Сборник

7-сынып

I тарау. Физикалық шамалар.

1нұсқа

«А» деңгейі

1.Ұзындығы 30 мм сым темірді қарындашқа қатарластырып 30 орам ораған.Сымның диаметрі қандай?

2.Ұзындығы 650 мм,ені 600 м және биіктігі 150 мм параллелипед пішінді дененің көлемін табыңдар

3. Көлемі V=1м³ болатын текше жасау үшін қырлары L=1мм болып келетін N=10 кішкене текшелер керек.Егер оларды қатар орналастырса ұзындығы

қанша болар еді?

«B» деңгейі

4.S=1м² беттегі барлық шаршы сантиметрді кесіп алып,бір-біріне қатарластырып қойса,оның ұзындығы қандай болады?

5.Егер көлеміV=1мм³ болатын текшенің біреуін қою үшін t=1 уақыт кететін болса,онда көлемі V=1м³ болатын текше жасау үшін қанша уақыт керек болады?

6.Бір буда жіңішке сым,қарындаш және торкөз дәптер болса,сымның көлденең қимасының диаметрін жуықтап қалай табуға болады?

«C» деңгейі

7.Көлемі V=3·10-³мм³ май тамшылары су бетіне жұқа қабат болып S=300см² ауданға жайылады. Қабықтың қалыңдығы май молекуласының диаметріне тең болса, молекуланың диаметрі қандай болады? ( h=d ).

8. Кішкене шардың орташа көлемін мензурканың көмегімен қалай табуға болады?

9. Майы бар жабық бөтелкенің ішінде ауа көпіршігінің көлемі бөтелке салқындағанда арта

ма, әлде кеми ме?

2 нұсқа «А» деңгейі

10. Электронды микроскспта зат молекуласының көрінерлік диаметрі d₁=0,5мм болса және микроскоп молекуланы N= 200000 есе үлкейтсе, онда берілген зат молекуласының нақты диаметрі неге тең болғаны?

11. Ұзындығы ℓ₁=0,5мкм -ге тең бактерияларды қатарластырылып орналастырғанда ℓ=1см ұзындыққа қанша бактерия сияр еді?

12. Жас бамбук тәулігіне ℓ=86,4 см-ге өсетін болса, ол секундына қанша өседі?

«В» деңгейі

13. Диаметрі d=1 мм металл сымды қарандашқа қатарластырып орағанда N=40 м орам болған.Сымның ұзындығы неге тең?

14. Вакуумде заттарды тозаңдата бүрку жолымен бұйым бетін h=0,001 мкм қалыңдықта хроммен қаптауға болады.Хром атомының өлшемін d₁=0,0001 мкм деп алып, қапталған пленкадағы атом қабаттарының санын анықтаңдар.

15. Судың V₁=1 см³ көлеміндегі молекулалар саны N₁=3∙10²² .Қалыпты жағдайда V₂ = 1см³ газдағы молекулалар саны бұдан шамамен 1100 есе кем болады. Осы санды екі мәнді цифрға дейінгі дәлдікпен анықтаңдар.

«С» деңгейі

16. Көлемі V =0,002 мм³ бір тамшы майдың диаметрі d= 2·10־ мм болса, ол су бетіне ауданы қандай жұқа қабат болып жайылады?

17. Ені 600 мм, ұзындығы 650мм, биіктігі 150мм, ал ішіндегі қуысының ені 300мм, ұзындығы 550мм еменнен жасалған параллелипед пішінді дененің көлемі қандай?

18. Егер 6 тәулік бойы мұз тәулігіне 5 мм қалыңдыққа өсіп отырса, қалыңдықтың өсуінің уақытқа байланысты графигі қандай болады.Мұздың бастапқы қалыңдығы

ℓ₀ =1см =10мм.

3 нұсқа «А» деңгейі

19.Өлшегіш сызғыштың көмегімен біртекті ұсақ заттардың мысалы; бидай дәнінің, бұршақтың диаметрін анықтауға болады.

