«Қызықты физика» гс

«Кәусар» гимназиясы

Пән: физика

Мерзімі: 30.11.2017

Мұғалімнің аты - жөні: Исмайлова Ж.

СЫНЫП: 7 «б»

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

САБАҚТЫҢ ТАҚЫРЫБЫ:

Құс жолы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқыту мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

Біздің галактикамыздың құс жолымен танысу;

Құс жолының ашылу тарихымен танысу

Сабақтың мақсаттары

Оқушылар:

Біздің галактика туралы біледі;

Құс жолының түзілісі мен тарихы туралы біледі;

Тілдік мақсаттар

Арнайы пәндік лексика мен терминология:

Галактика, құс жолы, квазарлар

Құндылықтарды дарыту

Ынтымақтастық

Өзіне және өзінің айналасындағы адамдарға деген құрмет

Академиялық шындық

Пәнаралық байланыстар

Математика , дүниетану

АКТ қолдану дағдылары

Ақпаратты табу, құру және онымен жұмыс істеу, мәліметтер мен ой түйіндерімен бөлісе және алмаса отырып құрал – жабдықтар мен қосымшалардың кең ауқымын пайдалану арқылы өз жұмысын бағалау және жетілдіру

Бастапқы білім

Оқушылар алдыңғы тараудан біздің галактика туралы білулері тиіс.

Жоспар

Сабақтың барысы

Уақытты жоспарлау

Жоспарланатын іс-әрекеттер

Ресурстар

1 мин

Ұйымдастыру. Оқушыларды сабаққа психологиялық дайындау

4 мин

Жаңа тақырыппен танысу үшін, алдымен жұмбақтарды шешуді ұсыну:

1. Екі басты айдаһар
Бәрін қырып жояды.
Екі аяқпен жер тіреп.
Қағазды жеп қояды. (қайшы)

2. Артық кемдi теңестiрер,

Дәндi де өзi жемес бiрер. (таразы)

3. Жансызжарады,

Жандыұрады. (балта)
4. Жетпісаяқбауырында,

Екі қолы жауырында,

Тындырады істі ол,

Жеңілін де, ауырын да. (ара)
5. Үйартындабүкіртерек,

Күресугекісікерек. (иінағаш)

Осы құралдардың барлығын бір сөзбен қалай атауға болады?

Оқушылар ойларын айтады. Осылайша сабақтың тақырыбын табамыз.

Сабақтың тақырыбымен, оқыту мақсатымен таныстыру.

Microsoft Power Point

30 мин

Құс жолы (немесе бас әріппен Галактика) — құрамына Күн жүйесі және көптеген жұлдыздар енетін алып аумақты спиральді галактика. Ол шамамен екі жүз миллиард жұлдыздан, сондай-ақ жұлдыз шоғыры мен тобынан, газ бен тозаң тұмандықтарынан және жұлдызаралық кеңістікке таралған жеке атомдар мен түйіршіктерден құралған. Бұлардың үлкен бөлігінің пішіні линза тәріздес, оның көлденеңі шамамен 30 кпк, ал қалыңдығы 4 кпк. Кіші бөлігінің пішіні сфера тәріздес, оның радиусы шамамен 15000 пк. Құс жолы галактикасының барлық құраушылары кіші симметрия осінен айналатын, бірыңғай динамикалық жүйе болып байланысқан.

Құс жолы — кең, ақшыл жолақ болып тұтасқан орасан көп жұлдыз шоғыры. Алайда аспан сферасына қатарласа проекцияланатын жұлдыздар кеңістікте бір-бірінен алшақ орналасқан. Сондықтан әр түрлі бағытта секундына ондаған, жүздеген километр жылдамдықпен қозғалатындығына қарамастан, олар бір-бірімен ешқашан соқтығыспайды. Жұлдыздардың кеңістікте таралу тығыздығы Галактика полюстерінің бағытында тым аз болады. Жұлдызаралық зат та кеңістікке бір қалыпты таралмаған, олардың басым көпшілігі жеке бұлттар мен тұмандықтар түрінде галактикалық жазықтықтың маңына шоғырланған.

Құс жолының жұлдыздық табиғатын тұңғыш рет 1610ж ылы Галилео Галилей байқаған. Бірақ Галактика құрылысын жүйелі түрде зерттеуді XVIII ғасырдың аяғында Уильям Гершель бастады. Ол өзінің жүргізген зерттеулері негізінде бақыланған жұлдыздар пішіні сопақ, алып жүйе құрайды деген болжам айтты. Василий Струве 1847 жылы көлем бірлігіндегі жұлдыздар саны галактикалық жазықтыққа жақындаған сайын көбейетіндігін, ал Күннің галактика ортасында орналаспағандығын анықтаған. Ол 1859 жылы бүкіл Галактика жүйесінің осьтен айналу ықтималдығын көрсеткен.

Квазарлар ғарыштағы ең алыс денелер болып саналады (оларға дейінгі қашықтық миллиардтаған жарык жылын күрайды), олардың спектрі қошқыл-қызыл, демек, олар бізден өте үлкен жылдамдықпен қашықтап барады.

http://files.school-collection.edu.ru/dlrstore/669b5266-e921-11dc-95ff-0800200c9a66/5_8.swf

https://www.twig-bilim.kz/film/machines-building-the-pyramids-5775/

https://www.twig-bilim.kz/film/levers-wheels-pulleys-5773/

Сабақтың соңы

5 мин

Кері байланыс (оқушыларға жаңа тақырып бойынша сұрақтар қою)

1. Біздің галактика дегеніміз не?

2. Құс жолы дегеніміз не?

3. Құс жолын бірінші болып кім ашқан?

Қосымша ақпараттар

Оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Барлық оқушылар: Галактика туралы біледі. Құс жолы галактикасының құрылымы мен ашылу тарихы туралы біледі.

Практикалық жұмыс жасау кезінде ҚЕ бойынша нұсқаулық беру

Сабақбойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Сыныптың оқушылары ынтымақтастықта жұмыс жасай алды. Оқушылар өз бетімен және жұпта жұмыс жасауға мүмкіндік алды. Негізгі бөлімде дайын материалдар бермей, оқушылардың өздеріне ақпарат табуларын ұсынуға болатын еді.

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1: Сабақ басында күнделікті өмірде қолданысқа ие құралдар бойынша сұрақтар қою

2: Кері байланыс

Сабақтыжақсартуға не ықпалетеалады (оқытутуралы да, оқутуралы да ойланыңыз)?

1: Жұптық жұмыс

2: Бейнематериалдар

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?

Уақытты дұрыс жоспарлау қажет