Тақырып:«Ш» дыбысын автоматизациялау.(Тышқанменсаяхат)

Мақсаты:«Ш» дыбысын буын және сөз ішінде анық айтуға үйрету.

Міндеттері:

Түзете –білімділік:«Ш» дыбысын буын және сөз ішінде анық айтуға үйрету.

Түзете-дамытушылық:«Ш» дыбысының артикуляциялық позициясын көрсетуге үйрету.

«Ш» дыбысын дұрыс шығаруға көмектесу, үйрету. Түрлі ойындар арқылы таным процестерін дамыту. Ұсақ саусақ моторикасы мен жалпы маториканы сергіту сәттері мен ойындар кезінде дамыту.

Түзете-тәрбиелік:Бірлесіп жұмыс істер кезде талпынып, алға ұмтылуға тәрбиелеу.

Жаңа сөздер: Ағаш, алаша,тышқан, шар.

Көрнекіліктер: Дидактикалық материалдар, слайд шоу.

Қостілдік компонент:Ағаш-дерево, тышқан-мышь, шырша- елка.

Оқу іс-әрекетінің барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі.

1) Амандасу

- Сәлеметсіңбе, Зухра!

- Көңіл күйің қалай?

-Зухра, біз бүгін ерекше сабақ өткіземіз. Саған қонаққа ертегілер әлемінен бір кейіпкерімен танысамыз және бірге саяхаттаймыз. Ол кім екен? Кәне мен саған айтып көрейін, сен шешуге тырыс. Ол ірімшікті жақсы көреді, мысықтан қорқады. Ол не?

2.Артикуляциялық жаттығулар

-Қазір тышқан жаңа оянды. Далаға шығып қараса далада жел соғып тұр екен. Есіктің алдын қар басып қалыпты. Кәне, қарды тазалайықшы. «Күрекше» жаттығуын жасаймыз.

Қарды тазалап біткен соң біраз жылыну үшін шәй ішіп алды. «Кесе» жаттығуын орындаймыз. Тосап жеп отырып ол еріндерін бұлғап алды. Ернімізді тазалайық. «Тәтті тосап» жаттығуын жасаймыз.

Тышқан сыртқа шықты. Далада қатты жел соғып тұр. Қалай жел соғады? «Түтікше» жаттығуын жасаймыз.

3. Логопедиялық массаж.

-Біз үрлемес бұрын «Ш» дыбысын айтқан кезде тіліміз, ерніміз қалай орналасатынын еске түсірейік.

Дыбысты қою:

Тілдің ұшы таңдайдың алдыңғы жағына көтеріледі, бірақ таңдайға тимейді, бүйірлері жоғары азуларға тиеді. Ерін аздап дөңгеленіп, алға қарай шығынқы келеді. Тістер не қысылған, не жақындаған кезде арасында 1-2 мм санылау қалады тыныс тілдің арасынан бір қалыпты шығады: алақанды ауызға жақындатқанда жылы дем сезіледі.

4.Демалу жаттығулары. (Дельфа -142 логопедиялық тренажер арқылы)

«Қатты жел».

-Зухра, қандай дыбыс естідің? Қайталашы? Жел болып үрлеші. (Терең дем аламыз, шығарғанда үстел үстіндегі жапыраққа үрлейміз.

5. Буындарды атау.

-Тышқан серуендеп келе жатса, жүгіріп барып тығылған қоянды көреді. Тышқан қорқып тұрғанын байқамай, қарны ашып тұр екен дейді. Қоянның не жейтінін білмейді және тілінде түсінбейді екен. Тышқан өз тілінде бірінші жапырақты ұсынып, -ша, -ша, -ша –дейді. Оған қоян үндемейді. Сол кезде тышқан алмұртты ұсынып, - шу, -шу, - шу, дейді. Оған да қоян ештеңе айтпайды. Тышқан енді сәбіз ұсынады –ши, -ши, - ши дейді. Сонда қоян сәбізді алып алып, өз тілінде –ша, - ши, -шу, - шу, - ши, - ша деп қашып кетеді.

Біраз серігіп алайық.

6.Жалпы моторика және қол моторикасын дамытуға арналған жаттығулар.

Тонса біздің денеміз,

Тоңды киіп аламыз,

Тонса біздің қолымыз,

Қолғап қиіп аламыз,

Сарт-сарт-сарт.

Тонса біздің аяғымыз ,

Етік киіп аламыз,

Топ-топ-топ

Топылдатып билейміз.

Зу-зу-зу

Шанаменен зулаймыз.

-Ары қарай мысық жол жүргізбей тұр екен.Енді мысықтың тапсырмасын орындайық .

7.«Мен бастаймын, сен аяқта»дегенойынойнайық.

(Суреттер бойынша)

Аға-шшш-дерево

Шыр-ша-елка

Тышқан-мышь

Қарлыға-шш

Ша-на

Шәй-нек

Қызыл-ша

- Жарайсың, мысықтың кедергісінен өттік. Енді тышқан үйіне қайтайын десе жолды ұмытып қалыпты. Жолды табуға көмектесейік.

8.Ұсақ саусақ маторикасына арналған тапсырма. «Жолды тап»

• Жарайсың, тышқанға үйін тауып бердің.

Тышқан үйге келіп, тақпағын жаттайды. Кәне, бірге қайталайық.

«Алаша».

Ша, ша, ша

Жерде жатыр алаша

Ша, ша, ша

Алашамыз тамаша

Шық, шық, шық...

Төрге шық!

Іш, іш, іш...

Сусын іш!

-Тышқан көмектескеніңе рахмет айтты. Тышқан демаламын дейді. Ал біз тышқанмен қоштасайық. Сау бол, тышқан.

Қорытынды:

-Зухра, біз бүгін іс-әрекетімізде не істедік? (сурет қарадық, жаттығу істедік)

-Қандай дыбысты дұрыс айтуға үйрендік?(«Ш»дыбысы)

- Жақсы, Зухра!

Бағалау: Мадақтау.

Үй жұмысы: «Ш» дыбысын артикуляциясын позициясын қайталау. «Алаша» ұйқасты жаттау.

Жеке ашық ұйымдастырылған оқу іс-әрекеті

Тақырыбы: ««Ш» дыбысын автоматизациялау»

(Тышқанмен саяхат)

Тексерген:Әдіскер-Жакбарова А.Б

Дайындаған:Мұғалім-логопед-Казисова А.А