20.Әлемдегі кез-келген цирк аренасының диаметрі 13 м-ге тең.Цирк аренасының ауданы қандай?

21.Ауданы 1м² парақтан қиылып алынған әрқайсысының ауданы 1см² болатын қиындылардан тұратын жолақтың ұзындығы қандай?

«В» деңгейі

22.Дөңгелектің радиусы 3см болса,оның ауданының қандай екенін анықтаңдар.

23.Гранит калоннаның биіктігі 4м, ал ауданы – жақтары 50 және 60см болып келген тік

бұрыш калоннаның көлемін анықтаңдар.

24.Түнде ауаның температурасы -6°С,ал күндіз +4°С болды.

Ауаның температурасы қанша градусқа өзгерді?

«С» деңгейі

25.Бөлме термометрінің түтігіндегі сынап бағанасының биіктігі артты. 1) осы кезде сынап молекуласының саны артты ма? 2) термометрдегі әр сынап молекуласының көлемі өзгерді ме?

26.Майлы сұйықтың су бетінде жұқа қабат түзіп жайылатыны белгілі бір қалыңдықтан ары қарай май қабаты жайылуын тоқтатады.

27.Құралсыз көзбен аспанның екі жарты шарынан шамамен 6000 жұлдыз көруге болады. 1мм³ ауада (қалыпты жағдайда) 2,7∙10¹6 молекула бар болса, бұл молекула жұлдыздар санынан неше есе артық?

II тарау.Механикалық қозғалыс.Жол. Орташа жылдамдық.

1 нұсқа

«А» деңгейі

28.Бірқалыпты қозғалған материалдық нүкте t₁=2с мезеттегі координаты x₁=4см, ал t₂=4с мезеттегі координаты х₂=-2см болса, оның жылдамдығы қандай?

29.Мотоцикл жолдың бірінші S₁=30км бөлігін υ₁=15 м\с орташа жылдамдықпен, ал қалған екінші S₁=40км бөлігін t₂=1 сағатта жүріп өтті.Мотоциклдің барлық жолдағы орташа жылдамдығы қандай?

30.Қайықтағы адам оны тынық сумен салыстырғанда υ₁=1,2м\с жылдамдықпен еседі.Егер су ағысының жылдамдығы υ₂=1,5 м\с болса. Қайықтың жағамен салыстырғанда және су ағысына қарсы қозғалғандағы жылдамдығы қандай?

«В» деңгейі

31. Ұзындығы ℓ₁=250м пайыз бірқалыпты қозғалып, көпірден t-2минут ішінде өтті.Егер көпірдің ұзындығы ℓ=360м болса, поездың жылдамдығы қандай?

32. Екі дененің қозғалысы мына теңдеулермен берілген: x₁=6t; x₂=70+3t. Олар қанша уақыттан кейін кездеседі және әрқайсысы қанша жол жүреді?

33. Дене координаттары x₁=0; y₁=1м болатын нүктеден координаттары x₂=3м;

y₂=-2 м болатын нүктеге орын ауыстырды.Сызбада дененің орын ауыстыруын және оның координаттар осьтеріндегі проекцияларын табыңдар.

«С» деңгейі

3 4. График бойынша нүктенің υ м/с

t= 8 секундта жүрген 40

жолын анықтаңдар.

30

20

10

t,с

2 4 6 8 10 12

35. Моторлы қайық А және В бекеттерінің арасын өзен ағысымен t₁=2,5 сағатта, ал сал t₁=11,5 сағатта жүріп өтеді.Моторлы қайық ағысқа қарсы осы аралықты қанша уақытта жүріп өтер еді?

