ҚМЖ "Джек Лондон "Мексика ұлы" 5 сынып

Сынып:5

Пән: қазақ тілі

Сабақтың тақырыбы: Көнерген сөздер

Сабақтың мақсаты: Көнерген сөздер туралы түсінік бере отырып, оқушылардың сөздік қорларын молайту.Көнерген сөздер түрлерін ажырата білу және қолдана білуге үйрету,оқушыларды бірлесе отырып білім алуына дағдыландыру. Оқулықтан негізгі идеяны табуға үйрету.

Күтілетін нәтиже: Оқушылар көнерген сөз түрлерін ажыратады, мағынасын түсінеді. Деңгейіне сәйкес топтаса тапсырма орындайды. Лексика саласы бойынша білімдерін жетілдіреді. Ұлттық құндылықтарды бағалауға үйренеді.

Оқыту әдістері: Сұрақ- жауап, жеке, жұптық, топтық жұмыс

Пәнаралық байланыс: тарих, әдебиет

Сабақ барысы:

Ұйымдастыру кезеңі

«Шаттық шеңбері» Оқушылар бір-біріне тілек айтады.

Сынып оқушылары топқа бөлінеді:

1-топ: Мақал- мәтел

2-топ: Табу

3-топ: Архаизмдер

4-топ: Тарихи сөздер

5-топ: Тұрақты тіркестер

Үй тапсырмасы:

Тест жұмысы

1.Мырза жігіт, шырайлым, ұлымы... сөздері қандай қатарға жатады?

А) эвфемизм

Ә)табу

Б) тұрақты сөз тіркестері

В) дисфемизм

2.Ойды сыпайы жеткізу қалай аталады?

А)эвфемизм

Ә)дисфемизм

Б) мақал-мәтел

В) табу

3.Дөрекі ,әдепсіз сөздер қалай аталады?

А) табу

Ә) мақал-мәтел

Б) эвфемизм

В) дисфемизм

4.Тайға таңба басқандай сөзінің мағынасы қандай?

А) алыс жер

Ә) тағалау

Б) анық

В) үндемеу

5.Мақалды анықтаңыз

А) қас пен көздің арасында

Ә) Отан - оттан да ыстық

Б) ит өлген жер

В) қыздың жиған жүгіндей

Жаңа сабақты

Ой қозғау

Көнерген сөздер туралы не білеміз?( Әр топ ақылдаса отырып өз ойларын айтады.

Кітаппен жұмыс

Оқушылар жекелей отырып оқиды. Топта талдайды. Слайд көрсетіледі.

Тақырыпты бекіту

151-жаттығу. Мақалдардағы көнерген сөздерді атаңдар және олардың мәнін ашыңдар. Шағын мәтін құраңдар. Топтаса отырып мақалдың мәнін ашады. Жекелей мәтін құрайды.

152-жаттығу. Барлық топ мәтіннің мазмұнымен танысады.

Мақал-мәтел тобы: мәтінге ат қояды. Мәтіннің мазмұнын айтады.

Табу тобы: «Киелі»сөзінің мәнін түсіндіреді. Қазақ ұғымында қандай сөздерді киелі деп атайды.

Архаизмдер тобы: «Көн ыдыс»сөзінің мағынасын түсіндіреді. Сөздік қордың қай тобына жатады.

Тарихи сөздер тобы: «Піспек»сөзінің мағынасын түсіндіреді. Сөздік қордың қай тобына жатады.

Тұрақты тіркестер тобы: «Саба»сөзінің мағынасын түсіндіреді. Сөздік қордың қай тобына жатады.

Барлық топқа сұрақ: Қымыз туралы не білеміз? Қымыздың пайдасы.

Сергіту сәті «Жанды етістіктер »

153- жаттығу. Оқып шығып тағамдардың қалай жасалатынын айтыңдар. Қандай тағам атаулары көнерген? Қазір олар қалай аталады?

154-жаттығу. Тақтадағы суреттерге қараймыз.Мәтінді іштей оқимыз.

Табу тобы: Мәтіндегі көнерген сөздерді табамыз.

Мақал –мәтел тобы: Мәтіннің мазмұнын айтады.

Тарихи сөздер тобы: Бес қару туралы не білеміз? Бес қаруды таратып айтып беріңдер.

Архаизмдер тобы: 157-жаттығу.Ұлттық киім атауларын теріп жазады.

Тұрақты тіркестер тобы: Ұлттық әшекей бұйымдар дегеніміз не? Олардың қандай түрлері бар?

Қорытынды бөлім (бір адым алға ойыны)

Үйге тапсырма беру

155,156-жаттығу.

Оқушылардың білімін бағалау