Материалдар / Қмж 8-2025ж

Қмж 8-2025ж

Материал туралы қысқаша түсінік

Қмж

Физика Барлық материалдар 8 сынып

Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

Қысқа мерзімді жоспар

Сабақтың тақырыбы: Жарықтың түзу сызықты таралу заңы.

Білім беру ұйымының атауы

№21 Яссауи атындағы жоббм

Пәні:

физика

Бөлім:

8.4 А Жарық құбылыстары

Педагогтің аты-жөні:

Ордабекова А.Б.

Күні:

27.03.2023ж.

Сынып: 8

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Жарықтың түзу сызықты таралу заңы.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

8.5.1.1 – Күннің және Айдың тұтылуын графикалық бейнелеу;

Сабақтың мақсаты

Барлық оқушылар істей алады: Жарықтың түзу сызықты таралу заңын түсіндіру,

жарықтың түзу сызықты таралуына өмірмен байланыстырып мысалдар келтіру

Көптеген оқушылар істей алады: Көлеңкенің пайда болуын біледі. Кейбір оқушылар істей алады: Күн және Айдың тұтылуын гафик түрінде кескіндеуді үйренеді.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру

Сабақтың басы

10 минут

Өткен білімді еске түсіру

Жаңа білім

10 минут

Бекіту

10 минут

Кері байланыс

Сабақтың соңы

10 минут

Ұйымдастыру кезеңі:

Оқушылармен сәлемдесу, оқушыларды түгелдеу. Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Оқушылардың назарын сабаққа аудару.

Сабақ тақырыбын және оқу мақсатын таныстыру

«Тақырыпты тап?» әдісі

арқылы оқушыларға «жарық көздері», «Айдың тұтылуы», «Көлеңкелердің түрлері» суреттерді ұсынып,сол суреттерге байланысты сұрақтар құрастыру керек. Сұрақтар сол суреттің қасиетін ашу керек.Сол сұрақтар арқылы сабақ тақырыбы қандай болуы мүмкін екендігін анықтауды ұсынамын және топқа бөлемін.

1-топ «Жарық көздері»

2-топ «Көлеңкелердің түрлері»

3- топ «Айдың тұтылуы»

Тапсырма

- Әр суретке байланысты сұрақтар құрастыр

-Сұрақтарға жауап бер

Жаңа сабақ

Жаңа сабақты «Стоп кадр» әдісі арқылы бастаймын.Мұндағы бейнеролик арқылы оқушылар өздері құрастырған сұрақтарына жауаптар алады.

Жарық көздері,жарықтың таралу заңына байланысты бейнематериалдарды көрсету арқылы окушылардың тақырыпты ашуына мұмкіндік беру және толықтай игерту.

https://www.youtube.com/watch?v=JItpzIpr_iw

Жарық көздері

Өзінен жарық шығаратын денелер жарық көздері деп аталады. Жарық көздері екіге бөлінеді: табиғи және жасанды жарық көздері.

Табиғи жарық көздері: Күн, жұлдыздар, найзағай, өзінен жарық шығарушы жәндіктер т.б.

Жасанды жарық көздері екіге бөлінеді: жылулық және люминесценцияланатын (салқын жарық көздері).

Жылулық жарық көздері:

Люминесценцияланатын жарық көздері (салқын жарық көздері): күндізгі жарық шамдары, теледидар экраныныӊ жарығы т.б.

Жарық сәулесі – жарық энергиясының таралу бағытын көрсететін сызық. Жарық сәулесі толқын шебіне перпендикуляр жүргізілген және толқын ұйытқуының таралу бағытын көрсетеді.

Жарық шоғы және жарық сәулелері

Нүктелік жарық көздері (физикалық модель) – қарастырылып жатырған жағдайда өлшемдері еленбейтіндей жарық көздері.

Күнделікті тұрмыстан жарық құбылыстарына мысалдар келтіреміз.

Жарық көздеріне мысалдар:

1-тапсырма

Кестемен жұмыс

Сұрақтарға жауап

Табиғи жарық көздері	Жасанды жарық көздері

«Бірізді сұрақ-жауап» әдісі арқылы оқушыларға сұрақтар қоямын.

-табиғи жарық көздеріне не жатады?

-жасанды жарық көздерін атаңдар.

- табиғи және жасанды жарық көздерінің айырмашылығы неде?

2-тапсырма

*Жарықтың таралу заңы қалай тұжырымдалады?

*Жарықтың түзу сызықты таралу заңына өмірмен байланыстырып мысалдар келтіру

Берілген сұрақтар арқылы «Ойыңды дәлелде»

*Көлеңкенің пайда болу себептерін түсіндір.

*Күннің және Айдың тұтылуын қалай түсіндіресің?

*Күннің тұтылуын графикалық түрде сызып көрсет.

*Айдың тұтылуын да графикалық түрде сызып көрсет.

График түрде сызып көрсет

Ойда тұтқаныңды дәлелде,суретін сал» әдісі

бойынша алған білімдерін тиянақтап дәлелдейді және графикалық түрде сызып көрсетеді.

Күнніӊ және Айдыӊ тұтылуы

Күнніӊ тұтылуы: Ай Күнмен Жердіӊ ортасында орналасқан кезінде Айдыӊ көлеӊкесініӊ Жерге түсу құбылысы.

Айдыӊ тұтылуы: Ай Жердіӊ көлеӊкесінде қалу құбылысы.

Берілген үлестірмелерге Күннің және Айдың тұтылуын графикалық түрде сызып көрсет.

Группа 1

Группа 2

Жауаптары

Сабақты қорытындылау

Осы тақырыпта нені меңгердіңдер?

Жаңа ұғымдар мен құбылыстар	Бұл тақырыпта бұрын нені білетінсіңдер?	Қандай жаңа білім алдыңдар?	Не түсініксіз болып қалды?

5 минут

Үйге тапсырма §36 тақырыпты оқу

Сұрақтарға жауап жазу

Көлеңке сағатын жасап практикада уақытты анықтау.

Оқушылар үй тапсырмасы бойынша сұрақтарға тез-тез жауап беріп белсене қатысып отырады

Оқушылар жаңа тақырыпты меңгереді Оқушылар бекіту тапсырмаларын орындайды

Әр жұп бір тапсырмаға жауап береді, басқа жұп өз тапсырмаларын бағалайды.

Дескриптор

Оқушылар кері байланыс береді

Дескриптор

Сұрақтарға жауап береді

Есептің шешімін слайдттан қарап тексереді

2-балл

Дескриптор

1.Қорғау тәртібін сақтайды: Уақыт және әдептілік;

2. Мазмұнның толық ашады;

3. Өмірден мысалдар келтіреді.

Дескриптор

- табиғи жарық көздерін біледі

- жасанды жарық көздерін біледі

- табиғи және жасанды жарық көздерінің айырмашылығын біледі,ажырата алады

3 балл

Дескрипторы .

- Жарықтың таралу заңын тұжырымдайды

- Мысалдар келтіреді

Дескрипторы:

- Жарықтың таралу заңын біледі.

- Көлеңкенің, алакөлеңкенің пайда болу себептерін түсінеді.

- Күннің және Айдың тұтылу құбылысын түсіндіріп бере алады.

- Күннің және Айдың тұтылуын графикалық түрде сызып көрсете алады.

Формативті бағалай 10 балл

ФИЗИКА 8 сынып оқулық

«Дидактикалық материалдар

Смайликтер

Қысқа мерзімді жоспар

Сабақтың тақырыбы: Жарықтың шағылуы, шағылу заңдары, жазық айналар

Білім беру ұйымының атауы
Пәні:
Бөлім:		8.4 А Жарық құбылыстары
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 8		Қатысушылар саны:		Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы:		Жарықтың шағылуы, шағылу заңдары, жазық айналар
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:		8.5.1.2 – эксперимент арқылы түсу және шағылу бұрыштарының тәуелділігін анықтау; 8.5.1.3 – айналық және шашыранды шағылудың мысалдарын келтіру және түсіндіру;
Сабақтың мақсаты		Барлық оқушылар істей алады: Жарықтың шағылу құбылысы, шағылу заңын біледі Көптеген оқушылар істей алады: Эксперимент арқылы түсу және шағылу бұрыштарының тәуелділігін жарықтың шағылу заңы негізінде анықтайды Кейбір оқушылар істей алады: Айналық және шашыранды шағылудың мысалдарын келтіру және ерекшеліктерін түсіндіреді
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі//уақыты	Педагогтің әрекеті		Оқушының әрекеті		Бағалау	Ресурстар
Ұйымдастыру Өзін-өзі тексеру Сабақтың басы 10 минут Өткен білімді еске түсіру Жаңа білім 10 минут Бекіту 10 минут Кері байланыс Сабақтың соңы 10 минут	Ұйымдастыру кезеңі: Оқушылармен сәлемдесу, оқушыларды түгелдеу. Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Оқушылардың назарын сабаққа аудару. Сабақ тақырыбын және оқу мақсатын таныстыру Топқа біріктіру «Көбелектер » әдісі арқылы оқушылар топқа бірігеді. Түрлі-түсті стикер көбелектерді тақтадан алу арқылы оқушылар екі топқа бірігеді Жаңа сабақ «Кинометафора» әдісі – бұл әдіс арқылы тақырыпқа байланысты бейнефильм көрсетемін. Жарықтың шағылуы және шағылу заңдары ұғымы жайлы түсінік бере отырып, оқушы бойында тыңдалым, айтылым, сыни ойлау дағдысын қалыптастырамын. Сұрақтар қою арқылы жаңа сабақты ашып аламын: 1. Жарықтың шағылу жайлы не түсіндік? 2. Жарықтың шағылу заңдары жайлы не айта аламыз? 3. Шағылудың қандай түрлері бар? «Джигсо» әдісі арқылы жаңа тақырыпты ашу үшін эксперимент жасатамын. Алынған нәтижені топта талқылап, тұжырымдайды. Тапсырма: Эксперимент арқылы түсу және шағылу бұрыштарының тәуелділігін жарықтың шағылу заңы негізінде анықтаңдар 1-топ: Арнайы шайбаға (дөңгелекке) бекітілген кішкене айнаға оған тұрғызылған перпендикулярмен 50° бұрыш жасайтын 1сәулені түсіріңдер. 2-топ: Арнайы шайбаға (дөңгелекке) бекітілген кішкене айнаға оған тұрғызылған перпендикулярмен 35° бұрыш жасайтын 1сәулені түсіріңдер. Сонда қандай құбылысты көресіңдер? Түсу бұрышын өзгерте отырып қандай жағдайды байқауға болады? Түскен сәуле мен шағылған сәуле қандай жазықтықта жатады? Бекіту тапсырмалары Есептер шығару-Жеке жұмыс «Суреттер сөйлейді» әдісін пайдаланып жарықтың шағылу түрлерін ажыратады, ерекшеліктерін түсінеді, өмірден мысалдар келтіреді. 1. Айналық және шашыранды шағылу жайлы түсіндір. 2. Айналық және шашыранды шағылулар қай жерлерде кездесетініне мысалдар келтір және ерекшеліктерін түсіндір 1-топ. Шашыранды(диффузиялық) шағылу 2- топ. Дұрыс(айналық) шағылу Жаңа тақырыпты бекіту «Тест жұмысы» Екі түрлі ортаның шекарасына түскен кезде жарық сәулесінің таралу бағытының өзгеру құбылысы А. Сыну В. Шағылу С. Түсу 2. Түсу бұрышы мен шағылу бұрышы ........жатады А. Бір жазықтықта С. Әр түрлі жазықтықта В. Перпендикуляр 3. Түсу бұрышы шағылу бұрышы(-на,-нан) А. Кіші В. Үлкен С.Тең 4. Шағылу түрлері А. 3 В. 2 С. 4 5. Кедірбұдыр беттен шағылу ........шағылу деп аталады А. Диффузиялық В. Айналық С. Дұрыс 6. Тегістелген, жылтыр беттен шағылу ........шағылу деп аталады А. Диффузиялық В. Айналық С.Шашыранды Кері байланыс “Тағы не білгіңіз келеді?”-әдісі арқылы оқушылардың пікірлері тыңдалып, кері байланыс жүргізіл Үйге тапсырма §33 Үйге тапсырма § §37 Жарықтың шағылу заңдары. Жазық айна (184-187 беттер) оқу, тақырып соңындағы және «Табыс» баспалдағының сұрақтарын талдау, таныстырылым бойынша (12, 13) есептерді шығару		Оқушылар үй тапсырмасы бойынша сұрақтарға тез-тез жауап беріп белсене қатысып отырады Оқушылар жаңа тақырыпты меңгереді Оқушылар бекіту тапсырмаларын орындайды Әр жұп бір тапсырмаға жауап береді, басқа жұп өз тапсырмаларын бағалайды. Дескриптор Оқушылар кері байланыс береді		Дескриптор Сұрақтарға жауап береді Есептің шешімін слайдттан қарап тексереді 2-балл Дескриптор: • Жарықтың шағылу құбылысы жайлы түсінеді • Жарықтың шағылу заңдарын біледі. • Шағылудың түрлерін ажыратады. Дескриптор: • Жарықтың шағылуын байқайды. • Түсу бұрышы мен шағылу бұрышы тең екенін түсінеді. • Түсу бұрышы мен шағылу бұрышы бір жазықтықта жататынын көреді. Дескриптор • Айналық және шашыранды шағылу жайлы түсіндіреді. • Айналық және шашыранды шағылуларға мысалдар келтіреді және ерекшеліктерін түсіндіреді Формативті бағалай 10 балл	ФИЗИКА 8 сынып оқулық «Дидактикалық материалдар Смайликтер