36. 36 км/сағ жылдамдықпен қозғалып бара жатқан поездың вагонына перпендикуляр бағытта тиген оқ оны тесіп өтеді. Вагонның қарама-қарсы қабырғаларындағы саңылаулар бір-бірімен салыстырғанда 3,5 см-ге ығысқан.Вагонның ені 3 м болса, оқтың жылдамдығы қандай болғаны?

Механикалық қозғалыс.Жол.Жылдамдық.

Орташа жылдамдық тақырыбы бойынша берілген есептердің

11 нұсқасының «А» деңгейі

37.Автомобиль алғашқы 5 км жолды 25 км/сағ орташа жылдамдықпен, келесі 15 км жолды 50 км/сағ орташа жылдамдықпен жүріп өтсе, барлық жолдағы автомобильдің орташа жылдамдығы қандай?

38.Мотоциклдің жылдамдығы υ₁=72 км/сағ, ал қарсы соққан желдің жылдамдығы υ₁=4м/с. Желмен байланысқан санақ жүйесінде мотоциклдің жылдамдығы қандай болады?

39. 36км/сағ жылдамдықпен жүріп келе жатқан велосипедші жарты сағатта қанша жол жүреді?

«В» деңгейі

40.Екі дененің қозғалысы мынандай теңдеулермен берілген: x₁ = 5t ; x₂ = 150 - 10t. Олар қанша уақытта кездеседі және әрқайсысы қанша жол жүреді ?

4 1.Өзенмен жүк таситын теплоход ағыспен υ₁ = 35км/сағ жылдамдықпен, ал ағысқа қарсы υ₂ = 15км/сағ жылдамдықпен жүретін болса, өзен ағысының жылдамдығы қандай?

100 х,м ІІ

80 І

4 2.Екі дененің қозғалыс графигі бойынша 60

қозғалыстың уақытқа тәуелділігі x(t) 40

теңдеуін жазыңдар. Графиктердің корди – 20

н аттар остерімен қиылысуы нені көрсетеді? -10 10 20 30 t,с

-20

«С» деңгейі -40

43.Әрқайсысының ұзындығы 350 м екі пойыз бір-біріне қарама-қарсы бірдей 54 км/сағ жылдамдықпен қозғалып келеді. Екі пойыз кездескен соң ең соңғы вагондары ажырағанға дейін қанша уақыт кетер еді?

44.Бірдей уақытта А қаласынан 10 м/с жылдамдықпен машина, ал В қаласынан оған қарама-қарсы 18 км/сағ жылдамдықпен велосипедші шықты. Екі қаланың арасы 108км. Олардың жүрген жолдарының уақытқа тәуелділік графигін салыңдар.Әрқайсысының жүрген жолын, кездескенге дейінгі уақытын анықтаңдар.

45. Егер судың ағысының жылдамдығы υ₁=2 км/сағ болса, онда 2,5км қашықтыққа барып қайту үшін катер қанша уақыт жұмсар еді? Катердің тынық сумен салыстырғандағы жылдамдығы υ₂=10 км/сағ.

Механикалық қозғалыс.Жол.Жылдамдық.

Орташа жылдамдық тақырыбы бойынша берілген есептердің

111 нұсқасының «А» деңгейі

4 6. Спортшы конькимен 1500 м қашықтықты

1 мин 52,5 с-та жүгіріп өтті.Оның орташа 8

жылдамдығын есептеңдер. 7

47. Самолет 750 км/сағ орташа жылдамдықпен 6

ұшып келеді.Ол 6 сағат ішінде қандай қашық – 5

тықты ұшып өтеді? 4

48. Суретте екі бірқалыпты қозғалыс жол – 3

дарының графигі берілген.График бойынша 2

қай қозғалыстың жылдамдығы артық екенін 1 1 2 3 4 5 t,с

анықтаңдар.

«В» деңгейі

49. Жылдамдығы 0,5 м/с ағыспен жүзген сал қанша уақыт ішінде 15 км жүреді.

