Қазақстан менің Республикам

ҚАЗАҚСТАН – МЕНІҢ РЕСПУБЛИКАМ !. 

( тәрбие сағаты)

Мақсаты: Оқушыларға аға ұрпақтың ерлік істерін үлгі ете отырып, Отанын, елін сүюге деген патриоттық сезімдерге баулу. Тәуелсіздікті сақтап,Отанды, елді, жерді қорғауға және көркейтуге деген жауапкершілік сезімдерін ояту. Бо-лашаққа сенімдерін қалыптастыру, саналы да білімді азамат болуға ттәрбиелеу. 

Көрнекілік: Н?Назарбаев суреті, Қазақстан картасы, Отан, ел жайлы мақал-мә - телдер, нақыл сөздер, “Желтоқсан құрбандары” буклет. 

Кіріспе әңгіме: Біздің ата-бабамызжанқиярлықпен табанды күрес арқасында өзінің елін, жерін, бірлік – берекесін сақтады. Ғасырлар бойы аңсаған тәуелсіз-дікке де қол жеткізді. Еркін де ерікті ел болды. Ел президенті Н.Ә.Назарбаев: “Қазақстан – біреулердің қазақтарға тартуы емес, олардың тарихи Отаны”дей-ді. Сол тарихи Отанымызды әлем мемлекеттерінің бәрі дерліктей танып отыр. 1992 жылы Қазақстан дүние жүзіндегі ең ықпалды және беделді ұйым – Бірік-кен Ұлттар ұйымына мүше болды. Содан бері Қазақстанды 120-дан астам ел та-нып, 130-дан астам ұлт бір шаңырақтың астында тату-тәтті өмір сүріп жатыр.

“Өзіңдікі елің де, өзіңдікі жерің де, 

Өзіңді - өзің етпе бос, Тәуелсіздік төрінде!”,-деп айқай салғың келеді. 

Қазақстан тәуелсіздігін алғанға дейін Кеңестік Социалистік Республикалар Одағы деп аталған ірі империя құрамында еді. Халық еркіндікті 2,5 ғасырдан аса уақыт тосты. Ел тәуелсіздігі үшін күрес жолында көптеген адамдар, саяси-қай-керлер, ғалымдар, қатардағы бұқара өкілдері құрбан болды. 1991 жыл халқы-мызға егемендігін ала келді. Сөйтіп, 1991 жылдың 16 желтоқсаны ел тарихына ал-тын әріптермен жазылды. Сол тәуелсіздігіміздің арқасында өз Туымыз, өз Елтаң-бамыз, Әнұранымыз бар. 1993 ж 28 қаңтарда еліміздің тұңғыш Конституциясы қа-былданып, осы жылы 12 қарашада төл теңгеміз дүниеге келді.

Біздің тәуелсіздігімізді алған жылдар ішінде еліміздің қарыштап дамуы, әлемге танымал мемлекет бола бастауы, бұның бәрі сонау 1986 жылғы 16 желтоқсанда болған қанды оқиғамен тығыз байланысты. Ол жылы отты оқиға болды. Сол оқи-ғада көптеген жастарымыз құрбан болды. Егемендік жолында құрбан болған ұл-қыздарымызды мәңгі ұмытпай, есте сақтап, құрметтеуіміз керек. Бүгінгі саба-ғымызда ерлерді еске ала отырып, аруағына бас ие отырып, оларды ешқашан ұмытпас, естен шығармас мақсатымен сіздерді “Қазақстан – менің респуьликам!” деген тақырыппен өткелі Тәуелсіздіктің 19 жылдығына арналған 

саяхат сабағымызды көрермені және қатысушылары болуға шақырамыз: 

Өзіңдікі – Туың да, от пен ауа, суың да, 

Жаса, Қазақстаным, белді бекем буын да! 

Көк аспандай тулардың, желбірейтін кұні бұл, 

Елім деген ұлдардың, елжірейтін күні бұл! 

1. 
   Анель: Әнұраным – жан ұраным, 

Айтар әнім – сөйлер сөзім. 

Туған жерім – сағынарым, 

Мәңгі-бақи шырқалады, Республика Әнұраны. ( Әнұран орындау) 

2. 
   Оқушылардан ойыншылар іріктеп, топ құру. 

3. 
   Саяхат жоспарымен таныстыру. 

“Ел тарихы” аялдамасы: 

- Қазақстан Республикасы тәуелсіздігн қашан алды? 

• 
  Қазақстан Республикасының Елбасы кім? 

• 
  ҚР-ның рәміздерін ата. 

• 
  Елорда қай қала? Қай жылдан? 

• 
  ҚР-ның ұлттық теңгесі қай жылы қабылданды? 

• 
  Ата заң қай жылы қабылданды? 

• 
  Қазақ тілі қай жылы статус алды? 

• 
  Қазақтың тұңғыш ғарышкері кім? 

• 
  Әнұранның авторларын ата. 

“Мақал-мәтелдер сайысы:”. 

“Өнерпаз” аялдамасы: 1. Мәнерлеп өлең оқу. 

2. Қазақша би билеу. 

