Қазақ тілі пәнінен сараланған тапсырмалар 3 сынып үшін

Алматы облысы Көксу ауданы

Н.Алдабергенов атындағы орта мектеп

Бастауыш сынып мұғалімі

Илипбаева Құралай Бокеновна

Қазақ тілі пәнінде деңгейлік сараланған тапсырмалардың тиімділігі

Деңгейлік тапсырмалар рейтинг-ұпай – балл жинау әдісімен бағаланатынын ескерсек, оқушылардың деңгейлік сабақ өткеннен кейін де сол тапсырмаларда жіберген қателіктеріне, тапсырмаларын орындауда қолданған тәсілдеріне анализ жасап, қателіктері мен кемшіліктерін анықтай білуге мүмкіндік береді. Келесі тапсырмаларда оқушы неғұрлым көбірек ұпай жинау үшін ізденіп оқытушыдан, жолдастарынан, қосымша материалдардан білім жинайды

Деңгейлеп оқыту технологиясы:

- оқушының өз қабілетіне, болашағына сенуіне;

- оқушының ынталандыруға;

- оқушы мен оқытушының ынтымақтастық қарым-қатынас достығына;

- оқушының өз білімін өз бағалай білуіне;

- баға әділдігіне;

- білім көрсетудің әділ сайысына мүмкіндік береді.

I-деңгей – Оқушының деңгейін , міндетті түрде фактілі білімдерін
II деңгей - алгоритмдік деңгей -өткен материалды
III деңгей – эвристикалық деңгей (танымдық іздену )
IV деңгей - шығармашылық деңгей – оқулық тапсырмасынан.
Бастауыш сыныптардағы тіл сабақтарында деңгейлеп оқыту 
технологиясын қолданып жүргізу жолдары. 
Қазіргі заман талабы бойынша оқытудың басты мақсаты өздігінен 
1. Оқушылық деңгей. Бұл міндетті деңгей боғандықтан барлық оқушы
2. Алгоритмдік деңгей. Бұл деңгейде өтіп кеткен материалды талдап
3. Эвристикалық деңгей. Өз бетіндік жұмысты қалыптастыру мақсатында оқушылар
4. Шығармашылық деңгей.

Деңгейлеп-саралап оқыту технологиясында жұмыс міндетті үш деңгейлік, косымша шығармашылык деңгей талаптарынан тұрады. Оның басты мақсаты-сынып оқушыларын "қабілетті-кабілетсіз" деген жіктерге бөлуді болдырмау. Сабақта қандай оқушы болмасын, жақсы оқитынына қарамастан жұмысты I деңгейден орындайды. I деңгей тапсырмаларын орындау Мемлекеттік білім стандарты талаптарының орындалуына кепілдік береді. I деңгейді орындаған оқушы "3" деген бағамен бағаланады. Әрбір оқушы 1 деңгейді орындауға міндетті және одан жоғарғы деңгейдегі тапсырмаларды орындауға құқылы. Осы тұрғыдан алғанда "үлгерімі төмен баяу" оқушы жақсы окитын оқушыға ілесе алмай жатса не істеуге болады? деген сұрақ туады. I деңгейден аса алмай жатқан жағдайда қалған тапсырмаларды үйде орындауға беру керек.

Деңгейлеп окыту технологиясының екінші бір жағы — оқушыларды дүниежүзілік білім жүйесінде қолданылатын рейтинг-ұпай жинау әдісіне баулу.

Академик В.Беспалько оқушылардың білімді қабылдаудың кешенді құрылымын ұсынады: 
1-деңгей : реппродуктивтті білімге сәйкес көмек беру арқылы
2-деңгей : алгоритмдік деңгей бұл бағдарламадағы базалық білімге сәйкес; 
3-деңгей :эвристикалық деңгей . Оқушылар материалды саналы түрде меңгереді,
4-деңгей :шығармашылық деңгей .Бұл деңгейде өз бетімен оқу

3-сынып бойынша. 
«Түбір мен қосымшаның жазылуы »

тақырыбына мынандай деңгейлік тапсырма

1. А.