50. Трактор алғашқы 5 минутта 600 м жол жүрді.Тура осындай жылдамдықпен қозғалып, ол 0,5 сағ ішінде қандай жол жүреді?

51. Автомобиль алғашқы 5 минутта 600 м жол жүрді.Тура осындай жылдамдықпен қозғалып, ол 0,5 сағат ішінде қандай жол жүреді?

«С» деңгейі

52.Жарылыс техникасында баяу жылдамдықпен жанатын бикфорд бауы қолданылады.Бауды жаққаннан кейін 300 м қашықтыққа жүгіріп үлгеру үшін жіптің ұзындығын қандай етіп алуға болады?

53. Бір велосипедші 6м/с жылдамдықпен 12 с бойы қозғалды, ал екіншісі осы жол бөлігін 9 с ішінде жүріп өтті.Екінші велосипедшінің осы жолдағы орташа жылдамдығы қандай?

54. Шаңғышы тауға көтерілерде 5,4 км/сағ орташа жылдамдықпен 3 км жол жүрді.Таудан түсерде 10 м/с жылдамдықпен 1 км жол жүреді.Шаңғышының барлық жолдағы орташа жылдамдығын анықтаңдар.

3-тарау.Күш және масса

Тақырыптары бойынша берілген есептердің

1 нұсқасының «А» деңгейі

55. Массасы 45 кг бала су бетіндегі массасы 1,5 тонна қайықтан 1,5 м/с жылдамдықпен жағаға қарай секірді.Қайық қандай жылдамдыққа ие болды?

56. Шойын шардың V=125 см³ көлемдегі массасы m=800 кг.Бұл шар тұтас па әлде қуыс па?

57. Серіппе 150 Н күштің әсерінен 23 мм ұзарады.Серіппенің қатаңдығы қандай?

«В» деңгейі

58. Көлемі 2 см³ заттың массасы 27,2 г, ондағы атомдар саны 8,2∙10²² болса, заттың бір атомының массасы қандай?

59. Жүк көтергіштігі 5 т болатын машинаға өлшемі V=0,003м³ кірпіштің қаншасын тиеуге болады? ρκ=1800 кг/м³;

60. Телемұнараның биіктігі 108 м, ал массасы 305 т. Осы телемұнараның макетінің биіктігі 108 см болса, оның массасы қандай болар еді?

«С» деңгейі

61. Массасы 860 г шыныдан жасалған текшенің толық бетінің ауданы 300 см² болса, шынының тығыздығы қандай болғаны?

62. Сумен толтырылған ыдыстың массасы 70 г.Осы ыдысқа массасы 15 г металл кесегін салғанда жалпы оның массасы 83,5 г болды.Металдың тығыздығы қандай?

63. Көлемі 5,4 м³ бакты керосинмен толтыру үшін өнімділігі минутына 20 кг болатын насосты пайдаланса осы бакты қанша уақытта толтыруға болады? ρκ=0,8 г/см³;

Күш және масса

тақырыбы бойынша берілген есептердің

11 нұсқасының «А» деңгейі

64. Көлемі 2 л өсімдік майының массасы m=1840 г.Майдың тығыздығы қандай?

65. 3 Н күш әсер еткен кезде 6 см ұзарған серіппенің қатаңдығын табыңдар.

66. Массасы 2 кг ыдысқа көлемі 6 л бензин құйылған.Ыдысты көтеру үшін қандай күш жұмсау керек?

«В» деңгейі

67. Көлемі 15∙10 м³ заттың массасы 110-ға тең болса, осы заттың 1 м³-нің массасы қандай?

68. Гипстен жасалған плитаның іші қуыс болады, массасы 5 кг, көлемі 0,0042 м³ плитаның ішіндегі қуыстың көлемі қандай?

69. Мензуркадағы көлемі V₁=110 мл суға шыны тығын салғаннан кейін судың көлемі V₂=180 мл болған.Тығынның массасы қандай? ρш=2,5∙10³ кг/м³.

