Қышқылдар мен негіздер теориялары

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

Химиялық реакциялар энергетикасы

Оқу орны: Семей көпсалалы колледжі

Күні:

Оқытушының аты-жөні:Абылгазина Б.Т.

Топ: ПД-11

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы:

Қышқылдар мен негіздер теориялары

Сабақ мақсаттары:

• ерітіндінің қышқылдығы мен сілтілігін ажырату;

• қышқыл, сілті, орта және қышқылдық тұздардың

электролиттік диссоциациялану теңдеулерін құрастыру

Сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары:

• ерітіндінің қышқылдығы мен сілтілігін анықтау;

• қышқыл, сілті, орта және қышқылдық тұздардың

электролиттік диссоциациялану теңдеулерін құрастыру

Тілдік мақсат:

Студенттер электролиттік диссоциация теориясының негізгі ережелері туралы ауызша және жазбаша қорытынды жасай алады.

Бағалау критерийлері

- мақсаттарды дұрыс тұжырымдайды, іс-әрекеттерді дұрыс белгілейді;

- заттардың электролиттік диссоциациялану реакция теңдеуін дұрыс құрастырады;

- сабақ бойынша қорытынды жасайды.

Пәнаралық байланыс

Физика пәнімен байланыс

Құндылықтарды дамыту

топтағы жұмыс-командалық рухты қалыптастыру;

зиянды заттармен жұмыс істеу кезінде – денсаулықты сақтау және қоршаған ортаны қорғау құндылығы-қалдықтарды дұрыс кәдеге жарату, жалпы кәрізді пайдаланбау.

АКТ

Презентация

Бастапқы білім

Қышқылдар мен негіздер

Су еріткіш ретінде

Қарапайым химиялық реакциялар

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

Ұйымдастыру кезеңі

Студенттерді сабаққа дайындау, сабақта ынтымактастық ортасын құру.

Психологиялық дайындық

«Жүректен - жүрекке» шеңбері

Студенттердің білімін өзектендіру:

Студенттерге pH мәні әртүрлі карточкалар таратылады,оның барысында сабақтың тақырыбы мен мақсаты анықталады.

1. Өткен материалды қайталау:

Студенттер «Мозайка» 2 топқа бөлінеді.

2 түрлі суретті мозайкалар беремін.

Іс- әрекет түрі: топтық жұмыс

Активити: заттарды топтарға бөліңіз.

Бағалау: мұғалімнің пікірлері (ауызша түрде)

«Миғв шабуыл» әдісі бойынша студенттерге сұрақ қоямын Сұрақтар:

- Заттар қандай принцип бойынша бөлінеді?

- Сіз қандай заңдылықты байқадыңыз?

- Қандай қорытынды жасауға болады?

«Ой қозғау» әдісі

 1. Мына қосылыстардың:калий, көміртек(IV), кальций, күкірт(VI)оксидтерінің сумен әрекеттесу реакция теңдеулері жаз.

2. Төмендегі айналуларды іске асыруға болатын тиісті реакция теңдеулерін жаз:

K₂SO₃

↑

S → SO₂ → H₂SO₃

Таратпа материалдар

1-қосымша

Таратпа материал

2-қосымша

Сабақтың ортасы

2. Жаңа материалмен таныстыру

«Шағын лекция» әдісі арқылы кіріспе түсініктеме өткізу.

Постер қорғау

1-топ Қышқылдар

2-топ Негіздер

Іс- әрекет түрі: топтық жұмыс

Қышқыл — химиялық қосынды, көк лакмус қағазына қызғылт рең беретін ерітінді, дәмі қышқыл. Қышқылдар құрамына қарай оттекті, оттексіз болып, олардағы сутек атомдарының сандарына қарай бір және көп негізді деп бөлінеді. Қышқыл ертітінділерде түсін өзгертетін заттарды индикаторлар деп атайды

Қышқылдар сутек атомынан және қышқыл қалдығынан құралған күрделі зат, олар екі топқа бөлінеді: Оттекті және Оттексіз Оттекті: HNO³, H²SO(4), H²CO³, H²SiO³, H³PO(4), H²SO³ Оттексіз: HCl, H(I), HBr, HF, H²S

Азот, тұз, күкірт қышқылдары сұйық заттар, ал фосфор және бор қышқылы (Н3BО3) - қатты заттар болса, кремний қышқылы суда ерімейтін іркілдек зат. Көмір және күкіртті қышқылдары тұрақсыз, оңай айырылатын заттар.

H2CO3→CO2↑+H2O;

H2SO3→H2O|+SO2↑ Қышқылдардың құрылысының формуласын жазғанда әуелі сутектің таңбасын шетіне жазамыз, өйткені ол бір валентті элемент.

Негіздер– ерітінділерінде бір немесе бірнеше гидроксид иондарын түзіп, диссоциацияланатын күрделі заттар. Егер элемент бірнеше гидроксид түзетін болса, оның тотығу дәрежесі рим цифрымен көрсетіледі. Мысалы, Cu(OH)2 – мыс (ІІ) гидроксиді, CuOH – мыс (І) гидроксиді. Негіздердің көпшілігі суда ерімейді немесе аз ериді. Суда жақсы еритін Негіздерді сілтілер деп атайды. Оларға LiOH, NaOH, KOH, RbOH, CsOH, Sr(OH)2, Ca(OH)2, Ba(OH)2, NH4OH (NH3*H2O аммиак суы) жатады. Сілтілердің судағы ерітінділері теріні, матаны, т.б. күйдіреді. Осыған байланысты кейде оларды күйдіргіш калий, күйдіргіш натр, т.б. деп те атайды. Құрамында екі не үш гидроксид тобы бар Негіздер ерітіндіде сатыланып диссоциацияланады. Оттексіз қышқылдарда сутек қышқыл түзуші элементпен тікелей байланысады: Н—CI Н—S—Н, т.б.

Бағалау: мұғалімнің кері байланысы (ауызша түрде)

Дифференциация: мұғалімнің көмегін мөлшерлеу

Мұғалім сабақ қорытындысын сұрақ-жауап арқылы қорытындылайды.

Сергіту сәті. «Мені қайтала»

3. Өткен материалды бекіту

Мақсаты: Идеяларды қорытындылау және кері байланыс жасату

«ПОПС» формуласы

«Менің ойымша, .... …».
«Себебі …». ...»
«Мен мұны келесі мысалдармен дәлелдей аламын ...
«Осыларға сүйене отырып, мен мынадай қорытындыға келдім...

Таратпа материал

3-қосымша

Таратпа материал

4-қосымша

Сабақтың соңы

3 минут

Рефлексия:

Ашық микрофон

Үй тапсырмасы:

1.Металл таңбасын көрсетіңіз:

а)Na ә)C б)F в)H

2. Күкірттің жоғары валентті оксиді құрамындағы атомдар саны қанша?

а) 2 ә) 3 б) 4 в)5

3. Электрондарын оңай беретін элементтер:

а) II топтың негізгі топшасында орналасқан элементтер

ә) VII топтың негізгі топшасында орналасқан элементтер

б) I топтың негізгі топшасында орналасқан элементтер.

в) V топтың негізгі топшасында орналасқан элементтер

4. Орта тұзды анықта:

а) барий хлориді ә) натрий гидросульфаты б) магний гидроксохлориді

в)натрий дигидро ортофосфаты

5. Металдардың сутекпен қосылысы —

А) оксидтер деп аталады ә) хлоридтер деп аталады б) гидраттар деп аталады

в) гидридтер деп аталады

6. Элементтің реттік нөмері нені анықтауға болады?

А) Элементтің валенттігін ә) Элементтің изотоптар санын

б) ядро зарядын

В) элементтің электртерістігін

7. Күкіртсутек қышқылының формуласы:

А) H2SO3 ә) H2SO4 б) H2S в) SiH4

8. Бинарлы қосылысты көрсет:

А) H3PO4 ә) CO2 б) NH4OH в) O2

9. Изотоптар дегеніміз не?

а) ядро зарядтары бірдей, атом массалары әр түрлі атомдар түрі

ә) атом массалары бірдей, ядро зарядтары әр түрлі атомдар түрі

б) бір валетті элеметтер

в) агрегаттық күй газ күйінде болатын химиялық элементтер

10. Амфотерлі оксид түзетін элемент:

А) Ca ә) Al б) K в) Br

Стикерлер

Қосымша ақпараттар

Дифференциация

Бағалау

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

• Түрлі деңгейлісұрақтар

• мұғалімнің көмегін мөлшерлеу

• дербестік дәрежесі бойынша топқа бөлу

• Мұғалімнің кері байланысы (ауызша түрде)

• Өзара бағалау

Кабинет қауіпсіздік нормаларына сәйкес жабдықталған.

Рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқумақсаттарыдұрысқойылғанба? Студенттердің барлығыОМқолжеткіздіме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақтасаралаудұрысжүргізілдіме?

Сабақтыңуақыттықкезеңдерісақталдыма?

Сабақжоспарынанқандайауытқуларболды, неліктен?

Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанда берілген сұрақтарға жауап беріңіз.

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқытутуралыда, оқутуралыдаойланыңыз)?

1:

2:

Сабақтыжақсартуға не ықпалетеалады (оқытутуралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақбарысындасыныптуралынемесежекелеген студенттердің жетістік/қиындықтарытуралыненібілдім, келесісабақтарда неге көңілбөлуқажет?