Қазақ хандығы 6 сынып

Бөлім:

Біртұтас қазақ мемлекетінің құрылуы

Педагогтың аты-жөні

Алимбаева Динара Пайызхановна

Күні:

14.03.2024ж

Сынып: 6 "Ә"

Қатысушылар саны:18

Қатыспағандар саны:1

Сабақтың тақырыбы

Қазақ хандығының құрылуы.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

6.3.1.9 Қазақ хандығы құрылуының тарихи маңызын анықтау;

6.2.3.4 М.Х.Дулатидің «Тарихи-Рашиди» еңбегінің маңыздылығын түсіндіру;

Сабақтың мақсаты

Қазақ хандығының құрылуының алғышарттарын түсіндіру

М.Х.Дулатидің еңбектерімен таныстыру.

Қазақ хандығының қалыптасуындағы қазақ хандарының рөліне баға беру.

Сабақтың түрі

Жаңа білім беру

Құндылықтар

Ұлттық мүдде:қазақ тілінің қолдану аясын кеңейту, қазақтың ұлттық құндылықтарын дәріптеу;

Ар-ұят: Туған елін жерін сүюге, Отанын қорғауға, қадірлеуге баулу.

Сабақтың барысы.

Сабақтың кезең

уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

5 мин

10 мин

Ұйымдастыру кезеңі:

Сәлемдесу, оқу құралдарын түгелдеу. Сыныпта психологиялық ахуал орнату:

«Көрісу» әдісі.

I. "Жебе" әдісі арқылы топқа біріктіру:

1- топ: Әбілхайыр хан

2-топ: Керей хан

3- топ: Жәнібек хан

Үй тапсырмасын пысықтау

Жеке жұмыс:

Алдыңғы білімді еске түсіру (пысықтау), Wordwall платформасындағы «Барабан» әдісі арқылы және "Бауырсақ"әдісі

1.Этностың қалыптасу үдерісін тежеген жағдай ?

(моңғол шапқыншылығы)

2. xv ғасырдың 20 жылдарында Ақ Орданың құлауы нәтижесінде құрылған мемлекет қалай аталады?

(Әбілхайыр хандығы)

3. Қазақстан аумағындағы этникалық үдерістер неше кезенге бөлінеді және калай аталады?

(Екі топқа бөлінеді. Үнді европалық, Түркілік)

4. Қазақстан аумағындағы тайпалардың бірігу үдерісіне әсер ететін Монғол кезеңінен кейін құрылған мемлекет

(Әбілхайыр хандығы, Ноғай ордасы, Моғолстан, Ақ орда)

5. Этнос және этногенез ұғымдары қандай мағына береді?

(грек.тілінен аударғанда «ethos» халық сөзінен шыққан «этногенез ұғымы -халықтың құрылу үдерісін білдіреді.»)

6. Қай жылдары Жәнібек пен Керей сұлтандар бастаған тайпалар Өзбек ұлысынан Жетісуға көшті?

(1459-1460ж )

7. Қазақстандағы этникалық үдерісінің екінші кезеңіне әсер еткен тайпа

(Түркілер б.з.б. Қазақстан жерінде көптеген халықтардың көшіп келуіне түткі етті.)

8. Қазақ сөзі "Күшті, мықты, шабытты" деген сөзді қай ғұлама айтты?

(Шоқан Уалиханов)

9.Василий Татищев «Қазақ »сөзі қандай мағына береді деп айты?

(Қашқындар ) деген мағана береді деп айты.

10.Қазақ тілі қай ғасырларда қалыптасты? ( XIV-XVғ қалаптасты)

Оқушылар түрлі қимылдар арқылы бір -бірімен көріседі,сәлемдеседі.

Оқушылар бауырсақтағы сұрақтарға жауап береді.

Оқушылар бауырсақтағы сұрақтарға жауап беру арқылы бауырсақ жинайды

Мұғалім тарапынан "Жарайсың"

"Тамаша"

«Киіз үй» әдісі арқылы өзін-өзі бағалайды.

Слайд №1

Алдыңғы білімді еске түсіру тапсыр-

малары.

Сабақтың ортасы

5 мин

10мин

8 минут

2 минут

3 минут

II. Жаңа сабақ

Видео сабақ

Жасанды интеллект арқылы видео сабақ.

«Қазақ хандығының құрылуы» видео көрсетілім тамашалайды.

