Материалдар / «Қыз Жібек» жыры және ұлттық құндылықтар
2023-2024 оқу жылына арналған

қысқа мерзімді сабақ жоспарларын

жүктеп алғыңыз келеді ма?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен 2022-2023 оқу жылына арналған 472-бұйрыққа сай жасалған

«Қыз Жібек» жыры және ұлттық құндылықтар

Материал туралы қысқаша түсінік
Сабақтың тақырыбы «Қыз Жібек» жыры және ұлттық құндылықтар Сабақ негізделген оқу мақсаты Б/С4. Әдеби сын. Әдеби шығарманың эстетикалық құндылығы туралы шағын сыни шолу жазу. Сабақтың мақсаттары Барлық оқушы орындай алады: 1. «Қыз Жібек» операсы туралы мәлімет алады, бүгінгі күнде қолданылатын әдет-ғұрып, салт дәстүрлерді саралайды. Оқушылардың көпшілігі орындай алады: 1. Жыр төнірегінде өз ойларын айтып, сыни хабарлама жазады; Кейбір оқушылар орындай алады: 1. Шығармадағы тарихи құндылықтарды талдап, шынайы өмірмен байланыстырады.
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
02 Мамыр 2018
8648
29 рет жүктелген
Бүгін алсаңыз 25% жеңілдік
беріледі
770 тг 578 тг
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
logo

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Қызылорда облысы, Қармақшы ауданы, А.Жанпейісов атындағы №105 мектеп-лицейі, Қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі Қаналиева Жұлдызай Утегенқызы
Ұзақ мерзімді жоспардың тарауыМектеп: №105 орта мектеп

КүніМұғалімнің аты-жөні: Қаналиева Жұлдыз

Сынып: 7 «Б»Қатысқандар саны: 17Қатыспағандар саны:17
Сабақтың тақырыбы«Қыз Жібек» жыры және ұлттық құндылықтар
Сабақ негізделген оқу мақсатыБ/С4. Әдеби сын. Әдеби шығарманың эстетикалық құндылығы туралы шағын сыни шолу жазу.
Сабақтың мақсаттарыБарлық оқушы орындай алады:
  • «Қыз Жібек» операсы туралы мәлімет алады, бүгінгі күнде қолданылатын әдет-ғұрып, салт дәстүрлерді саралайды.
  • Оқушылардың көпшілігі орындай алады:
  • Жыр төнірегінде өз ойларын айтып, сыни хабарлама жазады;
  • Кейбір оқушылар орындай алады:1. Шығармадағы тарихи құндылықтарды талдап, шынайы өмірмен байланыстырады.
    Тілдік мақсатОқушылар орындай алады:Шығарманың салыстыра алады. Қорытынды ой тұжырымдайды.Тарихи құндылығымызды анықтайды.


    Негізгі сөздер мен тіркестер (пәнге арналған сөздік және терминология): Опера,жыр,Меруерт Өтекешова, Күлаш Байсейтова, «Гәкку» әні т.с.с


    Сыныптағы диалог/ жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктерТалқылауға арналған сұрақтар:-Опера дегенімізді не?-Операның қандай ерекшелігі бар?

    Алдыңғы оқу «Қыз Жібек» тыңдау
    Құндылықтарға баулуШығармашылық және сын тұрғысынан ойлау, топтық жұмыс барысында өзара сыйластық, құрметпен қарау, ынтымақтастық, ашықтық, жауапкершілікті сезіну, білім алуға дайын болу, еңбексүйгіштікке баулу,адамгершілікті дәріптеу
    Пәнаралық байланысГеография, тарих, қазақ тілі
    Жоспар
    Жоспарланған уақытЖоспарланған жаттығулар (төменде жоспарланған жаттығулармен қатар ескертпелерді жазыңызРесурстар
    Басы



    10минут







    2 минут

    Ұйымдастыру кезеңі
  • Оқушылармен сәлемдесемін, түгелдеймін;
  • Түрлі түсті қағаз қиындылары арқылы топқа бөлемін


  • Қима қағаздар







    8 минут



    Үй тапсырмасын пысықтау. «Зымыран сұрақтар» 1.Операның авторы кім? 2. Басты рөлдерді кімдер ойнаған? 3. Опера қай жылы қойылды? 4. Қайда, қай театрда қойылды? 5. Операда қойылған «Гәкку» кімнің әні? Дайын үлгі арқылы бағалау.

    Сұрақтар шеру
    Ортасы







    24 минут




































    1. Операдан үзінді тыңдату. І. Топтық жұмыс. .1.Тәуелсіз зерттеушілер. Жырдың мазмұнын қысқаша баяндап береді./ Тірек сөздер арқылы/

    2. Сұхбат алушылыр. Жыр мазмұнына байланысты 6 сұрақ дайындайды. Салт-дәстүрге байнанысты?

    3. Қойылым қоюшылар. Жыр мазмұнынан үзінді көрсетеді.Бағалау. «Бір ұсыныс, бір тілек»

    ІІ.Жеке тапсырма..«Хан жарлығы» әдісі «Жырдың бізге айтпағы» қорытынды ой.







