ҚМЖ 9-сынып Дене импульсі және күш импульсі

Білім беру ұйымының атауы

№31 Ш.Уәлиханов атындағы жалпы орта мектеп

Пәні:

Физика

Бөлім:

9.3 А Сақталу заңдары

Педагогтің аты-жөні:

Тузелова Лаура

Күні:

17.01.2022 ж

Сынып:

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Дене импульсі және күш импульсі

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

9.2.3.1 дене импульсі мен күш импульсін ажырату

Сабақтың мақсаты

Барлық оқушылар істей алады: Дене импульсының анықтамасын оның жылдамдығы мен массасының көбейтіндісі ретінде біледі;

Көптеген оқушылар істей алады: Нәтижеге болжамалы баға бере алады;

Кейбір оқушылар істей алады: Күш импульсы дене импульсының өзгеру мөлшері болып табылатынын түсінеді.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру

Сабақтың басы

10 минут

Өткен білімді еске түсіру

Жаңа білім

10 минут

Бекіту

10 минут

Кері байланыс

Сабақтың соңы

10 минут

Оқушылармен сәлемдесу, оқушыларды түгелдеу.Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Оқушылардың назарын сабаққа аудару.

3 топқа бөлу

Ынтымақтастық ортасын құру

Үй тапсырмасымен жұмыс.

Заттың агрегаттық күйлері. Қатты денелердің балқуы және қатаюы. Балқу және қатаю температурасы. Балқу және қатаю кезіндегі ішкі энергияның өзгеруі. Меншікті балқу жылуы.

Түрткі, сынама, қайта бағыттау сұрақтары

1. Ауырлық күші деп қандай күшті айтады?

2. Еркін түсу үдеуі қандай шамаларға тәуелді?

3. Денелердің еркін түсуі қандай қозғалыс түріне жатады?

4. Еркін түсу үдеуінің дене массасына тәуелді еместігін қалай дәлелдеуге болады?

5. Полюсте және экваторда бір денеге әрекет ететін ауырлық күшінің мәндері бірдей бола ма?

Мұғалім әр оқушының жауаптарына мадақтау сөздерін айтады.

Мағынаны тану

«Импульс»  гректің   «impulses»деген сөзінен шыққан,  оның сөбе сөз аудармасы «соққы» дегенді білдіреді.  Бұл термин механикада  екі шаманы:  күш импульсі мен  дене импульсін білдіреді.

Ой толғау әдісібойынша топтар жаңа тақырыпты оқып, топта талқылап, қорғайды

Дене импульсі дененің массасы мен оның қозғалыс жылдамдығының көбейтіндісіне тең болатын физикалық шама = m

Р дене импульсінің ХБ (СИ) жүйесіндегі өлшем бірлігі  секундына килограмм метр [кг · м/с]

Масса – скалярлық шама, ал жылдамдық векторлық шама.

Дене импульсінің векторының бағытыда жылдамдық векторының бағытымен сәйкес келетін векторлық шама.

Күш импульсі мен дене импульсі арасындағы байланыс.

₀ немесе

Дене импульсінің өзгерісі күш импульсіне тең.

Күш импульсі күш пен оның әрекет ету уақытының ( көбейтіндісіне тең. күш импульсінің ХБ (СИ) жүйесіндегі өлшем бірлігі- Ньюто секунд[Н· с]

Күш импульсі бағыты күш векторының бағытымен сәйкес келетін векторлық шама.

.

---«Жалғасын тап» –формулаларды жазу

----«Лото әдісі»

Лото әдісі

Скаляр шамалар----қызыл

Векторлық шамалар-----жасыл

Тұрақты шамалар------сары

---Әр топқа есептер таратамын

----Кестені толтырады

Ойлау қабілетімізді арттыруда ,шапшаңдық,жинақылық көзделеді

(тапсырмалар беріледі 1-тапсырма «Формулалар»

Жұптық жұмыс.

Есеп: массасы 1 кг дене түзусызықты қозғала отырып, өзінің жылдамдығын 10 м/с –тен 20 м/с –ке дейін өзгертеді. Дененің импульсінің өзгерісін анықтау керек..

Есептің шешімі:

Берілгені:m=1кг

V ₁=10 м/с

V ₂=20 м/с

Табу керек р-?

Формула: р= mV₁ - mV₂

Ш ешуі: р= 1кг*20м/с-1кг*10м/с=10кг*м/с

Ж ауабы: р=10кг*м/с

Есеп: Бірінші дененің массасы 2 кг, жылдамдығы 6 м/с, ал екінші дене тыныш тұр. Соқтығыстан кейін, екі дене бірге 2 м/с жылдамдықпен қозғалып кетті. Екінші дененің массасын анықтаңдар.

Берілгені: m₁=2 кг

V ₁=6 м/с

V ₂=2 м/с

Табу керек m -?

Формула: m₁V₁ +m₂V₂ = m₁V₃ + m₂V