыптас

тырушы бағалауға арналған


тапсырма

лар жинағы

10-сынып









Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл


































Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 5-сабақ

Бөлім:

ІІІ бөлім: Парасат пайымы

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

Сынып: 10

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

А.Кемелбаеваның «Шашты» әңгімесіндегі көтерілген мәселелер

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

10.2.4.1 көркем шығармада көтерілген мәселелерге талдау жасау арқылы шығармашылық жұмыс (эссе, әңгіме, өлең, әдеби және еркін тақырыптарға шығарма) жазу

10.3.2.1 көркем шығармадағы көтерілген мәселелердің жаңашылдығына баға беру

Сабақтың мақсаты

көркем шығармада көтерілген мәселелерге талдау жасау арқылы шығармашылық жұмыс орындай алады. Көркем шығармадағы көтерілген мәселелердің жаңашылдығына баға бере алады.

Құндылықтарға баулу

Ұлттық мүдде құндылығы: Қазақ тілінің қолдану аясын кеңейту, қоғам игілігі үшін қызмет ету. Ұлттық мәдениетті дәріптеу.

Ар-ұят құндылығы: адал еңбекті құрметтеу, сөзіне берік, ісіне адал болу, шешім қабылдай білу және жауапкершілікті сезіну.

Талап құндылығы: Білуге, жаңаны тануға құштарлық, сыни және креативті ойлау, дұрыс қарым-қатынас орната білу.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

Уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

5 минут









Сабақтың ортасы

8 минут



















7 минут












20 минут
















Сабақтың соңы

5 минут












Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылармен амандасу, сабаққа қатысуын түгендеу

«Ән шырқау»


Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсатын хабарлау

1-тапсырма

Төмендегі сұрақтарға сүйеніп, шығармада көтерілген мәселелерді анықта.

1. «Шашты» әңгімесіндегі көтерілген басты мәселе қандай?

2. Шалдың «Жылқы әулие, әулиеге тапсырдым» деген сөзінен не аңғардыңдар?

3. «Текежәуміттің айтулы бектері, бай-бағланы өз жүйрігі озғанын күтіп, жарысты есі шығып қызықтайды. Бәйгенің ең қызған шағында кертағыдай бұл қазақ бүлікшіл, өлермен халық екенін көрсет, менмен текежәуміт бектеріне атасын таныт! Сол сәт менің есіл өткен қайран өмірімнің құны толық ақталғаны! Қарағым, бұл тойда сен тәуекел деп бел буып, еліңе қашасың!...» деген жылқышы шалдың арманын қалай түсінесіңдер? Өз сөздеріңмен баяндап беріңдер.



А.Кемелбаеваның «Шашты» әңгімесіндегі көтерілген мәселелердің қазіргі кездегі өзектілігіне пікіріңді білдір.

Схема 1



2-тапсырма

Тақырыптардың бірін таңдап шығарма жаз.

1.Туған жердің күні де ыстық, түні де ыстық

2. Өз елімнің басы болмасам да,
Сайының тасы болайын.

ЕББҚ оқушыға тапсырма

10-тапсырма (оқулықтан)

Берілген тірек сөздерді пайдалана отырып, шағын әңгіме құрастыр.

Жылқы, жаугершілік, барымта, тұтқын, бәйге, тұлпар, туған ел.

Рефлексия

«Білім поштасы»

1.Менің ойымша...

2.Себебі...

3.Мысалы...

4.Қорыта айтқанда...


Психологиялық ахуал

«Ән шырқау»

Оқушы топтарына ел арасында көп тараған, кеңінен таныс әндердің бір шумағы мен қайырмасы жазылған карточкалар таратылып беріледі. Оқушылардың әр тобы тез арада дайындалып, кезекпен карточкаларда келтірілген әндерді бірлесе орындауы керек.






Берілген сұрақтарға сүйеніп, шығармада көтерілген мәселелерді анықтайды.










А.Кемелбаеваның «Шашты» әңгімесіндегі көтерілген мәселелердің қазіргі кездегі өзектілігіне пікірлерін білдіреді.










Тақырыптардың бірін таңдап шығарма жазады.






Берілген тірек сөздерді пайдалана отырып, шағын әңгіме құрастырады.



Талқылау кезінде оқушылардың айтылған пікірлері мен көзқарастары ауызша

мадақтау арқылы бағаланып, сабақтың келесі кезеңінде белсенді қатысуына ынталандырады

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!


Дескриптор

Білім алушы

-көтерілген мәселені анықтайды;

-өз ойын білдіреді,

-сұрақтарға жауап береді.




Дескриптор

Білім алушы

- шығармада көтерілген проблемалық мәселелерді анықтайды;

- өзектілігін көрсетеді;

- мәселелердің жаңашылдығына баға береді.


Дескриптор

Білім алушы

-тақырыптардың бірін таңдайды,

-шығарма жазады,

-жанрлық ерекшелігін сақтайды,

-құрылымын сақтайды,

-көркемдегіш құралдарды орынды қолданады,

-сауатты жазады.







Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл



Қалыптас

тырушы бағалауға арналған


тапсырма

лар жинағы

10-сынып









Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл


















Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 6-сабақ

Бөлім:

ІІІ бөлім: Парасат пайымы

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

Сынып: 10

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

А.Кемелбаеваның «Шашты» әңгімесін адамгершілік құндылықтар тұрғысынан талдау. Бөлім бойынша жиынтық бағалау-1

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

10.3.3.1 шығарманың идеясын адамгершілік құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу


Сабақтың мақсаты

Шығарманың идеясын адамгершілік құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жаза алады.

Құндылықтарға баулу

Ұлттық мүдде құндылығы: Қазақ тілінің қолдану аясын кеңейту, қоғам игілігі үшін қызмет ету. Ұлттық мәдениетті дәріптеу.

Ар-ұят құндылығы: адал еңбекті құрметтеу, сөзіне берік, ісіне адал болу, шешім қабылдай білу және жауапкершілікті сезіну.

Талап құндылығы: Білуге, жаңаны тануға құштарлық, сыни және креативті ойлау, дұрыс қарым-қатынас орната білу.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

Уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

5 минут









Сабақтың ортасы

10 минут



















































































25 минут















































Сабақтың соңы

5 минут












Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылармен амандасу, сабаққа қатысуын түгендеу

«Арқаға массаж жасау»

Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсатын хабарлау

1-тапсырма

Кейіпкерлер бейнесіне тән адамгершілік құндылықтарды анықтаңыз. Адамгершілік құндылықтардың кейіпкерді тұлға ретінде қалыптастырудағы маңызына талдау жасаңыз.

Кейіпкер

лер

Адамгершілік құндылық

тар

Шығарма

дан мысал

Тасқұл


Өзі кісі елінде бар қиындықты көріп, құл болып жүрсе де, Кенжебек

тің туған елімен, ата-анасымен қауышуына көмек береді.

Кенжебек, жас та болсаң, бас болар сәт келді. Теке түрікпен «Әр түлкі өз құйрығын мақтайды», — деп айтады. Текежәуміттің айтулы бектері, бай-бағланы өз жүйрігі озғанын күтіп, жарысты есі шығып қызықтайды. Бәйгенің ең қызған шағында кертағыдай бұл қазақ бүлікшіл, өлермен халық екенін көрсет, менмен текежәуміт бектеріне атасын таныт! Сол сәт менің есіл өткен қайран өмірімнің құны толық ақталғаны! Қарағым, бұл тойда сен тәуекел деп бел буып, еліңе қашасың!

Тасқұл



Жылқышы шал ата салтымен бала елге аман жетсін деп Кенжебектің қолына күмістелген қамшы ұстатты. Қосқа кіргізіп, бір итіне ырымдап, тоқым жауып қойды.

Кенжебек


Кенжебек кіндік қаны тамған қыпшақ ауылына жарты күншілік жер қалғанда, жолда тауып алған найзасына ту көтерді.Кездігімен теке тұлпарының жал-құйрығынан бір тұтамын түбінен кесіп, қыл шашақ ту жасап алды. Еліне ту көтеріп кірді. Қиянда қалған тілекші жылқышы ата осы кейпін көрсе деп ырымдап істеген.

«Парасат пайымы» бөлімі бойынша жиынтық бағалау

Оқу мақсаты 10.3.3.1 шығарманың идеясын адамгершілік құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу

Бағалау критерийі Білім алушы Шығарманың идеясын адамгершілік құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазады

Ойлау дағдыларының

деңгейі Жоғары деңгей дағдылары Орындау уақыты 25 минут

Тапсырма

А.Кемелбаеваның «Шашты» әңгімесінің идеясын адамгершілік құндылық тұрғысынан талдап, идеяны жеткізудегі автор шеберлігіне баға беріп, 100-150 сөзден тұратын эссе жазыңыз.

Бағалау критерийі

Тапсырма

Дескриптор

Балл

Білім алушы

Шығарманың идеясын адамгершілік құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазады



шығармада көтерілген адамгерші

лік құндылық

тарды анықтайды;

2

шығарма

ның идеясын анықтайды

1

автор шеберлігіне баға береді;

1

көзқарасын дәлелдейді;

1

өзіндік түйін жасайды;

1

логикалық бірізділікті сақтайды

1

Барлығы


7






Рефлексия









Психологиялық ахуал

«Арқаға массаж жасау» Оқушылар шеңбер құрып тұрады да, мұғалімнің айтуы бойынша оңға бұрылып, ілгері қарай жүреді. Әр оқушы алдында тұрған жолдасының арқасына массаж жасауы керек. Бір минуттан кейін шеңбер теріс айналып, қайтадан алдында тұрған сыныптастарына массаж жасайды.





Кейіпкерлер бейнесіне тән адамгершілік құндылықтарды анықтайды. Адамгершілік құндылықтардың кейіпкерді тұлға ретінде қалыптастырудағы маңызына талдау жасайды.








































































«Парасат пайымы» бөлімі бойынша жиынтық бағалау тапсырмаларын орындайды.











































Сабақта алған жағымды әсерлерін алдарындағы жүрек стикерлеріне жазып, тақтадағы жүрекке жабыстырады.







Талқылау кезінде оқушылардың айтылған пікірлері мен көзқарастары ауызша

мадақтау арқылы бағаланып, сабақтың келесі кезеңінде белсенді қатысуына ынталандырады

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!


Дескриптор

Білім алушы

- кейіпкер бойындағы адамгершілік құндылықтарды анықтайды;

- шығармадан мысал келтіреді; - құндылықтар

дың кейіпкерді тұлға ретінде қалыптастыруындағы маңызына пікір білдіреді.




































































Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл



Бөлім бойынша жиынтық бағалауға арналған


тапсырма

лар жинағы

10-сынып









Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл










































Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 7-сабақ

Бөлім:

ІІІ бөлім: Парасат пайымы

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

Сынып: 10

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Т.Сұлтанбеков «Көшпелі алтын» ғылыми фантастикалық әңгімесі. Композициялық құрылымы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

10.1.1.1 әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау арқылы идеялық мазмұнын түсіну;

10.2.1.1 әдеби шығарманың композициялық ерекшеліктерін талдау


Сабақтың мақсаты

Әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау арқылы идеялық мазмұнын түсіндіре алады. Әдеби шығарманың композициялық ерекшеліктеріне талдау жасай алады.

Құндылықтарға баулу

Ұлттық мүдде құндылығы: Қазақ тілінің қолдану аясын кеңейту, қоғам игілігі үшін қызмет ету. Ұлттық мәдениетті дәріптеу.

Ар-ұят құндылығы: адал еңбекті құрметтеу, сөзіне берік, ісіне адал болу, шешім қабылдай білу және жауапкершілікті сезіну.

Талап құндылығы: Білуге, жаңаны тануға құштарлық, сыни және креативті ойлау, дұрыс қарым-қатынас орната білу.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

Уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

10 минут

















































Сабақтың ортасы

15 минут





















10 минут




























5 минут














Сабақтың соңы

5 минут



Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылармен амандасу, сабаққа қатысуын түгендеу

«Атомдар мен молекулалар»

Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсатын хабарлау

Тақырыптық ақпарат

Талап Сұлтанбеков 1930 жылы 1 қыркүй екте Алматы облысының Ақсу ауданында мұғалімдер отбасында дүниеге келген. Талап Сұлтанбеков – ақын Ілияс Жансүгіровтің немере інісі, яғни Ілиястің атасы Берсүгірдің екінші баласы – Сүлейменнің немересі. Анасы Дәмеш Берсүгірова – қазақтың белгілі ақындарының бірі. Дәмештің атасы Нияз – батыр, болыс болған кісі.

Т.Сұлтанбеков Қазақ мемлекеттік университетін бітіріп, бұрынғы Семей облысы Абыралы ауданы Қайнар ауылындағы мектепке мұғалім болып орналасады. 1955–1959 жылдары облыстық «Жетісу» газетінде, 1962–1970 жылдары «Білім және еңбек» журналында жұмыс істеген. 1970–1985 жылдары «Қазақфильм» киностудиясында еңбек жолын жалғастырған, 500-ден астам көркем фильмдердің қосалқы туындыгері болды. 1985–1991 жылдары Бүкілодақтық «Киноорталық» бірлестігінің қазақ бөлімінің директоры қызметін атқарады. Шахмат, дойбы, тоғызқұмалақ ойындарын насихаттаушы және республикалық дәрежедегі төреші, Қазақстан Республикасының бірнеше дүркін чемпионы болады. Т.Сұлтанбеков – журналист-жазушы, Қазақстан Киноматографистер одағының мүшесі.