Сабақтың мақсатымен таныстырылып. Слайдпен түсіндіру.

Топтық жұмыс.

«Ойлан, жұптас, топтас» әдісі арқылы мәтінмен жұмыс

1-Топқа «ПТМС» формуласы бойынша мәтінмен жұмыс.

-Қазақ хандығының құрылуының алғышарттарын айтады.

2-Топқа «Сюжеттік кесте» әдісі арқылы.

-Қазақ хандығының құрылу үдерісін айтады.

3- Топқа «Кілемше» әдісі арқылы.

-Алғашқы Қазақ хандарының алдында қандай саяси міндет тұрды.

Жеке жұмыс деңгейлік

«Тосын сый» әдісімен тапсырма жүзеге асады.

«А» деңгей тапсырма:сандар сөйлейді

-1. 728*2+9=1465.

2 .2800/2+58=1458

3 .3800/2+91=1991

4. 700*2+68=1468

5. 200*10+15=2015

«Тарихимозайка» әдісімен тапсырма жүзеге асады.

«Б» деңгей тапсырма:тарихимозайка

1.Шу мен

2.алқаптарында

3.Талас

4.1465жылы

5.хандығы

6.Қазақ

7.Керей

8.Қозыбасы

9.құрылды

10.ордасы

11.ханның

12.болды.

Тапсырманың «ақиқат» немесе «жалған» екендігін табу әдісімен тапсырма жүзеге асады.

«С» деңгей тапсырма

Сергіту сәті

Жұптық тапсырма:

"Досыңмен сырлас" әдісі арқылы, тарихи диктант жазу.

1. топқа

- Мұхаммед Хайдар Хусайынұлы Дулати .......................... өмір сүрген.Әйгілі ..............., ................ Ол ...................... мен оған іргелес елдердің .................. жөнінде аса құнды дерек береді . Мұхаммед Хайдар Дулати «.............. ...............» кітабы мен «.....................» дастаннының авторы.

2. топқа:

-Мұхаммед Хайдар Дулати «...................... .................. » шығармасы ........ - ........ жыл ........... тілінде жазылған.Тарих-и Рашиди еңбегінде ............... ,................... , ............... елдерінің тарихы мәдениетін, .................................. , әдет-ғұрпын жазған.

3. Топқа

-«Тарих-и Рашиди » еңбегінде ................... ................... құрылуы туралы ............ ................ мәлімет береді. Ол еңбекте .............. мен ................ қазақ хандығының негізі ...................... туралы айтылған. Мұхаммед Хайдар Дулати қазақ хандығын ..........- .......... жылдары құрылған деп жазған.

Оқушылар видеокөрсетілім көре отырып, жаңа сабақтың тақырыбын сын тұрғысынан ойлану арқылы табады

Дескриптор: білім алушы-

Топ мүшелері біріге отырып, топта ішінде ойласа талқылап, топ құрамнан біреуі шығып жауап береді.

Дескриптор: білім алушы

деңгейлік тапсырмаларға жауап береді.

Дескриптор: білім алушы-

М.Х.Дулатидің өмірін түсініреді.

Тарихи диктантта берілген сөйлемге тиісті сөздерді қою арқылы тапсырманы орындау.

Мұғалімнің берген мәтінді мұқият оқи отырып, берілген сөйлемді толықтырып оқиды.

Топты бағалау:

«Асық» әдісі.

Жеке бағалау «Киіз үй» әдісі өз-өзін бағалау.

Топты бағалау:

«Асық» әдісі.

Жеке бағалау

«Киіз үй» әдісі өз-өзін бағалау.

Топты бағалау:

«Асық» әдісі.

Жеке бағалау «Киіз үй» әдісі өз-өзін бағалау.

Видеоролик, слайд.

Слайд.

Музыка

Сабақты қорытындылау.

1.Кері байланыс

2. оқушыларды бағалау

3.Үйге тапсырма: «Қазақ хандығының құрылуы» туралы эссе жазу.

«Керуен» әдісі.

Оқушылар тақырыпты қорытындылайды.

Оқушылар түсті оюларды сабақты түсіну деңгейіне байланысты тиесілі қоржындарға салу арқылы кері байланыс жасайды

«Киіз үй» әдісімен өзін-өзі бағалауын жинап, «Асық» әдісімен топты бағалайды.

Кері байланыс