1- деңгей. Көп нүктенің орнына - лар ,
Балалар , өрмекшілер , достар , көбелектер , қыздар
2- деңгей . Қосымшалы сөздердің түбірін , жұрнағын ,
жалғауын ажыратқызу. 
Оқушылар,әншілер,ғарышкерге, ас хана да 
3- деңгей . Көп нүктенің орнына негізгі түбірді тауып
Осы сөздерді қатыстырып 3-4 сөз құрап жаз .Сөйлем құрастыр.
Қақ –
жағу -
шабу -
шөгу -
Үлгі : Асан атасына шөп шабуға көмектесті. 
4- деңгей. «Қыс » тақырыбына бір шумақ өлең құрастыру.Әндетіп шығу.Нотаға түсіру.

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________2А_._____________________________________________
1-деңгей.  
Жаңа тақырыпта кездескен негізгі ұғымдар үлгі бойынша берілген тапсырмаларды
1.Зат есімнің тәуелденуі не? 
2. Кітап сөзін тәуелдеу. 
3. Өлеңді мәнерлеп оқып , тәуелді сөздерді табу 
2- деңгей.
1- деңгейдегі алған білімдеріне негізделіп құралады. Дұрыс орындай алмаған
-ым , - ім , 
- ың, - ің, 
- ы, - і, 
2 . Жекеше және көпше түрде тәуелденеді . 
3. Зат есімнің жеке қасиеттері. 
3-деңгей.
Бұл эвристикалық болғандықтан , оқушы тақырып бойынша негізгі 
1.Сөз таптарының қай түрі тәуелденеді? 
2.Бір сөзді қосымшалар арқылы тәуелдеп зат есімге айналдыру. 
4- деңгей. 
1.Зат есімнің тәуелденуін басқаша тұрғыда өзгерте алуы. 
2. «Болашақ заманға саяхат» тақырыбына ой қозғау.___________________________________________-___
3.А.
Зат есім тақырыбына байланысты берілген тапсырмалар: 
I-деңгей
1.Зат есім дегеніміз не? ______________________________________________
2.Зат есім түрлерін ата. ______________________________________________

3. Негізгі зат есім дегеніміз не? __________________________________
4.Туынды зат есім дегеніміз не? ______________________________________
II- деңгей тапсырмасы . 
1.Зат есімнің жалпы және жалқы есім түрлері бар. Мысал
2. 1.Мәтінді түсініп оқы . 
2.Зат есімнің астын сыз. 
Қайсысы жалпы есім, қайсысы жалқы есім екенін айт. 

III- деңгей тапсырмасы . 
1. Қала атауы: Алматы, ................, .................,......................., ....................... 
2.Зат есімді тәуелде . 
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
IV- деңгей тапсырмасы . 
Өз қалаң немесе ауылың туралы эссе жаз 

4 А.
Сын есім тақырыбына байланысты берілген деңгейлік тапсырма: 
деңгей тапсырмасы . 

I-деңгей тапсырмасы . 
1. Сын есім дегеніміз не? 
2.Мысал келтір. 
3.Көп нүктенің орнына тиісті сын есімді қойып жаз. 
…………… бәтеңке , ……… тон, ……………сай, ………….айран, …….шие,
Керекті сөздер: қалың , жылы, ащы, терең, кең, тәтті. 
4. Мақалды жатқа жаз. 
1.Жақсы адам – елдің ырысы, 
Жақсы жер – жанның тынысы. 
2.Адам адамның аты арып , тоны тозбас. 
1. Сын есімді тауып , оның қай сөзбен байланысып
II-деңгей тапсырмасы . 
1.Бір зат есімге қатысты бірнеше сын есім тауып жаз. 
Мысалы : тақтай , көше , жылқы , кесе. 
Үлгі : жалпақ 
қалың 
тегіс 
2. 1.Жұмбақты оқы , шешуін тап. 
2.Сын есімнің астын ирек сызықпен, зат есімді түзу сызық
Үстіне тігін көк шатыр , 
Астында қызғылт дәу жатыр. 
3.Сөзжұмбақты шеш. 
1.Зат атауы. 
2.Кітап қандай? 
3.Сенім синонимі. 
4………………. ертеңі бітпес. 
5.Өзен аты. 
6. Бір аптада неше күн бар. 
7.Қазақтың қос жұлдызы. 
III-деңгей тапсырмасы. 
Сын есім 
Жазық,арық, биік 
Ашық, бойшаң,қысқа , 
Ащы, дәмді, сұр , жуас 
Сын есімдерді тиісті зат есімдермен тіркестіріп көшіріп жаз. 
2.Жаңылтпашты жатқа жаз. 
Үшкір тұмсық , 
Сұр шымшық . 
Сордан ұшты, 
Құрт шымшып. 
1.Сын есімдердің астын ирек сызықпен сыз. 
2.Олар заттың қандай белгісін білдіріп тұр? 
IV-деңгей тапсырмасы . 
Ормандағы жан – жануарлар туралы қысқаша әңгіме жаз. 
(олардың түсін , түрін сипатта). 
Мысалы мына тақырыпта «Ормандағы айлакер түлкі.» 

