Білім беру ұйымының атауы

Балалар мен жасөспірімдер орталығы

Үйірме

«Іңкәр сән»

Мұғалімнің аты-жөні

Ырғалбекова А

Күні

7 .11.2025ж

Тобы:

Қатысушылар саны:

Сабақтың тақырыбы

Қазақ ұлттық киімдерінің тарихын зерттеу. Мата таңдау және эскиз дайындау

Сабақтың мақсаты

1. Қазақ ұлттық киімдерінің тарихы мен түрлерін таныстыру;

2. Матаның түрлері мен түстер үйлесімін таңдаудың маңызын түсіндіру;

3. Эскиз жасау барысында ұлттық нақыш пен заманауи сәнді үйлестіру дағдысын дамыту.

Сабақ кезеңдері

Мұғалімнің

іс-әрекеті

Оқушының

іс-әрекеті

Ресурстар

Сабақтың басы

І. Ұйымдастыру кезеңі

ІІ. Қызығушы лықты ояту

ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру

ІІІ. Сергіту сәті

ІV. Сарамандық жұмыс

Сабақтың соңы

V. Сабақты қорытындылау

V. Үй тапсырмасы

Сәлемдесу

– Сабақ тақырыбын айту

– Құралдарын тексеру .

Әдіс: «Көңіл күй түстері»

Окушылар , қазір біз «Көңіл күй түстері» әдісін орындаймыз.
Мына тақтада түрлі түстер ілінген: қызыл, көк, жасыл, сары, ақ, қызғылт сары, күлгін.
Әрқайсыңыз өз көңіл-күйіңізге сай түсті таңдап, неліктен сол түсті таңдағаныңызды айтып беріңіздер.

«Бүгін осы түстер сияқты сіздердің идеяларыңыз да түрлі-түсті, ерекше болсын!»

Әдіс: «Сурет сөйлейді»

Мақсаты: Тақырыпқа қызығушылық тудыру, ұлттық киім туралы алғашқы ой қалыптастыру.
– Экраннан қазақтың ұлттық киімдерінің суреттерін көрсетеді

–бұл киім кімге арналған деп ойлайсыңдар?

Бұл бас киімнің атауы қалай деп ойлайсыңдар?

Бұл бас киім кімге арналған? (қызға ма, әйелге ме, ер адамға ма

«Демек, әр киімнің өзіндік тарихы бар. Ендеше, бүгін біз соны зерттеп, заманауи үлгіде бейнелейміз».

Виртуалды көмекшінің көмегімен оқушыларға ұлттық киімдер туралы түсінік береді.

– Әр киімнің қолданылу ерекшелігін, сәндік элементтерін (ою-өрнек, кесте, зерлеу) түсіндіреді.
– Одан кейін ұлттық киім тігуде қолданылатын мата түрлерін таныстырады, мысалы:

1. Жібек (тұтас жіптен тоқылған, жеңіл әрі жылтыр мата):
– Камзол, сәукеле, көйлек сияқты сәндік киімдерге жиі қолданылады.
– Артықшылығы – әдемі жылтыр, түсі қанық, жақсы төгіліп тұрады.

2. Барқыт (қалың, түкті мата):
– Көбіне сырт киімдерге – шапан, камзол тігуге пайдаланылады.
– Киімге салтанат, байлық әсерін береді.

3. Мақпал:
– Барқытқа ұқсас, бірақ жұмсақ әрі жылы мата.
– Әйелдердің камзолдары мен ұлттық көйлектеріне қолданылған.

4. Киіз:
– Жүннен жасалады, жылу ұстайды.
– Ер адамдардың шапанына, тымаққа, аяқ киімге (мәсі, етік) пайдаланылған.

5. Шұға, бәтес, сәтен:
– Бұл маталар заманауи үлгідегі этно-стиль киімдерінде жиі қолданылады.
– Түрлі түстер мен текстуралар сәндік үйлесімділік береді.

