Қысқа мерзімді сабақ жоспары."Қазақ халқының салт-дәстүрлері"

Сабақ:Зат есім. «Қазақ халқының салт –дәстүрлері»

Мектеп: Т.Айбергенов атындағы №16 орта мектеп

Күні 20.09 .2018ж

Мұғалімнің тегі,аты- жөні: Расулова Е.А.

Сынып: 10 «б»

Қатысқандар саны:17

Қатыспағандар саны: -

Сабақ негізделген оқу

мақсаттары

Қазақ халқының салт –дәстүрлерін қалыптастыру, өзіндік ерекшеліктерін

таныту, теориялық білімдерін практикамен ұштастыру.

Шапшаң жауап беруге дағдыландыру, есте сақтау, ойлау қабілеттерін дамыту.

Шығармашылыққа баулу.

Сабақ мақсаттары

Барлық оқушылар:

• Білім беруде АКТ-ны пайдалану.

• Постермен жұмыс жасау.

• Өзіндік көзқарасын қалыптастыру.

• Оқушының жеке тұлғалық қабілеттерін ашуға мүмкіндік туғызу

Оқушылардың басым бөлігі:

• Сұхбаттасын түсінеді және түрлі тәсілмен әрекет жасайды, этика

• нормаларын

• сақтап жауап береді.

• Өлең, жұмбақ және ертегілерді ажыратады.

• Мұғалімнің көмегімен қажетті ақпараттарды иллюстрациялы шағын мәтіндерден тауып алады.

Кейбір оқушылар:

• Мұғалімнің көмегімен мәтіннің мазмұнын айтып немесе иллюстрация

• бойынша қарапайым (кім? не? қандай? қанша?) сұрақ қоя біледі.

Тілдік мақсат

Оқушылар орындай алады:

Оқушылар зат есімді меңгереді, біріккен сөз, тіркесті сөздерді қатыстыра отырып, сөйлем құрап үйренеді

- сабақта белсенділігі артады.

- топтық жұмысқа қатысады.

- шығармашылық қабілеті танылады.

Негізгі сөздер мен тіркестер:

Салт-дәстүр,ұлттық салт- дәстүр,сырға салу,қыз ұзату,қырқынан шығару, «Бесікке салу»

«Тұсау кесу»

Сыныптағы диалог/жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер:

Талқылауға арналған тармақтар:

1. Не ұнады? Неліктен?

2. бейнефильм не туралы?

3. Мәтінде не туралы жазылған?

4. Қазақ халқының салт - дәстүрлері қандай?

Жазылым бойынша ұсыныстар:

Деңгейлік тапсырма орындау.

Алдыңғы оқу : «Мен сайлауға қатысамын» тақырыбы бойынша өткенді еске түсіру.

Жоспарланған

уақыт

Жоспарланған жаттығулар(төменде жоспарланған тақырыптармен қатар ескертпелерді жазыңыз)

Ресурстар

Басталуы 10 мин

I.Ұйымдастыру.

(Үш тілде сәлемдесу).

III. Жаңа сабақ:

Шаттық шеңберін құру. Түстерді таңдауына байланысты топқа бөліну. ІІ. Үй тапсырмасын тексеру. Дәптерлерін аралап жүріп тексеру; мәтіндерді жеке оқушылардан сұрау.Блум таксономиясы бойынша:

І.Білу.Жаңа сабақтың тақырыбын сөзжұмбақ шешу арқылы табу. «Кім жылдам?» ойыны.Ерекше торкөзден «Зат есім» деген сөзді оқиды.1.Адамның мүшесі.2.Қастерлі адам.3.Қасиетті мекен.4.Су көлігі.

5.Ол арқылы үйге кіресің.6. «Тон» сөзінің синонимі.7. «Ас» сөзінің синонимі.

к	ө	З
		а	н	а
	О	т	а	н
	к	е	м	е
	е	с	і	к
і	ш	і	к
т	а	м	а	қ

ІІ.Түсіну. Тақырып бойынша оқушының оқытылу деңгейіне сәйкес деңгейлік тапсырмалар беріледі

1-деңгей.Суреттен зат есім болатын сөздерді тауып жазу, сөйлем құрау.

2-деңгей.Оқулықтағы жаттығуды орындату.Зат есімдерді құрамына, мағынасына қарай талдау.Диалог құру.

3. Оқушыларды топқа бөлу: ұлттық дәстүлер суреті(түстері) бойынша (2минут)

Ортасы 25 мин

1.Қазақ халқының салт- дәстүрлерінде кездесетін жаңа сөздермен таныстырып, суреттерін көрсету.

Мысалы: Мынау қыз ұзату дәстүрі... (9 минут)

А) Оқушылар көреді.

Ә) Мұғаліммен бірге бірнеше рет қайталайды.