Қысқа мерзімді жоспар

Сабақтың тақырыбы: №26.Пр.ж: «Шағылу заңдары. Жазық айналар»

Білім беру ұйымының атауы
Пәні:
Бөлім:		8.4 А Жарық құбылыстары
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 8		Қатысушылар саны:		Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы:		№26.Пр.ж: «Шағылу заңдары. Жазық айналар»
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:		8.5.1.4 – жазық айнада дененің кескінін алу және оны сипаттау
Сабақтың мақсаты		Барлық оқушылар істей алады: Жарықтың шағылу заңын, айналық және шашыранды шағылуды біледі Көптеген оқушылар істей алады: Айналық және шашыранды шағылудың мысалдарын келітіріп түсінеді. Кейбір оқушылар істей алады: Айналық және шашыранды шағылудың сызбасын сызады.
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі//уақыты	Педагогтің әрекеті		Оқушының әрекеті		Бағалау	Ресурстар
Ұйымдастыру Өзін-өзі тексеру Сабақтың басы 10 минут Өткен білімді еске түсіру Жаңа білім 10 минут Бекіту 10 минут Кері байланыс Сабақтың соңы 10 минут	Ұйымдастыру кезеңі: Оқушылармен сәлемдесу, оқушыларды түгелдеу. Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Оқушылардың назарын сабаққа аудару. Сабақ тақырыбын және оқу мақсатын таныстыру Жұпқа біріктіру. 3 жұп (түсті кеспе қағаздар арқылы) 2 Үй тапсырмасы «Миға Шабуыл» а) Табиғи және жасанды жарық көздері? ә) Жарық нені білдіреді? б) Адамның тіршілігі мен іс-әрекетінде жарықтың рөлі қандай? г) Қандай денелер жарық көздері бола алады? д) Жарықтың таралуы? е) Көлеңке неліктен пайда болады? у) Толық күн тұтылуының және Ай тұтылуын түсіндір ҚБ."Смайлик " Жаңа сабақ «Джигсо»-әдісімен жаңа сабақты меңгерту 3 жұп жаңа тақырыпты жеке жеке бөліп алып оқушылар тақырыптың яғни оқу материалының бір бөлігін маманы ретінде сарапшылар тобында зерделеп ,талдап ,бастапқы тобына қайтып, білгендерін өз тобының мүшелеріне үйретеді. Мұнда алдымен жеке сосын жұппен кейін шағын топта бөліктер бойынша түсіндіреді түсінгенін бөліседі. 3 жұпқа 3 тапсырма беріледі. жұп болып постермен жұмыс жасайды. 1.Жарықтың шағылу заңы 2.Айналық шығылу. 3.Шашыранды шағылу. 4.Бізді қоршағанденелерді қалай көреміз? Денгейлік тапсымалар. А деңгей 1. Жарыктын шағылу заңын тұжырымда 2.Түскен және шағылған сәуле сыз В деңгей 1.Айналық шағылуды тусіндір, сызбасын сыз 2.Шашыранды шағылуды мысалдар келтіре отыра тусіндір, сызбасын сыз С деңгей 1. Сызбадан жарықтың түсу жане шағылу бұрыштарын көрсетіңдер. 2.Жарык сәулесі екі ортаның шекарасын бөліп тұрған бетке перпендикуляр түседі. Шағылған сәуле қалай бағытталады «Кемпірқосақ» әдісі (7 сұрақ) 1 Жарықтың шағылу заңын тұжырымда. 2 Айналық шағылу деген не? 3 Шашыранды шағылуды түсіндіру 4 Айналық шағылуды тұрмыста қай жерде қоладанамыз? 5 Шағылдырғыштар қай жерде қолданылады? 6 Айнада шағылған сәулелердің дұрысын көрсет 7 Айнаға қарағанда не көрем Рефлексия "Таңдау" Оқушылар сабақтан алған әсерлері бойынша "+" немесе "-" таңбасын қояды. Үйге тапсырма §«Шағылу заңдары. Жазық айналар»		Оқушылар үй тапсырмасы бойынша сұрақтарға тез-тез жауап беріп белсене қатысып отырады Оқушылар жаңа тақырыпты меңгереді Оқушылар бекіту тапсырмаларын орындайды Әр жұп бір тапсырмаға жауап береді, басқа жұп өз тапсырмаларын бағалайды. Оқушылар кері байланыс береді		Дескриптор Сұрақтарға жауап береді Есептің шешімін слайдттан қарап тексереді 2-балл Дескриптор 1.Оқушылар шағылу заңын түсінеді. 2.Айналық және шашыранды шағылуды ажырата алады Айналық және шашыранды шағылудың сызбасын сызады. Дескриптор Есептің шартын түзеді ХБЖ-ға келтіреді Есептің формуланысын түрлендіріп Есептің жауабын табады 3 бал Дескриптор 1. Айналық шағылуды біледі 2. Шашыранды шағылуды түсіндіреді 3. Айналық және шашыранды шағылуға мысалдар келтіреді Бағдарша бойынша қалыптастырушы бағалау арқылы бағалаймын. Формативті бағалай 10 балл	ФИЗИКА 8 сынып оқулық «Дидактикалық материалдар Смайликтер

Қысқа мерзімді жоспар

Сабақтың тақырыбы: Сфералық айналар, сфералық айна көмегімен кескін алу

Білім беру ұйымының атауы

Пәні:

Бөлім:

8.4 А Жарық құбылыстары

Педагогтің аты-жөні:

Күні:

Сынып: 8

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Сфералық айналар, сфералық айна көмегімен кескін алу

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

8.5.1.5 – дененің кескінін алу үшін сфералық айнада сәуленің жолын салу және алынған кескінді сипаттау

Сабақтың мақсаты

Барлық оқушылар істей алады:

Көптеген оқушылар істей алады:

Кейбір оқушылар істей алады:

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру

Сабақтың басы

10 минут

Өткен білімді еске түсіру

Жаңа білім

10 минут

Бекіту

10 минут

Кері байланыс

Сабақтың соңы

10 минут

Ұйымдастыру кезеңі:

Сабақ тақырыбын және оқу мақсатын таныстыру

Үй тапсырмасын сұрау «Веер» әдісі

«Веер» әдісі арқылы оқушылардың тыңдалым, оқылым, жазылым дағдылары дамиды.

1. Жазық айнада қандай кескін алады?

2. Жазық айнадағы кескінінің ерешеліктерін ата

3. Көз әйнекті сүрту үшін оны неге бірінші дымқылдайды

4. Күн көкжиекке батқанда неге бірден қараңғы түспейді?

5.Жарық шоғы жазық айнадан шағылғандақалай өзгереді?

Жаңа сабақ

Жаңа сабақ

«Fil кестесі» бойынша жаңа білімді меңгерту.

«Fil кестесі» арқылы оқушыларда тыңдалым, айтылым, оқылым дағдыларын қалыптастырады. Мұғалім бағыт беріп отырады

Мәтінмен нақты мәліметтерді жазады (факт)	Мәтін және өз идеяңызды жазыңыз (идея)	Сұрақтар қойыңыздар

«Вен диаграммасы» бойынша сабақты бекіту. Осы диаграмма арқылы екі мәселені, екі нәрсені қиылысқан екі шеңберлі сызбамен салыстыру арқылы мағынаны тани алады. Сфералық айналар мен жазық айналарды салыстырады.

Оқушылар «Бас бармақ» әдісі арқылы бағалайды

Сипаттамасы	Ойыс айна	Дөңес айна
Айырмашылығы
Кескінін сипатта

Деңгейлік тапсырмалар

А деңгей

1. Сфералық айна деп нені атайды?

2.Сфералық айналардың негізгі сипаттамаларын атаңыз.

В деңгейі

4.Сфералық айналардың негізгі қолданылатын жерлерін атаңыз.

5.Сфералықайналардыңқайсысыөзінетүскенпараллельсәулелердіңшоғынжинайды, алқайсысыосышоқтышашыратады?

6.Нәрсе мен айнаның арақашықтығы өзгергенде нәрсенің ойыс айнадағы шын кескініні ңшамасы қалай өзгереді?

С деңгейі

7. Неге айнада нәрсенің дәл кескіні шығады?

8. Кедір-бұдыр бетті және оған түсетін бірнеше параллель сәулелерді кескіндеңіз

Үйге тапсырма §38 тақырыпты оқу

Оқушылар үй тапсырмасы бойынша сұрақтарға тез-тез жауап беріп белсене қатысып отырады

Оқушылар жаңа тақырыпты меңгереді Оқушылар бекіту тапсырмаларын орындайды

Әр жұп бір тапсырмаға жауап береді, басқа жұп өз тапсырмаларын бағалайды.

Оқушылар кері байланыс береді

Дескриптор

1. 1.Жазық айнаданқандай кескін алатынын біледі.

2. 2.Жазық айна тақырыбын біледі

«Смайлик» әдісі арқылы бағалау

Дескриптор

1. Сфералық айнаның анықтамасын біледі

2. физикалық мағынасыни түсіеді

1.Сфералық айналардағы кескінді ажырата алады.

2.Сұрақтар қоя алады

Дескриптор

Есептің шартын түзеді

ХБЖ-ға келтіреді

Есептің формуланысын түрлендіріп

Есептің жауабын табады

3 бал

Формативті бағалай 10 балл

ФИЗИКА 8 сынып оқулық

«Дидактикалық материалдар

Смайликтер

Қысқа мерзімді жоспар

Сабақтың тақырыбы: №27.Пр.ж: «Сфералық айна көмегімен кескін алу»

Білім беру ұйымының атауы
Пәні:
Бөлім:		8.4 А Жарық құбылыстары
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 8		Қатысушылар саны:		Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы:		№27.Пр.ж: «Сфералық айна көмегімен кескін алу»
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:		8.5.1.5 – дененің кескінін алу үшін сфералық айнада сәуленің жолын салу және алынған кескінді сипаттау
Сабақтың мақсаты		Барлық оқушылар істей алады: Сфералық айналар туралы сыну теориясының физикалық мағынасын түсіну; Көптеген оқушылар істей алады: Сфералық айналардың негізгі сипаттамаларын анықтау; Кейбір оқушылар істей алады: Сфералық айналарда сәуленің жолын салу және алынған кескінді сипаттау;
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі//уақыты	Педагогтің әрекеті		Оқушының әрекеті		Бағалау	Ресурстар
Ұйымдастыру Өзін-өзі тексеру Сабақтың басы 10 минут Өткен білімді еске түсіру Жаңа білім 10 минут Бекіту 10 минут Кері байланыс Сабақтың соңы 10 минут	Ұйымдастыру кезеңі: Оқушылармен сәлемдесу, оқушыларды түгелдеу. Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Оқушылардың назарын сабаққа аудару. Сабақ тақырыбын және оқу мақсатын таныстыру Тақырып бойынша мұғалімнің сұрақтары : 1.Сфералық айна дегеніміз не?Қандай түрлерін білесің? 2.Сфералық айнаның қайсысының фокусы жалған,қайсысы нақты? 3.Сфералық айнада кескін салуға мүмкіндік беретін үш сәулені атаңдар. Жаңа сабақ Өзіедік жұмыс «Сфералық айна көмегімен кескін алу» 1.Оқулық §38 191-беттері,оқып конспект жазу 2.Мына ссылка арқылы видео қарау 1)http://www.youtube.com/watch?v=YtJNHN2xB6k 2) http://www.youtube.com/watch?v=YjFB6je1T9g Бекіту тапсырмалары 195-беттегі 22-жаттығу есептерін шығару Сабақты бекіту 1.Сфералық айна деп нені айтады? A) Параллел түскен жарық сәулелерін қисықтық радиусына жинайтын құрылғы B) Мөдір сәулелерді сындыратын дене C) Параллел түскен жарық сәулелерін параллел шағылдыратын құрылғы 2.Ойыс айнаның дөңес айнадан айырмашылығы қандай? A) Қисықтық радиусында. B) Фокустарында. C) Айнаның мөлдір беті мен шағылдырғыш орнатылған беттерінің орналасуында. D) Айырмашылығы жоқ. 3.Қандай айна жазық айна деп аталады? A) Мөлдір екі беті шағылдырушы бетпен шектелген жарық жинаушы фокусы бар дене B) Параллел түскен сәулелерді әр түрлі бағытта тарататын дене С) Мөлдір екі беті шағылдырушы бетпен шектелген қисықтық радиусы шексіз дене. D) Мөлдір бір беті шағылдырушы бетпен шектелген қисықтық радиусы шексіз дене. Үйге тапсырма §33 Үйге тапсырма §38 тақырыпты оқу Есептер шығару №1. Жарық көзінің дәл бейнесін алу үшін F=1 болатын ойыс айнадан қандай d-қашықтыққа жарық көзін қою керек? (Жауабы: 2м) №2 Зат ойыс айнадан d=0,48м қашықтықта орналасқан. Айна заттың шын және к=4 есе кішірейтілген бейнесін береді. Айнаның R-қисықтық радиусын тап. (Жауабы 19,2см) №3 Ойыс айна дененің к=2 есе үлкейтілген бейнесін береді. Егер дене мен оның бейнесінің арасы а= 18 см болса, онда айнаның қисықтық радиусын тап. (Жауабы 24 см)		Оқушылар үй тапсырмасы бойынша сұрақтарға тез-тез жауап беріп белсене қатысып отырады Оқушылар жаңа тақырыпты меңгереді Оқушылар бекіту тапсырмаларын орындайды Әр жұп бір тапсырмаға жауап береді, басқа жұп өз тапсырмаларын бағалайды. Дескриптор Оқушылар кері байланыс береді		Дескриптор Сұрақтарға жауап береді Есептің шешімін слайдттан қарап тексереді 2-балл Дескриптор 1.Қорғау тәртібін сақтайды: Уақыт және әдептілік; 2. Мазмұнның толық ашады; 3. Өмірден мысалдар келтіреді. 5 Дескриптор Есептің шартын түзеді ХБЖ-ға келтіреді Есептің формуланысын түрлендіріп Есептің жауабын табады 3 бал Формативті бағалай 10 балл	ФИЗИКА 8 сынып оқулық «Дидактикалық материалдар Смайликтер

Қысқа мерзімді жоспар

Сабақтың тақырыбы: Жарықтың сынуы, жарықтың сыну заңы, толық ішкі шағылу.

Білім беру ұйымының атауы
Пәні:
Бөлім:		8.4 А Жарық құбылыстары
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 8		Қатысушылар саны:		Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы:		Жарықтың сынуы, жарықтың сыну заңы, толық ішкі шағылу.
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:		8.5.1.6 – жазық параллель пластинада сәуленің жолын салу;
Сабақтың мақсаты		Барлық оқушылар істей алады: Көптеген оқушылар істей алады: Кейбір оқушылар істей алады:
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі//уақыты	Педагогтің әрекеті		Оқушының әрекеті		Бағалау	Ресурстар
Ұйымдастыру Өзін-өзі тексеру Сабақтың басы 10 минут Өткен білімді еске түсіру Жаңа білім 10 минут Бекіту 10 минут Кері байланыс Сабақтың соңы 10 минут	Ұйымдастыру кезеңі: Оқушылармен сәлемдесу, оқушыларды түгелдеу. Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Оқушылардың назарын сабаққа аудару. Сабақ тақырыбын және оқу мақсатын таныстыру «Қызығушылығын ояту» 1) Жазық айнада қандай кескін алынады? 2) Жазық айналар қай жерде қолданылады? 3)Сфералық айна деген не? 4)Ойыс айнаның беретін кескінін сипатта 5) Дөңес айнада қандай кескін алынады? 6)Жарықтың шағылу заңы қалай тұжырымдалады. 7) Шағылу бұрышы 35 º болса, түсу бұрышы неге тең?. 8) Түсу бұрышы 70 º болса, шағылған сәулемен перпендикуляр арасындағы бұрышы неге тең?. 9) Ақындардың айна туралы қандай өлеңдерін білесіңдер? «Ми шабулы » Шағылу бұрышын қандай әріппен белгілейміз? А) α; Ә) β ; Б) γ ; Жазақ айнадағы кескін қандай болады? А) айнаның жазықтығына симметриялы; Ә) нәрсенің жалған кескіні; Б) жазық айна. Түсу бұрышын қандай әріппен белгілейді? А) α ; Ә) β ; Б) γ ; 4. Жарық көздері қанша топқа бөлінеді? А) 3; Ә) 2; Б) 4; 5. Күннің көрінетін беті. А) хромосфера; Ә) Фотосфера; Б) Ионосфера; 6. Дербес жарық көздері қанша топқа бөлінеді? А) 3; Ә) 2; Б) 4; 7. Жарық шоқтары А) жарық сәулелерінің жиынтығы; Ә) жарық көзі; Б) жарық энергиясы. Жаңа сабақ Топтық жұмыс Тәжірибе арқылы жарықтың сыну заңын бақылау ,бастапқы біліммен түсіндіру «Ой толғаныс» Бүгінгі сабақта не білдің? 2.Жаңа тақырып бойынша қандай сұрағың бар? 3.Жарықтың сыну заңын қай жерлерде пайдалануға болады? «Еркін ізденіс» Үйге тапсырма 39 тақырып,Өзін-өзі тексеру сұрақтары. 23-жаттығу №4,5 есеп		Оқушылар үй тапсырмасы бойынша сұрақтарға тез-тез жауап беріп белсене қатысып отырады Оқушылар жаңа тақырыпты меңгереді Оқушылар бекіту тапсырмаларын орындайды Әр жұп бір тапсырмаға жауап береді, басқа жұп өз тапсырмаларын бағалайды. Дескриптор Оқушылар кері байланыс береді		Дескриптор Сұрақтарға жауап береді Есептің шешімін слайдттан қарап тексереді 2-балл Дескриптор 1.Қорғау тәртібін сақтайды: Уақыт және әдептілік; 2. Мазмұнның толық ашады; 3. Өмірден мысалдар келтіреді. 5 Дескриптор Есептің шартын түзеді ХБЖ-ға келтіреді Есептің формуланысын түрлендіріп Есептің жауабын табады 3 бал Формативті бағалай 10 балл	ФИЗИКА 8 сынып оқулық «Дидактикалық материалдар Смайликтер

Қысқа мерзімді жоспар

Сабақтың тақырыбы: №28.Пр.ж: «Жарықтың сынуы, жарықтың сыну заңы, толық ішкі шағылу»

