Санды тізбектер қосу және азайту

Күні: 06.02.2015

Сыныбы: 6 « Б »

Пәні: Математика

Сабақтың тақырыбы: Санды теңсіздіктер қасиеттері.

Сабақтың мақсаты:

Білімділігі:Санды теңсіздіктердің қасиеттерімен танысу.Теңсіздіктерге берілген есептерді қасиеттері бойынша шығаруға дағдыларын қалыптастыру.

Дамытушылық: Логикалық ойлау қабілеті мен есептеу дағдыларын жетілдіру, өз бетінше еңбектену, белсенділіктерін арттыру, пәнге қызуғушылығын ояту.

Тәрбиелік: Оқушылардың өз ойын толық, дұрыс жеткізе білуге, тапқырлыққа, жылдамдылыққа, тәрбиелеу.

Сабақ түрі: Жаңа сабақ.

Сабақтың әдісі:Өзіндік тапсырмалар

Сабақтың барысы: 1. Ұйымдастыру кезеңі;

2. Үй тапсырмасын тексеру;

Санды теңсіздікті түрлендіруде санды теңсіздіктердің қасиеттері пайдаланылады.

1-қасиет. a саны b санынан үлкен болса , b саны а санынан кіші болады.

Егер a  b болса,онда b а

1-мысал. 5,32,7 болса 2,75,3 , 1,54 болса,41,5

Санды теңсіздіктің оң(сол) жақ бөлігі мен сол (оң) жақ бөлігін орын ауыстырғанда,теңсіздік белгісі қарама–қарсы белгіге өзгерту керек.

2-қасиет. a саны b санынан кіші , ал b саны с санынан кіші болса,а саны с санынан кіші болады

2-мысал. 9,310;1021,7 болса 9,321,7

3-қасиет. Санды теңсіздіктің екі жақ бөлігіне де бірдей санды қосқаннан теңсіздік өзгермейді.

3-мысал. 8,95,3 теңсіздігінің екі жақ бөлігіне де 1,2 санын қосайық.

8,9+1,210,1 5,3+1,26,5 10,16,5

4-мысал 7,2+38,1 теңсіздігін 7,2+3-38,1-3 түрінде жазуға болады.

Санды теңсіздіктің бір жақ бөлігіндегі қосылғышты екінші жақ бөлігіне

көшіргенде ,оның таңбасы қарама-өарсы таңбаға өзгерту керек.

4-қасиет а) Санды теңсіздіктің екі жақ бөлігіне де бірдей оң санға көбейтсек немесе бөлсек теңсіздік белгісі өзгермейді.

Егер а b және с0 болса,онда ас bс ,  .

5-мысал

1)6,29 теңсіздігінің екі жақ бөлігін де 2 санына көбейтейік:

6,2292; 12, 418

2)15,510 теңсіздігінің екі жақ бөлігін де 5 санына бөлейік:

15,5÷510÷5; 3,12

ә) Санды теңсіздіктің екі жақ бөлігіне де бірдей теріс санға көбейтсек немесе бөлсек , теңсіздік белгісін қарама-қарсы белгіге өзгерту керек.

Егер а b және с0 болса,онда ас bс ,  .

6-мысал. 1)3,12,3 теңсіздігін (-2) –ге көбейтсек:

3,1(-2)2,3(-2); -6,24,6

2)127 санды теңсіздігін (-3)-ке бқлейік:

 ; -4

5-қасиет. a саны b санынан кіші болса,а санына кері сан - b санына кері- -дан үлкен болады.

Егер 0а b болса, онда 

7-мысал. 34 болса, 

Есептер шығару.

№911 (Ауызша.)Санды теңсіздіктердің қасиеттерін пайдаланып,159

1)екі жақ бөлігіне де 3-ті қосыңдар;

2) екі жақ бөлігіне де 2-ге көбейтіңдер;

3)екі жақ бөлігін де -ге көбейтіңдер;

№912 Мына өрнектерді салыстырып,нәтижесін теңсіздік белгісімен () жазыңдар:

1)8 және 8-3 2)8-3 және 8+3 3)8 және 8+3 4) 82 және 8÷2

№913 Теңсіздіктегі бос орынға () теңсіздік тура болатындай санды қойыңдар:

1)а+4-2 болса,а; 3) а-0,5-3 болса,а 

2)а-37 болса, 4) а-37 болса, а

Үлгі:а-52; а2+5; а7

№914 813 теңсіздігін:

1)екі жақ бөлігіне де 5 санын ;4 санын;-2 санын ;-6 санын қосқанда шығатын тура теңсіздікті жазыңдар;

2) 1)екі жақ бөлігіне де 3 санын ;7 санын;-1 санын ;-4 санын қосқанда шығатын тура теңсіздікті жазыңдар;

№915 186 теңсіздігінің екі жақ бөлігін де:

1) 4 санын ;5 санын;-1 санын ;-0,5 санына көбейткенде шығатын тура теңсіздікті жазыңдар;

2) 2 санын ;3 санын;4 санын ;6 санына бөлгенде шығатын тура теңсіздікті жазыңдар;

№916 1)53;85;710;36 теңсіздігіңің оң жақ бөлігінде және сол жақ бөлігіндегі санға кері сандарды салыстырып,тура теңсіздік жазыңдар.

Теңсіздік белгісімен жазыңдар( №917-918)

№917 Бірінші тізбеде 27 шар,екінші тізбеде 21 шар бар.Қайсы тізбеде шар көп?

1)Тізбелердің әр қайсысына 12 шардан қосылды.Тізбедегі шарларды салыстырыңдар.

2) Тізбелердің әр қайсысына 6 шардан алынды.Тізбедегі шарларды салыстырыңдар.

№918 1) 6 ^А-сыныбында 32 оқушы,6^Б- сыныбында 28 оқушы бар.Сыныптағы оқушыларды салыстырыңдар .

2)Сыныптағы оқушылар әрбір қатарға 4 оқушыдан қатарларға тұрғызылды.Қай сынып оқушыларының қатар саны көп.

№919 Ұзындығы 240 м шеңбер бойымен екі конькиші бір уақытта бір жерден бастап бірін-бірі қуалай сырғанады.Бірінші конткишінің жылдамдығы 11 м/с ,екінші конькишінің жылдамдығы 7 м/с.Олар неше минутта қатарласады?

№920 Өрнектің мәнін табыңдар:

1) , мұндағы х4;у-1 2) ,мұндағы х-2;у3

3) , мұндағы х1,у2 3) ,мұндағы х6 ;у2

№921 Өрнектердің мәндерін салыстырып,теңсіздік белгісімен (,)жазыңдар.Мұндағы a>b;

1) және ; 3) және ; 5)-3(a+5) және 3(b+5);

2)2а және 2b ; 4) және ; 6)6(a-3) және 6(b-3)