3. Ән айту (тақырыпқа сай) 


“Тіл - өнер” аялдамасы: 

1. 
   ... етсең ерінбей, тояды қарның тіленбей. ( еңбек, труд) 

2. 
   Тиіскенді түйреген, Киімі бар инеден. ( кірпі, еж) 

3. 
   ... – кеме, білім –теңіз.( мектеп, школа) 

4. 
   Мектебің – мынау, ... 

Осында он жыл тұрасың. 

Тарыдай болып кіресің, таудай болып шығасың. (класс, сынып) 

5. 
   Бүгін киген ақ тоны, ертең болар қара тон. 

Қара тоны аздан соң, болып кетер ала тон.( жер, земля) 


Бастаушы: “Өз ұлын, өз ерлерін ескермесе,

Ел тегі алсын қайдан кемеңгерді”- деп І.Жансүгіров атамыз айтқандай, бұларға қандай құрмет көрсетілсе де артық емес. Желтоқсан -ерлік тарихымыз. 

Тәуелсіздігіміздің тұғыры биік, халқымыздың еңсесі жоғары, егемендігіміз баянды болсын деп тілейік. 

... Серпіп бұлтты басқан елдің бар мысын, 

Туды күнім әділетті арлы шың. 

Алыс жолдан зарықтырып, шаршатып,

Келдің бе сен,Азаттығым, армысың! 

Болсын осы ар алдында сөз ақтық, 

Қан мен намыс болса бойда қазақтық, 

Қайтпас қайсар, қасиетті күреспен, 

Алыппыз біз мәңгі теңдік, азаттық! Ән: “Желтоқсан желі”. 

Соңы: Ұпай санын есептеп, жеңімпаздарды марапаттау. 

«Менің Қазақстаным – менің болашағым»
Еліміз 1991 жылы 16 желтоқсанда өзінің тәуелсіздігін жариялап, дербес мемлекет болды. Бүгінде Қазақстан елі дүние жүзіндегі көптеген елдермен достық қарым-қатынас орнатқан әлемге танымал елге айналды. Қазақстанның тұңғыш рет өз Ата заңы қабылданды. Тәуелсіздік туы, көк байрағы желбіреп, асқақтаған Әнұраны шырқалуда Қазақстанның жаңа Астанасы күннен күнге жаңарып гүлденуде. Егеменді тәуелсіз Қазақстанды бүкіл әлем таныды. 
Қазақстан дейтін менің бар елім
Жатыр алып жарты дүние әлемін
Бұл даланы анам жаспен суарған
Бұл далада атам қолға ту алған
Бұл далада жылап келіп уанғам
Бұл даланы көріп алғаш қуанғам
Бұл далада өскен жанда жоқ арман

Қазақ жері көп шеккен қасіретті
Қазақ жері өнерлі, өсиетті
Египетті билеген Бейбарыстай
Елі текті, киелі, қасиетті.

Азамат бүгін байлыққа тұнған жерім
Азап жүгін ел жауын қуған ері
Әділет пен бірлікке жанын қиып
Әділ өткен билердің туған жері

Қазақ жері – қонақжай төрлер жері
Қазақ елі – қас сақтай ерлер елі
Елі кедей болмаған, жері байтақ
Едігедей, Бабырдай шерлер елі

Мәнге толы қазағымның ғұмыры
Сан асылдың ашылып тұр тұғыры
Кеше ғана керексіз ғып тастаған
Ғажап екен әдеті мен ғұрыбы

Шетсіз, шексіз қиырсыз ұлы дала
Шуақ болып шашылмай жылына ма
Сүй, Отанды
Шынымен сүйіп өт те
Гүл боп қадал, ойына, қырына да

Ел болдың ерік алдың астаналы
Енді кімнен қазағым, жасқанады
Тәуелсіз мемлекеттің шежіресі
Нұрсұлтанның атымен басталады.

Сөзжұмбақ «Отан»

1. Ұлттардың бірлігі, татулығы Достық
2. Елордамыз қай қала Астана
3. Біз қай ұлтпыз? Қазақ 
4.Мемлекеттің рәміздеріміздің бірі Әнұран

Көп нүктенің орнына осы сөздерді қойып дауыстап айт.

Отаным, туған жерім, Атамекенім, туған өлкем, туған елім.
Менің - Қазақстан

Қазақстан! Қазақ халқының атамекені, ұлы ордасы, киелі ошағы.



Қыран құсым көк аспанда самғасын
Желбіресін көк байрағым сан ғасыр
Жас ұландар, берік ұста туыңды
Жарқыратып туған елдің таңбасын - дегендей, Қазақстан Республикасының өз рәміздерін мақтаныш етеміз. 
Еліміздің рәміздерін атайық. 
(Туы, Елтаңбасы, Әнұраны)
1992 жылы ҚР жоғарғы Кеңесінің сессиясында Республикамыздың Туы, Елтаңбасы және Әнұраны қабылданды. 
Тудың ашық көгілдір түсі соғыссыз бейбіт ашық аспанымызды білдіреді. 
Жобасын жасаған – Шәкен Ниязбеков 
Елтаңбаның авторлары – Жандарбек Мәлібекұлы және Шота Уәлиханов. Елтаңбадан елдің тарихы, дәстүрі рухы толық танылуы керек. Сондықтан да Елтаңбаның ортасында шаңырақ тұр. Қазақта шаңырақ биік, керегең кең, босағаң берік болсын деген сөз бар. Осы ұлы тілек негізге алынған. 
Республикамыздың Әнұранының сөзін жазған ақын Жұмекен Нәжімеденов және Н.Назарбаев.
Әнін жазған Шәмші Қалдаяқов. 