Білім беру ұйымының атауы
Пәні:
Бөлім:		8.4 А Жарық құбылыстары
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 8		Қатысушылар саны:		Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы:		№28.Пр.ж: «Жарықтың сынуы, жарықтың сыну заңы, толық ішкі шағылу»
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:		8.5.1.7 – жарықтың сыну заңын пайдаланып есептер шығару; 8.5.1.8- тәжірибеге сүйене отырып, толық ішкі шағылу құбылысын түсіндіру
Сабақтың мақсаты		Барлық оқушылар істей алады: жарықтың бір ортадан екінші ортаға тасымалдануын оптоталшықты технология арқылы түсіндіру Көптеген оқушылар істей алады: толық ішкі шағылу құбылысын түсіндіру Кейбір оқушылар істей алады: сәуленің түсу бұрышының сыну бұрышына тәуелділігін түсіндіру
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі//уақыты	Педагогтің әрекеті		Оқушының әрекеті		Бағалау	Ресурстар
Ұйымдастыру Өзін-өзі тексеру Сабақтың басы 10 минут Өткен білімді еске түсіру Жаңа білім 10 минут Бекіту 10 минут Кері байланыс Сабақтың соңы 10 минут	Ұйымдастыру кезеңі: Оқушылармен сәлемдесу, оқушыларды түгелдеу. Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Оқушылардың назарын сабаққа аудару. Сабақ тақырыбын және оқу мақсатын таныстыру Сұрақтар тақтасы 1. Жарық көздері нешеге бөлінеді? А)дербес және шағылған жарық көздері Б)шағылу және сыну С)жылулық және плазмалық Д)люминесценциялық және плазмалық Е)жарық сәулесі және көлеңке 2.Шағылу бұрышы дегеніміз не? А)Жарық көзінен келген жарық энергиясы бойымен тарайтын сызық Б)Шағылған сәуле мен түсу нүктесіне тұрғызылған перпендикуляр арасындағы бұрыш С)Екі ортаны бөлетін шекара арқылы өткенде таралу бағытының өзгеруі Д)жарық шығаратын денелер. Е)толқынның екі түрлі орта арасындағы шекарада бағытын өзгертіп,алғашқы ортасына қайтып келуі Жаңа сабақ Белсенді оқыту: «Құрастыру, сосын жауап беру» 1-тапсырма (D, G). А) 1. Қандай құбылыс жарықтың шағылуы деп аталады? 2. Жарықтың шағылу заңын тұжырымда және қорытыңдар 3. Жарықтың абсолют және салыстырмалы сыну көрсеткіштерінің өзара байланысын айтыңдар Бекіту сұрақтары 1. Жарық көздері нешеге бөлінеді? А)дербес және шағылған жарық көздері Б)шағылу және сыну С)жылулық және плазмалық Д)люминесценциялық және плазмалық Е)жарық сәулесі және көлеңке 2.Шағылу бұрышы дегеніміз не? А)Жарық көзінен келген жарық энергиясы бойымен тарайтын сызық Б)Шағылған сәуле мен түсу нүктесіне тұрғызылған перпендикуляр арасындағы бұрыш С)Екі ортаны бөлетін шекара арқылы өткенде таралу бағытының өзгеруі Д)жарық шығаратын денелер. Е)толқынның екі түрлі орта арасындағы шекарада бағытын өзгертіп,алғашқы ортасына қайтып келуі 3.Айналық бет деп А) жарық шығаратын денелер Б) Жарық көзінен келген жарық энергиясы бойымен тарайтын сызық С)түскен жарық энергиясының басым бөлігін шағылдыратын, яғни жарықты ол түскен ортаға қайта бағыттайтын бетті айтады Д)түсу бұрышына тәуелді емес және тек шекаралық ортаның оптикалық қасиеттерімен анықталады. Е)Шағылған сәуле мен түсу нүктесіне тұрғызылған перпендикуляр арасындағы бұрыш 4.Екі ортаны бөлетін шекара арқылы өткенде таралу бағытының өзгеруі А)Жарықтың шағылуы Б)жарық сәулесі С)жарықтың сынуы Д)көлеңке Е)жарық табиғаты 5. n әрпі ненің шартты белгісі: А)түсу бұрышы Б)жарықтың ортадағы жылдамдығы С)жарықтың ауадағы жылдамдығы Д)сыну көрсеткіші Е)сыну бұрышы 6.Жарықтың шағылуы 2-ге бөлінеді: А)жарық сәулесі және көлеңке Б)диффузиялық және айналық С)люминесценциялық және плазмалық Д)шағылу және сыну Е)диффузиялық және жылулық 2-тапсырма (G). А) Алмаз бен шынының абсолют сыну көрсеткіштері сәйкесінше 2,42 және 0,5. Егер осы заттардағы сәуленің таралу уақыты бірдей болса, онда осы заттар қалыңдықтарының қатынастары қандай? б) Күн сәулесінің ауадан шыныға өткен кездегі түсу бұрышы 600, ал сыну бұрышы 300. жарықтың шыныдағы таралу жылдамдығын және толық шағылу бұрышын табыңдар В) Сәуленің түсу бұыршы 60⁰ тең. Шағылу бұрышы қандай болады? С) . Сыну бұрышы 90⁰болуы мүмкін бе? Яғни екі орта шекарасының перпендикуляры бойымен тарала алады ма? Д) 1 және 2 ортаның шекарасында SA жарық сәулесі өзінің бағытын өзгертті. Түсу бұрышы мен сыну бұрышын көрсетіңіздер. Қай орта оптикалық тығыздығы көбірек, 1 ма, әлде 2 ме? Үйге тапсырма §33 Үйге тапсырма § тақырыпты қайталау Есептер шығару		Оқушылар үй тапсырмасы бойынша сұрақтарға тез-тез жауап беріп белсене қатысып отырады Оқушылар жаңа тақырыпты меңгереді Оқушылар бекіту тапсырмаларын орындайды Әр жұп бір тапсырмаға жауап береді, басқа жұп өз тапсырмаларын бағалайды. Дескриптор Оқушылар кері байланыс береді		Дескриптор Сұрақтарға жауап береді Есептің шешімін слайдттан қарап тексереді 2-балл Дескриптор - Призманың негізгі қасиеттерін түсінеді және анықтайды. 5 Дескриптор Есептің шартын түзеді ХБЖ-ға келтіреді Есептің формуланысын түрлендіріп Есептің жауабын табады 3 бал Формативті бағалай 10 балл	ФИЗИКА 8 сынып оқулық «Дидактикалық материалдар Смайликтер

Қысқа мерзімді жоспар

Сабақтың тақырыбы: № 10 зертханалық жұмыс. «Шынының сыну көрсеткiшiн анықтау»