Сан есім тақырыбына байланысты берілген деңгейлік тапсырмалар: 
деңгей тапсырмасы . 

I-деңгей тапсырмасы . 
1.Сан есім денегіміз не? 
2. Мысал келтір. 
3. Сөйлемді көшіріп жаз.Сан есімнің астын сыз . Оларға
Біз үшінші сыныпта оқимыз.Сыныпта жиырма бес оқушы бар. 
Әр партада екі оқушы отырады. Мен екінші қатарда, бірінші
партада отырамын. 
4. Сан есімдерге –ыншы , -інші жұрнағының тиістісін жалға
Үш күн, екі үй, алты бала, жеті ата ,тоғыз
Үлгі :үш күн – үшінші күн. 
II-деңгей тапсырмасы . 
1. Санды сөзбен жаз.Оларды қатыстырып сөйлем құра. 
5 , 6, 7 ,
18, 23, 54, 66, 77. 
Үлгі :Мен бесінші сыныпта оқимын . 
2.Көп нүктенің орнына тиісті сан есімдерді қойып көшіріп
Асқар ………….. жаста. Ол ……………..сыныпта оқиды. 
*Сан есімлерді тап.Олардың астын сыз. 
*Шопан, бәйге сөздернің мағынасын түсіндір. 
3.Мақалды жатқа жаз. 
*Ер бір рет өледі. 
Қорқақ мың рет өледі. 
1.Сан есімді тап . 
2.Мақалдың мағынасын ауызша түсіндір 
3. Қыңыр деген сөздің мағынасын түсіндір. 
III- деңгейлік тапсырма . 
1.Көп нүктенің орнына тиісті сөздерді қойып, көшіріп жаз. 
Неше ? Қанша ? 
Бір 
........... 
Керекті сөздер: 
екі , үш, төрт , алты , жеті,
2. Кел , 
Шифр : «е»- екі сөзінің бірінші әрпі
Мысалы : e= 2 -1 (екі) 
Тапсырма: 
2-2 7-4 
9-4 1000-3 
2-1 10-2 
30-2 5-2 
*Ребусты шешсең , мақал сөз шығады. 
...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
IV-деңгей. 
Зат есімдерді қатыстырып «Біздің сынып » тақырыбына эссе

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Қазақ тілі . 3 «a»- сынып . 
Сабақтың тақырыбы: Етістік
Сабақтың мақсаты : 3.1.5.1 аудио-бейнежазба мазмұны бойынша айтылған өзгенің пікіріне (келісу, келіспеу себебін) өз көзқарасын білдіру

