ҚМЖ Ньютонның үшінші заңы.Физика 9 сынып

Тарау:

Динамика негіздері

Мұғалімнің толық аты-жөні:

Күні:

Сынып:

Қатысушылар саны

ООП:

Сабақтың тақырыбы:

Ньютонның үшінші заңы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме):

9.2.2.5 Ньютонның үшінші заңын тұжырымдау және оны есептер шығаруда қолдану

Сабақтың мақсаты

• Оқушыларды Ньютонның үшінші заңын тұжырымдап, оны денелердің өзара әрекеттесуіне байланысты есептерді шешуде қолдануға үйрету.

• оқушылар үшінші заңда «Әрбір әрекетке тең және қарама-қарсы реакция бар» делінгенін түсініп, физикалық жағдайларды талдау үшін осы ұғымды пайдалана білуі керек.

Сабақтың кезеңдері/уақыты

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушылардың іс-әрекеті

Бағалау

Ресурсы

Сабақтың басталуы:

(5-7 мин)

(-ұйым,

- топтастыру (әдісті анықтау),

- Үй тапсырмасын орындауды қалай бағалайсыз (әдісті анықтау)?

- жаңа тақырыпты ашудағы ойдың шоғырлануы (қандай мақсатта)

Ұйымдастыру сәті. Оқушылармен амандасып, сабаққа дайындығын тексеріп, сәттілік тілейді.

Үй тапсырмасын тексеру. «Миға шабуыл» әдісінің арқасында үй тапсырмасын тексеруге болады.

«Бірыңғай білім беру бағдарламасының» тәрбиелік құндылықтарын оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру кезеңінен бастап сабақтың әр кезеңінде жүзеге асырамын.

«Тәуелсіздік және патриотизм» құндылығы

Ньютонның екінші заңы қалай айтылады? Оның анықтамасын келтіріңіз.

Ньютонның екінші заңы дененің массасы, үдеуі және күш арасындағы қандай қатынасты сипаттайды?

Егер массаны өзгеріссіз қалдырып, түсірілген күшті арттырсақ, дененің үдеуіне не болады?

Денеге ешқандай күш әсер етпесе, ол қалай қозғалады?

Позитивті өсу!

Оқушылар мұғалімнің сұрағына жауап береді, мұғалім нұсқайды.

Дескрипторы:

• - Оқушылар сұрақтарға жауап береді;

Формативті өзара бағалау. «Қол сигналы» техникасы.

Қалыптастырушы бағалау: мақтау – жақсы!, өте жақсы, тамаша.

Интерактивті

тақта

http://phet.colorado.edu/en/simulation/moving-man

Сабақтың ортасы:

35 мин

(- жаңа тақырып бойынша оқу мақсаты мен бағалау критерийлерін айту,

- тақырып бойынша жаңа мазмұнды ашу үшін оқулық мәтінімен топтық немесе жұптық жұмысты (әдіс, жұмыс түрі) қалай бағалайсыз? ФБ әдісі

- жаңа тақырыпты бекіту мақсатында бағалау критерийлерін ашатын тапсырмалар (ерекше қажеттіліктері бар балалардың ерекшеліктерін ескере отырып саралау), (ФБ, дескриптор)

- есеп беру, эксперимент, талдау жұмыстары (дифференциация) (ФБ, дескриптор)

Сабақ жоспарымен таныстыру, сабақтың мақсаты мен міндеттерін айту.

«Бірыңғай білім беру бағдарламасы»

Құндылық: «Қажырлы еңбек және кәсіби біліктілік».

Оқушылар «Суреттер сөйлейді» әдісі арқылы жеке тапсырманы орындайды.

Тапсырма 1: Сіз скейтбордта тұрып, қабырғаны 10 Н күшпен итеріп жатырсыз. Қабырға сізге қанша күш түсіреді ?

Жауабы :

Тапсырма 2: Екі дос Аян мен Ақылбек бірін-бірі итеріп жібереді. Аян Ақылбекті 12 Н күшпен итереді Ақылбек Аянды қандай күшпен итереді ?