    Постер



    Стикер







    Қағаз қиындылары





    Соңы







    6минут




    5 минут
    Кері байланыс «Зерде»БІЛІМ- тақырып бойынша алған ақпаратым.Эмоция- сабақтағы көңіл күйім.БАҒА- жетістігіме берер бағам.Сын- өз бойымда нені дамытуым керек.Идея- маған келген жаңа ой.Үлестірмелі парақшалар


    1 минутҮйге тапсырма: «Күлтегін» жырын оқып келу.

    Қосымша ақпарат
    СаралауБағалауҚауіпсіздік және еңбекті қорғау ережелері. АКТ-мен байланыс
    Ашық сұрақтар.1. Топтық жұмыс. .2. Сұхбат алушылыр.3. Қойылым қоюшылар. ІІ.Жеке тапсырма. ІІІ. «Хан жарлығы» әдісі «Жырдың бізге айтпағы» қорытынды ой.ІУ.Қалыптастырушы тапсырмалар.Дайын үлгі арқылы.«Бір ұсыныс, бір тілек»
    Рефлексия Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз. Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына сәйкес келетін сұрақтарға жауап беріңіз.
    - Сабақ/оқу мақсаттары шынайы ма?

    - Бүгін оқушылар не білді?

    - Сыныптағы ахуал қандай болды?

    - Мен жоспарлаған саралау шаралары тиімді болды ма?

    - Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе?

    - Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім және неліктен?

    Қорытынды бағамдау
    Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да оқуды да ескеріңіз)?















    Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да оқуды да ескеріңіз)?













    Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім?





































    15 сұрақтың 13 дұрыс болса -«5» деген баға10 дұрыс болса – «4»8 дұрыс болса - «3»5 дұрыс болса «2» деген баға қойылады.1. Базарбайдың Төлегеннен бұрын қанша ұлы болды?А. 6.Ә. 7.Б. 8.В. 9.2. Базарбайдың ұлдары қалай опат болды?А. Жол апатына ұшырады.Ә. Жау қолында қалды.Б. Оба ауруына ұшырады.В. Шетінеп кетті.3. Төлеген мен Сансызбайдың арасы неше жас?А. 9.Ә. 5.Б. 3.В. 7.4. Төлеген қай жасында қалыңдық іздеуге шықты?А. 10.Ә. 11.Б. 12.В. 13.5. Төлеген өзіне лайық қалыңдық барын кімнен естиді?А. КөршісіненӘ. АнасынанБ. ДосынанВ. саудагерден6. Төлеген елден қанша жорға алып шығады?А. 40Ә. 100Б. 200В. 2507. Төлеген мен Жібекті таныстыруға кім себепші болады?А. Шеге Ә. Қаршыға Б. Қасындағы қосшылары В. Жібектің жеңгесі8. Жібектің әкесі кім?А. СырлыбайӘ. ТоқтарбайБ. ҚарабайВ. Сарыбай9. Жібектің қанша ағасы бар?А. 3Ә. 6Б. 7В. 510. Төлеген кімнің қолынан қаза табады?А. ҚаршығаӘ. БекежанБ. ҚалмақВ. Қарақшы11. Төлеген өлген соң, Жібекті кім айттырады?А. БекежанӘ. ҚоренБ. ШегеВ. Сансызбай12. «Кыз-Жібек» фильмі қай жылы шыққан?А. 1980ж.Ә. 1960ж.Б. 1970ж.В. 1990ж13. Сценарийдің авторы кім?А. А. Құнанбаев.Ә. Ғ. МүсіреповБ. С. Мұқанов14. Жібектің рөлін сомдаған актриса?А. Айгүл ИманбаеваӘ. Меруерт ӨтекешоваБ. Фарида Шәріпова15. Жырдың сюжеті қандай?А. жігіттің елін қорғауыӘ. жігіттің егін салуы