Талап Сұлтанбеков, сондай-ақ, қазақ әдебиетінде фантастика жанрының негізін салушылардың бірі болды. Осы жанрдағы жазушының кітаптары: «Көшпелі алтын», «Жүрек тулайды», «Жұлдыз ат», «Лұқпан Хакім», «Тізгін», «Темір еліне саяхат» деп аталады

«Көшпелі алтын» ғылыми- фантастикалық әңгімесі үш бөлімнен тұрады:

1-бөлім: «Таудағы от»

2-бөлім: «Шайтантауға сапар»

3-бөлім: «Үңгірдегі сыр»

Негізгі кейіпкер қарапайым мектеп оқушысы - Сәмен.

1-тапсырма

Топтық жұмыс

Графикалық органайзерлер

Әр топ өздеріне берілген сызбаға шығарманың берілген бөлімінің сюжеттік құрылымымен таныстырады

1 топ «Таудағы от» «Эмоция кестесі» арқылы аталған бөлім бойынша алған әсерлерін кестеге түсіреді

ІІ топ «Шайтантауға сапар» «Хикая картасы» шығарма мазмұнын оқиға желісін сақтай отырып, картаға түсіреді.

ІІІ топ «Үңгірдегі сыр» «Оқиға тауы» стратегиясының көмегімен шығарманың композициялық құрылысына талдау жасайды.


2-тапсырма

Жұптық жұмыс

Әңгіме бөлімі бойынша сюжетіне талдау жасау.


Әңгіме бөлімі

Негізгі кейіпкер

лер

Оқиға

сы

1-жұп: Таудағы от



2-жұп: Шайтан

тауға сапар



3-жұп: Үңгірдегі сыр






ЕЕБҚ оқушыға тапсырма

«Пирамидалық кесте» бойынша шығарманы талда.

1. Тақырып -

2. Кейіпкер бейнесі –

3. Оқиға орны -

4. Оқиға барысында

туған қиыншылықтар –

5. Тақырыпты ашатын бірінші

оқиға –

6. Екінші оқиға -

7. Үшінші оқиға –


Қорытындылау

1.Та­би­ғат­тың­ тыл­сым­ құ­бы­лыс­та­ры­на­ бай­ла­ныс­ты­ қан­дай ­аңыз­ бі­ле­сің?

2.Қиял мен ғылымның аражігі қандай?

2.Сәмен ­қандай шешім­ қабылдайды?

3.Үңгірде қандай сыр жасырылған екен? (ЕББҚ оқушыға сұрақ)

4.Бұл сырды Әйтиев қалай түсіндірді?


Рефлексия





Психологиялық ахуал

«Атомдар мен молекулалар» Молекулалар атомдардың жиынтығы екендігі баршаға да мәлім. Оқушылар сыныптың бос жеріне жиналады. Ойынды жүргізуші «Атомдар!» деп дауыстағанда, олар бір-бірімен араласып, әрілі-берілі жүруі керек, өйткені олар қазір броундық қозғалыстағы атомдар іспетті. Ал, жүргізуші «Молекулар!» деп айтып, бір санды атаса (мәселен, үш немесе төрт, бес, алты) оқушылар сол аталған сан құрамында топтарға жедел түрде бірігуі керек. Қалыс қалған оқушылар (топ құрамын аталған саннан кем құрғандар) айып ретінде бір тапсырма орындайды: өлең оқиды, ән айтады т.с.с. Ойынның нәтижесінде құралған топтар сол құрамда парталарға да отыруына болады: олар сабақты осы құрамда жалғастырады.









Шығарманың сюжеттік композициялық құрылымы

1..Оқиғаның басталуы- Сәменнің жалт-жұлт еткен отты көруі

2.Оқиғаның дамуы-

Сәмен мен Қажытайдың алтын сапарына аттануы

3.Шиеленісуі-

Екеуінің үңгір аузындағы жарқылдаған оттарды көруі

4.Шарықтау шегі-

Үңгірдегі сыр

5.Оқиғаның шешімі-

Балалардың терең мағлұмат алуы







Әңгіме бөлімі бойынша сюжетіне талдау жасайды.












«Пирамидалық кесте» бойынша шығарманы талдайды.










Қорытындылау мақсатында қойылған сұрақтарға жауап береді.

Талқылау кезінде оқушылардың айтылған пікірлері мен көзқарастары ауызша

мадақтау арқылы бағаланып, сабақтың келесі кезеңінде белсенді қатысуына ынталандырады

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!


















Дескриптор

Білім алушы

-шығармадан алған әсерлерімен бөліседі

- оқиға желісін мазмұндайды,

- шығарманың cюжеттік-композициялық құрылысын талдайды;

- топтар толықтырады, талқылауға қатысады











Дескриптор

Білім алушы

-негізгі кейіпкерлерді анықтайды,

-оқиға желісін баяндайды.




















Берілген тапсырмалар

дың барлығына

«ұялы телефон» арқылы өзін-өзі бағалау жүргізеді.














Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл



Бөлім бойынша жиынтық бағалауға арналған


тапсырма

лар жинағы

10-сынып









Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл










Көркем шығарманың өзара жалғасқан, бір-бірімен тығыз байланыста болатын біртұтас оқиғалар желісі болады. Мұндай біртұтас оқиғалар желісі көркем шығарманың сюжеті болады.

Ғылыми-фантастикалық шығарманың басында Сәменнің Шыңбұлақ сайынан желе жортып өте бергенде, кенет астындағы торы аты осқырынып, қалт тоқтай қалу себебін көрсетіп қана қоймай, «Үлкендігі аттың басындай балқыған, қызғылт сары. Жер бетінен бір метрдей биіктікте ешбір сүйеусіз, ешкімнің көтеруінсіз қалықтап жүріп келеді, жол-жөнекей ұшқын ұшып түсуде» деп отты сипаттап өтеді. Кейіпкер атасынан естіген аңызын ойына алады.

Сюжеттің ары қарай өрбуі Сәменнің Шайтантауға жиналуымен дамиды. Сәменнің жасынан зерек, сезімтал бала екенін көрсете отырып, өз көзімен көрген бұл жұмбақ құбылыстың сырын бас қатырып, қанша ойланғанымен шеше алмағанын және сол жұмбақтың шешуін табу үшін ойлаған жеріне баруды мақсат еткеніне куә боламыз. Берілген үзінді де осыны айғақтайды. «Сәмен аз күн қалған каникулды күтті. Ондағы ойы бұл сырды алаңсыз ашуға кірісу еді...»

Оқиға орнына келген балалар табиғаттың тылсым құбылысын өз көздерімен көріп таңғалады. Ол әркетті жазушының «Ол сөзін аяқтай алмай, аңырып тұрып қалды. Өйткені осы кезде түнерген бұлттың арасынан сатыр-сұтыр етіп сытыла түзу сызықты бір оқ атылып еді» деген үзіндісінен байқаймыз. «Сәмен Қажытай жаққа қарап еді, еріксіз шошып кетті. Оның қайратты қара шаштары тікенше көтеріліп, жасыл от лаулап тұр екен. – Сәмен, сенің басыңда жасыл от жарқылдап тұр ғой, – деді үрейленіп» деген қиялдан туған оқиғаларға да куә боламыз.

Мұнда зерттеушілердің экспедициясымен кездесіп, Сәмен «Көшпелі алтын» жайлы аңызбен бөліседі, өзінің көрген қызғылт-сары жер бетінен бір метрдей биіктікте ешбір сүйеусіз, ешкімнің көтеруінсіз қалықтап жүрген от па, әлде алтын ба белгісіз құбылысты көргенін баяндап береді.

Әйтиевтің: «Сендердің тауда көргендерің, әрине, көшпелі алтын емес. Оның сырын осы тауға келгеннен-ақ түсінген боларсыңдар. Ол – кәдімгі найзағайдың бір түрі. Оны орысша «шаровая молния» дейді», – деген түсіндірмесінен көкейлерінде жүрген сауалдарына жауап та алады. Сақиналы композицияны қолданып, «Көшпелі алтын оқиғасы» шығарманың өн бойында – басында, ортасында және соңында қайталанып беріледі. Құрылымның бұл түрі мәтінді түсінудің жаңа деңгейінде басында айтылғанға оралуға мүмкіндік береді.

Соңында Сәменнің «Не себепті осы көшпелі найзағайлар Сібір жақта көп? Жердің экваториялық немесе азиялық бөліктерінде ол өте сирек кездеседі. Оның да жауабы бар. Жердің өзін-өзі айналу жағдайына қарай атмосфераның қозғалысы да әртүрлі ғой. Жердің қушық жағында атмосфера көп қозғалады. Қою болады. Сол себепті де, ауамен ілесіп, ол жаққа метеорит көп жауады» деген ойынан әлі де зерттеу жасап отырғанын көреміз. Тауды үңгіп жол салып жатқан құрылысшы «көшпелі алтындарды» қызықтап отыруымен оқиға аяқталады.
































Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 8-сабақ

Бөлім:

ІІІ бөлім: Парасат пайымы

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

Сынып: 10

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Т.Сұлтанбеков «Көшпелі алтын» ғылыми фантастикалық әңгімесінің жанрлық ерекшелігі

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

10.1.2.1 әдеби шығарманың жанрлық табиғатын тану


Сабақтың мақсаты

Әдеби шығарманың жанрлық табиғатын ажырата алады.

Құндылықтарға баулу

Ұлттық мүдде құндылығы: Қазақ тілінің қолдану аясын кеңейту, қоғам игілігі үшін қызмет ету. Ұлттық мәдениетті дәріптеу.

Ар-ұят құндылығы: адал еңбекті құрметтеу, сөзіне берік, ісіне адал болу, шешім қабылдай білу және жауапкершілікті сезіну.

Талап құндылығы: Білуге, жаңаны тануға құштарлық, сыни және креативті ойлау, дұрыс қарым-қатынас орната білу.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

Уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

10 минут





















10 минут



















10 минут












10 минут





































Сабақтың соңы

5 минут



Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылармен амандасу, сабаққа қатысуын түгендеу

Психологиялық ахуал

Мен қандай адаммын?

Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсатын хабарлау

Ойтүрткі

Жазушы шығармасын неге «Көшпелі алтын» деп атаған? Әңгімеден алған әсерімізді білдіре отырып, шығарманың негізгі идеясы туралы тұжырым жасаңдар.


Схема 2

1-тапсырма

Т.Сұлтанбековтың «Көшпелі алтын» ғылыми фантастикалық әңгімесінің ұқсастықтары мен айырмашылықтарын А.Кемелбаеваның «Шашты» әңгімесімен салыстыра отырып анықта.


Көшпелі алтын Шашты








2-тапсырма


Шығарманың жанрлық ерекшелігін төмендегі кесте бойынша талда.



Құрылы

мы

Мақсаты

Тілдік ерекшелігі





Қорытындылау

Алтынға қатысты халық аузындағы нақыл сөздер мен мақал-мәтелдерді жинақтап, нақыл сөздердің шығу төркінін қарастырыңдар.


Әлемді түгел көрсе де,
Алтын үйге кірсе де,
Аспанда жұлдыз аралап,
Ай нұрын ұстап мінсе де,
— Қызыққа тоймас адамзат

Бұқар жырау


Өз елінің қара тасын мақтан ете алмаған, өзге жердің алтынын да мақтап жарытпақ емес.

Қаныш Сәтбаев

Мақал-мәтелдер

Алтын тапсаң, санап ал.

Қолда барда алтынның қадірі жоқ.

Алтынды ала білген бөле де біледі.

Ақыл айнымас, алтын шірімес.

Қонағыңның алтынын алма, алғысын ал.

Тең тартқан
Таразы — алтын.

Алтын белдік — бел сәні,
Асы жігіт — ел сәні.

Түйе алтын артып жүрсе де,
Жантақ жеуін қоймайды.

Жоғалған пышақтың сабы алтын.

Қайыптан тапқан алтыннан
Ақсақал берген бата артық
Қайыры жоқ жақыннан
Жаны жақсы жат артық.

Алтын ерің атқа тисе,
Алтынын ал да отқа жақ.




Рефлексия

Рисунок 3





Психологиялық ахуал

Мен қандай адаммын?
Әр қатысушы өзінің жағымды, жағымсыз қасиеттерін айтады. Сол бойынша қорытынды жүргізіледі.


Әңгімеден алған әсерімізді білдіре отырып, шығарманың негізгі идеясы туралы тұжырым жасайды.












Т.Сұлтанбековтың «Көшпелі алтын» ғылыми фантастикалық әңгімесінің жанрлық ерекшелігін А.Кемелбаеваның «Шашты» әңгімесімен салыстыра отырып анықтайды.












