Пәні:

Орта ғасырлардағы Қазақстан тарихы

Сыныбы 7

Сабақтың тақырыбы

§ 35 Қазақ хандығының құрылуы

Сабақтың жалпы мақсаты

Қазақ хандығының құрылу процесін талдау, қазақ жеріндегі тұңғыш дербес мемлекеттің мемлекеттік құрылымын анықтау. Қазақ хандығының құрылу тарихымен таныстыру, топтық жұмыс, диалогтық оқытуға баулу, өзіндік бағалауға және сын тұрғысынан ойлауға үйрету.

Міндеттері :

Қазақ хандығының құрылуындағы Керей мен Жәнібек хандарының рөлін түсіну.

Билік құрған хандықтардың саяси оқиғаларының себептерін анықтайды.

Жер су атауларымен танысып, Қазақ хандығының алып жатқан аумағын белгілеу.

Күтілетін нәтиже

Жеке, жұппен, жұмыс істеуге үйренеді.

Тақырыпты бірін –бірі оқыту арқылы меңгереді.

Керей мен Жәнібек хандардың елді басқарудағы жағымды қасиеттерін біледі.

Оқушылар ойларын еркін айтады, өзін –өзі бағалайды

Табыстылық критерийлері

Қазақ хандығының саяси тарихын, шекарасын, билеушілері, кімдер болғанын біледі.

Билік құрған хандықтардың саяси оқиғаларының себептерін анықтайды.

Ішкі сыртқы саясатындағы айырмашылықтарын зерттейді.

Сілтеме

1. Мұғалімдерге арналған нұсқаулық 61-71 б.

2. Тарихты оқыту әдістемесі.

3. 7-сыныпқа арналған Қазақстан тарихы оқулығы .

4. Қазақстан елі картасы, қазақ хандығы туралы кестелер.

Қолданылатын

модульдер

АКТ, Сын түрғыдан ойлауға үйрету, Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер, диалогтық оқыту. Оқытуды басқару және көшбасшылық

Көрнекілігі

Таныстырылым суреттері, кестелер. Керей мен Жәнібек хандардың суреттері, М.Х.Дулатидің суреті, «Қазақ елі» видеоролик, кестелер, стикерлер, бағалау парақтары.

Әдіс –тәсілдер

СТО стратегиясы: Қызығушылықты ояту – (елестету), Инсерт жаңа ақпаратты түртіп алады.

Мағынаны тану: жеке жұппен жұмыс, таратпа жұмыс - (қолдану, зерттеу, суреттеу)

Ой қозғау: алған ақпаратты топтастыру, жинақтау - (талдау)

Рефлексия ; сабақ кезеңдерінде бағдаршам ойыны арқылы білдірді.

Кезеңі

Уақыты

Тапсырма

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушылар іс-әрекеті

Көрнекіліктер, дереккөздер

Ұйымдастыру

2 минут

Шаттық шеңбер

1.Сәлемдесемін;

Сыныпта психологиялық ахуал қалыптастырып ынтымақтастық атмосферасын орнатамын.

Қуаныш бүгін ерекше,

Шуағын шашып тұр әлем.

Егемен елім жайнай түс,

Болашақтың жолында,

Ендеше тілек тілейік, Баршамыз ізгі ниетпен 550 жыл құрған хандықты, жасампаз қазақ халқының

Тарихын зерттеп шыңыраудан,

Жетейік биік белеске

Оқушылар сәлемдеседі.

Әр түрлі түстер арқылы жұпқа бөлінеді

Қызыл

Жасыл

Сары

№ 2 слайд

Сабақтың бағалау критерийлерімен таныстыру

Үй тапсырмасын пысықтау.

2 минут

үй тапсырмасын тексеру;

- ұйымдастыру

-қарастырылған тақырып бойынша бұрынғы білім еске түсіріледі;

Қапшықты ұстап ал? тренинг ойыны

«Миға шабуыл» әдісі:

1.Балалар сендер «қазақ » деген сөзді естігенде көз алдарыңа нені елестетесіңдер?

2.Қазақ ұлттық мемлекеті құрылуының алғышарттары жөнінде әңгімеле.

3.Қазақ хандығы біртұтас қазақ мемлекетінің құрылу қарсаңындағы этникалық жағдай қандай болды?

Қапшықтағы сұрақтарға ойланып жауап береді.

№ 3 слайд сурет

Қызығушылық

ты ояту:

5 минут

Ассоцация

әдісі

Жаңа сабақтың ашылуы

Хан қандай болу керек? Хан болу үшін қандай өзгешелігімен ерекшеленеді.

Керей мен Жәнібек хандардың тарихи бейнесін құрастыруға кесте толтыруға беріледі.

Не себептен Керей мен Жәнібек хандардың тарихи бейнесін құрастырдық сұрақ қойылады. Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы Керей мен Жәнібек хандар жайында айтылады.

Сабақ жоспары таныстырылады.

1.Хандықтың негізгі қалаушылар Керей мен Жәнібек хандар

2. Қазақ хандығының аумағы

3. Халқының этникалық құрамы

4. Көрші елдермен қарым-қатынасы

Жаңа сабақты тірек сызба арқылы түсіндіремін. Видео ролик көрсетіледі.

Түріктің бір бұтағы қазақ еді,

Қайсар мінез, өр еді, ғажап еді.

Жәнібек, Керей хандар басын қосып,

Өмірге келген еді қазақ елі.

Алтай мен Атыраудың арасында

Жетісу, жеті өзеннің сағасында.

Бірігіп Ұлы, Орта, Кіші жүз боп,

Хандық құрды қазақ өз даласында деп, ақындар жырлағандай: деп жаңа сабаққа қызығушылығы артады.

