Қазақстан
Республикасындағы ұлтаралық қатынастардың
маңызы
Н. Оңдасынов
№38 мектеп гимназиясы
9 "Б" сынып
оқушысы: Мықтыбек
Шұғыла
Ө. Жәнібеков
атындағы Оңтүстік Қазақстан педагогикалық
университеті
Жетекші
студент практикант: Илясбаев Нуржас
Ерланович
Қазақстандағы ұлтаралық қатынастардың маңызы:
қазіргі жағдайды талдау
Аннотация:Бұл ғылыми
мақалада Қазақстандағы этносаралық қатынастардың қазіргі жағдайдағы
маңызы талданады. Мақалада елдегі этникалық әртүрліліктің
қалыптасуының тарихи жағдайлары, сондай-ақ этносаралық қатар өмір
сүруді дамытудағы мемлекеттік саясаттың рөлі қарастырылған. Негізгі
назар этносаралық қатынастардың қазіргі жағдайын, олардың
Қазақстанның қоғамдық-саяси өміріне, сондай-ақ елдегі экономикалық
даму мен мәдени үдерістерге әсерін зерттеуге аударылады. Автор
этносаралық келісімнің нығаюына немесе әлсіреуіне ықпал ететін
факторларға талдау жасап, жағдайды жақсарту бойынша ұсыныстарды
ұсынады.
Тірек
сөздер: Қазақстан, ұлтаралық қатынастар, этникалық
әртүрлілік, мемлекеттік саясат, әлеуметтік тұрақтылық, экономикалық
даму.
Кіріспе:
Қазақстан көпұлтты мемлекет ретінде этникалық
әртүрліліктің жоғары деңгейімен ерекшеленеді. Оның аумағында
әртүрлі этностар мен мәдениеттердің өкілдері бірге өмір сүреді, бұл
этносаралық қатынастарда ерекше динамика тудырады. Қазақстанда
тарихи тұрғыда түрлі этностардың тату-тәтті өмір сүру дәстүрі
қалыптасқанын атап өткен жөн, бұл елдегі тұрақтылықтың маңызды
факторларының бірі болып
табылады.
Этносаралық
қатынастар Қазақстанның қоғамдық-саяси салаларына
айтарлықтай әсер етеді. Елдің табысты дамуы әртүрлі этностар
арасындағы келісім мен түсіністікке байланысты. Ұлтаралық келісімді
сақтауға және нығайтуға, барлық этникалық азшылықтардың құқықтары
мен мүдделерін қорғауға бағытталған мемлекеттік саясат шешуші рөл
атқарады.
Қазақстанның экономикалық дамуына ұлтаралық
қатынастың да әсері бар. Тұрақты этносаралық қатынастар инвестиция
тартуға, сауда мен бизнесті дамытуға, сондай-ақ қолайлы
инвестициялық және іскерлік ортаны құруға
көмектеседі.
Дегенмен, ұлтаралық қақтығыстар мен
шиеленістердің елдің дамуына кедергі болуы мүмкін екенін мойындау
керек. Сондықтан ұлтаралық келісімді нығайту, толеранттылық пен
барлық этностардың мәдени мұрасына құрметпен қарауды насихаттау
бойынша тұрақты жұмыс жүргізу
маңызды.
Қазақстандағы ұлтаралық қақтығыстар сирек
болса да, өзіндік ерекшеліктері бар және әртүрлі себептермен
туындауы мүмкін. Олардың негізгілері этникалық және діни
ерекшеліктермен, ресурстар үшін бәсекелестікпен, сондай-ақ сыртқы
факторлардың ықпалымен байланысты болуы
мүмкін.
Қазақстандағы ең танымал қақтығыстардың бірі
2011 жылы Жаңаөзен қаласында құқық қорғау органдары мен мұнай
кеніштеріндегі жұмысшылар арасындағы қақтығыс нәтижесінде орын
алған ұлтаралық қақтығыс болды. Бұл кикілжіңнің әлеуметтік және
экономикалық тамыры болды және оны билік органдары жан-жақты
зерттеп, шешті.
Қазақстан үкіметінің ұлтаралық келісімді
сақтау және жанжалдардың алдын алу бойынша белсенді жұмыс атқарып
жатқанын айта кеткен жөн. Бейбітшілік пен толеранттылық мәдениетін
дамыту мақсатында түрлі шаралар қолға алынып, шешім қабылдау
үдерісіне барлық этнос өкілдерін тарту бойынша да жұмыстар
жүргізілуде.
Сонымен қатар, Қазақстан шиеленістің ықтимал
көздерін азайтуға көмектесетін өңірлік даму мен жергілікті
қауымдастықтарды қолдауға көңіл бөледі. Жалпы, елімізде ұлтаралық
келісімді нығайтып, барлық этностардың дамуына қолайлы жағдай
жасауға ұмтылуда.
Қазақстан халқы Ассамблеясының мақсаты –
қоғамдағы ұлтаралық келісімді, келісім мен бірлікті нығайтуға
көмектесу, сондай-ақ көпұлтты мәдениет пен түрлі этностар
арасындағы өзара түсіністіктің дамуына ықпал ету. Бұл Қазақстандағы
барлық этникалық қауымдастық өкілдері арасында диалог пен өзара
әрекеттесу алаңын құруға, сондай-ақ этносаралық және мәдени
бастамаларға қолдау көрсетуге ұмтылатын ұйым. Қазақстан халқы
Ассамблеясының маңызды міндеті де толеранттылықты, мәдениеттер мен
тілдердің әртүрлілігін құрметтеуді, сондай-ақ еліміздегі аз
ұлттардың құқықтарын қорғауды насихаттау болып
табылады.
Қорытынды:
Қазақстандағы ұлтаралық қатынастардың
маңыздылығын асыра бағалау қиын деп айта аламыз. Олар еліміздің
тұрақты дамуының, азаматтық қоғамның қалыптасуының және әлеуметтік
тұрақтылыққа қол жеткізудің негізі болып табылады. Ұлтаралық
келісімді сақтау мемлекет пен жалпы қоғамның басымдығы болып
табылады.
