ҚМЖ Жасушаның сызықтық ұлғаюын есептеу

Білім беру ұйымының атауы

Бөлім:

9.1А Жасушалық биология

Педагогтің Т.А.Ә.

Күні:

Сынып:

Сабақтың тақырыбы

Жасушаның сызықтық ұлғаюын есептеу.

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

Микрофотографияны пайдалана отырып, жасушалардың сызықтық ұлғаюын есептеу

Сабақтың мақсаты

Микрофотографияны пайдалана отырып, жасушаның сызықтық ұлғаюын есептей алады;

Әртүрлі жасуша органоидтердің микрофотографияларын пайланып, олардың нақты сызықық ұлғаюын есептейді, негізгі өлшембірліктермен жұмыс жасай алады;.

Бағалау критерийлері

1. Микроскоптың үлкеюі және мүмкіндігі туралы білімдерін практикада қолданылады;

2.Практикалық жұмыстың барысында жасушаның сызықтық ұлғаюын микрофотографияны қолдана отырып есептейі.

3. Микрофотографияны пайдаланып, сызықтық ұлғаюды түсіндіреді.

Ойлау дағдылары

Қолдану, жоғарғы дағды

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

ЕБҚО-дың әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту

0-5 мин.

5-10мин

1. Ұйымдастыру кезеңі:

1.Сәлемдесу

2.Оқушыларды түгелдеу

3.Зейіндерін сабаққа аудару

2. “Кубизм” әдісі арқылы оқушылар кубиктегі бейнелерге қарай отырып,бір-біріне тілек айту арқылы жағымды ахуал қалыптастыру.

3. Оқушыларды «Әлеуметтік желілер» әдісі бойынша топтастыру.

Топтар:

1-Инстаграм

2- Тик ток

3-топ Телеграмм

4. Сыни тұрғысынан ойлау дағдыларын дамыту үшін «Ой қозғау» әдісі арқылы өткен сабақты еске салу мақсатында тақатаға сызылған жазсушаның суретін ұсынады

Оқушылар сәлемдесіп,өз орындарына жайғасады.

Оқушылыр бір-біріне жақсы тілек айтады.

Оқушылар өздеріне ұнаған бір әлеуметтік желіні таңдап алып,

сол бойынша 2 топқа бөлінеді.

Оқушылар тақтада сызба түрінде берілген жасушаны бояп құрылымдарын атайды.

Жануар жасушасын ажыратады

Өсімдік жасушасының ерекшеліктерін бояп көрсетеді

Дескриптор:

-Жануар жасушасын суретке қарап ажыратады

-өсімдік жасушасының айырмашылығын бояп көрсетеді

ҚБ мұғалім бонустары

Жаңа сабаққа кіріспе

10-15мин.

Сабақтың ортасы

15-30мин.

.

30-35мин

.

35-40мин

Сабақтың тақырыбы мен мақсаты таныстырылады.

Жаңа тақырып бойынша 2 минуттық бейнебаян көрсетіледі.

Оқулықтағы жаңа сабақтың терминдерімен оқушыларды таныстырып, дәптерге жаздырады. СИ жүйесі –халыөаралық өлщем бірліктер жүйесі.

СИ жүйесіндегі 7 өлшем бар.

1.метр-ұзындықты өлшейді- m

2. сикунд –уакытты –s

3. килограмм, масса-kq

4. Ампер- ток күші-A

5. Кельвин-термометр, температура-K

6. Моль –заттың мөлшері-mol

7. Кандела- жарық жылуы –cd

Биологияда ұсақ ағазаларды анықтау

Микрометр –мкм , нанометр-нм 1микрометр -1000нанометр, пикометр, фемтометр, аттометр

Глюкоза -0,7нм

ДНҚ -2нм

Гемоглобин-6,8

Мұғалім жасуша өлшеу барысында макрометр мен нанометр қолдану себебін түсіндіреді.

1-тапсырма. Оқу мақсатына қол жеткізуге жетелейтін тапсырма.

(топтық жұмыс) Мұғалім оқушыларға жасушалар немесе жасуша құрамбірліктерінен тұратын бірнеше сурет таратады

1-топ Ядроның сызықтық ұлғаюын есептеңіздер. Кестені қолданыңыздар

Кез келген бір органоидты есептеп шығарыңыздар

2-топ. Суреттегі хлоропласттың сызықтық ұлғаюын есептеңдер.Органоид қанша есе ұлғайған?Кестені қолданыңыздар, тағы бір органоидтың сызықтық ұлғаюын ұсыныңыздар

.

3-топ Центроильдердің сызықтық ұлғаюын табыңыздар

Сергіту сәті.