Қорытынды:
– Мұғалім оқушыларға әр мата түрін қолмен ұстап көруге мүмкіндік береді (егер бар болса).
– Мата қасиеттерін салыстырып, қандай киім түріне қайсысы сәйкес келетінін талқылатады

Әдіс: «Ою-өрнек биі»

Мақсаты: Ұлттық өрнектердің симметриясын қимылмен бейнелеу
Мұғалімнің әрекеті:
– Мұғалім әуен қояды, «Қазір бәріміз ою-өрнек боламыз!».

«Жарайсыңдар! Енді өз идеямызды қағаз бетіне түсіруге

Оқушылардың қызығушылығын арттыру және шабыт алу мақсатында этно-стиль туралы слайд көрсетеді

Мақсаты: Эскиз жасау кезінде ұлттық дәстүр мен заманауи стильді үйлестіру.

Мата және түс таңдау– Әр оқушы өз үлгісіне сәйкес мата мен түстер үйлесімін таңдайды.
– Мұғалім бағыт-бағдар береді.

Эскиз дайындау–
– Ұлттық ою, өрнек, сәндік элементтер қосады.
– Мұғалім бақылап, кеңес береді.

«Ұлттық киім атауы мен суретін сәйкестендір»

Мақсаты:
Оқушылардың ұлттық киім туралы білімдерін бекіту, сурет арқылы тану және сәйкестендіру дағдыларын дамыту.

– Интерактивті тақтадан ойынды қосады.
– Оқушылармен бірге дұрыс сәйкестіктерді табады, жауаптарын талқылайды.

– «Бүгінгі жұмыстардан қазақтың киім мәдениетінің байлығы мен сіздердің шығармашылық көзқарастарыңыз анық көрінді».

Әдіс: «Мен дизайнер болсам...»

«Бүгінгі сабақта сендер нағыз дизайнер болдыңдар. Енді өз ойларыңмен бөлісіп көрейік. Егер сен дизайнер болсаң, ұлттық киімге қандай өзгеріс енгізер едің?»

Мұғалім оқушылардың белсенділігі мен ой ұсынуына қарай жұлдызша стикерлермен бағалайды:

«Сендер ұлттық киімді тек өткеннің естелігі емес, қазіргі сәнмен үндесетін өнер туындысы ретінде таныдыңдар. Нағыз дизайнер болуға бір қадам жақындадыңдар!»

Эскизді аяктау. Эскиз дайындау

Сәлемдеседі, оқу құралдарын әзірлейді.

Сабақты жағымды ахуалмен бастайды

Түстер мағынасы:

Қызыл – қуаныш пен энергия, шабыт.

Көк – тыныштық пен сенімділік.

Жасыл – үміт пен жаңа бастаманың белгісі.

Сары – көтеріңкі көңіл, жылылық.

Ақ – тазалық пен бейбітшілік.

Күлгін – шығармашылық ой, ерекше идеялар.

Қызғылт сары – жігер, батылдық, белсенділік.

– Өз ойларын айтып, сурет бойынша пікір білдіреді.

Оқушы ыларға сұрақтар қояды

Әр оқушы қолымен, дене қимылымен «қошқар мүйіз», «ирек», «гүл» өрнектерін қимылмен салады.

Оқушылар өз идеясын қағаз бетіне түсіреді.

Эскиздерін таныстырып, мата мен түс таңдаудағы себептерін түсіндіреді.

Оқушылар дайын эскиздерін көрсетіп, өз идеяларын түсіндіреді

Интерактивті тақтадағы ойынға назар аударады

Суреттер мен атауларды сәйкестендіреді.
– Топпен бірігіп ойлайды, жауаптарын дәлелдейді.
– Ұлттық киім атауларын қайталайды.

 Әр оқушы өз ойын бір сөйлеммен білдіреді.

 Кейбір оқушылар өз эскиздеріне сүйене отырып, не себепті сол түсті, матаны немесе оюды таңдағанын түсіндіреді.

 Белсенді оқушылар өз пікірлерін тақта алдында дауыстап айтады.

.

Үлестірмелі қағаз

Дайын үлгілер, суреттер, буклеттер

Үлестірмелі қағаздар, ұялы телефон

https://www.google.com/