Шахмат және шешім қабылдау дағдысын
жақсарту
Шешім қабылдау –
адамның күнделікті өмірінде маңызды рөл атқаратын дағды.
Бұл
қабілетті дамыту үшін шахмат ойыны өте тиімді құрал бола алады.
Шахмат ойнау барысында балалар мен ересектер әр қадамын ойластырып,
ең дұрыс шешімді табуға дағдыланады. Шахматтың шешім қабылдауға
қалай әсер ететіні 1. Жағдайды талдау қабілетін дамыту Шахмат ойыны
барысында әрбір жүріс алдында ойыншы тақтадағы жағдайды бағалап,
қарсыласының стратегиясын ескере отырып шешім қабылдауы керек. Бұл
дағды өмірдегі түрлі мәселелерді жан-жақты талдауға көмектеседі. 2.
Тез және тиімді шешім қабылдау Ойын кезінде кейде шектеулі уақыт
ішінде шешім қабылдау қажет болады. Мұндай жағдайлар баланы жылдам
ойлап, ең тиімді нұсқаны таңдауға үйретеді. 3. Салдарын болжау
дағдысы Әрбір жүрістің нәтижесі ойынға әсер етеді. Сол себепті
шахматшылар әрбір қадамның болашақтағы ықтимал салдарын есептеп
үйренеді. Бұл өмірде де дұрыс шешім қабылдауға көмектеседі. 4.
Қателіктерден сабақ алу Шахматта әр адам қателік жібереді, бірақ
маңыздысы – сол қателіктен сабақ алу. Бұл ойын адамды әр шешімінен
нәтиже шығаруға және келесі жолы қателікті қайталамауға үйретеді.
5. Стратегиялық ойлау Шахмат тек бір сәттік шешім қабылдау емес,
сонымен қатар ұзақ мерзімді жоспар құруды талап етеді. Бұл дағды
жұмыс, оқу және жеке өмірде дұрыс бағыт таңдау үшін өте пайдалы.
Шешім қабылдау дағдысын дамытуға арналған шахмат әдістері
Тактикалық есептер шығару – Әртүрлі шахмат комбинацияларын шешу
логикалық ойлауды күшейтеді. Шахмат сағатын пайдалану – Уақыт
шектеулі болғанда, ойыншы тез әрі нақты шешім қабылдауға
дағдыланады. Жетекші шахматшылардың партияларын талдау – Танымал
шахматшылардың ойындарын зерттеу олардың шешім қабылдау әдістерін
түсінуге көмектеседі. Өз партияларын сараптау – Әр ойында
жіберілген қателіктерді талдау арқылы шешім қабылдау сапасын
жақсартуға болады. Қорытынды Шахмат – тек ойын ғана емес, өмірлік
маңызды дағдыларды дамытудың тиімді құралы. Ол адамдарды жағдайды
талдауға, шешімнің салдарын болжауға, тез және дұрыс шешім
қабылдауға үйретеді. Сондықтан балалар мен ересектерге шахмат ойнау
арқылы ойлау қабілетін жетілдіруге мүмкіндік беру
маңызды.