Біздің еліміз
Қазақстан Туымен тұғырлы
Елтаңбасымен еңселі
Әнұранымен айбатты
Еліміздің рәміздері туралы не білесіз?
Әнұраным, жанұраным
Айтар әнім, сөйлер сөзім
Мәңгі бақи шырқалады 
Республикам – Әнұраным

Шексіз көк аспанды жамылады
Уақыттың басылған жоқ дауылы әлі
Бірігіп бір жүрекпен шырқай тұғын
Әнұран – Мемлекеттің халық әні

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Әнұраны
- Еліміздің Туы. Елтаңбасы туралы не айтамыз?

Айнымайды аспаннан. Біздің тудың бояуы, 
Оны халық қашанда. Биікке іліп қояды.
Көк аспанда алтын күн. Көк аспанда жас қыран,
Естілгендей біздің үн. Сол ғарыштың астынан.

Туымызға жас туған,
Бір қарамай өтпейміз.
Сол көк тудың астында,
Көгереміз көктейміз.

Қатар шапқан қос тұлпар
Ай астында қазақ үй
Қалықтаған жас сұңқар
Шарықтаған таза күй

Бұл - таңбасы елімнің
Елдігімнің белгісі
Мұнда да бір ерлігім
Мұнда да бар жер күші

Қара –шаңырақ – ел күні. Асқақтатып тұр мұны
Елтаңбасы – елдігім. Елдің тыныш тірлігі

Ән. Елтаңбасы елімнің
Қазақстан – қазақ елі, қашаннан ата-бабамыз қоныс еткен жер. Қазақ жері – ұлан – байтақ. Жер көлемі дүние жүзінде 9 орында тұр. Жерінің кең – байтақ болуына байланысты. Қазақстан жері мөлдір көлдерге сай, қайың мен көктеректі ормандарға, кең алқапты жазық далалы жерлерге бай Қазақстанның жер қойнауынан барлық қазба байлықтар кездеседі. 
Ақын – жазушыларымыз 
Қандай сұлу, қандай көркем, 
Осы менің туған өлкем! – деп тамсана жырлаған. 

Әйнегі күн – шатыры аспан
Кең дала, төсі толқыған егін.
Көлдері көкке күмістер шашқан
Қазақстан – Республикам менің!

Айқаста жаудың алқымын сыққан
Ажалға қимай намысты елін
Төлеген, Мәншүк батырлар шыққан
Қазақстан – Республикам менің 

Абай туған, Сәкен Туған
Құрметте досттым қазақтың жерін
Қамбаға жылда мол астық құйған
Қазақстан – Республикам менің!

Көгінде күн нұрын төккен
Жерінде гүл жұпар сепкен
Неткен сұлу неткен көркем
Осы менің туған өлкем

Алтын дәнді даласы бар
Ақ күмістей қаласы бар
Неткен сұлу неткен көркем
Осы менің, туған өлкем!

Ер еңбегі шалқып тасқан
Ел еркіндей бақыт тапқан
Неткен сұлу, неткен көркем
Осы менің туған өлкем!

Ән. Отаным Қазақстан!
- Мен. Қазақпын мың өліп, мың тірілген 
Жөргегімде таныстым мұң тілімен
Жылағанда жүрегім күн тұтылып
Қуанғанда күлкімнен түн түрілген
Біздің халқымыз қашаннан көрші елдермен жауласпай, бейбіт қатар өмір сүруді жақтаған. Бұл туралы қазақтың атақты биі Қаз дауысты Қазыбек би былай деген.

Біз, қазақ – мал баққан елміз
Ешкімге соқтықпай, жай жатқан елміз
Басымыздан құт-береке қашпасын деп
Жеріміздің шетін жау баспасын деп
Найзамызға үкі таққан елміз
Ешбір дұшпан басынбаған елміз
Басымыздан сөз асырмаған елміз

Желдей еркін, түздей кең, таңдай азат
«Мен қазақпын» деген де қандай ғажап! дегендей біз өз ұлтымызды мақтаныш етеміз. 

Мен, қазақпын биікпін, байтақ елмін
Қайта тудым өмірге қайта келдім
Мен мың да бір тірілдім мәңгі өлмеске 
Айта бергім келеді, айта бергім.


Біз қазақпыз ел үшін атқа мінген
Жанып жатқан лапылдап отқа түскен 
Бойтұмар ғып ар-ождан қазынасын
Ерлеріміз ел намысын сақтап жүрген

Көк байрағын көтеріп