сайыс сабақ

Сайыс сабақ:Географиялық алаң

Мақсаты: Оқушылар дүниетанымын кеңейту,жаңа дүниені білуге қызықтыру.

-Картамен жұмыс жасай білу дағдыларын қалыптастыру.

-Географиядан алған білімдерінортаға салу.

Қолданылатын құрал-жабдықтар: Интерактивті тақта,слайд,карта

Ойынның жүру барысы:

І Ұйымдастыру бөлімі: Оқушыларды топқа бөлу,белгіленген орындарына отырғызу, әділ-қазылар алқасын белгілеу,барлық қатысушылардың назарын аудару.

Ойынның шарттары:

1. Камандалардың таныстыруы

2. «Зымыран » ойыны

3. Топ басшылар сайысы

4. Сөзжұмбақ

5. Әріптер ойыны

6. Географиялық ассоциация

7. Ситуациялық сұрақтар.

1. Кезең :Камандалардың таныстыруы,өз топтарының атымен таныстырып өтеді.

8- «Б» Балқаш тобы 8-«В» Арал тобы

2 кезең: « Зымыран » ойыны

Әрбір топқа 10 сұрақтан беріледі,әрбір дұрыс жауап 1 ұпай . Жауап тез-тез берілуі керек.

І топтың сұрақтары.

1. Елтаңбаның авторы / Ш.Уалиханов/

2. Қытай мемлекетінің астанасы / Пекин/

3. Жердің тас қабаты / литосфера/

4. Ормандар қандай түспен белгіленеді. / жасыл/

5. Васко-до-Гамма кім? /саяхатшы/

6. Қазақстан дүние жүзінде жер көлемі бойынша нешінші орында / 9/

7. Ең кіші материк /Аустралия/

8. Ресейдің қазіргі президенті/ В.В.Путин/

9. Жердің серігі / Ай/

10. Еліміздегі ең төмен жатқан жер /Қарақия ойысы -132 м/

ІІ топтың сұрақтары.

1. Туудың авторы / Ш. Ниязбеков/

2. Ресей мемлекетінің астанасы / Мәскеу/

3. Жер бетіндегі ауа қабаты / атмосфера/

4. Таулар қандай түспен боялады. /қоңыр/

5. Муссон деген не? /жел/

6. Ең үлкен материк / Еуразия/

7. Өзбекстанның қазіргі президенті / Шавкат Мирзаев/

8. Ең көп тараған дін / христиан/

9. Өзбекстанның ақша бірлігі /сум/

10. Суық материк / Антрактида/

ІІІ кезең «Топ басшылар жарысы »

Географиялық нысанның аты аталады,сіздер оның не екенін айтасыздар. Мысалы: Гималай-тау Сарыарқа –жазық

І топ:

Сахара-шөл

Мадагаскар –арал

Ертіс- өзен

Зайсан-көл

Алтай-тау

Каспий-көл

Алматы-қала

Барсакелмес –қорық

Африка-материк

Асбест- пайдалы қазба

ІІ топ:

Наурызым-қорық

Аустралия-материк

Іле-өзен

Анхель-сарқырама

Сырдария-өзен

Алмас-пайдалы қазба

Дели-астана

Тянь-Шань-тау

Марқакөл-көл

Гренландия-арал

ІV кезең : Жұмбақтар жасыру,оның шешуін үш тілде айту.

І топ

Тұрғыны жоқ елдер

Үйі жоқ қалалар,

Ағашы жоқ ормандар.

Суы жоқ теңіздер. /карта,карта,map/

Ай үстінде асыл тас.

Алайын десем табылмас /жұлдыз,звезда,star/

Қолы да жоқ,көзі жоқ

Сурет салар өзі кеп. /аяз,мороз,frost/

Бетін адам ашады,

Білім нұрын шашады. /кітап,книга, book/

Бөлінген екі елге,

Халқы бар азиялық шетелде. /Солтүстік,Оңтүстік Корея/

Жер бетінде халқы көп,

Кім айтады елді дөп. /Қытай/

ІІ топ:

Бір зат бар дүниеде құшағы кең,

Ұшқан құс,жүгірген аң бәріне тең

Адамзат жан-жануар арасында

Мәңгілік өсіп-өніп өмір сүрген.

Бұл не? / Жер, Земля,

Өркеші бар,түйе емес,

Не ақ отау –үй емес

Бір орнында тұрғаны

Не болады бұл, кәне ? / Тау, гора,

Бір нәрсе бетінде жоқ ой мен қыр,

Өзінің кіндігінен айналып жүр.