Білім беру ұйымының атауы
Пәні:
Бөлім:		8.4 А Жарық құбылыстары
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 8		Қатысушылар саны:		Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы:		№ 10 зертханалық жұмыс. «Шынының сыну көрсеткiшiн анықтау»
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:		8.5.1.9– экспериментте шынының сыну көрсеткiшiн анықтау; 8.5.1.10– сыну көрсеткішінің анықталған мәнін кестелік мәндермен салыстыру және эксперимент нәтижесін бағалау
Сабақтың мақсаты		Барлық оқушылар істей алады: • жарықтың сыну құбылысын түсіну, қолдану дағдыларын дамыту; Көптеген оқушылар істей алады: жазық параллель пластинаның көмегімен шынының сыну көрсеткішін анықтаудағдыларын дамыту. Кейбір оқушылар істей алады: сыну көрсеткішінің анықталған мәнін кестелік мәндерімен салыстыру және эксперимент нәтижесін бағалай білуі тиіс. Физика кабинетінде қауіпсіздік ережелерін білу және сақтау.
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі//уақыты	Педагогтің әрекеті		Оқушының әрекеті		Бағалау	Ресурстар
Ұйымдастыру Өзін-өзі тексеру Сабақтың басы 10 минут Өткен білімді еске түсіру Жаңа білім 10 минут Бекіту 10 минут Кері байланыс Сабақтың соңы 10 минут	Ұйымдастыру кезеңі: Оқушылармен сәлемдесу, оқушыларды түгелдеу. Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Оқушылардың назарын сабаққа аудару. Сабақ тақырыбын және оқу мақсатын таныстыру Тест тапсырмасы 1. Жарық көздері нешеге бөлінеді? А)дербес және шағылған жарық көздері Б)шағылу және сыну С)жылулық және плазмалық Д)люминесценциялық және плазмалық Е)жарық сәулесі және көлеңке 2.Шағылу бұрышы дегеніміз не? А)Жарық көзінен келген жарық энергиясы бойымен тарайтын сызық Б)Шағылған сәуле мен түсу нүктесіне тұрғызылған перпендикуляр арасындағы бұрыш С)Екі ортаны бөлетін шекара арқылы өткенде таралу бағытының өзгеруі Д)жарық шығаратын денелер. Е)толқынның екі түрлі орта арасындағы шекарада бағытын өзгертіп,алғашқы ортасына қайтып келуі 3.Айналық бет деп А) жарық шығаратын денелер Б) Жарық көзінен келген жарық энергиясы бойымен тарайтын сызық С)түскен жарық энергиясының басым бөлігін шағылдыратын, яғни жарықты ол түскен ортаға қайта бағыттайтын бетті айтады Д)түсу бұрышына тәуелді емес және тек шекаралық ортаның оптикалық қасиеттерімен анықталады. Е)Шағылған сәуле мен түсу нүктесіне тұрғызылған перпендикуляр арасындағы бұрыш 4.Екі ортаны бөлетін шекара арқылы өткенде таралу бағытының өзгеруі А)Жарықтың шағылуы Б)жарық сәулесі С)жарықтың сынуы Д)көлеңке Е)жарық табиғаты 5. n әрпі ненің шартты белгісі: А)түсу бұрышы Б)жарықтың ортадағы жылдамдығы С)жарықтың ауадағы жылдамдығы Д)сыну көрсеткіші Е)сыну бұрышы 6.Жарықтың шағылуы 2-ге бөлінеді: А)жарық сәулесі және көлеңке Б)диффузиялық және айналық С)люминесценциялық және плазмалық Д)шағылу және сыну Е)диффузиялық және жылулық Жаңа сабақ «Шынының сыну көрсеткішін анықтау». Тапсырмалар: Суретте Х нүктесінен шығып жатқан жарық сәулесіө. Р бұрышы шекті бұрыштан кіші. Жарық сәулесі қай бағыт бойынша жүрісін жалғастырады? 2. 3.1 суретте қонақ үйіндегі бассейннің қимасы кӛрсетілген. Түнде бассейнді көз тартатын етіп жасап қою үшін оның түбіне шам орналастырады. 3.1 суретте бұл шамнан шығып жатқан үш сәуле көрсетілген. (а) Жарық сәулесі үшін шекті бұрыш термині қандай мағынаны білдіретінін тұжырымдаңыз. [3] (b) Жарық сәулесінің су бетіндегі А және В нүктелерге жетіп барғаннан кейінгі жүрісін сызғышты пайдаланып 3.1 суретке мұқият сызыңыз. [4] ы:7] 3. PQ көк жарық сәулесі тік төртбұрышты шыны блоктың қабырғасына 5.1 суретте көрсетілгендей түсіп жатыр. сурет 5.1 (а) (і) 5.1 суретке PQ сәулесінің блок арқылы және оның сыртындағы жүрісін жалғастырып сызыңыз. [2] (іі) Сәуленің СD қабырғасына түсу бұрышынын i әрпімен және СD қабырғасынан сыну бұрышын r әрпімен белгілеңіз. [1] (b) Жарықтың ауадағы жылдамдығы 3.0×10⁸ м/с және шыныдағы жылдамдығы 2.0×10⁸ м/с. (і) Жарықтың ауадағы және шыныдағы жылдамдықтары көзқарасынан шынының сыну көрсеткішін анықтайтын формуланы жазыңыз. сыну көрсеткіші = (іі) Осы формуланы қолданып шынының сыну көрсеткішін есептеңіз. сыну көрсеткіші = ....................... [2] (с) PQ көк жарық сәулесінің жиілігі 6.0×10¹⁴ Гц. Осы жарықтың ауадағы толқын ұзындығын есептеңіз. Толқын ұзындығы = ...................... [2] 4. 6.1 суретте OPQ жарық сәулесінің жартыдӛңгелек шыны блок арқылы ӛтіп жатқаны кӛрсетілген. сурет 6.1 (а) Неліктен Р нүктеде жарық сәулесі бағытын өзгертпегенін түсіндіріңіз. ......................................................................................................................................... 1] (b) Егер жарық сәулесінің шыны блокқа өткеннен кейін жылдамдығы, толқын ұзындығы және жиілігі өзгеретін болса, қандай өзгерістер болатынын тұжырымдаңыз. .......................................................................................................... [2] (с) Q нүктеде OPQ жарық сәулесінің кейбір бөлігі шағылады және кейбір бөлігі сынады. 6.1 суретке жуықтап мұқиятпен шағылған және сынған сәулелерді сызыңыз. Сәулелерге шағылған сәуле және сынған сәуле деп жазыңыз. [2] (d) Шыныдан ауаға өткен жарық үшін сыну көрсеткіші (салыстырмалы сыну көрсеткіші) 0.67 ге тең. Q нүктесінде сынып ауаға өткен сәуленің сыну бұрышын есептеңіз. [Барлығы: 8] 5. (а) 8.1 суретте жарық сәулесінің ауадан суға өтіп жатқаны көрсетілген. Сынған сәулемен нормаль арасындағы бұрыш 40⁰. 8.1 суретке түсу бұрышын і мұқият белгілеңіз. [1] сурет 8.1 (b) 8.2 суретте көрсетілген жарық сәулесі судың ауамен шекарасына нормалмен 40⁰ бұрыш жасап түсіп жатыр. 7.2 сурет .2 суретке жарық сәулесінің ауадағы жүрісін мұқият сызыңыз. [2] 8.2 суреттегі бұрышты 40⁰ тан 70⁰ ға дейін ұлғайтқан кезде жарық сәулесі ауаға шықпай қалады. Сәулемен су бетінде қандай құбылыс болғанын тұжырымдаңыз және неліктен болғанын түсіндіріңіз. [2] [Барлығы: 5] Жарықтың сыну заңына есептер шығару. Жарық шоғының слюдаға түсу бұрышы 30⁰ болғанда, сыну бұрышы 60⁰ -қа тең. Слюданың абсолют сыну көрсеткішін және жарықтың слюда ішіндегі таралу жылдамдығын анықтаңдар? 2.Жарық шоғы ауадан суға өтеді.Түсу бұрышы 45⁰ , сыну бұрышы 30⁰. Судағы жарық жылдамдығын табыңдар? Үйге тапсырма § тақырыпты қайталау		Оқушылар үй тапсырмасы бойынша сұрақтарға тез-тез жауап беріп белсене қатысып отырады Оқушылар жаңа тақырыпты меңгереді Оқушылар бекіту тапсырмаларын орындайды Әр жұп бір тапсырмаға жауап береді, басқа жұп өз тапсырмаларын бағалайды. Дескриптор Оқушылар кері байланыс береді		Дескриптор Сұрақтарға жауап береді Есептің шешімін слайдттан қарап тексереді 2-балл Дескриптор 3. Өлшеу нәтижесін кестеге жинақтайды 4. Бұрыштың мәндерін дұрыс есептейді 5. Графиктің осьтеріндегі шаманы өлшем бірліктерімен жазады 6. Графиктің градиентін анықтайды 7. Градиентті қалай анықтағанын графикте көрсетеді 8. Сыну көрсеткішінің мәнін мәнді цифрмен жазады 9. Сыну көрсеткішінің анықталған мәнін кестелік мәндермен салыстырады және эксперимент нәтижесін бағалайды Дескриптор Есептің шартын түзеді ХБЖ-ға келтіреді Есептің формуланысын түрлендіріп Есептің жауабын табады 3 бал Формативті бағалай 10 балл	ФИЗИКА 8 сынып оқулық «Дидактикалық материалдар Смайликтер

Қысқа мерзімді жоспар

Сабақтың тақырыбы: Линзалар, линзаның оптикалық күшi, жұқа линзаның формуласы. Линзаның көмегімен кескiн алу

Білім беру ұйымының атауы

Пәні:

Бөлім:

8.4 А Жарық құбылыстары

Педагогтің аты-жөні:

Күні:

Сынып: 8

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Линзалар, линзаның оптикалық күшi, жұқа линзаның формуласы. Линзаның көмегімен кескiн алу

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

8.5.1.11 – жұқа линза формуласын есептер шығару үшін қолдану;

8.5.1.12 – линзаның сызықтық ұлғаю формуласын сандық және графиктік есептер шығару үшін қолдану;

Сабақтың мақсаты

Барлық оқушылар үшін: Линзалар. Линзаның оптикалық күші. Жұқа линзаның формуласы. Линзаның үлкейтуі туралы жалпы мағлұмат алады.

Оқушылардың басым бөлігі үшін:Жұқа линзаның формуласын,сызықтық ұлғаю формуласын қолданып,белгісіз шамаларды анықтайды,сандық және графиктік есептер шығарады.

Кейбір оқушылар үшін:Линзаның сызықтық ұлғаю формуласын пайдаланып,сандық және графиктік есептер шығарып,линза көмегімен әртүрлі кескіндерді алуға болатындығын түсінеді

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру

Сабақтың басы

10 минут

Өткен білімді еске түсіру

Жаңа білім

10 минут

Бекіту

10 минут

Кері байланыс

Сабақтың соңы

10 минут

Ұйымдастыру кезеңі:

Сабақ тақырыбын және оқу мақсатын таныстыру

Үй тапсырмасын тексеру:

«Аяқталмаған ой »әдісі арқылы өткен сабақ бойынша топтық жұмыс жасайды. Әр топқа екі тапсырмадан беріледі.

1.Екі ортаны бөлетін шекараға перпендикуляр түсетін жарық шоғы......(сынбайды,шекарадан әрі қарай өтіп кетеді)

2.Жарық шоғы тығызырақ ортадан(шыны),тығыздығы азырақ ортаға (ауаға)өткенде,......(таралу жылдамдығы артады)

3.Сәуленің түсу бұрышымен салыстырғанда сыну бұрышыда артады.Бұл жағдайда сыну заңы......( )

4.Түсу бұрышы артқан сайын,екі ортаны бөлетін шекарада сыну болмайды,яғни Sin бұл құбылыс......(толық ішкі шағылу деп аталады)

5.Толық ішкі шағылу болатын бұрыш .....(сындық немесе шектік бұрыш деп атайды).

6.Толық шағылудың шектік бұрышы ...... Sin =

7.Жарықтың толық шағылу құбылысы қандай жағдайда байқалады.............

8.Жарықтың толық шағылу құбылысының мәні ..............

ҚБ:Бірін бірі бағалайды, дұрыс жауаппен түзету жасайды. Смайликтер арқылы бағалайды.

Жаңа сабақ

Ой қозғау әдісін қолданып, оқушылардың назарын топтың аттарына аударамын.Осы құралдардың негізгі бөлігі неден тұрады деп ойлайсындар?Суреттер бойынша сабақтың тақырыбын анықтайды.Олай болса, бүгінгі сабақтың тақырыбы: Линзалар.Линзаның оптикалық күші.Жұқа линзаның формуласы.

Линзаның көмегімен кескін алу.

«Топпен талқылау» әдісі бойынша оқулықтағы тақырыпты топпен талқылау.

1 топ:Линзалар. Линзаның оптикалық күші.

2 топ: Линзаның оптикалық күші.

3 топ: Линзада кескін алу.

4 топ: Жұқа линзаның формуласы. Линзаның сызықтық үлкейтуі.

«Түртіп алу» әдісін пайдаланып оқулықпен жұмыс жасай отырып ,дәптерге негізгі түйіндерді жазады.Линзаның анықтамасы.Линзаның түрлері.Линзаны сипаттайтын негізгі шамалар.Линзаның оптикалық күшінің формуласы, өлшем бірліктері.Жұқа линзаның формуласы.F,f,d-шамалар туралы.Линзада кескін алу үшін пайдаланылатын сәулелердің қасиеттері.

ҚБ:«Үш шапалақ

«Конверт - сұрақ»әдісін пайдаланып, осы тақырыпты ашатын анықтамаларды қайталайды.

Линза дегеніміз не? Линза түрлері,бір-бірінен айырмашылығы қандай?Линзаның үлкейтуі неге тең?Жұқа линзаның формуласын жаз. Линзада кескін алу жолдары және кескіннің

1 топ:Линзалар. Линзаның оптикалық күші.

2 топ: Линзаның оптикалық күші.

3 топ: Линзада кескін алу.

4 топ: Жұқа линзаның формуласы. Линзаның сызықтық үлкейтуі.

ҚБ:«Үш шапалақ

«Конверт - сұрақ»әдісін пайдаланып, осы тақырыпты ашатын анықтамаларды қайталайды.

Линза дегеніміз не? Линза түрлері,бір-бірінен айырмашылығы қандай?Линзаның үлкейтуі неге тең?Жұқа линзаның формуласын жаз. Линзада кескін алу жолдары және кескіннің түрлері.

