Салықтар. Құқықтық қатынастар.

№12лекция. Тақырыбы: Салықтар. Құқықтық қатынастар.

Жоспары:

1. Салықтар және мемлекет.

2. Қазақстандағы салық режимдері.

3. Шарттың құрылымы.

4. Шарттардың түрлер.

Мемлекет – бұл күрделі механизм. Оған барлық азаматтарға қамқорлық жасау, ел ішінде істерді басқару, басқа мемлекет- термен қарым-қатынас жасау және т.б. қажет. Біздің әрқайсымыз Қазақстанның азаматы бола отырып, мемлекеттің қыз- метін пайдаланамыз. Біз жүретін жолдар- ды жөндеу, көшелерді жарықтандыру, балаларды балабақшалар мен мектеп- терге беру мүмкіндігі, ауруханаларда ем- деу мүмкіндігі, өрт болған жағдайда өрт сөндірушілерді шақыру және т.б. – осы- ның барлығы біздің мемлекетіміздің қы- зметінің жемісі. Мемлекет осының барлығына ақшаны қайдан алады? Мемлекет өзі ештеңе өндірмейді – бұны онда жұмыс істейтін бизнесмендер жасайды. Сондықтан мемлекеттің, бизнестің және аза-маттардың өзара іс қимылы өзара тиімді ынтымақтастық болып табылады – биз- несмендер мен ел азаматтары мемлекет-ке салықтар төлейді, содан кейін барлық және әр адамның мұқтаждарын қанағат-тандыруға пайдаланылады – қаланы тазалықта ұстау, жолдарды жөндеу, аулалар- дағы балалар алаңдарын салу және т.б

1. САЛЫҚТАР ЖӘНЕ МЕМЛЕКЕТ

Салықтар мемлекетке оның барлық азаматтарының қаржылық қызметін бақылауға мүмкіндік береді, содан кейін бұл қаражатты елдің барлық тұрғындарының тәртібі мен әл-ауқатын қолдауға жұмсайды.

Толығырақ біз Қазақстандағы салықтарды кейінірек қарастырамыз, қазір тек біздің елімізде корпоративтік табыс салығы заңды тұлғалар үшін табыстың 20%, ал жеке кәсіпкерлер үшін – 10%, әлеуметтік салық – 9,5%, міндетті медициналық сақтандыру – жеке кәсіпкердің өзі үшін жарналарды есептеу обьектісінен 5% (1,4 ең төменгі жалақы мөлшерінен (ЕТЖМ) және төлемдер есебінен жалдамалы жұ- мысшыларға 2% құрайтынын айтамыз.

Ресейде компанияның әрбір қызметкеріне салық қазынасына 47% кіріс береді. Британдықтардың көпшілігі мемлекетке өз табысының 20%-ын аударады. Айына

10 800 фунттан көп табыс табатын бай ағылшындар 40% төлейді. Егер табыс одан да жоғары болса, салық 45%-ға дейін артады. Германиядағы ең төменгі салық мөлшерлемесі – 14%, ең жоғарғы

• 42%. АҚШ-тағы табыс салығы күрделі жүйе бойынша есептеледі және көптеген факторларға байланысты. Ол 10 – 35% аралығында болады. Одан әрі американ- дықтардан штаттың салығын алып алады. Ол да аймаққа байланысты және 10%-ға дейін ауытқиды.

Қазақстанда салықтар көптеген басқа елдерге қарағанда аз болса да, оларды өз бизнесінің қаржылық жоспарын жасау кезінде ескеру қажет.

Іскерлік қызметті жүзеге асыру кезінде болуы мүмкін салықтарды қысқаша талдап көрейік.

2. ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ САЛЫҚ РЕЖИМДЕРІ

Келесі сабақтарда сіз кәсіпкерліктің ұйым- дық-құқықтық нысандарымен танысасыз. Осы формалардың әрқайсысында өзіндік салық режимі бар, және сіз бизнесіңізді тіркеу кезінде (мысалы, жеке кәсіпкер не- месе ЖШС ретінде) сіздің компанияңыз қандай салық режимінде жұмыс жасайты- нын түсінуіңіз керек.

Қазақстанда барлығы салықтың 12 түрі және салық режимдерінің 2 түрі жұмыс істейді. Кәсіп ашқан кезде ең бастысы – заңды жұмыс істеу үшін дұрыс салық ре- жимін таңдау және сонымен бірге аз са- лық төлеу болып табылады.

Бүгінгі күні салық салудың мынадай ре- жимдері жұмыс істейді:

• салық салудың жалпыға бірдей бел- гіленген режимі,

салық салудың арнайы салық ре- жимдері (АСР).

Бұл ретте арнайы салық режимдері келе- сідей бөлінеді:

1. Шағын бизнес субъектілері үшін арнайы салық режимдері:

   • патент негізіндегі арнаулы салық ре- жимі;

   • оңайлатылған декларация негізінде- гі арнаулы салық режимі;

   • тіркелген шегерімді пайдаланатын арнайы салық режимі;

2. Ауыл шаруашылығы өнімін өнді- рушілерге арналған арнайы салық режимдері:

   • шаруа немесе фермер қожалықта- рына арналған арнаулы салық ре- жимі;

   • ауыл шаруашылығы өнімдерін өн- дірушілер мен кооперативтері үшін арнаулы салық режимі.

3. кесте. Жеке кәсіпкерлерге (ЖК) арналған АСР.

Қазір сөз болатын салықтарды екі үлкен топқа бөлуге болады: табыс салықтары (компаниялар немесе жеке тұлғалардың табыстарынан алынатын) және әлеуметтік салықтар (қызметкерлердің еңбекақысынан алынатын).

Табыс салықтары

Корпоративтік табыс салығы (КТС)

КТС заңды тұлғаның жылдық жиынтық табысының 20% құрайды. Жеке кәсіпкер- лер ЖТС ЖБР бойынша 10% мөлшерінде есептейді.

Табыстың негізгі тармақтары – бұл тауарларды (жұмыстарды, қызметтерді) са- тудан және мүлікті жалға беруден түскен табыс КТС бойынша декларация салық органдарына есепті салық кезеңінен кейінгі жылдың 31 наурызынан кешіктірілмей табыс етіледі.

Патент бойынша жұмыс істейтін ЖК үшін табыс салығының ставкасы мәлімделген табыстан 1% құрайды және оңайлатылған декларация бойынша жұмыс істейтіндер үшін салық ставкасы табыстың 3% құрайды, оның ішінде 1,5% немесе ½ бөлігі – ЖТС және 1,5% немесе ½ бөлігі – әлеуметтік аударымдарды (ӘА) алып тастағандағы әлеуметтік салық (ӘС). Егер ӘА мөлшері ӘС асып кетсе, ӘС нөлге тең болады.

Оңайлатылған декларация режимінде жұмыс істейтін салық төлеушілер есепті кезеңнен кейінгі екінші айдың 15-не дейін ұсынылуы тиіс 910.00 нысанында салық есебін ұсынады. Оңайлатылған декларация бойынша есепті тапсыру мерзімі бірін- ші жарты жылдықта – 15 тамызға дейін, ал екінші жарты жылдықта – 15 ақпанға дейін. 2020 жылдан бастап арнаулы салық режимін қолданатын микро- және шағын кәсіпкерлік

578тг - Сатып алу

Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз

Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру

Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!

Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды

Материал жариялау Сертификатты жүктеу

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!

Тізімді көру