Материалдар / Сандар тізбегі, оның берілу тәсілдері және қасиеттері 9 сынып ҚМЖ

Сандар тізбегі, оның берілу тәсілдері және қасиеттері 9 сынып ҚМЖ

Материал туралы қысқаша түсінік
Мақсаты: 9.2.3.1 сандар тізбегі туралы түсінік болу. 9.2.3.2 тізбектің n-ші мүшесін табу.
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
18 Наурыз 2024
264
1 рет жүктелген
2500 ₸
Бүгін алсаңыз
+125 бонус
беріледі
Бұл не?
Бүгін алсаңыз +125 бонус беріледі Бұл не?
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
logo

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Алгебра.

9 сынып

I тоқсан.

16.11.2020ж.


Сабақтың тақырыбы: 9.2А Тізбектер. Сандар тізбегі, оның берілу тәсілдері және қасиеттері

Мақсаты: 9.2.3.1 сандар тізбегі туралы түсінік болу. 9.2.3.2 тізбектің n-ші мүшесін табу.

Конспект


у=f(x), функциясын натурал аргументті функция немесе сандық тізбек деп атайды және у=f(n) немесе , деп, яғни тізбек мүшелерін, әдетте оның реттік нөмірлерін көрсететін индекстер жазылған әріптермен белгілейді.

Егер сандар тізбегі (функция) алғашқы натурал сандар жиынында берілсе, онда тізбек шектелген сандар тізбегі; егер барлық натурал сандар жиынында берілсе, онда тізбек шексіз сандар тізбегі деп аталады.

Мысалы:

1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, … – шексіз сандар тізбегі;

1, 3, 5, 7, 9, …, 99 – шекті сандар тізбегі.

Тізбекті құратын сандарды тізбектің мүшелері деп атайды. ,

Бірсарынды тізбектер. Егер тізбегінде әрбір мүшесі алдыңғы мүшесінен үлкен болса, онда тізбек өспелі; (1, 3, 5, 7, 9, … , 99 – өспелі)

Егер әрбір мүшесі алдыңғы мүшесінен кіші болса, онда тізбек кемімелі;( -10, -12, -14, …, -98 – кемімелі)

әрбір мүшесі алдыңғы мүшесіне тең болса, онда тұрақты тізбек( – тұрақты)

деп аталады.

Тізбектің кез келген мүшесін белгілі бір нөмерден бастап алдыңғы мүшелері арқылы анықтайтын тәсілді рекуренттік тәсіл дейді.

Мысалы, тізбектер өмірде кездеседі:

  1. 1. бактериялардың көбеюі: бактериялар бір жасушаны екіге бөлу арқылы көбейеді, сонда 1; 2; 4; 8; 16; ... тізбегі пайда болады.

  2. 2. Фибоначчи саны (1; 1; 2; 3; 5; 8; 13; 21; … .): теңіз жұлдыздары; сәулелерінің саны; түрлі күрделі түсті өсімдіктердің гүлшоғырлары: ирис гүлінің 3 күлтесі, бәйшешекте (примула) – 5, жусанжапырақты ойраншөпте (амброзия) – 13, қарапайым егінекте (нивяник) – 34, ақкекіреде (астра) – 55 және 89 күлте; өсімдіктердің бұтақтары; Паскаль үшбұрышында коэффициенттер қосындысы.

  3. 3. Пирамида түрінде қаланған кірпіштердің әр қатардағы кірпіш саны, тағы сол сияқты.

1-мысал. Мына жазылған сандар тізбек болып табыла ма?:

  1. 5;10;15;20;25; … ? Жауабы: болады, өйткені сан тізбегінің бірінші мүшесі-5, екінші мүшесі-10. байқағанымыздай, әрбір мүшесін беске қосқанда келесі мүшесін табуға болады. Қандайда бір заңдылыққа тәуелді. Бұл тізбекте алтыншы мүшесі көрсетілмесе де 30-ға тең болатынын білеміз.

  2. 13; 24; 1;7; 46? Жауабы: екінші жағдай тізбек бола алмайды, себебі бұл сандар жиыны шектеулі.



2-мысал. Тізбегінің жалпы мүшесін табу керек. Жауабы:

байқағанымыз, бөлшектің бөлімінде тізбектес натурал сандар орналасқан. Сонда, тізбектің кез келген мүшесін табуды, деп аламыз.

3-мысал. 5-ке бөлгенде қалдығы 2-ге тең болатын натурал сандар тізбегінің жалпы мүшесінің формуласын жазыңдар: Жауабы: , (5 ке еселік сандарды 5n(n€N) деп жазамыз. Қалдық, r=2)


Тапсырмалар:

  1. Тізбек берілген: 3;7;11;15;… 1) бұл тізбекті басқаша қалай беруге болады? 2) Тізбектердің берілуінің түрлері сұлбасын құрыңыздар.

  2. 7-ге еселік натурал сандар тізбегінің жалпы мүшесінің формуласын жазыңдар.

  3. 1,7,13,19... тізбегінің жалпы мүшесінің формуласын жазыңдар.

  4. болса, алғашқы бес мүшесін жазыңдар.







Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!
Осы аптаның ең үздік материалдары
Педагогтардың біліктілігін арттыру курстары
Аттестацияда (ПББ) 100% келетін
тақырыптармен дайындаймыз
Аттестацияда (ПББ) келетін тақырыптар бойынша жасалған тесттермен дайындалып, бізбен бірге тестілеуден оңай өтесіз
Өткен жылы бізбен дайындалған ұстаздар 50/50 жинап рекорд жасады
Толығырақ