Бекіту: «Сәйкестендіру тест» әдісі

І топ: Фотоаппарат

1.Дөңес линза	диоптрия
2.Ойыс линза	Ортасы жұқа
3.Оптикалық күштің бірлігі	F
4.Жұқа линзаның формуласы	Ортасы қалың
5.Фокустық қашықтықтың белгіленуі

ІІ топ: Микраскоп

1.Оптикалық күштің белгіленуі	Линзалар жүйесі.
2.Фокустық қашықтықтың формуласы	жинағыш
3.Фотоаппараттың негізгі бөлігі	D
4.Дөңес линза	Г
5.Линзаның сызықтық үлкейтуінің белгіленуі	F=

ІІІ топ: Бейнекамера

1.Ойыс линза	Г=
2. .Линзаның сызықтық үлкейтуінің формуласы	D=
3.Жұқа линзаның формуласын оптикалық күш арқылы өрнектеу	шашыратқыш
4.Фокустық қашықтықтың бірлігі	Сәулені күшті сындырады
5.Дөңес линза	м

ІV топ: Телескоп

1.Нәрседен линзаға дейінгі қашықтық	f
2.линзадан кескінге дейінгі қашықтық	d
3.Шашыратқыш линзаның фокустық қашықтығы	Теріс сан
4.Жинағыш линзадағы нәрсенің кескіні	жалған
5.Шашыратқыш линзадағы нәрсенің кескіні	шын

Линза дегеніміз не? Түрлерін ата?
Линзада кескінді қалай саламыз?
Жұқа линза формуласын жаз?
Линзаның оптикалық күші дегеніміз не?
Линзаның ұлғайтуы дегеніміз не?

Смайликпен бағалау

Кері байланыс:«Бағдаршам» әдісі бойынша сабақтан алған әсерлерін төмендегі түстер арқылы көрсетеді.

Жасыл түс - Мен білемін

Сары түс - Мен түсінемін.

Қызғылт түс – Мен жасай аламын

Үйге тапсырма §33

Үйге тапсырма § тақырыпты оқу

Оқушылар үй тапсырмасы бойынша сұрақтарға тез-тез жауап беріп белсене қатысып отырады

Оқушылар жаңа тақырыпты меңгереді Оқушылар бекіту тапсырмаларын орындайды

Әр жұп бір тапсырмаға жауап береді, басқа жұп өз тапсырмаларын бағалайды.

Дескриптор

Оқушылар кері байланыс береді

Дескриптор

Сұрақтарға жауап береді

Есептің шешімін слайдттан қарап тексереді

2-балл

Дескриптор

1.Қорғау тәртібін сақтайды: Уақыт және әдептілік;

2. Мазмұнның толық ашады;

3. Өмірден мысалдар келтіреді.

Дескриптор

Есептің шартын түзеді

ХБЖ-ға келтіреді

Есептің формуланысын түрлендіріп

Есептің жауабын табады

3 бал

Формативті бағалай 10 балл

ФИЗИКА 8 сынып оқулық

«Дидактикалық материалдар

Смайликтер

Қысқа мерзімді жоспар

Сабақтың тақырыбы: №29.Пр.ж: «Линзалар, линзаның оптикалық күшi, жұқа линзаның формуласы»

Білім беру ұйымының атауы
Пәні:
Бөлім:		8.4 А Жарық құбылыстары
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 8		Қатысушылар саны:		Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы:		№29.Пр.ж: «Линзалар, линзаның оптикалық күшi, жұқа линзаның формуласы»
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:		8.5.1.13 – жұқа линзада сәуленің жолын салу және кескінге сипаттама беру
Сабақтың мақсаты		Барлық оқушылар істей алады: Линзалар. Линзаның оптикалық күші. Жұқа линзаның формуласы. Линзаның үлкейтуі туралы жалпы мағлұмат алады. Оқушылардың басым бөлігі істей алады:Жұқа линзаның формуласын,сызықтық ұлғаю формуласын қолданып,белгісіз шамаларды анықтайды,сандық және графиктік есептер шығарады. Кейбір оқушылар істей алады:Линзаның сызықтық ұлғаю формуласын пайдаланып,сандық және графиктік есептер шығарып,линза көмегімен әртүрлі кескіндерді алуға болатындығын түсінеді
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі//уақыты	Педагогтің әрекеті		Оқушының әрекеті		Бағалау	Ресурстар
Ұйымдастыру Өзін-өзі тексеру Сабақтың басы 10 минут Өткен білімді еске түсіру Жаңа білім 10 минут Бекіту 10 минут Кері байланыс Сабақтың соңы 10 минут	Ұйымдастыру кезеңі: Оқушылармен сәлемдесу, оқушыларды түгелдеу. Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Оқушылардың назарын сабаққа аудару. Сабақ тақырыбын және оқу мақсатын таныстыру «Мoзaйкa» әдiciмeн тoпқa бөлy. Жaнa тaқыpып бoйыншa cypeттep тapaтылaды. Төрт тoпқa 4 түpлi cypeт. Ocы cypeттiн қиындылapын құpacтыpy apқылы 4 тoпқa бөлiнeдi. I тoп «Дүpбi» II тoп «Микpocкoп» III тoп «Көзiлдipiк» IV тoп «Фoтoaппapaт» Тaпcыpмa 1. Тoптық жұмыc – «Aқпapaтпeн бөлicy» әдici. Cypeттe қaндaй құpaлдap бeйнeлeнгeн? Ocы құpaлдapдын бәpiнe opтaқ бip бөлшeк бap. Oнын нe eкeнiн aйтa aлacындap мa? Жаңа сабақ Топтық жұмыс «Ойды дамыту» А) сұрақ – жауап ретінде ә) есептер шығару арқылы: 1. Фокус аралығы 4 см жинағыш линзадан нәрсе 6 см қашықтыққа орналасқан. Кескіннің линзадан арақашықтығын және қандай болатындығын анықтаңыз. Берілгені: Шешуі: 2.белгілеулерді ата NN – түсу шекарасы F – фокусы C –линзаның оптикалық центрі S- S/ - 3. Фокус аралығы 25 см шашыратқыш линзаның оптикалық күшінің абсолют мәні нешеге тең? Берілгені: Шешуі: Жаңа тақырып бойынша сұрақ жауап 1.Жарықтың шағылу және сыну қасиетін жарық шоқтарын басқару үшін арнайы жасалған қандай оптикалық аспаптар қолданылады? 2.Фотоаппарат,бейнекамера,лупа,көзілдірік,микроскоп,дүрбі,телескоптардың негізгі бөлігі не болып табылады? 3.Линзалар дегеніміз не? 4.Линзалардың неше түрі бар? Оларды ата..... 5.Жинағыш линзалар мен шашыратқыш линзалардың айырмашылығы? 6.Сыну беттерінің пішініне қарай линзаларды қалай деп бөледі? 7.Қосдөңес және қосойыс линзаларды қалай елестетуге болады? 8.Линзаның бас оптикалық осі дегеніміз? 9.Линзаның оптикалық центрі дегеніміз? 10.Линзаның бас фокусы дегеніміз? 11.Ғ фокустық қашықтығы дегеніміз? 12.Фокальдық жазықтық орналасқан 13.Линзаның оптикалық күші дегеніміз не? Оның бірлігі? 14.Шашыратқыш линзалардың фокустық қашықтығы мен оптикалық күші қандай сандармен өрнектеледі? 15.Жұқа линзаның формуласы дегеніміз? 16.Сызықтық үлкейту Г дегеніміз? 17.Сызықтық үлкейту Г ол неге тең? 18.Линзаның фокустық қашықтығын анықтайтын әр түрлі әдістердің ішінде ең қарапайымы... 19.Линзаның Ғ фокусы арқылы өтетін сәуле сынғаннан кейін оның бас оптикалық осіне қалай жүреді? 20.Оптикалық оське параллель сәуле линзада сынғаннан кейін линзаның несі арқылы өтеді? Үйге тапсырма §40 тақырыпты оқу 24- жаттығу 7,8,9 есептерді шығару		Оқушылар үй тапсырмасы бойынша сұрақтарға тез-тез жауап беріп белсене қатысып отырады Оқушылар жаңа тақырыпты меңгереді Оқушылар бекіту тапсырмаларын орындайды Әр жұп бір тапсырмаға жауап береді, басқа жұп өз тапсырмаларын бағалайды. Дескриптор Оқушылар кері байланыс береді		Дескриптор Сұрақтарға жауап береді Есептің шешімін слайдттан қарап тексереді 2-балл Дескриптор 1.Қорғау тәртібін сақтайды: Уақыт және әдептілік; 2. Мазмұнның толық ашады; 3. Өмірден мысалдар келтіреді. 5 Дескриптор Есептің шартын түзеді ХБЖ-ға келтіреді Есептің формуланысын түрлендіріп Есептің жауабын табады 3 бал Формативті бағалай 10 балл	ФИЗИКА 8 сынып оқулық «Дидактикалық материалдар Смайликтер

Қысқа мерзімді жоспар

Сабақтың тақырыбы: № 11 зертханалық жұмыс. «Жұқа линзаның фокустық қашықтығын және оптикалық күшін анықтау»

Білім беру ұйымының атауы

Пәні:

Бөлім:

8.4 А Жарық құбылыстары

Педагогтің аты-жөні:

Күні:

Сынып: 8

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

№ 11 зертханалық жұмыс. «Жұқа линзаның фокустық қашықтығын және оптикалық күшін анықтау»

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

8.5.1.14 – жұқа линзаның фокустық қашықтығын және оптикалық күшін анықтау;

8.1.3.3 – физика кабинетінде қауіпсіздік ережелерін білу және сақтау

Сабақтың мақсаты

Барлық оқушылар істей алады: Жұқа линзаның фокустық қашықтығын және оптикалық күшін анықтайды

Көптеген оқушылар істей алады: физика кабинетінде қауіпсіздік ережелерін білу және сақтайды

Кейбір оқушылар істей алады: сапалық есептер шешеді.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру

Сабақтың басы

10 минут

Өткен білімді еске түсіру

Жаңа білім

10 минут

Бекіту

10 минут

Кері байланыс

Сабақтың соңы

10 минут

Ұйымдастыру кезеңі:

Сабақ тақырыбын және оқу мақсатын таныстыру

1.Оқушылар зертханалық жұмысты орындау үшін еске түсіру керек материалдар бойынша сұрақтар:

1. Линзаның оптикалық күшін қалай анықтайды?

2. Фокус қашықтығын ше?

3. салыстырмалы қателікті қалай анықтаймыз?

4. Абсолют қателікті ше?

5. Өлшеу нәтижесін қателікті ескерім қалай жазамыз?

Мұғалім оқушылардың жауаптарына кері байланыс жасай отырып, бүгінгі сабақта зертханалық жұмыс орындайтындықтарын ескертеді.

Жаңа сабақ

Жинағыш линзаның фокус аралығын және оптикалық күшін өлшеу.