3.4.2.3 сөйлемнен сөз таптарын (зат есім, сын есім, сан есім, етістік) табу

Сабақтың түрі : жазбаша жазу жұмыстары
Сабақтың әдісі : Деңгейлеп оқыту технологиясы , «Қыз қуу» ойыны . 
Көрнекі құралдар : 
ойын , деңгейлік тапсырма , тиым сөздер . 
С а б а қ т ы ң барысы:
I. Ұйымдастыру кезеңі. 
Оқушыларды қазақ тілі сабағына даярлаймын. 
Қазақ тілім -өз тілім- ана тілім, 
Абай , Мұхтар сөйлеген дана тілім . 
Қастерлейді ұл қызың мәңгі сені . 
Болашағым , бақытым , дара тілім ! 
-міне , балалар кемеңгер , ғұлама ақындарымыз
II.Өткенді пысықтау. 
а)Үй тапсырмасын тексеру . 
ә)Өтілген материалды пысықтау. 
-Ал, балалар үйге қандай тапсырма берілді ? 
а)Үйге 350 – жаттығу , ереже жаттауға берілді
350 – жаттығу. 
/Көп нүктенің орнына асықпа болымсыз етістігін өзгертіп
Мен асықпадым. 
Сен ................ 
Сіз ................. 
Ол .................. 
ә) «Қыз қуу » ойыны . 
- Кәне , балалар ойын ойнайық . Ойын
-«Қыз қуу» бұл үлкен тойларда ойналатын 
-Ал , енді осы ойынды біз сыныбымызда да ойнап
- Балалар сендер қыздарды қуып жетер ме екенсіңдер 
Ойын шарты : 
Тақтадағы плакатка салынған немесе белсенді тақтада «Қыз қуу» ойынының суреті .
(атың үстінде қыз бен бала) астында конвертте тапсырмалар.
1- тапсырма . 
Жаңылтпашты жатқа айт. 
Ұл балаларға: 
Біздің ел күрішті , 
Рысты - күрішті 
Қыздарға : 
Шежіреші кісі шежіре айтты, 
Ішіндегі шежіресін шешіле айтты. 
2 – тапсырма. 
Қыздарға: 
Батыр туса ел ырысы, 
Жаңбыр жауса жер ырысы. 
Ұл балаларға: Қыздарға байланысты 3- мақал айт. 
Қыз өссе елдің көркі , 
Гүл өссе жердің көркі. 
3- тапсырма. 
Қыздарға: 
1.Етістік дегініміз не? 
2.Зат есім дегеніміз не? 
Ұл балаларға: 
1.Етістік негізгі және туынды болып бөлінеді 
2.Етістік болымды және болымсыз болып бөлінеді Ережесін айт. 
Ш.Жаңа сабақ . 
- Ал, балалар енді етістік туралы біз қаншалықты менгердік.
* Кітаппен жұмыс. 
354 – жаттығу. 
1.Өлеңді мәнерлеп оқы. Етістіктерді тап , олардың болымды ,
екенін айт. Өлеңнің болымсыз етістігі бар 
Ойыншықты шашпаймын, 
Терезені ашпаймын. 
Сыртқа шығып ойнасақ, 
Қаздан қорқып қашпаймын. 
Өздік жұмыс. 
Берілген етістіктерге тиісті жұрнақтарды жалғап болымсыз
Жібер, 
*Есіңде болсын! Тыйым сөздер. 
Көргенді жас , пәк бала, 
Дастарханнан аттама! 
Жоқ әдетті шығарма. 
Түнде көлден су алма. 
Мәнді сөзді тыңда 
Малдың басын ұрма . 
Деңгейлік тапсырма. 
1-деңгей. 
1.Етістік дегеніміз не? 
2.Етістік түрлерін ата. 
3.Негізгі және туынды етістік дегеніміз не? 
4.Болымды және болымсыз етістік дегеніміз не ? 
2-деңгей. 
1.Сөйлемді көшіріп жаз. Етістік пен зат есімнің астын сыз. 
Үйректер көлге қонды. 
Олар жүзіп жүр. Болат үйректерге жақын келді.Үйректер оны
2. Көп нүктенің орына ы, і әріптерінің тиістісін қой.
Көтеріліп тең ..зден, 
Аспанға ұш...п барам... н. 
Би... ктеп қайта түскенде, 
Өң... к...рер далан ...
3. Болымды етістіктен , болымсыз етістік жаса. 
Жаз – жазба 
Ойна- .................... 
Күл -........................ 
3- деңгей. 
1. Берілген сөздерден 4- сөйлем құрап жаз. 
Адамға , шыдамды , шөлге , түйе , өте,
2. Ребусты шеш. 
4- деңгей. 
Берілген сурет бойынша әңгіме құра., тақырып қой. 
IV. Сабақты