«Бірлік шеңбері»

Мақсаты: оқушыларға бірлесіп жұмыс жасай отырып жетістікке жетуге болатындығына көз жеткізу.

«Бірлік болмай-тірлік болмас»

2-тапсырма. ЕБҚО-ға арналған тапсырма

Cуретке мұқият қараңыз.

1 Бактерия және өсімдік жасушасының сызықтық ұлғаюын есептеңіз

.

4-тапсырма.

Оқушылардың функционалдық сауаттылықтарын қалыптастыруға арналған тапсырма. (жеке жұмыс)

1-сұрақ. Зерттеуге арналған микроскоптың жиынтығында келесі үлкейткіш объектілер болды; 15x таңбаланған окуляр, объективтер 5x, 20x, 40x және 100x. Осы микроскоптың максималды үлкейту рұқсатын анықтаңыз. Оны қалай анықтағаныңызды жазыңыз.

Жауабы: ____________

2-сұрақ. Егер сіз осы зерттеуді жүргізетін болсаңыз, қандай зерттеу гипотезасын тұжырымдайтын едіңіз.

Сұрақ 3. Оқушы жасушаның сызықтық ұлғаюын анықтау үшін қандай формуланы қолдануы керек.

Сұрақ 4. Микросуретте сызықтық ұлғаюды есептеу үшін не істеу керек.

Оқушылар жаңа тақырыпты бейнені көре отырып, түсіндеі. Термин сөздерді жазып алады

СИ жүйесіндегі өлшем бірліктерін түсінеді.

Конвертер арқылы микроскопиялық жүйені анықтау

Оқушылар ақпараттық парақпен танысады.

Оқушылар өз топтарында берілген тапсырманы бірлесіп орындайды

Оқушылар сызықтық ұлғаюын есептейді.

Ортаға шеңбер құрап, барлық оқушылар тізбектеліп лентамен түрлі жаттығуларды жасайды.

Оқушы мұғалімнің көмегімен берілген тапсырмаын орындайды

;

Оқушылар берілген мәтінді қолданып, топта талқылап, берілген тапсырмаларын орындайды

.

Дескриптор:

- Микрофотографияны қолданып, жасушалардың сызықтық ұлғаюын анықтады

·-Жасушалардың актуальды және  суреттің нақты өлшемін бейнеледі

·         Өлшем бірліктерін СИ жүйесіне есептеді

-2балл

Әр топқа ҚБ 2 балл

ҚБ:2 балл

Дескриптор:

-Бактерия жасушасының сызықтық ұлғаюын есептейді-1балл

-өсімдік жасушасынан сызықтық ұлғаюын анықтап көрсетеді-1балл

ҚБ: 2 балл

ҚБ:4 балл

Сонымен қатар сұраққа дұрыс жауап берген білім алушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен ынталандыру.

https://youtu.be/IikzzWY37D8

Оқулық,жұмыс дәптерлері

https://youtu.be/9hKwjquju34

Жасуша органоидтерінің нақты өлшемдері.

-жасуша 10 мкм,

-ядро 5—30 мкм,

-хлоропласт 2—6 мкм, 3-10 мкм, орташа 5 мкм.

-митохондрии 0,5—5 мкм, 1,5-10 мкм.

-рибосомы 25 нм.

-Амеба 20–60 мкм.

-Лизосома 1 мкм.

-Гольджи жиынтығы 20 нм.

-ЭПТ 50—100 нм.

-Центриольдердің ұзындығы 0,3-0,5 мкм.

Қосымша 1

Плакат,түрлі-түсті маркерлер, суреттер

Лента

Сабақтың соңы

40-45мин

«Бір ауыз сөз» әдісі. Жеке жұмыс:

Оқушылардан бір ауыз сөзбен жаңа сабақты қорытындылауын сұрайды.

Мұғалім оқушылардың сабаққа қатысқан белсенілігіне қарай 1-10 баллдық жүйе бойынша әр оқушының өзіне тиісті балын қойып бағалайды. Сонымен қатар, оқушыларды ынталандыру үшін

«Қошеметтеу» әдісі арқылы бағалайды

Мұғалім білім алушылардың сабаққа деген көзқарасын, рефлексиясын тыңдайды.

«Баспалдақ» әдісі.

Оқушылар бір ауыз сөзбен жаңа сабақ туралы өз ойларын айтып береді.

Білім алушылар сабақтан алған әсерлерін сатылардағы сөйлемдерді таңдау арқылы білдіреді.

- нені білді, нені үйренді;

- не әлі де түсініксіз;

Слайд «Баспалдақ»