Р. Ғамзатов "Менің Дағыстаным "

Ұзақ мерзімді Мектеп Г.Титов атындағы №54 ЖОМ

жоспардың атауы:

Күні:27.04.2018ж Мұғалімнің аты-жөні Ешанкулова Сауле Шыныбекқызы

Сабақтың тақырыбы

Р. Ғамзатов "Менің Дағыстаным "

Осысабақта қол жеткізілетін

Оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сәйкес)

А/И 6..23.1. Шығармадағы көркем ауыстыруларды (троптарды, метафора, кейіптеу, метонимия, гипербола, литота, аллегория, антитеза, градация, арнау) анықтау.

Б/С 6.3.1.1.Шығарамадағы кейіпкерлерді өзара салыстыра отырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға беру.

Сабақтың мақсаты

Р.Ғамзатовтың «Менің Дағыстаным» шығармасындағы көркем ауыстыруларды (троптарды, метафора, кейіптеу, метонимия, гипербола, литота, аллегория, антитеза, градация, арнау) анықтау.

Шығарамадағы кейіпкерлерді өзара салыстыра отырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға беру.

Бағалау критерийі

- Р.Ғамзатовтың «Менің Дағыстаным» шығармасындағы көркем ауыстыруларды (троптарды, метафора, кейіптеу, метонимия, гипербола, литота, аллегория, антитеза, градация, арнау) анықтайды.

- Шығарамадағы кейіпкерлерді өзара салыстыра отырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға береді.

Тілдік мақсаттар

Оқушылар орындай алады:

Ғамзатовтың «Менің Дағыстаным» шығармасындағы көркем ауыстыруларды (троптарды, метафора, кейіптеу, метонимия, гипербола, литота, аллегория, антитеза, градация, арнау) анықтайды.

Шығарамадағы кейіпкерлерді өзара салыстыра отырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға береді

Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер:

тұрақты сөз тіркестері/ синонимдер/ портрет/ кейіптеу\ эпитет\ теңеу\ т.б. тілмаш, тұнжыраулы, жанып тұрған жас жүрек, қаудыраған қу сүйек, т.б.

Сыныптағы диалог/ жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер:

Ауызекі сөйлеу мәдениетін жетілдіру үшін қолдануға ұсынылған тілдік оралымдар:

меніңше, менің ойымша :

Талқылауға арналған сұрақтар?

1. Неліктен суретшінің туындысы "Елді аңсау деп аталды?

2.Шығармадағы суретшінің анасы өз баласынан не себебті бас тартты деп ойлайсыңдар?

3. Шығармадан өздерің құнды деп санайтын түсінікті тұжырымдаңдар?

Құндылықтарға

баулу

Мәңгілік Ел»жалпыұлттық идеясының

6. «Тарихтың, мәдениет пен тілдің біртұтастығы» құндылығы негізінде туған жерін сүюге, елінің патриоты болуға баулу

Пәнаралық байланыс

Георгафия – топоннимикалық атаулар, Қазақстан тарихы –шығарманың тарихи- әлеуметтік сипаты. Қазақ тілі- стилі қарапайым, көріктеу-бейнелеу, әсірелеу құралдарының қолданысы

Алдыңғы білім

Р. Ғамзатов Ана туралы өлеңінің жанрын, идеясын, сюжетін анықтаған.

Сабақ барысы

Сабақтыңжоспарланғанкезеңдері

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Сабақтың басы 3 мин

4 минут

Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру. Әр оқушы өзіне қатысты бір теңеу немесе метафора ұсынады. Мәселен, мен өзімді сұңқарға ұқсатамын.

«Өрмекші торы» әдісі арқылы өткен тақырыппен жұмыс.

Ширату жаттығуы:

Тақырыпқа қатысты 10 сөзді атаңыз әдісі

(оқушылардан нақты бір тақырыпқа, оқу мақсатына қатысты 10 сөз атауды сұраңыз (жеті,тоғыз,Цада,Авар,Дағыстан,1923ж,кітабы,әдебиетіне, 5-6, шығармасы

Осы сөздер арқылы оқушылар сабақтың мақсатын ашады оқу мақсатын талқылайды:

Ұлт рухын бойына барынша жинақтаған Р.Ғамзатов секілді қандай тұлғаларды білеміз?т.б.