    Қазақ халқы - ән мен жырға бай халық. Солардың бірі бүгінгі сабағымызда арқау еткелі отырған «Қыз Жібек» жыры.»Қыз Жібек» жырын негізге ала отырып композитор Е. Г. Брусиловский «Қыз Жібек» операсын жазған. Опера 4 бөлімнен тұрады, алғаш рет 1934 ж қойылған.Е. Г. Брусиловский (1905 - 1981) Дондағы Ростов қаласында туған. Алғаш музыкалық сауатын өзінің анасы ашқан. Санкт-Петербург консерваториясын бітіргеннен кейін Алматыға келеді.. Қазақстан Республикасы мемлекеттік сыйлығының иегері, қазақ музыкасына елеулі үлес қосқан композитор. Бұған «Айман - Шолпан»,»Қыз Жібек», «Ер Тарғын», «Жалбыр», «Дудар - ай» опералары мысал. Көптеген әндердің (Қазақстан, «Шолпан», «Қос Қарлығаш»т. б) симфониялық шығармалардың авторы. Операның қысқаша мазмұны. Жібек деген сұлу қыз өз қалауымен алыстағы бір рудың баласы - жас жігіт Төлегенге косылғысы келеді. Бірақ бұрыннан Жібек сұлуда ойы болып жүрген өз елінің жігіті Бекежан мырза оған күштеп үйленуге ант етеді. Жібектің ата - анасының ризашылығын алған Төлеген үйлену үшін өз ата - анасының рұқсатын сұрауға еліне аттанады. Бірақ Төлегеннің әкесі Базарбай баласына келінді өзі таңдайтындығын айтып, рұқсат бермейді. Әке карсылығына қарамастан ол Жібектің еліне қайтады. Төлегеннің қайта оралып келе жатқанын естіген Бекежан оның жолын аңдып жүріп, кездеседі де, алдап достасады. Екеуі қоштасып кетіп бара жатқанда Бекежан Төлегенді ту сыртынан садақпен атып өлтіреді. Төлегеннің қаза болғанын естіген Жібек құздан құлап өледі.Музыкалық сөздік:Опера - сахнада койылу үшін жазылған көлемді музыкалы - драмалық шығарма. Операдағы барлық сөз бен қимыл музыка арқылы жеткізіледі. Оны орындауға жеке орындаушы да, ансамбль де, хор да, оркестр де қатысады.Операда ән, ария, би, симфониялық шығармалар орындалады. Операныбірнеше жанрлардың жиынтығы деп қарауға болады. Онда ең әуелі либретто болуы шарт, сондай - ақ сахнаға бейімделген музыка жазылады, сахналық көріністерге байланысты түрлі декорациялар, киімдер дайындалады.Гәкку – арман, Гәкку – тағдыр, Гәкку – қазақ өнерінің сөнбес жұлдызы. Гәкку 1934 жылы (либреттосын Ғабит Мүсірепов жазған) Е.Брусиловскийдің “Қыз Жібек” операсындағы Жібектің ариясы болып жарқ етті. Бұл ария бүкіл операның музыкалық негізгі әуенін, басты сарынын құрады. 1936 жылы Мәскеуде өткен қазақ өнерінің онкүндігінде Жібектің рөлінде ойнаған бұлбұл үнді Күләш Байсейітова “Гәккуді” бірінші рет орындап, КСРО халық әртісі атанды. Гәкку деген ән жұлдызы мен Күләш деген әншіліктің жұлдызы қатар жанды. Күләштің де, “Гәккудің” де атақтары айға жеткендей ұлттық өнер өрісі кеңейді. Қазақ деген өз атын жаңа иемденген халықтың әні — “Гәкку” әлемдік өнердің биік өресіне көтерілді. Халық ақыны, Үкілі Ыбырайдың төл шәкірті, тамаша әнші Молдахмет Тырбиев “Гәккуді” айтқанда ерекше толғанатын. Әсіресе, қайырмасын қырық құбылтқанда естір жанды естен танғандай балқытып әкететін де, атақты ұстазының әншілік әлеміне апаратын..«Кыз Жібек» операсының қысқаша мазмұнын айтып өтем.«Қыз Жібек» операсында Жібек бейнесін К. Байсейітова сомдаса, кинода М. Өтекешова сомдаған. Жібектің жан дүниесі, махаббаты Ыбырайдың «Гәкку» әнімен бейнеленген.(К. Байсейітова мен М. Өтекешова суреттерін көрсетіп таныстырып өтем)Операдағы келесі бір негізгі кейіпкеріміз Төлеген. Оның бейнесін операда Жүсіпбек Елебеков, ал кинода Құман Тастанбеков сомдаған.(Суреттерін көрсетем) Төлеген бейнесі 3 түрлі әнмен сипатталады. Олар «Қос барабан»,» Алқара ай көк», «Қаракөз» әндері.Музыка тыңдау.»Қос барабан» тыңдауКері байланыс «Зерде»БІЛІМ- тақырып бойынша алған ақпаратым.Эмоция- сабақтағы көңіл күйім.БАҒА- жетістігіме берер бағам.Сын- өз бойымда нені дамытуым керек.Идея- маған келген жаңа ой.



    Кері байланыс «Зерде»БІЛІМ- тақырып бойынша алған ақпаратым.Эмоция- сабақтағы көңіл күйім.БАҒА- жетістігіме берер бағам.Сын- өз бойымда нені дамытуым керек.Идея- маған келген жаңа ой.



    Кері байланыс «Зерде»БІЛІМ- тақырып бойынша алған ақпаратым.Эмоция- сабақтағы көңіл күйім.БАҒА- жетістігіме берер бағам.Сын- өз бойымда нені дамытуым керек.Идея- маған келген жаңа ой.



    Кері байланыс «Зерде»БІЛІМ- тақырып бойынша алған ақпаратым.Эмоция- сабақтағы көңіл күйім.БАҒА- жетістігіме берер бағам.Сын- өз бойымда нені дамытуым керек.Идея- маған келген жаңа ой.

    Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!
    Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды
    Ресми байқаулар тізімі
    Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!