Шығарманың жанрлық ерекшелігін төмендегі кесте бойынша талдайды.









Алтынға қатысты халық аузындағы нақыл сөздер мен мақал-мәтелдерді жинақтап, нақыл сөздердің шығу төркінін талдайды.










Талқылау кезінде оқушылардың айтылған пікірлері мен көзқарастары ауызша

мадақтау арқылы бағаланып, сабақтың келесі кезеңінде белсенді қатысуына ынталандырады

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!




Дескриптор

Білім алушы

-композициялық ерекшелігіне байланысты ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтайды;

- оқиғаның шынайылығына байланысты ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтайды;

- кейіпкерлер жүйесіне қатысты ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтайды.


Дескриптор

Білім алушы

-шығарманың құрылымдық ерекшелігін анықтайды;

- шығарманың жазылу мақсатын идеясымен байланыстыра отырып талдайды;

- тілдік ерекшелігіне талдау жүргізеді; - шығармадан мысал келтіреді.



























Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл



Бөлім бойынша жиынтық бағалауға арналған


тапсырма

лар жинағы

10-сынып









Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл









































Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті

Бөлім:

ІІІ бөлім: Парасат пайымы

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

02.02.24ж

Сынып: 10

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

«Көшпелі алтын» ғылыми фантастикалық әңгімесіндегі кейіпкерлерге мінездеме

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

10.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау


Сабақтың мақсаты

Көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау арқылы сипаттай алады.

Құндылықтарға баулу

Ұлттық мүдде құндылығы: Қазақ тілінің қолдану аясын кеңейту, қоғам игілігі үшін қызмет ету. Ұлттық мәдениетті дәріптеу.

Ар-ұят құндылығы: адал еңбекті құрметтеу, сөзіне берік, ісіне адал болу, шешім қабылдай білу және жауапкершілікті сезіну.

Талап құндылығы: Білуге, жаңаны тануға құштарлық, сыни және креативті ойлау, дұрыс қарым-қатынас орната білу.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

Уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

5 минут
























8 минут






















10 минут
















































10 минут



























7 минут














Сабақтың соңы

5 минут



Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылармен амандасу, сабаққа қатысуын түгендеу

Психологиялық ахуал

«Гүлмен тілек»


Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсатын хабарлау

Танымдық ақпарат

Кейіпкер-көркем шығармада суреттелетін оқиғаға қатысушы адам, әдеби образ. Жинақтау-әдеби тип жасау әрекеті. Көркем шығармадағы жинақтау-тип, даралау-мінез. Типтендіру- суреткердің іс жүзінде өмір шындығын өз дүниетанымы тұрғысынан белгілі бір уақыт пен кеңістікке,әлеуметтік орта мен дәуірге сай талғап-тануы,таңдап іріктеуі және жинақтауы, сол арқылы өзі жасап отырған көркем бейнені сомдауы, тұлғаландыруы, даралауы болып табылады. 


1-тапсырма

Сәмен мен Қажытай бейнесін ашатын сөздер мен сөз тіркестерін жинақтап, «Екі жақты күнделікті» толтыр. Бұл арқылы Сәмен мен Қажытай жайлы қандай пікір қалыптастырды?



Кейіпкер

лер

Кейіпкер

лер бейнесін ашатын сөздер мен сөз тіркестері

Неліктен бұл сөзді жаздың

дар, қандай ой тудырды?

Сәмен бейнесі



Қажытай бейнесі



2-тапсырма

Берілген кестені толтыра отырып, кейіпкерлердің портретін, іс әрекетін анықта. Автордың кейіпкерге көзқарасын шығармадағы тілдік қолданыстар арқылы дәлелде.

Кейіпкерлер

Іс әрекеті мен мінезі, портреті

Автордың осы кейіпкерге көзқарасын шығармада

ғы тілдік қолданысы арқылы дәлелдеу

Сәмен



Қажы

тай



Әйтиев







3-тапсырма

Жинақтау мен даралау арқылы шығармадағы кейіпкерлерге қандай мінез ерекшеліктері берілгенін сипаттаңдар.

Үлгі:

Кейіп

кер

Жинақтау

Даралау

Сәмен

Ізденуге, білуге ұмтылатын, кітапқұмар, аңызға сенбей, «көшпелі алтынның» құпия сырын ашатын Сәлмен бейнесі ғылымға ұмтылған білімді, ізденгіш оқушылар

дың жиынтық бейнесі


Сонымен бірге жазушы Сәменді «жасынан зерек, сезімтал бала еді. Ол ғылыми көпшілік журналдар мен кітаптарды күніге оқып жүретін» сипаттауы Сәменнің өзіне тән мінез-құлқын көрсетеді. Бұл -даралау болып табылады.






Қорытындылау

Кейіпкерлердің шығармадағы рөлі қандай?

Кейіп

керлер




Рөлі




Орта

сы




Сөзі




Іс-әрекеті




Ұста

нымы




Қоры

тынды




Рефлексия



Психологиялық ахуал

Оқушылар арнайы дайындалып келген гүлді алақандарына салып тұрып, бір-біріне тілек тілейді және гүлдің астына жазылған сөздер бойынша топқа біріктіріледі






Сәмен мен Қажытай бейнесін ашатын сөздер мен сөз тіркестерін жинақтап, «Екі жақты күнделікті» толтырады. Бұл арқылы Сәмен мен Қажытай жайлы қалыптастырған пікірлерін жазады.


Үлгі:



Кейіп

кер

лер бейнесін ашатын сөздер мен сөз тіркес

тері

Неліктен бұл сөзді жаздың

дар, қандай ой тудыр

ды?

Сәмен бейне

сі

Сезімтал, зерек, оқып жүретін, сырды ашу

Жасы нан зерек, ұғымтал бала болған.

Аңызға толық сенбей, кітапты көп оқи тын зеректі

гін пайдаланып, құпия сырды ашуға ұмтыла

ды.















Жинақтау мен даралау арқылы шығармадағы кейіпкерлерге қандай мінез ерекшеліктері берілгенін сипаттайды.


























Кейіпкерлердің шығармадағы рөліне, іс-әрекетіне талдау жасайды.





































Рефлексия кезінде «Өзін-өзі бағалау» парағы арқылы сабақтан қандай әсер алғанын, қандай жаңа нәрсе үйренгенін немесе не түсінбегенін, қандай кедергі болғанын жеткізеді.



Талқылау кезінде оқушылардың айтылған пікірлері мен көзқарастары ауызша

мадақтау арқылы бағаланып, сабақтың келесі кезеңінде белсенді қатысуына ынталандырады

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!




Дескриптор

Білім алушы

-кейіпкер бейнесін ашатын сөздер мен сөз тіркестерін жинақтайды,

-өз көзқарасын мен пікірін жеткізеді.


















Дескриптор

Білім алушы

-кейіпкерлерді жіктейді

-іс-әрекетін табады

-мінездеме береді

-автордың көзқарасын анықтайды

-тілдік қолданысы арқылы дәлелдейді



Дескриптор

Білім алушы

-кейіпкерлерді атайды,

-олардың рөлін анықтайды,

-іс-әрекеттеріне баға береді,

-қорытынды

лайды.






Берілген тапсырмалар

ды бір-бірін бағалау жүргізеді.







Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл



Бөлім бойынша жиынтық бағалауға арналған


тапсырма

лар жинағы

10-сынып









Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл












Кейіпкер

Жинақтау

Даралау

Сәмен

Ізденуге, білуге ұмтылатын, кітапқұмар, аңызға сенбей, «көшпелі алтынның» құпия сырын ашатын Сәлмен бейнесі ғылымға ұмтылған білімді, ізденгіш оқушылар

дың жиынтық бейнесі


Сонымен бірге жазушы Сәменді «жасынан зерек, сезімтал бала еді. Ол ғылыми көпшілік журналдар мен кітаптарды күніге оқып жүретін» сипаттауы Сәменнің өзіне тән мінез-құлқын көрсетеді. Бұл -даралау болып табылады.
















Кейіпкер

Жинақтау

Даралау

Сәмен

Ізденуге, білуге ұмтылатын, кітапқұмар, аңызға сенбей, «көшпелі алтынның» құпия сырын ашатын Сәлмен бейнесі ғылымға ұмтылған білімді, ізденгіш оқушылар

дың жиынтық бейнесі


Сонымен бірге жазушы Сәменді «жасынан зерек, сезімтал бала еді. Ол ғылыми көпшілік журналдар мен кітаптарды күніге оқып жүретін» сипаттауы Сәменнің өзіне тән мінез-құлқын көрсетеді. Бұл -даралау болып табылады.













Кейіпкерлер

Іс әрекеті мен мінезі, портреті

Автордың осы кейіпкерге көзқарасын шығармада

ғы тілдік қолданысы арқылы дәлелдеу

Сәмен



Қажытай



Әйтиев







Кейіпкерлер

Іс әрекеті мен мінезі, портреті

Автордың осы кейіпкерге көзқарасын шығармада

ғы тілдік қолданысы арқылы дәлелдеу

Сәмен



Қажытай



Әйтиев










Кейіпкерлер




Рөлі




Ортасы




Сөзі




Іс-әрекеті




Ұстанымы




Қорытынды






Кейіпкерлер




Рөлі




Ортасы




Сөзі




Іс-әрекеті




Ұстанымы




Қорытынды






Кейіпкерлер




Рөлі




Ортасы




Сөзі




Іс-әрекеті




Ұстанымы




Қорытынды






Кейіпкер

Жинақтау

Даралау

Сәмен

Ізденуге, білуге ұмтылатын, кітапқұмар, аңызға сенбей, «көшпелі алтынның» құпия сырын ашатын Сәлмен бейнесі ғылымға ұмтылған білімді, ізденгіш оқушылар

дың жиынтық бейнесі


Сонымен бірге жазушы Сәменді «жасынан зерек, сезімтал бала еді. Ол ғылыми көпшілік журналдар мен кітаптарды күніге оқып жүретін» сипаттауы Сәменнің өзіне тән мінез-құлқын көрсетеді. Бұл -даралау болып табылады.



















Кейіпкер

Жинақтау

Даралау

Сәмен

Ізденуге, білуге ұмтылатын, кітапқұмар, аңызға сенбей, «көшпелі алтынның» құпия сырын ашатын Сәлмен бейнесі ғылымға ұмтылған білімді, ізденгіш оқушылар

дың жиынтық бейнесі


Сонымен бірге жазушы Сәменді «жасынан зерек, сезімтал бала еді. Ол ғылыми көпшілік журналдар мен кітаптарды күніге оқып жүретін» сипаттауы Сәменнің өзіне тән мінез-құлқын көрсетеді. Бұл -даралау болып табылады.




















































Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті

Бөлім:

ІІІ бөлім: Парасат пайымы

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

А.Арысбаева

Күні:

6.02.24ж

Сынып: 10

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

«Көшпелі алтын» ғылыми фантастикалық әңгімесіндегі автор бейнесі

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

10.2.2.1 автор бейнесінің шығармадағы белгілі бір оқиғадағы көрінісін анықтау

Сабақтың мақсаты

Автор бейнесінің шығармадағы белгілі бір оқиғадағы көрінісін анықтай алады.


Құндылықтарға баулу

Ұлттық мүдде құндылығы: Қазақ тілінің қолдану аясын кеңейту, қоғам игілігі үшін қызмет ету. Ұлттық мәдениетті дәріптеу.

Ар-ұят құндылығы: адал еңбекті құрметтеу, сөзіне берік, ісіне адал болу, шешім қабылдай білу және жауапкершілікті сезіну.

Талап құндылығы: Білуге, жаңаны тануға құштарлық, сыни және креативті ойлау, дұрыс қарым-қатынас орната білу.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

Уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

5 минут










10 минут


















10 минут



















8 минут









7 минут


\






















Сабақтың соңы

5 минут



Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылармен амандасу, сабаққа қатысуын түгендеу

Психологиялық ахуал

«Тазару» жаттығуы

Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсатын хабарлау

1-тапсырма

Берілген үзінділер арқылы автордың ойын анықтаңыз.

Шығармадағы үзінділер

Автордың айтқысы келген ойы

Сен үшін бұл үзінді

нің маңы

зы

Электр туралы, оның оң және сол зарядтарының бар екендігін және оларлың бірін бірі тарту, тебу қасиеттері жөнінде өздерің білесіңдер.










2-тапсырма

«Көшпелі алтын» ғылыми фантастикалық әңгімесіндегі риторикалық сұрақтарға талдау жүргізіңіз.

Риторикалық сұраулар

Автордың айтқысы келген ойы

Не істеу керек? Аңыздағы сияқты қуайын ба, әлде қайда бара екен бақылайын ба? Осы екі сұрақ Сәменді не ары, не бері жібермей арпалыстырып тұр.









3-тапсырма

Шығармадағы көтерілген мәселені талдай отырып, автордың шығарманы жазудағы мақсатын анықтаңыз.


8-тапсырма (оқулықтан)

Үзіндіні талдаңдар. Шынайы ғылым мен көркем әдебиеттегі ғылымның ұқсастығы мен айырмашылығын «Физика» пәні бойынша саралап беріңдер.