Шығарамадағы кейіпкерлерді өзара салыстыра отырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға беруге қалай қол жеткізуге болады ?

Осы оқу мақсатына қол жеткізу үшін не істеуіміз қажет?..

Қазақ әдебиеті 6- сынып Тұрсынғалиева, С.Ч. Зайченко,

Астан Арман ПВ 2018ж

Сабақтың ортасы

12 мин

3 мин

10 мин

2 мин

1-тапсырма.

Шығарма үзіндісінен көркемдегіш құралдарды анықта.

Ж

«Жазушы тілінің сөздігі» әдісі

Дескриптор

-Шығарма үзіндісінен көркемдегіш құралдарды анықтайды. -Шығармадан мысалдар келтіреді

-Қолдану шеберлігіне талдайды

Саралау:

Дарынды, талантты оқушыларға:

Р.Ғамзатовтың "Менің Дағыстаным" шығармасымен "Тау қызы" шығармасындағы көркемдегіш,бейнелеуіш құралдарды тауып, қолдану шеберлігін талдайды.

Қабілеті әртүрлі оқушыларға:

Шығармадан көркемдегіш құралдарды тауып мысалдар келтір:

Дағыстан -сен маған анасың

Тұман-бұл мен

Арнайы қажеттілігі бар оқушыларға жеке қолдау көрсету мақсатында: :
Метафора: (ауыстыру)-құбылыстар мен заттардың ұқсастық белгілері негізінде астарлы мағынада қолданылуы.

Эпитет –заттың яки құбылыстың ерекшелігін, сыр-сипатын бейнелі түрде танытатын сөз.

Метонимия (алмастыру) – өзара байланысты балама ұғымдарды алмастырып қолдану

әдебиет теория анықтамаларын беремін

ҚБ

" Сұрақты қағып ал " әдісі бойынша критерийлер арқылы оқушылардың өзара бірін-бірі бағалауы.

Ж/Ж

2-тапсырма.

«Мәтінге ену»әдісі

Кестеге сәйкес шығарамадағы кейіпкерлерді іс- әрекеті арқылы өзара салыстыр. Тірек сөздерді қолдана отырып, көркемдік құндылығына баға бер.

Дескриптор

-Кестеге сәйкес кейіпкерлерді өзара іс-әрекеті арқылы салыстырады.

- Тірек сөздерді орынды қолданады.

-Р.Ғамзатовтың «Менің Дағыстаным» шығармасының көркемдік құндылығына баға береді.

Саралау

Дарынды, талантты оқушыларға:

Қ.Жұмаділовтың "Қаздар қайтып барады" шығармасындағы Байтас қартың туған жерге деген сағынышымен салыстырып баға бер

Қабілеті әртүрлі оқушыларға: Кейіпкерлердің іс әрекетін ашатын сұрақтар беремін

1.Баласы туралы естіген суретшінің анасы қандай күйге түсті?

2.Неліктен суретшінің анасы "Елді аңсау "деп аталды?

3 Суретші неліктен еліне қайтқысы келмеді?.

Ерекше білім беру қажеттілігі бар оқушыларға: Шығарманың көркемдік құндылығын білдіретін сөздер мен сөз тіркестерін жалғастыр:

1.Тау ішіндегі дәстүрге .......

2.Құсты ұстап алып......

3.Кезінде туған жерімнен......

4.-Сен қателестің.....

ҚБ. «Көршіме айтамын» әдісі. Критерийлер арқылы оқушылардың өзара бірін-бірі (жұптық) бағалауы.