Жауабы :

Тапсырма 3: Кірпіш тегіс бетінде жатыр. Оны 8 Н күшпен бассаңыз, қолыңызға қандай күш әсер етеді ?

Жауабы :

«Ноутбук» әдісі арқылы оқушыларға топтық жұмыс беріледі. Мұғалім әр топқа 1 есеп береді .

Группа 1

Тапсырма 1: Мадина мен Марат ауыр қорапты итеріп жатыр. Мадина 30 Н, ал Марат 25 Н күш қолданады. Олардың әрқайсысына әсер ететін күш қандай болады ?

Тапсырма 2: Көлденең бетінде доп бар. Сіз оны 15 Н күшпен итеріңіз. Доп сіздің қолыңызға қанша күш түсіреді ?

Тапсырма 3: Екі автобус соқтығысты. Бір автобус 5000 Н күшпен алға, ал екіншісі 4000 Н күшпен қарсы бағытта қозғалады. Автобустардың арасында қандай күштер әрекет етеді ?

Соңында тақырыпты бекіту үшін мұғалім әркімге жеке-жеке тест таратады. «Күту уақыты» әдісін қолдану

1. Ньютонның үшінші заңы қалай тұжырымдалған?

A) Әсер ету күші қарсылық күшіне тең B) Күш массаның үдеуіне тең

C) Әрбір әрекет тең және қарама-қарсы реакция тудырады.

D) Гравитация төмен қарай әрекет етеді

2. Егер қабырғаны 50 Н күшпен итерсеңіз, онда қабырға:

А) бір бағытта сізге бірдей 50 Н күш түсіреді

B) сізге қарсы бағытта 50 Н күш әсер етеді.

C) Сізге ешқандай күш түсірмейді

D) сізге қарсы бағытта 100 Н күш әсер етеді.

3. Төмендегі мысалдардың қайсысы Ньютонның үшінші заңының әрекетін көрсетеді?

А) Ағаштан құлаған алма Ә) Ғарышқа ұшып бара жатқан зымыран

C) Автомобильдің жолда қозғалуы D) Қыздырған кезде металдың кеңеюі

4. Егер бір зат екіншісіне 10 Н күшпен әсер етсе, онда екінші зат:

А) жауап жоқ

B) бір бағытта бірдей күш түсіреді

C) қарсы бағытта 10 Н күш әсер етеді

D) қарама-қарсы бағытта 20 Н күш әсер етеді

5 Ньютонның үшінші заңындағы «реакция» нені білдіреді?

A) Әрекетпен бір бағытта бағытталған күш

B) Бұл бағыты бойынша қарама-қарсы және шамасы әсер ету күшіне тең күш

C) Бұл Жердің центріне бағытталған күш

D) Бұл тек қозғалыстағы денелерге әсер ететін күш

6. Екі бірдей көлік бетпе-бет соқтығысады. Оларға әсер ететін күштер:

А) көлемі бойынша тең және қарама-қарсы бағытта бағытталған

B) көлемі жағынан әртүрлі және бір бағытта бағытталған

C) көлемі жағынан бірдей және бір бағытта бағытталған

D) көлемі жағынан әртүрлі және қарама-қарсы бағытта бағытталған

7. Адам қайықтан алға секіргенде, қайық:

А) қозғалмайды Ә) адамнан кейін алға жылжиды

С) артқа қарай жылжиды D) жанама қозғалады

8. Допты тепкен кезде аяққа қандай күш түседі?

A) Доптан тек аяққа күш салу

B) Шардан қарсы бағытта бірдей күш

C) Тек допқа аяқпен күш салу

D) Доптан аяққа күш түспейді

9. Шегені балғамен соққанда шегеде:

А) үлкен қарсылық Ә) балғаға бір бағыттағы күш

C) қарама-қарсы бағытта балғаға бірдей күш

D) балғаға түсетін күш аз

10. Неліктен зымыран ауырлық күшіне қарамастан жоғары ұшады?