Хан қандай болу керектігін оқушылар өздері табады.

Ойланады, тыңдайды бүгінгі сабақтың тақырыбын оқушылар өздері ашады. Сабақтың мақсатын анықтайды.

№ 2 слайд сурет

Мағынаны тану оқушылар өз тәжірибелері арқылы жаңа білім туралы өзіндік түсінік пен пікір қалыптастырады;

10 минут

Сурет арқылы сын тұрғысы

нан ойлауға

үйрету

Суреттер таныстырылым көмегімен көрсетемін.

Сурет арқылы әңгіме құрастырады, суреттің мағынасын ашады:

жұппен жұмыс 3 сурет көрсетіледі. Мағынасын табады, әңгіме құрастырады. Оқушылар пікірі тыңдалады.

№3 Слайд

3 минут

Кластер

мен жұмыс

Кластер:

Қазақ хандығы - қашан?- кім?- қайда?- кімге? кімнен?

Қазақ хандығы:- ХҮғ. 1465 - 1466ж.- Керей, Жәнібек - Жетісуге - Моғолстан ханы Есен бұға - Әбілхайыр хандығынан

Әбілхайыр хандығынан - Керей мен Жәнібек(1465 - 1466жж.)- Моғолстан Есен бұға

Қазақ хандығы негізін қалаған Шыңғыс хан ұрпағы, Жошы әулеті, Ұрыс ханнан Барақ хан балалары Жәнібек пен Керей

Жұппен жұмыс орындайды

№ 3 Слайд

5минут

Алған ақпаратты тәжірибеде қолдану:

3.Жеке жұмыс Зерттеу жұмыстары

3-тапсырма .Жадыны дамыту:. қазақ хандығы құрамына кірмеген артық ру тайпаларды тауып көр және орналасқан жерін белгіле:

үйсін, қарақытайлар, қаңлы, қоңырат, күрділер, қыпшақ, орыстар,найман, керей, маңғыт, татарлар жалайыр т.б.

Оқушылар картамен жұмыс жасайды .кескін картаға қазақ хандығы территориясын және құрамына кірмеген артық ру тайпаларды тауып және орналасқан жерін белгілейді, бір бірінің жұмысын тексереді.

үйсін, қарақытайлар, қаңлы, қоңырат, күрділер, қыпшақ, орыстар, найман, керей, маңғыт, татарлар жалайыр т.б.

Қазақ хандығының жер аумағын кескін картаға түсіреді. Бір-бірінің жұмысын тексереді.

№ 2 Слайд

Ой толғаныс анализ, өз ойлары мен түсініктерін өздері игерген мәліметтері арқылы жеткізеді .

Алған ақпаратты топтастыру, салыстыру жинақтау:

10 минут

Қорытынды.

3 минут

Венн диаграммасы

Венн диаграммасы
Қазақ хандығы - Қазақстан Республикасы Президенті
Хан құрылу жүйесін салыстыру.
Хан мен Президент қандай болу керек деп ойлайсыңдар?- әділ, сыйлы, өнегелі, іскер, саясаткер

Бекіту. Венн диаграммасы

Қазақ хандығы - Қазақстан Республикасы Президенті

Хан құрылу жүйесін салыстыру.

1. Хандық 1. Республика

2. Жүз 2. Облыс

3. Ұлыс 3. Аудан

4. Арыс 4. Ауыл

5. Ру

6. Ата - аймақ

7. Ауыл

Мұғалім сөзі

Қорытынды.

"Ханның жақсы болмағы,

Қарашаның елдігі.

Қараша халқы сыйласа

Алтыннан болар белдігі"

Хан мен Президент қандай болу керек деп ойлайсыңдар?- әділ, сыйлы, өнегелі, іскер, саясаткер

Өткен жыл еліміздің тарихындағы, халқымыздың тағдырындағы алатын орны ерекше. Қазақ хандығының құрылғанына 550 жыл айтулы мерекені қазақ елі болып тойлады.

Сұрақтарға жауап береді. Оқушылардың пікірін тыңдау

№ 3Слайд

Бағалау:

2 минут

Оқушыларды белсенділігіне және жұмыс жасауына қарай бағалау парағы арқылы бағалаймын.

Оқушылар бір бірін, өзін-өзі және топтық жұмыс бойынша бағалады. Әр топ өз мүшелерін бағалап, топ жетекшісі қойған бағаларын айтады және топ мүшелері басқа топты «2-жұлдыз 1 тілекпен» бағалайды.

Топ мүшелерін бағалау:

№	Оқушы аты	1	2	3	4	5
1
2
3
4
5
6

Тапсырманы толық орындады:

--2 балл

Тапсырманы жартылай орындады:

---- 1 балл

Тапсырманы орындамады:

---0 балл

Оқушылар бағалау парағын толтырады,өзін өзі бағалайды. қорытынды бағаны күнделіктеріне қойғызады

Бағалау парақтары

Рефлексия :

2минут

Кері байланыс парағын толтыруды ұсынамын.

Егер саған сабақ ұнаса, тапсырманы сәтті орындасаң, желкенді жасыл түске боя.

Егер де сабақта белгілі бір қиындықты кездестірген болсаң, желкенді сары түске боя.

Егер саған сабақ барысында тапсырмаларды орындау қиын болып, мұғалімнің көмегі қажет болса, желкенді қызыл түске боя.

Сабақтан түйген ойларын жазады.

Білім кемесі

Плакат Стикерлер

Үй тапсырмасы беріледі:

1 минут

• Тақырыпты оқу;

Жаңа сөздермен жұмыс жасау

Қазақ хандығының құрылуы § 35

Егер де мен хан болсам эссе жазу.

Күнделіктеріне жазып алады.