Әртоптағы үздік жұмыс ортада талқыланады

Әдістемелі к нұсқаулық, қазақ тілі мен әдебиеті журналы №7 2013ж

Қазақ тілінің сөздігі Алматы 1999ж.Авт: С.Мақпырұлы,Г.Құрманбай,А.Қыраубайқызы

Р.Нұрғали "Әдебиет теориясы"

2003 ж

Сабақтың соңы

3 мин

3минут

«Сұрақтар сөйлейді» әдісі бойынша сабақтың оқу мақсатын талқылау.

Бүгінгі сабағымыздың оқу мақсаты қолжетімді болды ма?

Қол жеткіздік деп айта аламыз ба?

«Үш минуттік кідіріс» әдісі

Сабақтың түсініксіз жерлерін анықтау мақсатында сабақта үш минуттық кідіріс беріледі. ƒ

Мен ………. деген өз ойымды өзгерттім.

ƒ Мен …………. туралы көп білдім.

ƒ Мені …… ....... таң қалдырды.

ƒ Мен … ...........................сездім.

ƒ Мен………… басқаша қарайтын болдым.

Үйге тапсырма: «Туған жерім тал бесігім» тақырыбына 80-100 сөйлемнен тұратын шағын эссе жазу

Саралау– Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау? Сізбасқаларға қарағанда қабілетті оқушыларғақандайтапсырмалар бересіз?

1-тапсырма

Саралау

Дарынды, талантты оқушыларға:

Р.Ғамзатов "Тау қызы" шығармасындағы көркемдегіш,бейнелеуіш құралдарды тауып ,қолдану шеберлігін талдайды.

Қабілеті әртүрлі оқушыларға:

Шығармадан көркемдегіш құралдарды тауып мысалдар келтіреді

Дағыстан -сен маған анасың

Тұман-бұл мен

Арнайы қажеттілігі бар оқушыларға жеке қолдау көрсету мақсатында: :
Метафора: (ауыстыру)-құбылыстар мен заттардың ұқсастық белгілері негізінде астарлы мағынада қолданылуы.

Эпитет –заттың яки құбылыстың ерекшелігін, сыр-сипатын бейнелі түрде танытатын сөз.

Метонимия (алмастыру) – өзара байланысты балама ұғымдарды алмастырып қолдану

әдебиет теория анықтамаларын беремін

2- тапсырма

Саралау

Дарынды, талантты оқушыларға:

Қ.Жұмаділовтың "Қаздар қайтып барады" шығармасындағы Байтас қартың туған жерге сағынышымен салыстырып баға беру

Қабілеті әртүрлі оқушыларға: Кейіпкерлердің іс әрекетін ашатын сұрақтар беремін

1.Баласы туралы естіген суретшінің анасы қандай күйге түсті?

2.Неліктен суретшінің анасы "Елді аңсау "деп аталды?

3 Суретші неліктен еліне қайтқысы келмеді?.

Ерекше білім беру қажеттілігі бар оқушыларға:

Сөздер мен сөз тіркестерін жалғастыр:

1.Тау ішіндегі дәстүрге .......

2.Құсты ұстап алып......

3.Кезінде туған жерімнен......

4.-Сен қателестің.....

Бағалау–Сіз оқушылардың материалды

Игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап

отырсыз?

1-тапсырма

Дескриптор:

Шығарма үзіндісінен көркемдегіш құралдарды анықтайды.

-Шығармадан мысалдар келтіреді

-Қолдану шеберлігіне талдайды

2- тапсырма

Дескриптор

-Кестеге сәйкес кейіпкерлерді өзара іс-әрекеті арқылы салыстырады.

- Тірек сөздерді орынды қолданады.

-Р.Ғамзатовтың «Менің Дағыстаным» шығармасының көркемдік құндылығына баға береді.

Сабақ бойынша рефлексия Сабақмақсаттарынемесеоқумақсаттарышынайы,қолжетімдіболдыма?Барлықоқушылароқумақсатынақолжеткіздіме?Егероқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз?Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба?

Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?

Бұл тарауды сабақ туралы рефлексия жасау үшін пайдаланыңыз. Сол бағандағы өзіңіз маңызды деп санайтын сұрақтарға жауап беріңіз.

Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?