Бұл - өздерің көрген көшпелі алтынның ең оңай жасалатын түрі. Мұның сиқыр дәненесі жоқ. Бар болғаны, ол- энергиямен зарядталған кәдімгі ауа ғана. Түзу сызықты найзағайдың зарядталуы кезінде ауаның бір кішкентай көлемінде йондану және диссоциаация процесі жүреді. Диссоциация процесі кезінде ауа молекулалары жеке атомдарға ыдырайды. Ал йондану кезінде нейтрал атомдар өз бойына электр зарядын ала алады екен. Бұл екі процестің үздіксіз жасалып, бойында қуат сақтап тұруы үшін өте мол энергия керек. Мұндай көшпеді найзағайдың осы лабораторияда жасалған қуатты түрі де бар. Ол найзағай ауада пайда болған кезінде көп өмір сүреді. Ішкі атомдық ыдырауға түсіп, мол энергия бөледі. Оеы әуелі табиғаттың өзі тудырған шағын атом бомбасы деуге де болады

Рефлексия

Кері байланыс: «Сөйлемді аяқта»

Мен мынаны білдім:

Маған қызық болғаны:

Маған қиын болғаны:

Мен мынаны жасай алдым:

Мен мынаған таңғалдым:




Психологиялық ахуал

«Тазару» жаттығуы
Терең дем алып, демді барынша қайта шығарыңыз. Денеңізді босатыңыз. Өзіңізге былай деңіз: Мен өмір сүруіме кедергі келтіретін барлық өкпе, реніштен тазарғым келеді. Мен барлық қысымнан осылайша босаймын. Барлық ескі реніш, өкпелерден құтылғым келеді. Мен жанға рахат жайбырақаттылықты сезінемін. Мен өз қалпымдамын. Өз өмірімнің ағынымен барамын Бірақ өкпені ұмыттым, кештім.






Берілген үзінділер арқылы автордың ойын анықтайды.








«Көшпелі алтын» ғылыми фантастикалық әңгімесіндегі риторикалық сұрақтарға талдау жүргізеді. Автордың айтқысы келген ойын талдайды..










Шығармадағы көтерілген мәселені талдай отырып, автордың шығарманы жазудағы мақсатын анықтайды.











Үзіндіні талдайды. Шынайы ғылым мен көркем әдебиеттегі ғылымның ұқсастығы мен айырмашылығын «Физика» пәні бойынша саралап көрсетеді.






Талқылау кезінде оқушылардың айтылған пікірлері мен көзқарастары ауызша

мадақтау арқылы бағаланып, сабақтың келесі кезеңінде белсенді қатысуына ынталандырады

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!




Дескриптор

Білім алушы

-үзінділерді талдайды,

-автордың ойын анықтайды,

-өз пікірін білдіреді.



«Жапондық бағалау» әдісі бойынша үш топ бірін-бірі бағалайды. Осы бағалау арқылы келесі өзгелердің жауаптарымен келісетін тұстарын, толықтыруға қатысты өз көзқарастарын, өздерінің қоятын сұрақтарын жеткізеді.

-Дұрыс,

келісемін

-Толықтыра

мын, басқа көзқарасым бар.

менің сұрағым бар

дескриптор

Білім алушы

-мәтінегі риторикалық сұрау қолданысына талдау жүргізеді,

-автордың айтқысы келегн ойын анықтайды

Дескриптор

Білім алушы

-көтерілген мәселені талдайды,

-автордың шығарманы жазудағы мақсатын талдайды.


Дескриптор

Білім алушы

-шынайы ғылым мен көркем шығармадағы ғылымның ұқсастығын салыстырады,

-айырмашылық

тарын салыстырады.

-пән бойынша саралайды.


Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл



Қалыптас

тырушы бағалауға арналған


тапсырма

лар жинағы

10-сынып







Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл









1-тапсырма

Берілген үзінділер арқылы автордың ойын анықтаңыз.

Шығармадағы үзінділер

Автордың айтқысы келген ойы

Сен үшін бұл үзінді

нің маңы

зы

Электр туралы, оның оң және сол зарядтарының бар екендігін және оларлың бірін бірі тарту, тебу қасиеттері жөнінде өздерің білесіңдер. Найзағайдың табиғаты атмосфералық электрде жатыр. Өзіміз күнде аяғымызбен басып жүрген жер және оны қоршаған атмосферада электрдің адам игілігіне жаратылмаған орасан зор қазынасы бар. Мұның өзінде жердің үстіңгі қабатының көпшіілік бөлігі сол зарядпен зарядталған. Өздеріңе мәлім, найзағай қарама-қарсы зарядтардың арасында ғана болады. Ол үшін жерден биік оң зарядталған дене болуы қажет қой. Оның ролін кәдімгі жауын бұлты атқарады. Ауа үйкелісінің әс ерінен бойына оң заряд жинаған бұлт онысы шекті мөлшерден асып кетсе жердегі қарама-қарсы заряды бар бір затқа (қарсы зарядтардың бірін- бірі тарту заңдылығы бойынша) өз бойындағы жиған-тергенін таратып береді екен. Ал ауа өзі тұрған жағдайында электр тоғын өткізбейді емес пе? Міне, осы кезде атыс басталады. Бұлт өзінің зарядын шоқтап, алыстан ұшқын атқызып жеткізеді. Мұны бұлттың разрядталуы дейді.Разрядталу кезінде найзағайдың оты көрінеді. Шар найзағай міне, осы разрядталу кезінде электрлеген ауада кейбір жағдайларда ғана пайда болады.



Әрине, алтын көшпейді. Бірақ аңызда негіз бар. . Мәселен, бізден бұрын да басында найзағай ойнап келген Шайтантау, осы бір жақпар тастар темір рудалы кварциттен тұрады екен. Ал алтын кварцитті кендерде болады ғой. Біз зерттеп қарап едік, таудың астынан көп алтын таптық. Бұл алтынға бізді нұсқаған найзағай. Сонымен бірге аңыздағы жәгіттің де алтын табуы мүмкін. Бәлкім, ол ішкі магмадан теуіп үстіңгі қабатқа дейін ағып келген магнетитті өзекшеге «жилаға) тап болған шығар. Кейде ондай өзектерде де алтын кездеседі. Магнит өрісінің әсерінен көшпелі найзағай мүмкін сол жерде разрядталған шығар. Жігіт қазып жіберіп бұрыннан жатқан алтынға тап болған ғой.





Бір кедей жігіт болған екен. ОЛ түнде ұйықтап жатса, үйіне көшпелі алтын кіріпті. Ол жалма-жан орнына тұрып, алтынды қумақ болады. Сөйтсе, алтын «аяғын» сатыр-сұтыр «басып» кірген есігінен қайта шығып кетіпті. Жігіт артынан қуа шығады. Алтын жайлап жүріп отырып, үй артына кетеді. Жігіт жан қалтасынан кездігін алады да шынашағын тіліп жіберіп, кетіп бара жатқан алтынның үстіне бір тамшы қан тамызады. Сөйтсе, алтын сатыр-сұтыр етіп жарылыпты да жерге сіңіп кетіпті. Жігіт үйден күрек әкеліп жалма-жан жаңағы жерді қаза бастайды. Белуардан қазғаннан кейін бір қоңыр тасқа паналаған ат басындай алтын көріпті. Соншама мол қазынаға кенелген жігіт содан кейін байып кеткен екен, - дейді аңыз.




2-тапсырмар

Риторикалық сұраулар

Автордың айтқысы келген ойы

Не істеу керек? Аңыздағы сияқты қуайын ба, әлде қайда бара екен бақылайын ба? Осы екі сұрақ Сәменді не ары, не бері жібермей арпалыстырып тұр.


«Сәмен көшпелі алтын көріпті» - деген хабар Коскөл орта мектебінің оқушыларын түгел дүрліктірді. Балалар тұрмақ мұғалімдер де таң қалды. Сәменніің көргені не болды екен, бұл? Әлде бір ғажап құбылыспа, елес пе?


Жердің астымен болсын, үстімен болсын, әйтеуір алтынның көшуі жай алыпқашты аңыз ертегі сияқты. Алтын көшті деген не сұмдық?! Мүмкін емес, - деп топшылайды ол. Ал сонда менің көргенім не сұмдық? Нұр ма, сәуле ме, от па? Егер лосы үшеуінің бірі болса, жерді қазып не қылам?


Бұл көрініс Сәменге ой салды.Адамның қатысуынсыз мүмкін бе осылай болуы? Егер мүмкін болмаса, мынау не? Табиғатта осындай құбылыстар болып жататынын, бәлкім адам баласы, біздің ғалымдар білмейтін шығар? 





Риторикалық сұраулар

Автордың айтқысы келген ойы

Не істеу керек? Аңыздағы сияқты қуайын ба, әлде қайда бара екен бақылайын ба? Осы екі сұрақ Сәменді не ары, не бері жібермей арпалыстырып тұр.


«Сәмен көшпелі алтын көріпті» - деген хабар Коскөл орта мектебінің оқушыларын түгел дүрліктірді. Балалар тұрмақ мұғалімдер де таң қалды. Сәменніің көргені не болды екен, бұл? Әлде бір ғажап құбылыспа, елес пе?


Жердің астымен болсын, үстімен болсын, әйтеуір алтынның көшуі жай алыпқашты аңыз ертегі сияқты. Алтын көшті деген не сұмдық?! Мүмкін емес, - деп топшылайды ол. Ал сонда менің көргенім не сұмдық? Нұр ма, сәуле ме, от па? Егер лосы үшеуінің бірі болса, жерді қазып не қылам?


Бұл көрініс Сәменге ой салды.Адамның қатысуынсыз мүмкін бе осылай болуы? Егер мүмкін болмаса, мынау не? Табиғатта осындай құбылыстар болып жататынын, бәлкім адам баласы, біздің ғалымдар білмейтін шығар? 






Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті

Бөлім:

ІІІ бөлім: Парасат пайымы

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

9.02.24ж

Сынып: 10

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

«Көшпелі алтын» ғылыми фантастикалық әңгімесінің көркемдік ерекшелігі

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

10.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың орны мен қызметін талдау


Сабақтың мақсаты

Шығармадағы көркемдегіш құралдардың орны мен қызметіне талдау жасай алады.

Құндылықтарға баулу

Ұлттық мүдде құндылығы: Қазақ тілінің қолдану аясын кеңейту, қоғам игілігі үшін қызмет ету. Ұлттық мәдениетті дәріптеу.

Ар-ұят құндылығы: адал еңбекті құрметтеу, сөзіне берік, ісіне адал болу, шешім қабылдай білу және жауапкершілікті сезіну.

Талап құндылығы: Білуге, жаңаны тануға құштарлық, сыни және креативті ойлау, дұрыс қарым-қатынас орната білу.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

Уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

5 минут














Сабақтың ортасы

15 минут


















































15 минут





5 минут




Сабақтың соңы

5 минут



Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылармен амандасу, сабаққа қатысуын түгендеу

Психологиялық ахуал

Психологиялық ахуал тудыру кубигі

1.Амандас

2. Құшақтас

3.Тілек айт

4.Мақта

5.Күлкі сыйла

6.Би қимылдарын бірге қайтала

Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсатын хабарлау

1-тапсырма

«Көшпелі алтын» ғылыми фантастикалық әңгімесінен берілген үзінділерде қолданылған көркемдегіш құралдарға талдау жүргіз.

Көркем

дегіш құрал


Үзіндіден мысал


Қолданы

лу мақсаты




Риторикалық сұрау

Не істеу керек? Аңыздағы сияқты қуайын ба, әлде қайда бара екен бақыла

йын ба? Осы екі сұрақ Сәменді не ары, не бері жібермей арпалыс

тырып тұр.


теңеу

Бұжыр қабаттары әйнекше жылтыраған өткір қия жартастар сорайып-сорайып, ала көлеңкеле

ніп тұр.


Эпитет

Айнала мүжілген қызыл тас, күйген топырақ



Кейіп

теу

Ол түнде ұйықтап жатса, үйіне көшпелі алтын кіріпті. Ол жалма-жан орнына тұрып, алтынды қумақ болады. Сөйтсе, алтын «аяғын» сатыр-сұтыр «басып» кірген есігінен қайта шығып кетіпті. Жігіт артынан қуа шығады. Алтын жайлап жүріп отырып, үй артына кетеді.



5-тапсырма (оқулықтан)

Шығармадағы табиғатты суреттеудегі көріктеу құралдарына талдау жасаңдар.


Қорытындылау

Шығармадағы өзіңе ұнаған үзіндіні әрі қарай өз қиялыңмен жалғастырып жазып, автор шешімі мен өз шешіміңді салыстырып, түйінде.


Рефлексия

1. Бүгінгі сабақ саған ұнады ма? Несімен?

2. Бүгінгі сабақта нені білдің?

3. Бүгінгі сабаққа қатыспағанда қайтер едің, елестетіп көрші?

4. Бүгінгі сабақтан алған әсеріңмен бөліс?



Психологиялық ахуал тудыру кубигі арқылы кубиктердегі

Тапсырмаларды бірге қайталап, оқушылар өз бойларына жағымды ахуал қалыптастырады.

1.Амандас


2. Құшақтас


3.Тілек айт


4.Мақта


5.Күлкі сыйла


6.Би қимылдарын бірге қайтала




Берілген үзінділер арқылы автордың ойын анықтайды.





























Шығармадағы табиғатты суреттеудегі көріктеу құралдарына талдау жасайды.


Шығармадағы өзіңе ұнаған үзіндіні әрі қарай өз қиялымен жалғастырып жазып, автор шешімі мен өз шешімін салыстырып, түйіндейді.


Талқылау кезінде оқушылардың айтылған пікірлері мен көзқарастары ауызша

мадақтау арқылы бағаланып, сабақтың келесі кезеңінде белсенді қатысуына ынталандырады

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!




Дескриптор

Білім алушы

-көркемдегіш құралдарға талдау жасайды,

-қолдану мақсатын анықтайды.
















Алшы –

(9-10 балл)

Тәйке (тауа) – (7-8 балл)

Бүге (бүк) –

(4-6 балл)

Шіге (шік) –

(1-4 балл)








Дескриптор

Білім алушы

-Шығармадан табиғат суреттерін іріктейді,

-көріктеу құралдарына талдау жасайды.


Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл



Қалыптас

тырушы бағалауға арналған


тапсырма

лар жинағы

10-сынып









Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл









Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті

Бөлім:

ІІІ бөлім: Парасат пайымы

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

13.02.24ж

Сынып: 10

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

«Көшпелі алтын» ғылыми фантастикалық әңгімесіндегі көтерілген мәселелер

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

10.2.4.1 көркем шығармада көтерілген мәселелерге талдау жасау арқылы шығармашылық жұмыс (эссе, әңгіме, өлең, әдеби және еркін тақырыптарға шығарма) жазу


Сабақтың мақсаты

Құндылықтарға баулу

Ұлттық мүдде құндылығы: Қазақ тілінің қолдану аясын кеңейту, қоғам игілігі үшін қызмет ету. Ұлттық мәдениетті дәріптеу.

Ар-ұят құндылығы: адал еңбекті құрметтеу, сөзіне берік, ісіне адал болу, шешім қабылдай білу және жауапкершілікті сезіну.

Талап құндылығы: Білуге, жаңаны тануға құштарлық, сыни және креативті ойлау, дұрыс қарым-қатынас орната білу.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

Уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

10 минут
























Сабақтың ортасы

30 минут






Сабақтың соңы

5 минут













Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылармен амандасу, сабаққа қатысуын түгендеу

Психологиялық ахуал

Ұқсастық шегі
Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсатын хабарлау

Ойтүрткі

1-тапсырма

1.«Көшпелі алтын» мәселесін өздерің қалай шешер едіңдер? Оның сырын анықтаудың басқа жолдары болуы мүмкін бе?

2. «Көшпелі алтын» әңгімесін жалғастыру сендерге тапсырылса, оқиғаны қалай дамытар едіңдер?

3. Химия пәнінен алтын элементі туралы не білесіңдер? Алтын туралы аңыздың шындыққа қатысы бар ма?

4. Жазушы шығармасындағы ғылыми болжамдар болашақта жүзеге асуы мүмкін бе? Электр энергиясын басқа жолмен өндіруге бола ма?


2-тапсырма

«Қазақ фантастикасы: болашаққа бағдар» атты еркін тақырыпқа шығарма жаз.





Рефлексия

«ҚҚҚ» кестесі

Қызық болған

1 нәрсе

Қиын болған

1 нәрсе


Құнды болған

1 нәрсе








Психологиялық ахуал

Ұқсастық шегі
Қатысушылар жұптасып отырады. Жұбына қарап, ұқсастықты тауып жазады. Ұқсастығын оқып, ой бөліседі.


Сұрақтарға жауап береді.

















«Қазақ фантастикасы: болашаққа бағдар» атты еркін тақырыпқа шығарма жаады.





Бүгінгі сабақ бойынша алған білімдеріне «ҚҚҚ» кестесі арқылы рефлексия жасайды.






Талқылау кезінде оқушылардың айтылған пікірлері мен көзқарастары ауызша

мадақтау арқылы бағаланып, сабақтың келесі кезеңінде белсенді қатысуына ынталандырады

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!


Дескриптор

Білім алушы

-шығарма жазады,

-тақырыптан ауытқымайды,

-шығарманың құрылымын сақтайды.











Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл



Қалыптас

тырушы бағалауға арналған


тапсырма

лар жинағы

10-сынып









Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл



















































Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті

Бөлім:

ІІІ бөлім: Парасат пайымы

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

16.02.24ж

Сынып: 10

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

«Көшпелі алтын» ғылыми фантастикалық әңгімесіндегі құндылықтар

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

10.2.5.1 қазақ әдебиеті мен әлем әдебиетіндегі ортақ құндылықтарды анықтау


Сабақтың мақсаты

Қазақ әдебиеті мен әлем әдебиетіндегі ортақ құндылықтарды анықтай алады.

Құндылықтарға баулу

Ұлттық мүдде құндылығы: Қазақ тілінің қолдану аясын кеңейту, қоғам игілігі үшін қызмет ету. Ұлттық мәдениетті дәріптеу.

Ар-ұят құндылығы: адал еңбекті құрметтеу, сөзіне берік, ісіне адал болу, шешім қабылдай білу және жауапкершілікті сезіну.

Талап құндылығы: Білуге, жаңаны тануға құштарлық, сыни және креативті ойлау, дұрыс қарым-қатынас орната білу.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

Уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

5 минут














Сабақтың ортасы

10 минут













10 минут













































10 минут







5 минут










Сабақтың соңы

5 минут



Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылармен амандасу, сабаққа қатысуын түгендеу

Психологиялық ахуал

«Балық, құс, аң»

Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсатын хабарлау

1-тапсырма

«Көшпелі алтын» ғылыми фантастикалық әңгімесіндегі дәріптелетін құндылықтарды анықтаңыз.


Схема 4


Танымдық ақпарат

Америкалық ғалым және жазушы Айзек Азимов 1950 жылы ғылыми-фантастикалық жанрда жазылған «Мен роботпын» туындысы жарық көрді. Айзек Азимовтың ғылыми-фантастикалық әңгімелер жинағы қазіргі ғылыми-фантастикалық әдебиетке үлкен әсер етті. 1949 жылдың басында Айзек Азимов роботтар туралы жеке жинақ шығару үшін қажетті материалдарды жинақталған. 1949 жылдың наурызында ол әңгімелерін іріктеп, жалпы идеяны ойлап табады. Кітапта роботтардың пайдасы мен зияны туралы әңгімелейді.
Ол Робот әлемінің негізгі үш заңнамасын жасады. Бірінші заң бойынша робот адамға зақым келтірмеуі керек. Екінші заң бойынша робот адамның бұйрықтарын тек бірінші заңға қарсы келмеген кезде ғана орындауға міндетті. Үшінші заң бойынша робот өзінің амандығын Бірінші және Екінші заңдарға қарама-қарсы келмеген кезде ғана ойлауы керек. «Мен роботпын» шығармасы бірнеше рет қайта басылып шықты, көптеген тілдерге аударылды.
Жинақтағы әңгіме 2057 жылы доктор Сьюзен Келвинмен өткізілген сұхбат түрінде өрбіген. Онда ол позитрондық робот өндірісіндегі әлемдік көшбасшы корпорацияның штаттық робопсихологы лауазымындағы өз жұмысы туралы естеліктерімен бөліседі. Жинақтағы әңгімелердің басты идеясы – роботтарға байланысты проблемаларды шешу.

 Егер робот өзін құрастырған адамға сұрақ қоя бастаса, не болады? Роботтар өтірік айта алатын болса ше? Сонда адам мен роботтың бір-бірінен қандай айырмашылығы бар? Бұл романда автор адамдарды роботтардан қорғау үшін Робототехниканың Үш Заңын белгілейді, дегенмен өзі осы заңдардың шеңберінен асып түседі. Түптеп келгенде, робот өркениет дамуында адам өмірін жеңілдету үшін бірқатар міндеттерді атқаратын көмекші құрал ғана. Ал адам миымен шешілетін мәселелер сол күйі адамның өз еншісінде қала береді.

2-тапсырма

1. Қазақ әдебиеті мен әлем әдебиетіндегі фантастика жанрындағы ортақ құндылықтар бар ма?

Т.Сұлтанбековтің «Көшпелі алтын» ғылыми фантастикалық әңгімесі мен америкалық ғалым және жазушы Айзек Азимовтің «Мен роботпын»

шығармасымен салыстырыңдар.


3-тапсырма

Қорытындылау

Ғылыми-фантастикалық жанрда шығарма жазу үшін автордың міндетті түрде жаратылыстану ғылымдарынан белгілі бір деңгейде теориялық білімі болу керек пе?




Рефлексия

Психологиялық ахуал

«Балық, құс, аң»

Мақсаты: Жүргізуші ойыншылардың жанына барып жаймен ғана «балық, құс, аң» - деп айтып-айтып келеді де, бір ойыншының жанына барған кезде дауысын қаттырақ шығарып: - Балық!(немесе аң, құс) –деп айтып қалады. Сол мезетте ол ойыншы бірден өзі білетін кез-келген балықтың атын айтып үлгеруі керек. Айта алмай қалса, ол ойыннан шығады. Ойын ең соңғы ойыншы қалғанша жалғаса береді.




«Көшпелі алтын» ғылыми фантастикалық әңгімесіндегі дәріптелетін құндылықтарды анықтайды.

















































Қазақ әдебиеті мен әлем әдебиетіндегі фантастика жанрындағы ортақ құндылықтарды анықтайды.

Т.Сұлтанбековтің «Көшпелі алтын» ғылыми фантастикалық әңгімесі мен америкалық ғалым және жазушы Айзек Азимовтің «Мен роботпын»

шығармасымен салыстырады.





Берілген сұрақ төңірегінде өз ойларын ортаға алады.






Рефлексия жасайды.

«Қызық. Қиын. Құнды»

Шығарманың қызық, қиын және құнды болған тұстарын атайды.









Талқылау кезінде оқушылардың айтылған пікірлері мен көзқарастары ауызша

мадақтау арқылы бағаланып, сабақтың келесі кезеңінде белсенді қатысуына ынталандырады

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!



Дескриптор

Білім алушы

-шығармада көтерілген құндылықтарды анықтайды;

-шығармадан мысал келтіреді;

-маңызын талдайды.


















Дескриптор

Білім алушы

-автордың оқырманға насихаттаған құндылықтарын табады;

-авторлардың құндылықты жеткізу тәсілдеріне талдау жүргізеді;

-авторлардың құндылықтарды баяндаудағы мақсатын шығармаларда көтерілген жаһандық мәселелермен байланыстыра отырып түсіндіреді.



Бағалау

Екі жұлдыз, бір ұсыныс




Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл



Қалыптас

тырушы бағалауға арналған


тапсырма

лар жинағы

10-сынып









Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл








































Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті

Бөлім:

ІІІ бөлім: Парасат пайымы

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

20.02.24ж

Сынып: 10

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

«Көшпелі алтын» әңгімесіндегі адамгершілік құндылықтар көрінісі

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

10.3.3.1 шығарманың идеясын адамгершілік құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу

Сабақтың мақсаты

Құндылықтарға баулу

Ұлттық мүдде құндылығы: Қазақ тілінің қолдану аясын кеңейту, қоғам игілігі үшін қызмет ету. Ұлттық мәдениетті дәріптеу.

Ар-ұят құндылығы: адал еңбекті құрметтеу, сөзіне берік, ісіне адал болу, шешім қабылдай білу және жауапкершілікті сезіну.

Талап құндылығы: Білуге, жаңаны тануға құштарлық, сыни және креативті ойлау, дұрыс қарым-қатынас орната білу.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

Уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

5 минут





















Сабақтың ортасы

10 минут












25 минут








Сабақтың соңы

5 минут



Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылармен амандасу, сабаққа қатысуын түгендеу

Психологиялық ахуал

«Жақсылық тамшысы»

Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсатын хабарлау

Тақырыптық ақпарат

ЭССЕ жазу барысында қатаң сақталынуы тиіс ТАЛАПТАР:

Жеке көзқарастың көрінісі;

Деректі дәйектер (аргументтер);

Теоретикалық негіздеме;

Терминдерді қолдану;

Цитаталарды келтіру;

Әртүрлі көзқарастарды мысалға алу;

Логикалық заңдылықтың сақталынуы;

Салыстыру және қорытындылау әдістерін қолдану;

Сауаттылық (пункт., орфогр.);


1-тапсырма

Шығармадан мысалдар келтіре отырып, адамгершілік құндылықтарға талдау жасаңыз.


Шығармадан үзінділер

Адамгершілік құндылықтар көрінісі









2-тапсырма


«Көшпелі алтын» әңгімесіндегі басты идеяны адамгершілік құндылықтар тұрғысынан анықтап, әдеби эссе жазыңыз.