Өзіңе назар салып қарасаңыз

Келбеті жер жүзінің көрініп тұр. /Глобус,

Бар мА жоқ па

Оны анық білмейсің

Ол жоқ жерде

Өмір сүре жүрмейсің. / Хаво,Ауа, Воздух, -----/

Өзі қала,ел –өзі

Дамыған үлгі үрдісі

Азиялық болса да

Еуропалық тұрмысы / Жапония/

Мұсылман үшін қасиетті ,

Дінінің туған жеріеді.

Мұнайдан халқы байыған

Бұл әлемнің қай елі? / Араб Әмірлігі/

Yкезең:

Тақтада әліпбидегі кейбір дауыссыз дыбыстар бойынша сұрақтар берілген.Бұл сұрақ жауаптарының бас әріптері алфавитпен байланысты болады .Дұрыс жауап-1 ұпаймен бағаланады

Б,В,Г,Д ,Ж,З,К,Қ,Л,М,Н,П,Ш,С,Т,Ф

1 1939 ж Нью-Йоркте өткен халықаралық көрмеде жүлделі орынға ие болған Қазақстандағы курорты аймақтардың бірі? /Бурабай/

Машина маркасымен аттас өзен? /Волга/

2 Жер бетіндегі нүктенің экватордан градуспен алынған қашықтығын қалай атаймыз? / географиялық ендік/

3 Шөп басқан,батпақсыз жазық жер? /Дала/

4 Еліміздегі мысы көп аймақ ? /Жезқазған/

5 Жануарлардың жер бетінде таралу заңдылықтарын зерттейтін ғылым ? / зоогеография/

6 Қазақстандағы қала? /Көкшетау/

7 Көмірге бай қала? /Қарағанды/

8 Жер бетіне шығып, газынан айрылған магма? /лава/

9 Жер бетіндегі өлшенген қашықтықты қағаз бетіне түсіру үшін кішірейту дәрежесі? /Масштаб/

10 1931жылы құрылған қорық / Наурызым/

11Күнді айнала қозғалып жүретін және күн жарығымен жарқырап көрінетін аспан денесі /Планета/

12 Жер қыртысында су,жел,,т.б күштер әсерінен пайда болатын тау жыныстары ? /Шөгінді тау жыныстары/

13 Жер сілкінуі қайталанып тұратын аймақ ? /Сейсмикалық аймақ/

14 Қарағанды қаласында ең көп өндірілетін пайдалы қазба түрі? / тас көмір/

15 Географияның бір саласы ? /Физикалық география/

Оқушыларға әр түрлі ұғымдар беріледі,соларды саралап қарап қандай географиялық ұғымды білдіріп тұрғанын табулары керек. Ойлануға уақыт беріледі.

І топ

Толқын,апатты құбылыс, судыңкөтерілуі. /Цунами/

Масква,Дели,Мадрид,Ташкент. / Астаналар/

Гренландия,Мадагаскар,Отты жер . /Аралдар/

Алтай,Орал,Тянь-Шань /Тау/

Шығыс Еуропа,Батыс Сібір, Тұран /Жазық/

ІІ топ

Дала,Орманды дала,шөл /зона/

Сырдария,Амудария,Ертіс /өзен/

Рим, Пекин, Астана /Астаналар/

Зайсан,Марқа,Сасық /көл/

Сайқан,Ебі,Арыстанды Қарабас /жел/

YІІ кезең . Ситуациялық сұрақтар.

Сіздер бейтаныс жерге кемемен жүріп келдіңіздер.Жергілікті адамдар мен тіл табыспақшы болдыңыздар.Оларға әртүрлі сұрақтар қоя бастадыңыздар.Олар сіздерге «Кенгуру» деген сөзден басқа сөз айтқан жоқ.Сіздер қай жерге тап болдыңыздар?

/Австралия материгі/

Сіздер бұл материкте оқымысты ғалымдардан басқа адамдарды кездестірмейсіздер.Бірақ ешқайсысы зәулім ғылыми институттарға жұмысқа бармайды және қарапайым вагон үйлерде тұрады.Бұл қай материк. / Антрактида /

«Шорнақ» жалпы орта мектебі

Сайыс сабақ

Географиялық алаң

Пән мұғалімі: Ш.Раметова