Бөлім:

6.3А Бір айнымалысы бар сызықтық теңдеу

Педагогтің Тегі, Аты, Әкесінің аты (бар болса)

Тургумбаева Динара Сазанбековна

Күні: 8.01.2024

Циолковский атындағы №84.ЖОББМ

Пән/Сынып:     6 сынып

Қатысандар саны :

Қатысағандар саны

Сабақтың тақырыбы:

Санды теңдіктер.Тура санды теңдіктердің  қасиеттері

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

6.2.2.1тура санды теңдіктердің қасиеттерін білу және қолдану;

Сабақтың мақсаттары:

*санды теңдіктер анықтамасын білу;

*тура санды теңдіктер анықтамасын білу; 

*тура санды теңдіктердің қасиеттерін білу;

*тура санды теңдіктердің қасиеттерін есеп шығаруда қолдана алу.

Құндылықтарды дарыту

«Ар-ұят» құндылығына: 

Топпен, жұппен жұмыс орындау барысында құрмет, серіктестік және жеке жұмыс орындау кезінде жауапкершілік, шешім қабылдай білу және жауапкершілікті сезіну; Достарына,сыныптастарына мейірімділік таныту құндылықтарын дарыту.

Сабақтың барысы:

Уақыты

Кезең дері

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

5 минут

Ұйым

дастыру 

Сәлеметсіздерме!

Бүгін, Санды теңдіктер. Тура санды теңдіктердің  қасиеттері тақырыбын қарастырамыз

Бүгінгі сабақта меңгеретініңіз: 

-санды теңдіктің анықтамасы мен тура санды теңдіктің қасиеттері.               -тура санды теңдіктің қасиеттерін қолданып есептер шығару.

Үй тапсырмасын тексеру.  Қайталау сұрақтары:

1. Қандай өрнек алгебралық өрнек деп аталады?

2. Қандай сандарды алгебралық өрнектегі әріптің қабылдайтын мәндері деп атайды?

3. Қандай алгебралық өрнектер алгебралық қосынды деп аталады?

4. Қандай өрнектер теңбе-тең өрнектер деп аталады?

Амандасады, үй тапсырмасына жауап береді.

Оқулық, жұмыс дәптері

Тақта

слайд 

10 мин

Жаңа сабақ

- Санды өрнектегі амалдардың орындалу реті қандай? 

18:6:3 = 1 

(15 + 5):4 = 5  

300-200+150 = 250 

Мұғалім: Нәтижесі неге тең? Сонда қандай теңдік шығады?

Олай болса, бүгінгі өтетін сабағымыздың тақырыбы «Санды теңдіктер және олардың қасиеттері».

Жаңа сабақ. Санды теңдіктермен сіздер 5-ші сыныпта өттіңіздер, анықтамасын еске түсірейік.

Өзара тең екі санды өрнектің теңдік «=» белгісімен жазылуы санды теңдік деп аталады.

Мысалы, санды теңдіктер: 5 = 5, 36 ÷ 3 + 4 = 16.

Тура теңдіктің қасиеттерін қарастыу керек.

1. 1. Егер a = b және b = c болса, онда a = c.

2. 2.Тура санды теңдіктің екі жақ бөлігіне де бірдей санды қосқанда тура санды теңдік шығады. Егер a = b болса, онда a + c = b + c, мұндағы c – кез келген рационал сан.

3. 3.Тура санды теңдіктің екі жақ бөлігін де нөлден өзге бірдей санға көбейткенде немесе бөлгенде тура санды теңдік шығады. Егер a = b және c ≠ 0 болса, онда ac = bc; a : c = b : c.

4. 4.Екі тура санды теңдікті мүшелеп қосқанда тура санды теңдік шығады. Егер a = b және c = d болса, онда a + c = b + d.

5. 5. Екі тура санды теңдікті мүшелеп көбейткенде тура санды теңдік шығады. Егер a = b және c = d болса, онда ac = bd.

Мысалы, 0,2 – 2,2 = –2 және 3,4 = 2 + 1,4 тура теңдіктерін мүшелеп көбейту керек:

(0,2 – 2,2) ∙ 3,4 = –2 ∙ (2 + 1,4),

–6,8 = –6,8.

Тақырып бойынша ресурстарды қарап, танысады

№1. Мысалы, 36 = 12 ∙ 3 және 12 ∙ 3 = 9 ∙ 4 болса, онда 36 = 9 ∙ 4.                                                №2. Мысалы:                              3 + 4 = 7,                                              3 + (–2) + 4 = 7 + (–2),                             5 = 5.

№3. Мысалы:                             –12 + 22 = 10,                                (–12 + 22) ∙ (–3) = 10 ∙ (–3),                                                      –30 = –30.

№4. Мысалы, 0,2 – 2,2 = –2 және 3,4 = 2 + 1,4 тура теңдіктерін мүшелеп қосу керек:

0,2 – 2,2 + 3,4 = –2 + 2 + 1,4,

1,4 = 1,4.

Мысалдарды жазып, шығарады.

Жалпы білім беретін мектептің 6–сыныбына арналған оқулық. 

Оқулық авторлары: Т.А.Алдамұратова, Қ.С.Байшоланова, Е.С.Байшоланов                                                                                                                    Алматы «Атамұра» баспасы  2018 ж

Интернет ресурстары

25

минут

Бекіту тапсырмасы

А деңгейі

№764. Тура санды теңдіктерді таңдап алыңдар: 

1) 6+3=1,8∙5                            4)  23·6-1=4+1 

2) 2,8-9=3,4·2                          5)  18·8+7=2,4:0,3

3)   0,9·6+2=10-2,6                   6)  1,6+4=0,8·2+4. 

№765. Берілген санды теңдіктің: 

1)  7,2+1,8=9;                             3) 6-1,3=4,7

2) 1,4·5=7                                   4)  9:1,8=5

екі жақ бөлігіне де: 

а)  1,3;    ә)  -1,8;     б) -11 сандарын қосыңдар. 

№767. Тура санды теңдіктің қасиетін пайдаланып, 

1) 1,2·(-7)=-8,4   теңдігінің екі жақ бөлігін де:

а)  -5-ке;    ә)   3-ке;   б) 0,5-ке көбейтіңдер; 

2)    5,4·2=10,8  теңдігінің екі жақ бөлігін де:

а)  -3-ке;    ә)   9-ға;   б)   6-ға бөліңдер. 

В деңгейі

№769. Тура санды теңдік шарты орындалатындай етіп, жақшаны қойыңдар:

1)  2-8·0,5=48:(-16);      2)  72:9+3=3,2+2,8;   

3)  9,6:1,2=5·0,7+0,9     4) 9·2-8=20·(-2,7)

№770. Тура санды теңдіктерді мүшелеп қосуды орындаңдар:  

1. 0,6-2=-1,4    және      2+1,8=3,8

2. 1,7+6=7,7    және     0,5-1,7=0,4·(-3) 

3. 1,8·(-5)=-2·4,5    және   -5·1,2=-2·3

4. 34·(-15)=-0,15      және   34·(-45)=-0,6    

С деңгейі

№773. Тура санды теңдіктердің a = b, b = c, a = c қасиеттерін пайдаланып, берілген өрнектерден үш тура санды теңдік құрастырыңдар:

1. 3^{2 ∙} 8;                 14,4 : 0,2;             100 – 28;

2. 15 ^∙ 1,4;               2³ + 13;                8,4 : 0,4;

 2,5 12;            4,5 : 0,15;              8 ^∙ 3 + 6.               

Сергіту сәті:    «Көңілді қалпақ» ойыны.        

Басына қалпақ түскен жеті оқушы жеті байлықты табады.

Оқулықтан тақырыпқа қатысты есептерді шығарады.

Оқушылар тақырыпқа қатысты есептерді шығарады.

 Таңбалар  ережесін  қолданады.

+(+)=+

-(+)=-

+(-)=-

-(-)=+

(-)*(+)=-

(+)*(-)=-

(-)*(-)=+

(-)/(+)=-

(+)/(-)=-

(-)/(-)=+

Дескриптор: Білім алушы:

-тура санды теңдіктерді табады

Дескриптор:

-Берілген санды теңдіктің екі жақ бөлігіне де бірдей санды қосады

- Тура санды теңдіктің қасиетін пайдаланады 

 Дескриптор:

- Тура санды теңдіктің шарты орындалатындай етіп жақшаны қояды 

Дескриптор:

- Тура санды теңдіктің қасиетін пайдаланады 

 «Басбармақ» әдісімен бір – бірін бағалау жүргізіледі

Слайд

Интернет ресурстары

Жалпы білім беретін мектептің 6–сыныбына арналған оқулық. 

Оқулық авторлары: Т.А.Алдамұратова, Қ.С.Байшоланова, Е.С.Байшоланов                                                                                                                    Алматы «Атамұра» баспасы  2018 жыл

Жеке жұмыс

1. Өрнектің мәнін табыңдар:

494. – 259 – (64 + 160)                 6 * 6 : 9 *3 : 2

2. Берілген теңдіктің дұрыс, дұрыс емес екенін анықта:

5 * 2 + 48 = 59                          6 * 3 <  9

8. < 32                                     (10 + 4) : 2 = 7

3. < ,  > ,= таңбаларын қойғанда теңдік дұрыс теңдік болсын:

3 * 8 – 20 : 4        (3 * 8 – 20) : 4

30+ 36 + 4 30+( 36 + 4)

12.  ( 6 * 2)   12 :  6 * 2

4. Амалдар таңбасын қойғанда теңдік тура теңдікке айналсын.

3…3…3 = 3 

Тапсырманы орындайды

Оқушылар дайын жауаппен, жұпта қатар отырған оқушылар бірін-бірі тексеріп бағалайды.

Оқулық, жұмыс дәптері

Тақта 

слайд

5 минут

Бүгінгі сабақта: 

• берілген санды теңдіктерге мәндес теңдіктер құрастырады;

• санды теңдіктердің қасиеттерін тұжырымдайды;

Рефлексия:

                                                            Үйге тапсырма. №766.

Тақырыпты меңгергенін анықтау

Кері байланыс

Оқулық, жұмыс дәптері

Тақта 

слайд