Рефлексия «Зерде»


Білім Идея

Эмоция Сын

Баға


Психологиялық ахуал


«Жақсылық тамшысы»

Әр бала тамшыға өзі жасаған жақсы істерін немесе өзінің бойындағы жақсы қасиеттерін стикерге жазып жеткізеді. Іліп жатқанда әрқайсысы өзгелерге, айналасына өзі жасаған жақсылықтарын, қасиеттерін жария етеді




Шығармадан мысалдар келтіре отырып, адамгершілік құндылықтарға талдау жасайды.











Көшпелі алтын» әңгімесіндегі басты идеяны адамгершілік құндылықтар тұрғысынан анықтап, әдеби эссе жазады.





Білім – тақырып бойынша алған ақпараттарым

Эмоция – сабақтағы көңіл күйім

Баға – жетістігіме беретін бағам

Сын – өз бойымда нені дамытуым керек?

Идея – маған келген жаңа ой.




Талқылау кезінде оқушылардың айтылған пікірлері мен көзқарастары ауызша

мадақтау арқылы бағаланып, сабақтың келесі кезеңінде белсенді қатысуына ынталандырады

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!



Дескриптор

Білім алушы

-шығармада көтерілген адамгершілік құндылықтарды көрсетеді;

-пікіріне қатысты шығармадан дәлелдер келтіреді;

-эссе құрылымын сақтайды

-сауатты жазады.













Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл



Қалыптас

тырушы бағалауға арналған


тапсырма

лар жинағы

10-сынып









Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл









































Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 15-сабақ

Бөлім:

ІІІ бөлім: Парасат пайымы

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

Сынып: 10

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

«Көшпелі алтын» ғылыми фантастикалық әңгімесінің замануилығы мен жаңашылдығы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

10.3.2.1 көркем шығармадағы көтерілген мәселелердің жаңашылдығына баға беру


Сабақтың мақсаты

Көркем шығармадағы көтерілген мәселелердің жаңашылдығына баға бере алады.

Құндылықтарға баулу

Ұлттық мүдде құндылығы: Қазақ тілінің қолдану аясын кеңейту, қоғам игілігі үшін қызмет ету. Ұлттық мәдениетті дәріптеу.

Ар-ұят құндылығы: адал еңбекті құрметтеу, сөзіне берік, ісіне адал болу, шешім қабылдай білу және жауапкершілікті сезіну.

Талап құндылығы: Білуге, жаңаны тануға құштарлық, сыни және креативті ойлау, дұрыс қарым-қатынас орната білу.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

Уақыты

Педагогтің әрекеті


Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

5 минут














Сабақтың ортасы

7 минут



























































8 минут















20 минут




Сабақтың соңы

5 минут



Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылармен амандасу, сабаққа қатысуын түгендеу

Психологиялық ахуал

«Әдемі ойлай және демала біл» жаттығуы

Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсатын хабарлау

1-тапсырма

Оқу сауаттылығы

1.-Мынау, -деді ол балаларға, -совет техникасының ең соңғы табыстарының бірі – «Молния -6» аппараты. Бұл аппараттың найзағай зарядтарын жасайтын және оны өз бойында шоғырлап ұстап тұрып, табиғи түрде атмосферада пайда болған зарядтарға күшті әсер ете алатын қабілеті бар. Бұл аппарат, мәселен, осы маңдағы атмосферада пайда болған электр зараядтарын тарта алады, яғни, бейне бір жайтартқыш рөлін атқара алады.

Сұрақ: жайтартқыш деген не?

а) Жай – қарапайым, жеңіл қондырғы.

b) Жайтартқыш –жылдамдығы аз құрал

c) Жайтартқыш –жайлы, ыңғайлы деген сөз.

d) Жай – найзағай деген сөз, яғни, найзағайды бір жерге тартып, жинаушы құрал.

2. Тау тағылары жатқан кішігірім алаңның бір жағы – тік шаншылған құз да, екінші жағы – кеудесі аспанмен астасқан ақ сәлделі шың. Сәлденің жырымдалып, сүрленіп, кеберсіп жатқанына қарағанда, көктемнің жылы лебі шың төсін де еркін шарпи бастағанын көруге болады.

Сұрақ:осы сөйлемдегі сәлделі шың қандай көркемдегіш құрал түріне жатады?

а) метонимия

b) эпитет

c) метафора

d) теңеу

3. Аң-таң болған балалар аяқтарын сүйрете басып, шағын тас бөлмеге енді. Бөлме іші лабораториядан гөрі демалыс кабинеті сияқты. Төр алдында аласа төртпақ қара стол. Екі жағы – диван. Оң жақ тас керегеде үлкен телеэкран көрінеді. Ауыр жасыл шашақтары бар перде түрулі. Үйдегі барлық заттар осы бір үңгір ішіндегі қызыл тасқа үйлесіп тұрғандай.

Сұрақ: төртпақ үстел бола ма? Ол қандай?

а) Төртбұрышты деген сөз

b) Кішкентай деген сөз

c) Шаршы дегенге келеді.

d) Төртпақ – дембелше, мығым, денелі деген сөз. Ал дембелше орта бойлы деген, оны адамға қатысты айтады. Ал үстелге қатысты айтқанда, оның аласа екені айтылған, яғни, мығым деген сөзбен байланыстырғанда, оның мықты ағаштан жасалғаны айтылады.

2-тапсырма

Т.Сұлтанбековтың «Көшпелі алтын» әңгімесінде автор көтерген мәселені анықтаңыз. Қазіргі кездегі бұл мәселенің өзектілігіне пікіріңізді білдіріңіз.

Мәселе



Өзектілігі


Мәселе

Жаңашылдығы













3-тапсырма

«Көшпелі алтын» ғылыми фантастикалық әңгімесі – фантастикалық жанрдың жаңашылдығы мол туындысы» тақырыбында пайымдау мәтінін жазыңыз.


Психологиялық ахуал

«Әдемі ойлай және демала біл» жаттығуы

- Жүргізуші: «Толқыған кезде, асықпай дем алуға үйрен. Түзу отыр, қолдарыңды тізелеріңе салып, көздеріңді жұмыңдар, терең дем алыңдар: - Ойша: «Мен арыстанмын»,- деп деміңді ішке ал, сыртқа шығар; - Дауыстап: «Мен құспын»,- деп деміңді ішке ал, сыртқа шығар; - Дауыстап: «Мен гүлмін»,- деп деміңді ішке ал, сыртқа шығар; - Дауыстап: «Мен сабырлымын»,- деп деміңді шығар. Сен сабырлысың, сенің қолыңнан бәрі келеді».




Оқу сауаттылығы бойынша тапсырмаларды орындайды.
















































Т.Сұлтанбековтың «Көшпелі алтын» әңгімесінде автор көтерген мәселені анықтайды. Қазіргі кездегі бұл мәселенің өзектілігіне пікірін білдіреді.

















«Көшпелі алтын» ғылыми фантастикалық әңгімесі – фантастикалық жанрдың жаңашылдығы мол туындысы» тақырыбында пайымдау мәтінін жазады.


Талқылау кезінде оқушылардың айтылған пікірлері мен көзқарастары ауызша

мадақтау арқылы бағаланып, сабақтың келесі кезеңінде белсенді қатысуына ынталандырады

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!













«От шашу» әдісі арқылы бағалау






Дескриптор

Білім алушы

-автор көтерген мәселені анықтайды,

- мәселенің өзектілігіне баға береді.











Дескриптор

Білім алушы

-тұжырымды түсіндіреді;

-әңгімеде көтерілген мәселелерді бүгінгі заманмен байланыстыра отырып талдайды, өзектілігіне баға береді;

-пікірін дәлелдеу мақсатында шығармадан мысалға келтіреді;

- қорытынды

сында осы мәселелердің бүгінгі заманмен үндестігіне баға береді



Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл



Қалыптас

тырушы бағалауға арналған


тапсырма

лар жинағы

10-сынып









Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл




















































Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 16-сабақ

Бөлім:

ІІІ бөлім: Парасат пайымы

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

А.Арысбаева

Күні:

27.02.24ж

Сынып: 10

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Оразақын Асқар «Шетте жүрген бауырларға» өлеңі

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

10.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың орны мен қызметін талдау



Сабақтың мақсаты

Шығармадағы көркемдегіш құралдардың орны мен қызметін талдай алады.

Құндылықтарға баулу

Ұлттық мүдде құндылығы: Қазақ тілінің қолдану аясын кеңейту, қоғам игілігі үшін қызмет ету. Ұлттық мәдениетті дәріптеу.

Ар-ұят құндылығы: адал еңбекті құрметтеу, сөзіне берік, ісіне адал болу, шешім қабылдай білу және жауапкершілікті сезіну.

Талап құндылығы: Білуге, жаңаны тануға құштарлық, сыни және креативті ойлау, дұрыс қарым-қатынас орната білу.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

Уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

12 минут


































Сабақтың ортасы

30 минут




























Сабақтың соңы

3 минут













































10 минут























Сабақтың соңы

5 минут



Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылармен амандасу, сабаққа қатысуын түгендеу

Психологиялық ахуал

«Айна»

Ат айналып қазығын табар,Ер айналып елін табар

-балалар мақалды қалай түсіндіңдер?

-Дұрыс айтасыңдар.Бүгінгі тақырыбымызда Шет елде жүрген қандас бауырларға арналған О.Асқардың «Шетте жүрген бауырлар »өлеңімен таныс боламыз.

Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсатын хабарлау

1-тапсырма

Оразақын Асқардың өмірі мен шығармашылығы жайында не білеміз? «ББҮ» әдісі бойынша

кестенің бірінші және екінші бөлігін толтырыңдар.


Білемін

Білгім келеді

Үйренге

нім





Тақырыптық ақпарат

О.Асқардың өмірі мен шығармашылығымен таныстыру

2-тапсырма

Өлеңді мәнерлеп оқу.

  1. Оразақынның бұл өлеңді жазу себебі неде?

Не себепті ақын жан-жаққа шашырап кеткен қазақтарды жинағысы келеді?

  1. Өлең құрылысына талдау жасау.

  2. Сатылай кешенлі талда

3-тапсырма

Оразақын Асқардың «Шетте жүрген бауырларға» өлеңінде қолданылған көркемдегіш құралдарға талдау жүргізіңіз.

Үлгі

Өлеңнен мысал

Көркемде

гіш құрал

Қолданылу мақсаты

Шетелге кетсеңдер де бауыр басып,

Ауыспалы мағынада

ғы сөздер

Жат жерге үйренісіп кету мағынасында қолданған.

Құтты орын тепсендер де ауырласып


эпитет


Озбыр жоқ сыбағаң

нан кенде ететін.


метонимия





Рефлексия

«ББҮ» әдісі бойынша

кестенің үшінші бөлігін толтырыңдар.


Білемін

Білгім келеді

Үйренге

Нім








Психологиялық ахуал

«Айна»

Оқушылар жұптасып, бір-біріне қарама-қарсы тұрады (немесе партада отырып та болады). Олардың біреуі қолдарымен, аяқтарымен, денесімен, бет-әлпетімен әртүрлі қимылдар жасайды, ал екінші оқушы оларды айна секілді қайталайды: оңды сол қылады, солды оң жасайды. Бір минуттан кейін оқушылар рөлдерімен алмасады.



Оразақын Асқардың өмірі мен шығармашылығы жайында не білетіндігі жайында «ББҮ» әдісі бойынша кестенің бірінші және екінші бөлігін толтырады..


Жеке жұмыс

Өлеңді мәнерлеп оқыту.

Топтық жұмыс.

1топ Сұрақтарға жауап беру арқылы өз ойларын айтады.

2 топ Өлең құрылысына талдау жасайды


3 топ Сатылай кешенді талдау жасайды.




Өлеңдегі көркемдегіш құралдар түріне талдау жасайды.




























































































«Шетте жүрген бауырларға» өлеңінде қолданылған көркемдегіш құралдарға талдау жүргізеді.















«ББҮ» әдісі бойынша

кестенің үшінші бөлігін толтырады. Бүгінгі сабақта не үйренгендігі жайында рефлексия жасайды.


Талқылау кезінде оқушылардың айтылған пікірлері мен көзқарастары ауызша

мадақтау арқылы бағаланып, сабақтың келесі кезеңінде белсенді қатысуына ынталандырады

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!







Мадақтау сөздері арқылы бағалау

Жарайсың!



Дескриптор

-сұрақтарға жауап береді

-өз ойын білдіреді

-өлең құрылысына талдайды

-сатылай кешенді талдау жасайды

-шығарманың тақырыбы мен идеясын анықтайды,

-жанр түрін ажыратады,

.



Дескриптор

Білім алушы

-өлеңнен мысал келтіреді,

-көркемдегіш құрал түрін анықтайды,

-қолданылу мақсатын түсіндіреді.




























































Дескриптор

Білім алушы

-өлеңнен мысал келтіреді,

-көркемдегіш құрал түрін анықтайды,

-қолданылу мақсатын түсіндіреді.


Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл



Қалыптас

тырушы бағалауға арналған


тапсырма

лар жинағы

10-сынып









Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл












Тақырыптық ақпарат

Оразақын Асқар 1935 жылы 16 мамырда

ҚХР Шығыс Түркістан өлкесінің Іле аймағына қарасты Мүкей-Қаратас деген жерде дүниеге келген. Бастауыш білімді Сарыбұлақ мектебінде алып, Құлжа қаласындағы «Білім жұрты» деп аталатын гимназияда оқыған. 1951 жылы Үрімші қаласында ашылған Ұлттар институтының Тіл және әдебиет факультетіне түсіп, оның екінші курсын аяқтағаннан кейін «Шыңжаң газеті» редакциясына қызметке тұрады. Жас ақынның орталық газет-журналдарда жұмыс істеуі оның әдебиетке төселуіне үлкен әсер етеді. Бұл жылдары «Шыңжаң газетіне» және «Шұғыла» журналына өлеңдері жиі жариялана бастайды.

«Шетте жүрген бауырларға» деген өлеңнің бүгінгі күнде де маңызы зор. Қазіргі уақытта оқумен болсын, кәсіппен болсын, шетелге кетіп жатқан жастарымыздың елге оралмай, барған жерлерінен қайтпай қалып қоятын жағдай кездесіп жатады. Ақын идеясы «шетелде жүріп сұлтан болғанша, өз еліңде ұлтан бол» деген мағынамен астасады. Бәріміз бір кісідей жұмылсақ, барымызды бағалап, жоғымызды түгендей түсеміз, елімізді көркейтеміз. «Шетте жүрген бауырларға» өлеңі дүниежүзіне тарыдай шашылып кеткен барша қазақты атамекенге шақыруымен, қазақ тұтастығын насихаттауымен құнды. Ал мұның өзі – ғасырлар бойы ата-бабамыз аңсаған тәуелсіздіктің жемісі.

2-тапсырма























Сатылай кешенді талдау

Автор,


шығарма аты

 

Тақырыбы


 

Жанр түрі


 

Идеясы

 

 

Шумақ саны

 

Тармақ саны


 

Бунақ саны


 

Буын саны


 

 

Ұйқас түрі


 

Сатылай кешенді талдау

Автор,


шығарма аты

 

Тақырыбы


 

Жанр түрі


 

Идеясы

 

 

Шумақ саны

 

Тармақ саны


 

Бунақ саны


 

Буын саны


 

 

Ұйқас түрі


 







Қандастар қапы қалма, орны бөлек


Күнде өз әнұраныңмен оянудың.


Мәнге ие сәттерің көп елде өтетін,


Озбыр жоқ сыбағаңнан кенде ететін.


Бәріміз ұйымдасып көркейтейік


Қазақтың бейбіт, дербес мемлекеті

---

Шетелге кетсеңдер де бауыр басып,


Құтты орын тепсендер де ауырласып,


Атажұрт шақырады тұқымым деп,


Құшағын байтақ дала, тауың да ашып.


Бөленіп онда бәрің байлық, баққа,


Тіпті ие болсаңдар да атақ, даңққа,


Бірге ұрпақ барсын жарқын болашаққа,


Бұрыңдар көшті атамекен жаққа.





























Ықтимал жауап



Автор, шығарма

 Оразақын Асқардың «Шетте жүрген бауырларға» өлеңі

Тақырыбы

 Атамекен

Жанр түрі

 Поэзия (арнау өлең)

Идеясы

 Шетте жүрген қандастарды атажұртқа оралуға шақыру

Шумақ саны

 6

Тармақ саны

 24

Бунақ саны

Шетелге кетсеңдер де// бауыр басып,
Құтты орын// тепсендер де //ауырласып,
Атажұрт шақырады// тұқымым деп,
Құшағын // байтақ дала,// тауың да ашып… 2- 3 бунақты














Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 17-сабақ

Бөлім:

ІІІ бөлім: Парасат пайымы

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

А.Арысбаева

Күні:

1.03.24ж

Сынып: 10

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

«Шетте жүрген бауырларға» өлеңіндегі ұлттық құндылықтар Бөлім бойынша жиынтық бағалау-2

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

10.1.5.1. ұлттық құндылықтардың маңыздылығын контекстермен үндестіру

10.2.2.1 автор бейнесінің шығармадағы белгілі бір оқиғадағы көрінісін анықтау


Сабақтың мақсаты

Ұлттық құндылықтардың маңыздылығын контекстермен үндестіре алады. Автор бейнесінің шығармадағы белгілі бір оқиғадағы көрінісін анықтай алады.

Құндылықтарға баулу

Ұлттық мүдде құндылығы: Қазақ тілінің қолдану аясын кеңейту, қоғам игілігі үшін қызмет ету. Ұлттық мәдениетті дәріптеу.

Ар-ұят құндылығы: адал еңбекті құрметтеу, сөзіне берік, ісіне адал болу, шешім қабылдай білу және жауапкершілікті сезіну.

Талап құндылығы: Білуге, жаңаны тануға құштарлық, сыни және креативті ойлау, дұрыс қарым-қатынас орната білу.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

Уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

5 минут














Сабақтың ортасы

8 минут



















7 минут












20 минут










































Сабақтың соңы

5 минут



Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылармен амандасу, сабаққа қатысуын түгендеу

Психологиялық ахуал

«Өкпені еріту» жаттығуы

Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсатын хабарлау

Ойтүрткі

1.Қазақтар ХХ ғасырдың басында шетелге қандай себептермен барған?

2. Дүниежүзі қазақтарының қауымдастығы қашан құрылды?

3.Оразақынның бұл өлеңді жазу себебі неде? Өлеңде қандай мәселе көтерілген?

4. Не себепті ақын жан-жаққа шашырап кеткен қазақтарды жинағысы келеді?

1-тапсырма

О.Асқардың «Шетте жүрген бауырластарға» өлеңіндегі автор бейнесін анықтаңыз.


Автор бейнесі

Шығарманы жазудағы мақсаты



2-тапсырма

Шығармада дәріптелген ұлттық құндылықтарды анықтаңыз. Шығармадан мысалдар келтіріңіз. Қазіргі кездегі маңызын түсіндіріңіз.



Дәріптелген ұлттық құндылық

тар

Шығарма

дан мысал

Қазіргі кездегі маңызы








«Парасат пайымы» бөлімі бойынша жиынтық бағалау

Оқу мақсаты 10.3.3.1 шығарманың идеясын адамгершілік құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу

Бағалау критерийі Білім алушы

Шығарманың идеясын адамгершілік

құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазады

Ойлау дағдыларының деңгейі

Жоғары деңгей дағдылары

Орындау уақыты 20 минут

Тапсырма

Т.Сұлтанбековтың «Көшпелі алтын» әңгімесінің идеясын адамгершілік құндылық тұрғысынан талдап, идеяны жеткізудегі автор шеберлігіне баға беріп, 100-150 сөзден тұратын эссе жазыңыз


Бағалау критерийі

тапсырма

Дескрип

тор


Білім алушы

Шығарманың идеясын адамгершілік

құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазады


1

шығармада көтерілген адамгерші

лік құндылық

тарды анықтайды

1

1

шығарма

ның идеясын анықтайды

1

автор шеберлігі

нен баға береді


1

көзқарасын дәлелдейді

1

өзіндік түйін жасайды

1

логикалық бірізділікті сақтайды

1

Барлығы

7



Рефлексия

Психологиялық ахуал

«Өкпені еріту» жаттығуы
Тып - тыныш денеңізді бос ұстап отырыңыз. Өзіңізді қаракөлеңкеде театрда отырмын деп есептеңіз. Алдыңыздағы шағын сахнаға

( ең жек көретін, көргіңіз келмейтін ) сіз кешіруге тиісті адамды қойыңыз. Мейлі ол сізді қазір ренжітсін, бұрын ренжітсін, қазір өмірде бар болсын, әлде өмірден өтіп кетті ме, оған мән бермеңіз. Көз алдыңызға елестеткенде оның жағдайы жақсы, жүзіне күлкі үйірілген жағдайда болуы керек. Оны бақытты деп біліңіз. Бірнеше минут оның жүзін анық көз алдыңызда ұстап тұрыңыз. Сонан соң барып ол бейнемен қоштасыңыз. Сіз кешірген адам кетісімен сіз өзіңізді сахнаға қойыңыз. Өзіңізді де тек жақсы жағдайда елестетіңіз. Бақытты, күлкі үйірілген жүзбен тұрыңыз. Бұл әлемдегі жақсылық барлығыңызға да тең жететінін ұғыңыз.


О.Асқардың «Шетте жүрген бауырластарға» өлеңіндегі автор бейнесін анықтайды.


Шығармада дәріптелген ұлттық құндылықтарды анықтайды. Шығармадан мысалдар келтіреді. Қазіргі кездегі маңызын түсіндіреді.






«Парасат пайымы» бөлімі бойынша жиынтық бағалау

Тапсырмаларын орындайды.





















Талқылау кезінде оқушылардың айтылған пікірлері мен көзқарастары ауызша

мадақтау арқылы бағаланып, сабақтың келесі кезеңінде белсенді қатысуына ынталандырады

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!

Дескриптор

Білім алушы

-шығармадағы автор бейнесін анықтайды,

-шығармадағы көрінісіне талдау жасайды,

-шығарманы жазудағы мақсатын анықтайды.





Дескриптор

Білім алушы

-шығармада дәріптелген ұлттық құндылықтарды анықтайды,

-шығармадан мысал келтіреді,

-қазіргі кездегі маңызына талдау жасайды.


Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл



Қалыптас

тырушы бағалауға арналған


тапсырма

лар жинағы

10-сынып









Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл

















































Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 18-сабақ

Бөлім:

ІІІ бөлім: Парасат пайымы

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

А.Арысбаева

Күні:

Сынып: 10

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Оразақын Асқар «Шетте жүрген бауырларға» өлеңінің тарии және көркемдік құндылығы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

10.3.1.1 шығарманың тарихи және көркемдік құндылығын анықтап, бағалау


Сабақтың мақсаты

Шығарманың тарихи және көркемдік құндылығын анықтап, баға бере алады.

Құндылықтарға баулу

Ұлттық мүдде құндылығы: Қазақ тілінің қолдану аясын кеңейту, қоғам игілігі үшін қызмет ету. Ұлттық мәдениетті дәріптеу.

Ар-ұят құндылығы: адал еңбекті құрметтеу, сөзіне берік, ісіне адал болу, шешім қабылдай білу және жауапкершілікті сезіну.

Талап құндылығы: Білуге, жаңаны тануға құштарлық, сыни және креативті ойлау, дұрыс қарым-қатынас орната білу.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

Уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

10 минут



















Сабақтың ортасы

15 минут




















10 минут
















5 минут




Сабақтың соңы

5 минут



Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылармен амандасу, сабаққа қатысуын түгендеу

Психологиялық ахуал

«Айдаһар»

Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсатын хабарлау

1-тапсырма

Ақынның қандастарымызды елге шақырудағы мақсат-мүддесі қандай? Қандай негіз келтіреді? Кестеге жазып көріңдер.


1-негіз

2-негіз

3-негіз




2-тапсырма

Топтық жұмыс

Елге оралған қандастарымыздың жағдайы қандай? Оларға көрсетілетін қолдау мен көмекке баға беріп, өз көзқарастарыңды дәлелдеңдер. Кестені басшылыққа алыңдар.



1-топ:

S –мықты жақтары

2-топ:

W – әлсіз жақтары

O - мүмкіндіктері

T – қауіпті жағы


3-тапсырма

Өлеңнің тарихи және көркемдік құндылықтарын анықтаңыз. Мысал келтіріңіз . Баға беріңіз.


Өлең

нің тарихи және көркемдік құндылық

тары

Өлеңнен

мысал

Менің пікірім









Жағдаттық тапсырма

«Болашақ» бағдарламасымен Англияда оқып жатырсың. Студенттердің арасында ұлты қазақ, бірақ сол жердің азаматы да оқиды. Оны атажұртқа қалай тартушы едіңдер? Қазақ елін, қазақ жерін қалай таныстырар едің?



Рефлексия

Психологиялық ахуал

«Айдаһар»

Оқушыларды сергітіп алу үшін бәрін бір-бірінің белінен ұстатып тұрғызады. 1-оқушы «айдаһардың басы», соңындағы оқушы «құйрығы». Басы құйрықты ұстап алу керек.


Ақынның қандастарымызды елге шақырудағы мақсат-мүддесі қандай екенін анықтайды. Айтар ойын негіздейді. Кестені жазып толтырады.




Елге оралған қандастардың жағдайына қандай?талдау жасайды. Оларға көрсетілетін қолдау мен көмекке баға беріп, өз көзқарастарын дәлелдейді. Кестені басшылыққа алады..













Өлеңнің тарихи және көркемдік құндылықтарын анықтайды. Мысал келтіріп, баға береді.


















Жағдаяттық тапсырманы орындайды.

Талқылау кезінде оқушылардың айтылған пікірлері мен көзқарастары ауызша

мадақтау арқылы бағаланып, сабақтың келесі кезеңінде белсенді қатысуына ынталандырады

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!