А) Отын зымыранның массасын азайтады

B) Ауа зымыранды жоғары итереді

C) Жанып жатқан газдар төмен итеріліп, Ньютонның үшінші заңы бойынша зымыран жоғары көтеріледі

D) Гравитацияның ғарыштағы зымыранға әсері жоқ

Оқушыларға қозғалатын объектілердің суреттері бар карточкалар жинағы ұсынылады. Содан кейін оқушылар оларды жылдамдықтың кему ретімен реттей алады.

Оқушылар кітапты пайдалана отырып, жеке тапсырмаларды өз бетінше орындайды.

Оқушылар шешу әдістерімен танысады. Оқушылар тапсырманы орындайды, бірінші аяқтаған топ қолын көтеріп мұғаліммен бірге тексереді .

Оқушылар шешу әдістерімен танысады. Оқушылар тапсырманы орындайды, бірінші аяқтаған топ қолын көтеріп мұғаліммен бірге тексереді.

Оқушылар дәптерлеріне есептерді сағатқа қарсы шығарады.

Дескрипторы:

- Ньютонның үшінші заңын тұжырымдап, оны қарапайым жағдайларда қолдану арқылы түсінгенін көрсетеді.

- бір заттың екіншісіне әсер ететін күшін есептеп, қарама-қарсы бағытта әсер ететін сәйкес күштерді сипаттайды;

Формативті өзара бағалау. «Қол сигналы» техникасы. Өзін-өзі бағалау парағындағы термометрлік шкала бойынша тапсырманың орындалу деңгейін көрсету .

Дескрипторы:

- - Ньютонның үшінші заңын тұжырымдап, оны қарапайым жағдайларда қолдану арқылы түсінгенін көрсетеді.

- бір заттың екіншісіне әсер ететін күшін есептеп, қарама-қарсы бағытта әсер ететін сәйкес күштерді сипаттайды;

«Формативті бағалау» әдісі «Мұғалім жазбаша түсініктеме» әдісі

Дескрипторы:

- - Ньютонның үшінші заңын, соның ішінде күштерді есептеуді және объектілер арасындағы күрделі өзара әрекеттесуді талдауды толық түсінуді көрсетеді.

- әртүрлі физикалық жағдайлар, соның ішінде заттардың қозғалысына массаның және басқа факторлардың әсер ету жағдайында заңды қолдана алады.

«Сен – мен үшін, мен – сен үшін» өзара бағалау әдісі

Жұмыс парақтары,

бағалау парақтары

Интерактивті тақта, тапсырмалар жазылған көрнекі материалдар, жұмыс парақтары, бағалау парақтары.

Жұмыс парақтары,

бағалау парақтары

Интерактивті тақта, тапсырмалар жазылған көрнекі материалдар, жұмыс парақтары, бағалау парақтары.

Интерактивті тақта, тапсырмалар жазылған көрнекі материалдар, жұмыс парақтары, бағалау парақтары.

Сабақ соңы:

(3 мин)

• Рефлексия,

- Үй тапсырмасы

Рефлексия.

Үй жұмысы

Оқушылар өз түсінігін дәлелдей алу қабілетін көрсетеді

Үй жұмысын күнделікке жазып алады

Рефлексиялық парақ, стикерлер

Саралау. Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Қабілетті

оқушылардың алдына қандай тапсырма ұсынасыз?

Бағалау. Сіз оқушылардың

материалды игеру деңгейін

қалай тексеруді жоспарлап

отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын

сақтау

Қабілетті оқушыларға:

Көбірек қолдауды қажет ететін оқушыларға:

Жалпы бағалау

Сабақтың қандай екі аспектісі жақсы өтті? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.

1:

2:

Сабақты жақсартуға не жәрдемдесер еді? Оқыту туралы да, сабақ беру туралы да ойланыңыз.

1:

2:

Сабақ кезінде, сынып немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы мен нені анықтадым? Келесі сабақтарда неге

назар аудару керек?

1:

2: