
Мектепішілік қыздардың
негізгі бағыттары
1.Тарихи тұлғалардан
өнеге
«Қыз» – ардақты ана, аяулы
жар, ұрпақ жалғастырушы, яғни «қыз» деген ұғымға толассыз сөздер
толып жатқаны айдан анық. «Қыз» бала болашақ – ана, инабатты келін,
ана-әже. Осы үшеуі арқылы ұрпақ өсіріп, ұлт қатарын көбейтеді.
Мұхаммед Пайғамбарымыз (с.ғ.а) қыз баланы қатты қастерлеген мынадай
даналық сөзі бар: «Қандай отбасында болмасын, қыз бала дүниеге
келсе, сол күннен бастап, сол отбасының тілеуін періштелер үздіксіз
тілеп отырады».
Ұлттың бойындағы бар жақсы
қасиеттерді – тілін, дінін, әдет-ғұрпын, салт-санасын, дәстүрін
баласына,
немересіне, немересінен шөбересіне жеткізуші,
жалғастырушы, дамытушы әрине, әйел-ана. Сонымен бірге тарихымызда
өткен аяулы аруларымыздың бейнесі де үлгі тұтарлық, өнеге аларлық
болып табылады. Томирис – Тұран патшасы Афрасиябтың қызы. Патшайым
болып ел басқарған батыр қыз. Бөрте ханым – Шыңғыс ханның әйелі.
Гауһар – Қабанбай батырдың жары. Домалақ ана (Нұрила) – Бәйдібек
бидің әйелі. Қыз Жібек – мәңгілік махаббат символы, Қалампыр ана –
Балуан Шолақтың анасы.Қарашаш – Жиренше шешеннің жары. Ұлы Отан
соғысында ерлік жасаған қазақтың ер жүрек қыздары – Мәншүк пен
Әлия, Желтоқсан оқиғасының батыл қыздары Ләззат Асанова мен Сәбира
Мұқаметжанова.
2. Қыздар ұйымының мүшелерінің бейнесін
қалыптастыру
Қазақтың ежелгі салт-дәстүрлеріне жүгінсек
қазаққыздары ешқашан ер-азаматпен бедел таластыруға ұмтылмағаны
белгілі. Әріден келе жатқан әдепті берік ұстанған халық қызын
ешкімге қорлатқан емес. Қазақ қашанда қызын әлпештеп өсіріп, оң
жақта отырған қызға аңдап қарап, оның «ақылына көркі сай» болуын
қадағалаған. Елімізде «қыз» сөзі және жалпы қыздарға байланысты
халықтың ұғымында «қыз бала – елдің көркі, халықтың гүлі,
өмір-тіршілігі» дегенді білдіреді. Қазақ халқында қызға берілген
анықтама, оларға қойылған талап-тілектер, қызды еркелету, қызды
тәрбиелеудің үлкен жолға қойылғанын көрсетеді. Ата-бабамыз қашанда
қыз балаға ерекше қашанда қыз балаға ерекше
қараған.
Қыз балаларды
тәрбиелеудің маңызы оларды қоршаған өмір, түрлі жынысты адамдар
арасындағы өзара қатынас барысында, осы қатынастардың нормалары
болып табылады. Қыз балалардың мінез-құлқын тәрбиелеу бойынша жұмыс
оларды нәзіктікке баулу, отбасындағы алатын орны, ептілік пен
шеберлік қалыптастыру, сондай-ақ қыздардың сұлулық, махаббат, жақсы
қарым-қатынастар сияқты ұғымдармен таныстыруға бағытталған.
Гигиеналық жағынан қыз балаларға жыныстық жетілу кезеңінде
өздерінде болып жатқан физиологиялық және психоэмоционалдық
өзгерістерді түсіндіріп, жеткізе білу. Бұл қыз балалардың
қамқорлық, ниет білдіру, жан жылулығы, аяушылық білдіруге тән
белгілі бір сезімдерді бастан кешіруіне жағдай жасауға
байланысты ұйымдастырылуда. Тек қана рухани тұрғыдан емес
қыздарымызды ұлттық киім үлгісін және шаш өруге, тігін тігуге
үйрету ескеріледі.
Оқып-үйрену процесінің ерекшелігін және
күрделілігін ескере отырып, қыз балалар тәрбиесінің табысты
болуына төмендегідей қолайлы жағдайларды жасау барысында
жағдайлар ескерілмек:
-
Мектептегі жаймашуақ
орта;
-
Мұғалімдер, сынып
жетекшілері тарапынан тәрбиеленуші қыздарға құрмет пен
сенім;
-
Әрбір оқушы қыз баланың
мүдделеріне көңіл қою;
-
Айналадағы адамдардың
мүдделерін есепке алып, балалардың өзіндік пікірін айтуға қолдау
көрсету;
-
Мәселелерді шешу барысында
тәсілдер табу бойынша жеке мысалдарды өзіндік пікірін айтуға қолдау
көрсету.
Мектепте қыз балалардың
тәрбиесіне, оларда заман талабына сай әйел идеалын
қалыптастыруға және мінез-құлық критерийлерін нақты айқындауға
ерекше көңіл аудару қажет.
«Қыздар жұмысы - бұл өзін-өзі жетілдіруге, жеке тұлғаны
дамытуға, салауатты өмір салты дағдыларын қалыптастыруға, ұлттық
дәстүрлерді зерделеуге бағытталған ортақ мүдделері бар жалпы білім
беретін мектептерінің 12-17 жастағы жасөспірім қыздарды біріктіру
жолы болып табылады.
«Қыздар жұмысы» қыздар клубы облыстық Ережеге сәйкес әр
мектепте құрылады және облыстық іс-шаралар жоспарына сәйкес
мектептің іс-шаралар жоспары әзірленеді. Қыздар клубының жетекшісі
болып директордың тәрбие ісі жөніндегі орынбасары, мектеп
психологіы, әлеуметтік педагог тағайындалуы мүмкін. Әдетте, қазақ
отбасында қызға деген көзқарас пен құрмет ерекше. Өздеріне деген
ерекше махабатты қыздар өмір бойы сезініп өтеді. Әйел өзінің
мінез-құлқын, өмір салтын, киімін, сыртқы келбетін бақылайды.
Әйелдің басты мақсаты-отбасы ошағының ұйытқысы болу. Әйелдердің
жаны нәзік, сезімтал, жылулық пен қамқорлыққа аса мұқтаж. Қыздар
болашағы жарқын болу үшін жағымды сәттері көбірек болуы тиіс. Кейде
қыздарға ата-ананың ыстық ықыласы жетпей жатады. Жасөспірім
балалардың өмірінде қарым-қатынастың маңызы зор. Қарым-қатынас
арқылы балалар қоғамның және әлеуметтік ортаның әдептілік нормалары
мен қағидаларын меңгереді. Клубтың құрудың өзектілігі заманауи
қоғамдағы қыздардың теріс қылықтары себеп болды. Жыныстық саладағы
аурулардың көбеюі, жоспарланбаған ерте жүктілік, түсік тастау,
психобелсенді заттектерді қолдану, қылмыс белсендіктің өсуі
байқалады.
өз
қызметінде келесі принциптерге сүйенеді: - әр оқушының жас және
жеке басының ерекшеліктерін есепке алу;
-
мейірімді психологиялық климат;
-
іс-шараларды ұйымдастыруға жеке-белсенді
көзқарас;
-
жұмысты ұйымдастырудың түрлері мен әдістерінің оңтайлы үйлесімі
және олардың қызметін тиімді қолдану;
-
адамгершілік, ашықтық, қолжетімділік.
6.
Қызмет мазмұны
-
Клуб өз қызметін тегін ерікті негізде жүзеге
асырады.
-
Клуб мүшелерінің мүдделерін ескере отырып, Клуб өз қызметінің
бағдарламасын өз бетімен әзірлейді.
-
Клуб жыл бойы жұмысты ұйымдастырады.
Сабақтарды өткізу
формалары:
-
психологиялық тренингтер
-
«» ҚБ өкілдерінің шеберлік сабақтары;
-
топтық пікірталастар;
-
сауалнама;
-
фильмдер мен бейнероликтерді көру және
талқылау;
-
«Асыл әжем» клубының мүшелерімен тақырыптық кездесулер және жеке
әңгімелесулер; - медицина орталықтарының мамандарымен
кездесулер.
Күтілетін
нәтижелер
Жасөспірім қыздардың өз денсаулығы мен қоғамдағы
мінез-құлқына оң көзқарасы, қарым-қатынас дағдыларын дамыту және
өзіне деген сенімділікті нығайту, өзін-өзі жетілдіруге ұмтылу,
тұлға ретінде өсу, шығармашылық әлеуетті, ұлттық салт-дәстүрлерді
зерттеуге қызығушылықты дамыту, ұлттық мәдениетке, халық тарихына
деген сүйіспеншілікке баулу

Бекітемін.
Мектеп
директоры:
2023-2024 оқу жылына
арналған қыздар ұйымының жылдық
жоспары.
МАҚСАТЫ:ізетті,инабатты,
адамгершіліктің асыл қасиеттерін терең түсіне білетін, қазақ
қыздарына тән қасиеттерді,ары таза, сымбатты да сұлу,
сыпайы,биязы,өнерлі, болашағы жарқын қыздар
тәрбиелеу.
№
|
Жұмыстың
мазмұны
|
Өтілу
түрі
|
Өтетін
мерзімі
|
Өтілуіне
жауапты
|
1
|
қыздар ұйымының жылдық
жұмыс жоспарын
жасау, бекітуге
ұсыну
|
Жоспар
|
Қыркүйек
|
|
2
|
«Қызыздарға
кеңес»
|
Жадынама
тарату
|
Қыркүйек
|
|
3
|
«Қыздарға әсемдік
жарасады»
|
Дөңгелек
үстел
|
Қазан
|
|
4
|
«Ерте жүктілік және оның жасөспірім қыз
балалардың денсаулыққа зияны»
|
пікірлесу
|
Қараша
|
|
5
|
«Қыздарға нәзіктік
жарасады»
|
Дөңгелек
үстел
|
Желтоқсан
|
|
6
|
«Қыз инабаттылығымен
әдемі,әдептілігімен сәнді»
|
тренинг
|
Қаңтар
|
|
7
|
«Қыз тәрбиесі-ұлт
тәрбиесі»
Танымдық
сабақ
|
пікірлесу
|
Ақпан
|
|
8
|
«Жылы жүрек- жақсы
тілек»
|
Тренингтер
|
Наурыз
|
|
9
|
«Қыздармен көңілді көңіл
күй»\
|
флешмоб
|
Сәуір
|
|
10
|
«Артық болмас білгенің…»
Қағазбен,матамен жұмыс
|
Іскерлік
сабағы
|
Мамыр
|
|
11
|
Өткізілген іс шараларды әлеуметтік
желіге жариялау
|
|
үнемі
|
|
|
қыздар ұйымының
жылдық жұмыс жоспарының орындалуы туралы есеп
беру
|
Хабарлама
|
Мамыр
|
|
2023-2024 оқу жылына
арналған «Ерте жүктіліктің алдын алу»
жұмыс жоспары
№
|
Жұмыстың
мазмұны
|
Өтілу
түрі
|
Өтетін
мерзімі
|
Өтілуіне
жауапты
|
1
|
«Ерте жастағы неке
проблемасы»
|
Дөңгелек
үстел
|
қыркүйек
|
|
2
|
Қыздар клубы
жиналысы:
1.Жылдық жоспар
құру,тағайындау
Жасөспірім шақтағы ерте жүктіліктің алдын
алу»
2.Қыз болашақ ана
3.Ерте жуктіліктің
ертеңі
|
Жиналыс
|
қыркүйек
|
|
3
|
«Ерте жастағы жүктілік-болашаққа балта
шабу»
|
Түсінік
жұмыстары
|
қазан
|
|
4
|
Қыздар клубы
жиналысы:
1. Баяндама
таныстырылым «Тазалық тәртіп басты
талап»
2. Тәртіп
туралы қыздарға
арналған кеңес Психолог
|
Жиналыс
|
қараша
|
|
5
|
Қыздар клубы
жиналысы:
1. «Қыз баланың ерте
жастағы жүктілігінің қауіптары мен салдары» баяндама медбике
Х.Шамиева
2. Баяндама
таныстырылым «Қыз тәрбиесі қоғам
тәрбиесі»
3. Қыздарға
арналған кеңес
|
Жиналыс
|
желтоқсан
|
|
6
|
«Жасөспірім жастағы
жүктілік»
|
Түсінік
жұмысы
|
қаңтар
|
|
7
|
«Ерте жүктіліктің ертеңі
қандай?»
|
Дөңгелек
үстел
|
ақпан
|
|
8
|
Қыздар клубы
жиналысы:
|