Жұмыстың мақсаты: __________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Құрал-жабдықтар: __________________________________________________________

Теориялық түсінік:

Әр түрлі оптикалық аспаптарда линзаны қолдану оның F фокустық қашықтығының қандай болатынына тәуелді. Линзаның D оптикалық күшімен қатар фокустық қашықтығы да берілген линза үшін оның оптикалық қасиетін сиппаттайтын маңызды тұрақты шама болып есептеледі.

Жұмыстың барысы:

Т өмендегі сурет бойынша ток көзін , кілтті және шамды пайдаланып электр тізбегін құрастырамыз;
Шам мен экранды қарама-қарсы бағытта партаның екі шетіне орналастырып, олардың арасына жинағыш линза орналастырамыз.
Шамды жағып, экраннан шамның нақты кескіні көрінгенге дейін желоб бойынша линзаны жылжытамыз.
Алынған өлшемдерді пайдаланып, линзаның фокус аралығын және оптикалық күшті төмендегі формуламен есептеңдер:

_{Өлшемдердің салыстырмалы
қателігін табыңдар.}

_{осыдан,}

_{Соңғы нәтижені мына түрде
жазып көрсетіңдер:}

_{Өлшем нәтижиелерін төмендегі
кестеге енгізіңдер.}

_d, _м

_f, _м

f, м

_F, _м

Үйге тапсырма §33

Үйге тапсырма § Тақырыпты қайталау

Оқушылар үй тапсырмасы бойынша сұрақтарға тез-тез жауап беріп белсене қатысып отырады

Оқушылар жаңа тақырыпты меңгереді Оқушылар бекіту тапсырмаларын орындайды

Әр жұп бір тапсырмаға жауап береді, басқа жұп өз тапсырмаларын бағалайды.

Дескриптор

Оқушылар кері байланыс береді

Дескриптор

Сұрақтарға жауап береді

Есептің шешімін слайдттан қарап тексереді

2-балл

Дескриптор

1.Қорғау тәртібін сақтайды: Уақыт және әдептілік;

2. Мазмұнның толық ашады;

3. Өмірден мысалдар келтіреді.

Дескриптор

Есептің шартын түзеді

ХБЖ-ға келтіреді

Есептің формуланысын түрлендіріп

Есептің жауабын табады

3 бал

Формативті бағалай 10 балл

ФИЗИКА 8 сынып оқулық

«Дидактикалық материалдар

Смайликтер

Мұғалімге әдістемелік көмек

Оқу мақсаты: 8.5.1.14 – жұқа линзаның фокустық қашықтығын және оптикалық күшін анықтау;

Жинағыш линзаның фокус аралығын және оптикалық күшін өлшеу.

Жұмыстың мақсаты: жинағыш линзаның фокус аралығын және оптикалық тәжірибе арқылы анықтау.

Құрал-жабдықтар: ток көзі, кілт, шам,экран.

Теориялық түсінік:

Линзаның фокустық қашықтығын анықтайтын әр түрлі әдістер бар. Соның біреуін қарастырайық.

Жұмыстың барысы:

Т өмендегі сурет бойынша ток көзін , кілтті және шамды пайдаланып электр тізбегін құрастырамыз;
Шам мен экранды қарама-қарсы бағытта партаның екі шетіне орналастырып, олардың арасына жинағыш линза орналастырамыз.
Шамды жағып, экраннан шамның нақты кескіні көрінгенге дейін желоб бойынша линзаны жылжытамыз.
Алынған өлшемдерді пайдаланып, линзаның фокус аралығын және оптикалық күшті төмендегі формуламен есептеймін:

_{Өлшемдердің салыстырмалы
қателігін табыңдар.}

_{осыдан,}

_{Соңғы нәтижені мына түрде
жазып көрсетіңдер:}

_{Өлшем нәтижиелерін төмендегі
кестеге енгізіңдер.}

_d, _м

_f, _м

f, м

_F, _м

_{Қорытынды:} _{жинағыш линзаның фокусы
100 мм деп берілген, бірақ өлшеу барысында өлшеу құралдарының
қателігіне байланысты оның фокусы} м-ге _{тең
болды.}

Қысқа мерзімді жоспар

Сабақтың тақырыбы: Көз - оптикалық жүйе, көздiң көру кемшіліктері және оларды түзету әдiстері

Білім беру ұйымының атауы
Пәні:
Бөлім:		8.4 А Жарық құбылыстары
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 8		Қатысушылар саны:		Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы:		Көз - оптикалық жүйе, көздiң көру кемшіліктері және оларды түзету әдiстері
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:		8.5.1.15 – көздің алыстан көргіштігі мен жақыннан көргіштігін түзетуді сипаттау
Сабақтың мақсаты		Барлық оқушылар істей алады: Көптеген оқушылар істей алады: Кейбір оқушылар істей алады:
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі//уақыты	Педагогтің әрекеті		Оқушының әрекеті		Бағалау	Ресурстар
Ұйымдастыру Өзін-өзі тексеру Сабақтың басы 10 минут Өткен білімді еске түсіру Жаңа білім 10 минут Бекіту 10 минут Кері байланыс Сабақтың соңы 10 минут	Ұйымдастыру кезеңі: Оқушылармен сәлемдесу, оқушыларды түгелдеу. Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Оқушылардың назарын сабаққа аудару. Сабақ тақырыбын және оқу мақсатын таныстыру Есімдер аллитерациясы. Оқушылар суреттер арқылы топқа бірігеді. 1 – топ. Лупа. (лупаның қызметін түсіндіреді) 2 – топ. Микроскоп. (микроскоптың түрлерін айтады) 3 – топ. Телескоп. (телескоптың құрлысын түсіндіру) «Ойлан,тап!» әдісі. Қызығушылықтарын ояту. Жұмбақ шешу: Өзгені көріп екеуі, Бір – бірін көрмей кетеді. (Көз) Жаңа сабақ «Джигсо» әдісі (топтық жұмыс) Тапсырма: №1 Оқушылар тақырыптың негізгі идеясы мен ұғымдарын топтарда талқылайды.Топтар бір-біріне өзара түсіндіру арқылы тапсырманы орындайды. 1-топтың тапсырмасы: Көз, көздің құрылысын түсіндіріңдер. 2-топтың тапсырмасы: Көз бөліктерінің қызметін түсіндіріңдер. 3-топтың тапсырмасы: Көздің көру кемшіліктері және оны түзету әдістерін түсіндіріңдер. «Ой қозғау» әдісі. Тапсырма: №2 Сабақтың барысында мынандай сұрақтар беремін: 1. Жүріп бара жатып кітап оқу неге зиян? 2. Көзге неліктен жаттығулар жасау керек? 3. Неліктен компьютерде жұмыс істеу уақытын шектейді? 4. Көздің көру кемшіліктері дегеніміз не? «Суреттер сыр шертеді» әдісі Тапсырма:№3 төмендегі суреттерді пайдалана отырып, көздің көру кемшіліктерін қалай түзетуге болады? Жақыннан көргіштікті жасанды түзетуде линзаның қай түрін қолданады? Себебін түсіндір. Алыстан көргіштікті жасанды түзетуде неліктен жинағыш линзаны қолданады? Көздің көру кемшіліктерін қандай жолдар арқылы түзетуге болады? Өмірден мысалдар келтір. Үйге тапсырма § та0ырыпты о0ып келу		Оқушылар үй тапсырмасы бойынша сұрақтарға тез-тез жауап беріп белсене қатысып отырады Оқушылар жаңа тақырыпты меңгереді Оқушылар бекіту тапсырмаларын орындайды Әр жұп бір тапсырмаға жауап береді, басқа жұп өз тапсырмаларын бағалайды. Дескриптор Оқушылар кері байланыс береді		Дескриптор Сұрақтарға жауап береді Есептің шешімін слайдттан қарап тексереді 2-балл Дескриптор: - көздің тіршіліктегі қызметін түсіндірді; - көздің құрылысын сипаттайды; - көз бөліктерінің кызметін түсіндірді; - көздің көру кемшіліктерін айтады. - кемшіліктерді түзету әдістерін түсіндірді; 5 Дескриптор: - Жүріп бара жатып кітап оқудың көзге зиян болуының себебін айта алады. - Көзге неліктен және қандай жаттығулар жасау керек екендігіне мысалдар келтіреді - Компьютерде жұмыс істеу уақыты шектеулі екенін біледі - Көздің көру кемшіліктерін айта алады. Дескриптор: - Жақыннан көргіштікті жасанды түзетуде линзаның қай түрін қайлай қолдануды біледі. Себебін түсіндірді. - Алыстан көргіштікті жасанды түзетуде неліктен жинағыш линзаны қолданатынын түсіндіріп береді. - Көздің көру кемшіліктерін қандай жолдар арқылы түзетуге болатыны туралы түсініктеме береді. Өмірден мысалдар келтірді. Формативті бағалай 10 балл	ФИЗИКА 8 сынып оқулық «Дидактикалық материалдар Смайликтер

Қысқа мерзімді жоспар

Сабақтың тақырыбы: Оптикалық аспаптар (№ 6БЖБ)

Білім беру ұйымының атауы

Пәні:

Бөлім:

8.4 А Жарық құбылыстары

Педагогтің аты-жөні:

Күні:

Сынып: 8

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Оптикалық аспаптар (№ 6БЖБ)

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

8.5.1.16 – қарапайым оптикалық құралдарды (перископ, Обскура камерасы) құрастыру

Сабақтың мақсаты

Барлық оқушылар істей алады: Оптикалық аспаптар туралы түсінікті қалыптастырады.

Көптеген оқушылар істей алады: Оптикалық аспаптармен танысу барысында құралдар арасындағы ұқсастық, айырмашылық, ерекшеліктерін анықтай білу, талдай білу, жүйелеу қабілеттерін дамытады

Кейбір оқушылар істей алады: Оқулықтан тыс берілген қосымша тапсырмалады орындайды, тақырып бойынша қосымша мәліметтер мен дәлелдер келтіре алады.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру

Сабақтың басы

10 минут

Өткен білімді еске түсіру

Жаңа білім

10 минут

Бекіту

10 минут

Кері байланыс

Сабақтың соңы

10 минут

Ұйымдастыру кезеңі:

Сабақ тақырыбын және оқу мақсатын таныстыру

Оқушылардың үй тапсырмасын қалай меңгергендерін тексеру.

1. Линза дегенді қалай түсінесіндер?

2. Линзаның қандай түрлерін білесіндер?

3. Шашыратқыш линзаны жинағыш линзадан қалай ажыратады?

4. Линзаның оптикалық центрі, фокус дегеніміз не?

5. Жинағыш линзаның фокусы қандай? Шашыратұыш линзанікі ше?