Б) Жұптасып, салт- дәстүрлер суреттері мен атауларын сәйкестендіру ойынын ойнайды.

Ойын әдісі

В)оқушылар, салт- дәстүрлерді көрсетеді.

(бесікке салу, қырқынан шығару, құда түсу, тілашар)

Салт -дәстүрлер туралы бейнефильм (4 минут) АКТ

Сергіту сәтін өткізу (2минут)

3.Мәтінмен жұмыс «Балық қаңқасы» әдісі (5минут)

Қазақ халқының салт- дәстүрлерін жазу,

ІІ.Түсіну. Тақырып бойынша оқушының оқытылу деңгейіне сәйкес деңгейлік тапсырмалар беріледі

1-деңгей.Суреттен зат есім болатын сөздерді тауып жазу, сөйлем құрау.

2-деңгей.Оқулықтағы жаттығуды орындату.Зат есімдерді құрамына, мағынасына қарай талдау.Диалог құру.

II деңгей

Жаңа сөздерді қатыстыра отырып,сөйлемдер құрастыру.

I деңгей

Мәтінді мазмұндау.

Дәстүр-халықтың атадан балаға көшіп,жалғасын және дамып отыратын тарихи әлеуметтік, мәдени-тұрмыстық, кәсіптік, салт-сана, әдет-ғұрып,мінез-құлық,тәлім-тәрбие және рухани іс-әрекеттер көрінісі.

Қазақтың бірнеше дәстүрлерін атап өтсек.

1)Тыштырма(дәстүр)Сәбиді бесікке салар кезде бесіктің түбегі тұратын тесіктен құрт,ірімшік, тәттілер өткізіп «тыштыма,тыштыма»деп ырым жасайды және оны «тыштырма» деп атайды.Тыштырманы әйелдер ырым етіп бөлісіп, бала-шағаларына үлестіріп береді.

2) Базарлық(дәстүр) -алыс сапарға шыққан адамдардың жақындарына (жерлес,көрші-көлем,жас балалар, сыйлас адамдарына) әкелген сыйлығы.

3) Байғазы(дәстүр)-балалардың, жастардың жаңа киім үшін берілетін ақшалай,заттай сый.

4)Тілашар(дәстүр).Баласы 7 жасқа толған соң балаға жаңа киім кигізіп,оқу жабдықтарын дайындап,шағын той өткізеді.Мұны «тілашар»тойы деп атайды.

5) жеті ата(дәстүр). Халқымыз кейінгі ұрпаққа жеті атасын білдіруді міндеттеген.Олай болса жеті ата:Бала,Әке, Ата, Арғы ата, Баба, Түп ата, Тек ата.

6) Асату(дәстүр).ет желініп болған соң төрде отырған ақсақал табақта қалған етті жас балалар мен жігіттерге асатады.

бейнефильм

Таратпа мәтін,қағаз, қарындаш, фломастер

дәптер

Жетістік критерийлері

Оқушы оқу мақсатына жетті, себебі берілген мәтіннің ішінен салт дәстүрлерді анықтай алады. Мәселені түсінгенін сұрақ қою, жауап беру,мазмұндау немесе диалогке қатысу арқылы көрсете алады.

Сұраққа жауап беру барысында таныс сөздерді орынды қолдана алады. Мұғалімнің көмегімен қажетті ақпаратты таба алады.

Аяқталуы 10 мин

Білімді бекіту:

Салт- дәстүрлер бейнеленген плакатқа оқушылар салт- дәсүрлердің атын жазады. Кластер әдісі

(3 минут)

Кері байланыс: сұрақтарға жауап береді.

1.Қандай салт -дәстүрлерді білесіңдер?

2. Байғазы дегеніміз қандай дәстүр??

3. Байғазаны кімдер береді??

4. Байғазыға нелер береді?

5.Қырқынан шығару дәстүрі қалай орындалады?

6.Қыз ұзату дәстүрі қалай орындалады?

«Ыстық орындық»әдісі (3 минут)

Үй тапсырмасы: жаңа сөздерді жаттау,мәтінді мазмұндау (2 минут)

Бағалау ( өздері бағалайды) 2 минут

Салт- дәстүр бейнеленген плакат,интербелсенді тақта

Жоспар

Қосымша ақпарат Саралап оқытылатын оқушы жоқ

Саралау-Сіз қосымша көмек көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Сіз қабілеті жоғары оқушыларға тапсырманы күрделендіруді қалай жоспарлайсыз?

Бағалау-Оқушылардың үйренгенін қалай жоспарлайсыз?

Пән аралық байланыс Қауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелері АКТ мен байланыс құндылықтардағы байланыс

Карточкалар беру, деңгейлік тапсырмалар беру

Мадақтау, жұлдызшалар беру

Әлемтану, бейнелеу, сергіту сәтін жасату, партада отыру ережесін айту, АКТ-ны 10 мин көлемінде қолдану