Сан аралықтары

Күні: 10.02.2016ж

Пәні: математика

Сыныбы: 6«Ә»

Сабақтың тақырыбы: Сан аралықтары

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Сан аралықтарын түсіндіру.Сан аралықтарын есептер шығаруда пайдалана білуге үйрету.

Тәрбиелік : Оқушыларды сыныпта тыныш отыруға,ұқыптылыққа, шапшаңдылыққа, ұйымшылдыққа , белсенділікке тәрбиелеу.

Дамытушылық: оқушылардың математикалық қабілетін шыңдау, есептер шығартып білімін жетілдіру.

Сабақтың түрі: Аралас сабақ.

Сабақтың әдісі: Үй жұмысын тексеру, жаңа сабақты түсіндіру, жаңа тақырыпқа есептер шығарту .

Сабақтың барысы: I. Ұйымдастыру кезеңі:

а) амандасу

б) оқушыларды түгендеу;

в) оқушылардың зейінін сабаққа аудару;

II. Үй тапсырмасын тексеру. Үйге берілген есепті тексеру, сол бойынша бағалау.

III. Негізгі бөлім.

Координаталық түзуде a және b сандарына сәйкес нүктелерді белгілейік (1 – сурет).

Координаталық түзудегі a және b сандарына сәйкес нүктелердің аралығы a және b сандарының аралығын кескіндейді.

с ан аралығы

_{///////////////////////////////////////////////////////////////////}

Санд теңсіздіктердің шешімдерінің жиынын сан аралығымен жазуды үйренейік.

1.2<х<7 теңсіздігінің шешімдерін сан аралығында белгілеуді қарастырайық.

Берілген 2<х<7 теңсіздігінің шешімдерінің жиыны координаталық түзуде координаталары 2 және 7 болатын нүктелердің арасында кескінделетін (2 – сурет) сандар аралығы.

Мұны 2 – ден 7 – ге дейінгі сан аралығы немесе интервал деп атайды. Белгіленуі: (2;7). Оқылуы:2 –ден 7- ге дейінгі аралық. 2<х<7 теңсіздігі қатаң қос теңсіздік болғандықтан, оның шешімдер жиынына координаталары 2 және 7 болатын нүктелер енбейді.

2.-4 қатаң емес қос теңсіздігінің шешімдер жиынын сан аралығымен кескіндеуді қарастырайық.

-4 теңсіздігінің шешімдер жиыны координаталық түзу бойындағы -4 және 3 сандары қоса алынған -4 пен 3 сандарының аралығы (3 - сурет).

Координаталық түзуде сан аралығына енетін нүкте кішкене дөңгелекпен кескінделген. Мұндай -4 теңсіздігін қанағаттандыратынсан аралығын кесінді деп атайды. Белгіленуі: [-4;3]. Оқылуы: «-4 саны мен 3 саны қоса алынған 4-тен 3 –ке дейінгі аралық».

3. теңсіздігінің шешімдерінің жиынын сан аралығында белгілейік. Берілген теңсіздіктің шешімдерінің жиыны координаталық түзуде -2 саны қоса алынған 4 – ке дейінгі сандар аралығы.

теңсіздігінің шешімдер жиынына -2 саны енеді,бірақ 4 саны енбейді. Мұндай теңсіздікті қанағаттандыратын сан аралығы жартылай интервал деп аталады. Белгіленуі: [-2;4). Оқылуы «-2 саны қоса алынған -2 – ден 4 –ке дейінгі аралық».

4. теңсіздігі шешімдерінің жиынын сан аралығында белгілейік. теңсіздігі қатаң емес теңсіздік болғандықтан , оның шешімдер жиыны координаталық түзуде басы координатасы 8-ге тең нүкте болатын сәулемен кескінделетін сандар аралығы.

Мұндай теңсіздікті қанағаттандыратын сан аралығын сәуле деп атайды. Жазылуы: [8;+ ).

Оқылуы: «8 саны қоса алынған 8 –ден плюс шексіздікке дейінгі аралық». Мұндағы

-шексіздіктің белгіленуі.

5. х<5 теңсіздігінің шешімдерінің жиынын сан аралығында белгілейік.

х<5 теңсіздігінің шешімдер жиыны минус шексіздіктен 5 –ке дейінгі сандар аралығы. 5 саны теңсіздік шешіміне енбейді. Сондықтан мұндай сан аралығын ашық сәуле деп атайды.

х<5 теңсіздігінің шешімдер жиынының сан аралығында белгіленуі: ( ). Оқылуы «минус шексіздіктен 5 –ке дейінгі аралық».

Координаталық түзудегі барлық нүктелерге сәйкес сандар жиынын кесіндейтін сан аралығының белгіленуі: ( ). Мұны сан түзуі деп атайды.

_{IV. Сергіту сәті. Интербелсенді тақтадан слайд арқылы видеоролик көрсетіледі.}

V. Оқулықпен жұмыс. №991,№992,№993,№994,№995

№991.Сан аралығын координаталық түзуде кескіндеңдер:

1) [3;5]; 3)[-5;0]; 5) (- ;-4]; 7) (- );

2)(-1;8]; 4)(0;8); 6)[-9; + ); 8) (-5; + ).

№993. Мына теңсіздіктердің шешімдерін сан аралығымен жазыңдар:

1) x>7,5; 3)m -3; 5)x<-1; 7) m ;

2) y<3; 4)m 6) y>5; 8) m

№994.Берілген сан аралықтарының тиісті атауларын (интервал, кесінді, сәуле, жартылай интервал) жазып, кестені толтырыңдар:

№995. 1) (-3;2); 2) [-5;1]; 3) [-2;2]; 4) [-6;1]

Сан аралықтарына тиісті бүтін сандарды жазыңдар.

Қосымша есептер: №998, №999.

VI. Бағалау. Оқушыларды есеп шығарғанына , сабаққа қатысқанына қарай бағалау.

VII. Үй тапсырмасы. Үй тапсырмасына есептер беріледі.