Жаңа сабақ

Топтық жұмыс

Оптикалық аспаптар

Проекциялық оптикалық аспаптар. Проекциялық аспаптарға нәрсенің шын, үлкейтілген кескінің беретін оптикалық аспаптар жатады.

Проекциялық аспаптарға

диаскоп эпископ эпидисакоп

Фотоаппарат. Фотоаппарат дегеніміз – линзалар жүйесінің көмегімен жарық сезгіш қабыршақта сақталатын нәрсенің кескіні алынатын, оптикалық қоңдырғы болып табылады.

Лупа. Нәрсенің ұсақ белгілерін ажырату үшін көру бұрышы үлкен болуы керек. Нәрсенің оптикалық аспап арқылы бақылаған кездегі көру бұрышының құралсыз көзбен қараған кездегі көру бұрышына қатынасына аспаптың бұрыштық ұлғайтуы деп аталады. Лупаның бұрыштық ұлғайтуын табайық:

r =

Микроскоп. Өте ұсақ денелерді көру үшін микроскопты пайдаланылады. Қарапайым микроскоп екі линзаның комбинациясы болып табылады.

Телескоп дегеніміз – аспан денелерін бақылауға арналған аспап

1	Жинағыш линзалар
2	Линзаның оптикалық күші	Біртекті ортада жарық түзу сызықпен таралады
3	Жарықтың сыну заңы	Дөңес линза
4	Жарықтың түзусызықты таралу заңы	 түсу бұрышы  шағылу бұрышына тең
5	Жарықтың шағылу заңы	Ойыс линза
6	Шашыратқыш линзалар	D =

Сәйкесін тап

Физикалық диктант:
1. Оптикалық аспаптардың негізгі бөліктері --------------------- тұрады
2. Оптикалық аспаптардың жұмыс істеу әрекеті ---------------- заңдарына негізделген
3. Оптикалық аспаптар қолданылу мақсатына қарай екіге бөлінеді: ------------ және --------
4. Микроскоп - дененің ----------------------- кескінін береді
5. Көздің --------------- қос дөңес линзаға ұқсас.
6. Кескін көздің ------------------- алынады.

Жұмбақ – сұрақ.

1-конверт. 1. Жақыннан көргіш адам аралға тап болды. Ол көзілдірігінің линзаларын қолдану арқылы от жаға ала ма?

2. Көздің бұзылуы, ауру түрлері.

2-конверт. 1. Дәрігер апама оптикалық күші +2,5 дптр болатын көзілдірік тағуға кеңес берді. Апамда көздің қандай кемшілігі байқалады?

2. Орманда адасып қалған бала, сіріңкесіз Күн сәулесі мен өз көзілдірігін пайдалану арқылы от жаға алды. Бұл балада көздің қандай кемшілігі байқалады?

Кім шапшаң» ойынын пайдалану арқылы сұрақ жауап сәтін өткізу

1. Оптикалық аспаптардың негізгі бөліктері --------------------- тұрады
2. Оптикалық аспаптардың жұмыс істеу әрекеті ---------------- заңдарына негізделген
3. Диаскоп -------------- денелерді проекциялайды
4. Эпископ --------------- денелерді проекциялайды
5. Эпидиаскоп ------------- денелерді проекциялайды
6. Микроскоп - дененің ----------------------- кескінін береді
7. Телескоп — рефлектордың телескоп — рефрактордан артықшылығы

Үйге тапсырма §33

Үйге тапсырма §42 оптикалық аспаптар

Оқушылар үй тапсырмасы бойынша сұрақтарға тез-тез жауап беріп белсене қатысып отырады

Оқушылар жаңа тақырыпты меңгереді Оқушылар бекіту тапсырмаларын орындайды

Әр жұп бір тапсырмаға жауап береді, басқа жұп өз тапсырмаларын бағалайды.

Дескриптор

Оқушылар кері байланыс береді

Дескриптор

Сұрақтарға жауап береді

Есептің шешімін слайдттан қарап тексереді

2-балл

Дескриптор

1.Қорғау тәртібін сақтайды: Уақыт және әдептілік;

2. Мазмұнның толық ашады;

3. Өмірден мысалдар келтіреді.

Дескриптор

Сәйкестендіруді орындайды

3 бал

Формативті бағалай 10 балл

ФИЗИКА 8 сынып оқулық

«Дидактикалық материалдар

Смайликтер

Қысқа мерзімді жоспар

Сабақтың тақырыбы: №30.Пр.ж: «Көз бен фотоаппараттың оптикалық жүйелерін салу».

Білім беру ұйымының атауы
Пәні:
Бөлім:		8.4 А Жарық құбылыстары
Педагогтің аты-жөні:
Күні:
Сынып: 8		Қатысушылар саны:		Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы:		№30.Пр.ж: «Көз бен фотоаппараттың оптикалық жүйелерін салу».
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:		8.1.3.3 – физика кабинетінде қауіпсіздік ережелерін білу және сақтау
Сабақтың мақсаты		Барлық оқушылар істей алады: Көптеген оқушылар істей алады: Кейбір оқушылар істей алады:
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі//уақыты	Педагогтің әрекеті		Оқушының әрекеті		Бағалау	Ресурстар
Ұйымдастыру Өзін-өзі тексеру Сабақтың басы 10 минут Өткен білімді еске түсіру Жаңа білім 10 минут Бекіту 10 минут Кері байланыс Сабақтың соңы 10 минут	Ұйымдастыру кезеңі: Оқушылармен сәлемдесу, оқушыларды түгелдеу. Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Оқушылардың назарын сабаққа аудару. Сабақ тақырыбын және оқу мақсатын таныстыру Оқушылар 4 топқа теңдей бөлінеді: «ClassDojo» платформасында 1 – топ «Жақыннан көргіштік» 2 – топ «Алыстан көргіштік» 3 – топ «Көз» 4 – топ «Көзілдірік» «Миға шабуыл» әдісі Барлық оқушыларға орта сұрақ қойылады. «Адамдарға да жан – жануарларға да қоршаған әлемді танып білуге мүмкіндік беретің мүше?» (Көз). 1. Тапсырма «Ой қозғау» Адам өмірінде көздіӊ, көрудіӊ маӊызы туралы не білесіңдер? Оқушылар биология пәні бойынша алған білімдерін қолданып көздің әр түрлі бөліктерін толтырады. ҚБ: «Мадақтау» әдісі 2. Тапсырма «Сөйлем құрау» әдісі Оқушылардың «жақын арадағы даму аймағын», сабақ соңында күтілетін нәтижелерін анықтауға ширату жаттығуын беру. 1 – топ «Неліктен адамда екі көз болады?» Бір қарағанда екі көз жақсы, заттардың ұсақ бөлшектерін қарастыруға болады. Екі көздің болуы көру өрісін арттырады және қандай заттар жақын екенін, ал қандай заттар алыс екенін ажыратуға мүмкіндік береді. Екі көз адамға түстерді дұрыс ажырату үшін керек. Екі көз нәрсенің бөліктерін дұрыс көріп, қарауға ең ыңғайлы болады. 2 – топ «Адамныӊ көз бұршағы өзініӊ қисықтығын өзгертеді. Бұл не үшін керек? Бұл процесс қалай аталады?» Симулятор Көз жанарының қисықтық радиусы оның жан – жағындағы бұлшық еттердің әсерінен өзгере алады, сол себепті әртүрлі қашықтықта орналасқан денелердің кескіні тура тор қабықтық сезімтал қабатына проекцияланады. Бұл процесс аккомодация деп аталады. 3 – топ «Кейбір адамдардың көздері күш түсірмей қараған кезде кескінді торламаға емес, оның алдына түсіреді. Бұл дегеніміз....» 4 – топ «Егер көз торламаның сыртында жататын кескін берсе .....» ҚБ: «Бағдаршам» әдісі 3. Тапсырма «Ойлан, жұптас, бөліс» әдісі Жақыннан көргіш адам аралға тап болды. Ол көзілдірігінің линзаларын қолдану арқылы от ала ма? Судан шығарылған балықта көрудің қандай кемшілігі пайда болады, - алыстан көргіштік пе әлде жақыннан көргіштік пе? Орманда адасып қалған бала, сіріңкесіз Күн сәулесі мен өз көзілдірігін пайдалану арқылы от жаға алды. Бұл балада көздің қандай кемшілігі байқалады? ҚБ: «Көршіне бір сөз таңда» әдісі Тапсырма «Проблемалы оқыт» әдісі Көзілдірік тауып алдыңыз. Көзілдірік иесінде жақыннан көргіштік пе не алыстан көргіштік пе екендігін анықтауға мүмкіндік беретін әдіс ұсыныңыз. Тапсырма «Физикалық эстафета» әдісі Жақыннан көргіш адам кітапты көзінен 15 см алыс ұстай отырып, көзілдіріксіз оқиды. Кітап оқу үшін оған қажет болатын көзілдіріктің оптикалық күші (d₀ = 25 см). Ж (-2,7дптр) Ең жақсы көрінетін ара қашықтығы 1 м болатын алыстан көргіш адам үшін қажетті көзілдіріктің оптикалық күшін анықтау керек. (d₀ = 25 см). (3 дптр) ҚБ: «Мадақтау» әдісі Үйге тапсырма §41 тақырыпты оқу Сұрақтарға жауап жазу		Оқушылар үй тапсырмасы бойынша сұрақтарға тез-тез жауап беріп белсене қатысып отырады Оқушылар жаңа тақырыпты меңгереді Оқушылар бекіту тапсырмаларын орындайды Әр жұп бір тапсырмаға жауап береді, басқа жұп өз тапсырмаларын бағалайды. Дескриптор Оқушылар кері байланыс береді		Дескриптор Сұрақтарға жауап береді Есептің шешімін слайдттан қарап тексереді 2-балл Дескриптор 1.Қорғау тәртібін сақтайды: Уақыт және әдептілік; 2. Мазмұнның толық ашады; 3. Өмірден мысалдар келтіреді. 5 Дескриптор Есептің шартын түзеді ХБЖ-ға келтіреді Есептің формуланысын түрлендіріп Есептің жауабын табады 3 бал Формативті бағалай 10 балл	ФИЗИКА 8 сынып оқулық «Дидактикалық материалдар Смайликтер https://bilimland.kz/kk/courses/physics-kk/optika/lesson/optikalyq-qural-koz

Жариялаған:

Сейдуалы Әлібек Нұрлыбекұлы

30 Қаңтар 2025

193

Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз!

Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі.

Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы

Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз!

Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз!

Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз!

Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз!

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!

Қмж 8-2025ж

Химия пәні

Тарих пәні

Биология пәні

Ағылшын тілі пәні

География пәні

Информатика пәні

Мектепке дейінгі білім беру

«Қазақ тілі» жəне «Қазақ əдебиеті»

Дене шынықтыру

Білім алушылардың білім сапасын арттыру

Инклюзивті білім беру