Дескриптор

Білім алушы

-шығармадағы ақынның мақсат-мүддесін анықтайды,

-айтар ойын негіздейді.







Дескриптор

Білім алушы

-мәселенің мықты жағын сараптайды,

-әлсіз жақтарын атап көрсетеді,

-мүмкіндіктерін анықтайды,

-қауіпті жағын талдайды.

Өзара топтық бағалау

1-топ: Ертегі құрастыру арқылы бағалайды.

2-топ: Алғыс хат беру арқылы бағалайды.

3-топ: Келесі топқа “SMS” жазу арқылы бағалайды.

4-топ: Құттықтау арқылы бағалайды.


Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл



Қалыптас

тырушы бағалауға арналған


тапсырма

лар жинағы

10-сынып









Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл



















Бекітемін__________

Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 19-сабақ

Бөлім:

ІІІ бөлім: Парасат пайымы

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

Күні:

Сынып: 10

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Тоқсандық жиынтық бағалау

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

10.1.1.1 әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау арқылы идеялық мазмұнын түсіну;

10.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлер жүйесін жинақтау мен даралау;

10.1.5.1 ұлттық құндылықтардың маңыздылығын контекстермен үндестіру.

10.2.1.1 әдеби шығарманың композициялық ерекшеліктерін талдау;

10.2.2.1 автор бейнесінің шығармадағы белгілі бір оқиғадағы көрінісін анықтау; 10.2.5.1 қазақ әдебиеті мен әлем әдебиетіндегі ортақ құндылықтарды анықтау.

10.3.2.1 көркем шығармадағы көтерілген мәселелердің жаңашылдығына баға беру.

Сабақтың барысы



































Қазақ әдебиеті» пәнінен 3-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары


1-БӨЛІМ

1. А.Кемелбаеваның «Шашты» әңгімесіндегі оқиға немен аяқталады?

А) Тұлпары Қыпшақбоз өлгенде құрмет көрсетілуімен

В) Шаштының ата-анасымен қауышуымен

С) Шашты есімінің қойылуы, сәуегейдің жорамалымен

D) Тасқұлдың азаттық алып еліне қайтуымен

[1]

2. Тасқұлдың Кенжебекті құтқаруына не себеп болды?

А) Кенжебекті аяды, күндіз-түні жұмысқа салғанын көргісі келмеді

В) Олардың ата-анасына сөз бергені есіне түсті

С) Өзінің тағдырын қайталамауын қалады

D) Тасқұл Кенжебекті құтқармады, ол өзі қашып кетті

[1]

3. Т.Сұлтанбековтың «Көшпелі алтын» шығармасындағы профессорға қатысты ақпараттарды анықтаңыз

А) Көздермен сырласады, өте өжет, есімі – Жоңғаров, лабораториясы бар

В) Сыпайы, көп сөйлегенді ұнатпайды, білімді, био-физик, үйінде қызы бар

С) Есімі – Созақов, редакциядағы профессор, Сәуле деген механикалық адам бар

D) Ғалым, мейірімді, парасатты, көздер дүниесін басқарушы, Сәуле деген ассистенті бар

[1]

4. Оразақын Асқардың «Шетте жүрген бауырларға» өлеңіндегі ұлттық құндылық көрінісін көрсетіңіз.

А) Ілінбеу үшін елдік, бірлік керек Ешқашан енді ешкімнің қармағына.

В) Мәнге ие сәттерің көп елде өтетін, Озбыр жоқ сыбағаңнан кенде ететін...

С) Бөленіп онда бәрің байлық, баққа, Тіпті ие болсаңдар да атақ, даңққа,

D) Уақытша көрсендер де қиыншылық, Мың артық күн кешуден қорқып-бұғып,

[1]

5. «Шетте жүрген бауырларға» өлеңінің идеясына сәйкес келетін мақалды көрсетіңіз.

А) Ел болам десең, бесігіңді түзе

В) Жаңбыр жауса, жер ырысы, Батыр туса, ел ырысы.

С) Туған жердей жер болмас, туған елдей ел болмас

D) Сабыр түбі – сары алтын 1 2-БӨЛІМ

6. «Шашты» шығармасында Тасқұл бейнесін ашудағы (кейіпкердің әрекетін талдау арқылы) автор көзқарасын анықтаңыз.5

7. Оразақын Асқардың шетте жүрген қандастарға арналған өлеңінің композициялық ерекшелігіне талдау жасаңыз.

Шетелге кетсеңдер де бауыр басып,

Құтты орын тепсендер де ауырласып,

Атажұрт шақырады тұқымым деп,

Құшағын байтақ дала, тауың да ашып.

Бөленіп онда бәрің байлық, баққа,

Тіпті ие болсаңдар да атақ, даңққа,

Бірге ұрпақ барсын жарқын болашаққа,

Бұрыңдар көшті атамекен жаққа.

Қазағың жетті ежелгі арманына,

Жағдайдың қарамаңдар бар, жоғына,

Ілінбеу үшін елдік бірлік керек

Ешқашан енді ешкімнің қармағына.

Уақытша көрсендер де қиыншылық,

Мың артық күн кешуден қорқып-бұғып,

Қожа боп өз жеріңде өз еліңе

Не жетсін тер төгуге соны ұғып.

Астында өз аспаның, өз туыңның,

Өз ауа, нәрін жұтып өз суыңның,

Қандастар қапы қалма, орны бөлек

Күнде өз әнұраныңмен оянудың.

Мәнге ие сәттерің көп елде өтетін,

Озбыр жоқ сыбағаңнан кенде ететін.

Бәріміз ұйымдасып көркейтейік

Қазақтың бейбіт, дербес мемлекетін.5

8. «Көшпелі алтын» фантастикалық әңгімесінің әлем әдебиетімен үндестігін байланыстырыңыз. Өз пікіріңіз бен көзқарасыңызды дәлелдеңіз, шығармадан мысал келтіріңіз.5

9. Біртұтас ел болуымыз үшін әлемнің түкпір-түкпірінде тарыдай шашылып жатқан қазақтың басын қосып, бір шаңырақ астына жиналуы керек. Бұл – бүгінгі күнгі өзекті мәселенің бірі. Шығармаларда көтерілген мәселенің жаңашылдығына баға бере отырып, өз пікіріңізді білдіріңіз.





















































[10]

Балл қою кестесі


Жауап

Балл

Ескерту

1

А

1


5

2

С

1

3

Д

1

4

В

1

5

С

1

6

Кейіпкер әрекетін талдайды;

2


15

Автор бейнесін анықтайды;

2

Өзіндік тұжырым жасайды

1

7

Өлеңнің композициялық ерекшелігіне талдау жасайды;

2

Автордың стилін анықтайды;

2

Түйін жасайды.

1

8

Әлем әдебиеті үлгілерімен байланыстырады;

2

Өз көзқарасын білдіреді;

2

Мысалдар келтіреді.

1

9

Шығарманың жаңашылдығын талдайды;

2



10

Өткен шығармалармен байланыстырады;

2

Өзіндік ой-пікірін білдіреді;

2

Логикалық қорытынды жасайды;

2

Мәтін құрылымын сақтайды

2


































Бекітемін__________ Қысқа мерзімді жоспар Қазақ әдебиеті 20-сабақ

Бөлім:

ІІІ бөлім: Парасат пайымы

Педагогтің тегі, аты, әкесінің аты :

А.Арысбаева

Күні:

Сынып: 10

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

«Шетте жүрген бауырларға» өлеңіне әдеби сын

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары:

10.3.4.1 ғылыми еңбектерді негізге ала отырып, шығармаға әдеби сын жазу

Сабақтың мақсаты

Ғылыми еңбектерді негізге ала отырып, шығармаға әдеби сын жаза алады.

Құндылықтарға баулу

Ұлттық мүдде құндылығы: Қазақ тілінің қолдану аясын кеңейту, қоғам игілігі үшін қызмет ету. Ұлттық мәдениетті дәріптеу.

Ар-ұят құндылығы: адал еңбекті құрметтеу, сөзіне берік, ісіне адал болу, шешім қабылдай білу және жауапкершілікті сезіну.

Талап құндылығы: Білуге, жаңаны тануға құштарлық, сыни және креативті ойлау, дұрыс қарым-қатынас орната білу.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

Уақыты

Педагогтің әрекеті

Білім алушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басталуы

5 минут









10 минут
































Сабақтың ортасы

20 минут









































Сабақтың соңы

5 минут









Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылармен амандасу, сабаққа қатысуын түгендеу

Психологиялық ахуал

«Әдемі ойлай және демала біл» жаттығуы

Сабақтың тақырыбы мен оқу мақсатын хабарлау

1-тапсырма

Бөлімді қайталау тапсырмалары

1.Кенжебектің қасындағы үзеңгілес серігі кім?

а) ноғай б) Атажан

ә) түрікмен в) Тасқұл

2.Тасқұл қарттың сөзін табыңдар.

а) «Қаңлы ішінде қай аталық?»

ә) «Ат басы мен ер басы қайда қалмайды?»

б) «Жал-жал құм арасына қаш!»

в) «Әр түлкі өз құйрығын мақтайды»

3. Түрікмендерде баланың есіміне құл сөзін қандай жағдайда жалғайды?

а) тұтқынға түскен балаларға;

ә) анасы бөтен елден болса;

б) жесірдің баласына;

в) таза түрікмен баласына.

4. Ел аузында аңыз болған жер атауын атаңдар.

а) Тунгус

ә) Сібір

б) Қоскөл

в) Шайтантау


5.Сәменнің ойынша, көшпелі найзағайдың пайда болуына қандай фактор әсер етеді?

а) желдің әсері

ә) аспаннан күн сайын түсетін метеорит түйіршіктері

б) алтын кен орындары

в) бұлттардың көшуі

6. Қай мәлімет Сәменнің атасынан естіген аңызына сәйкес келеді?

а) алтын жердің астымен көшеді;

ә) алтынды басына бақ қонған адам ғана көреді;

б) көшпелі алтынды тамшы қан тоқтатады;

в) көшпелі алтын - шайтанның оты.

7.Жасанды найзағай қандай мақсатта қолданылды?

а) жауын жауғызу мақсатында;

ә) тау-тасты бұзу үшін;

б) метеориттер түсіру үшін;

в) зерттеу жүргізу мақсатында.

8. Оразақын Асқардың «Шетте жүрген бауырларға» өлеңі қандай ұйқасқа құрылған?

а) шұбыртпалы ұйқас;

ә) шалыс ұйқас

б) егіз ұйқас

в) қара өлең ұйқасы

9. «Құшағын байтақ дала, тауың да ашып» деген өлең жолында көркемдегіш құралдың қай түрі қолданылған?

а) кейіптеу

ә) теңеу

б) метонимия

в) метафора

10. «Бірге ұрпақ барсын жарқын болашаққа,

Бұрыңдар көшті атамекен жаққа» деген өлең жолдарында қай тәсіл қолданылған?

а) анафора

ә) эпифора

б) ассонанс

в) аллитерация


2-тапсырма

«Шетте жүрген бауырларға» өлеңінің көркемдік ерекшелігіне байланысты әдеби сын жазыңыз


Рефлексия

Психологиялық ахуал

«Әдемі ойлай және демала біл» жаттығуы

- Жүргізуші: «Толқыған кезде, асықпай дем алуға үйрен. Түзу отыр, қолдарыңды тізелеріңе салып, көздеріңді жұмыңдар, терең дем алыңдар:

- Ойша: «Мен арыстанмын»,- деп деміңді ішке ал, сыртқа шығар;

- Дауыстап: «Мен құспын»,- деп деміңді ішке ал, сыртқа шығар;

- Дауыстап: «Мен гүлмін»,- деп деміңді ішке ал, сыртқа шығар;

- Дауыстап: «Мен сабырлымын»,- деп деміңді шығар. Сен сабырлысың, сенің қолыңнан бәрі келеді».





Тоқсан соңындағы

бөлімді қайталау тапсырмаларын орындайды.



























































«Шетте жүрген бауырларға» өлеңінің көркемдік ерекшелігіне байланысты әдеби сын жазады.


















Талқылау кезінде оқушылардың айтылған пікірлері мен көзқарастары ауызша

мадақтау арқылы бағаланып, сабақтың келесі кезеңінде белсенді қатысуына ынталандырады

Жарайсың!

Керемет шешім!
Ойлы шешім!

Мұндай ойлы пікірлерді ешқашан естімеппін!
















Берілген бұлт, ағаш, күн суреттері арқылы бағалау

Рисунок 4

Рисунок 5

Рисунок 6











Дескриптор

Білім алушы

-шығармаға қатысты дереккөздерден пікірлер, дәйексөздер қолданады;

- сыни пікір жазады.


Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл



Қалыптас

тырушы бағалауға арналған


тапсырма

лар жинағы

10-сынып









Оқулық

10-сынып

«Атамұра» баспасы

2019жыл














































ЖИ арқылы жасау
18 Ақпан 2025
168
Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз!
Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі.
Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы
Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз!
Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз!
Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз!
Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз!
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!
Министірлікпен келісілген курстар тізімі