«С» деңгейі

70.Массасы 3кг ағаш білеушені қатаңдығы 100 Н/м серіппенің көмегімен ағаш тақтайдың бетімен бір қалыпты сүйрегендегі үйкеліс коэффициенті 0,3 ке тең болса, серіппе қаншаға ұзарады?

71.Темірден және алюминийден жасалған заттардың көлемдері бірдей. Егер темірдің массасы алюминийдің массасынан 12,75 г артық болса, осы заттардың массалары қандай?

ρ₁=7,8 г/см ³; ρ₂=2,7 г/см³;

72.Қабырғаға сүйеулі тұрған сүймеге әсер

ететін күштерді атаңдар және оны салып көрсетіңдер.

Күш және масса

ІІІ нұсқасының «А» деңгейі

73.Бальза- ең жеңіл ағаш. Оның 100 см³ көлемінің массасы 12 г. Бальза ағашының тығыздығын

есептеңдер.

74.Машина 3 т жүк тасымалдауға арналған.Әрқайсысының ұзындығы 2 м, ені 80см және қалыңдығы 2мм болыпкелген темір текшелерінің қаншасын тиеуге болады?

75.Салмағы 800 Н адамның массасы қандай?

«В» деңгейі

76.Көлемі 1м³ және тығыздығы 240кг/м³ тығыннан жасалған пластинаны көтере алар ма едіңдер.

77.Өзара әсерлесу кезінде арбашалардың жылдамдықтары ∆υ₁=20м/с, ∆υ₂=60м/с болып өзгерді.

Үлкен арбашаның массасы 0,6 кг. Кіші арбашаның массасы неге тең?

78.Динамометр серіппесі 4 Н күштің әсерінен 5мм ұзарды. Серіппені 16мм ұзартатын жүктің салмағын анықтаңдар.

«С» деңгейі

79.Қозғалмай тұрған массасы 30кг үрлемелі қайықтан массасы 45кг бала жағаға секірді.Қайық 1,5м/с жылдамдыққа ие болды.Баланың жылдамдығы қандай?

80.Динамометр көмегімен ағаш кесегі стол үстімен жылжиды. Динамометрдің көрсетуі 4Н болса,стол беті мен кесек арасындағы үйкеліс күші неге тең?

81.320 Н күштің әсерінен серіппе амортизаторы 9 мм жиырылды. 1,60 Н күштің әсерінен серіппе амортизаторы 9мм жиырылды. 1,60 Н күштің әсерінен серіппе қанша мм-ге қысқарады?

Қысым. Сұйықтар мен газдардың қысымы.

1 нұсқа «А» деңгейі

82.Бізді қоршап тұрған ауа барлық денеге р=100 Па қысым түсіреді. Өлшемдері 50x90 болатын ауданға ауа қандай күш түсіреді?

83.Ауданы S₁= 200 см² гидравликалық таптауыштың поршені 20 кН күшпен әсер етеді. Кіші поршеннің ауданы S₂=6см^2. Кіші поршень таптауыштағы сұйыққа қандай күшпен әсер етеді.

84.Биіктігі 35 см, ұзындығы 55см және ені 25см аквариумға ернуінен 3см төмен су құйылса, онда оның а) түбіндегі қысым ; ә) құйылған судың салмағы қандай?

«В» деңгейі

85.10 балдық желдің алдындағы тосқауылға түсіретін қысымы Р=1100 Па. Желдің ауданы 30м² тосқауылға түсіретін қысым күші қандай?

86.Цилиндр ыдысқа сынап,су және бензин құйылған. Сұйықтардың көлемдері бірдей. Сұйық деңгейлерінің биіктігі 15 см болса,сұйықтардың ыдыс түбіне түсіретін жалпы қысымы қандай?

87.Ауданы 3см² гидровликалық таптауыштың кішк поршені күштің әсерінен 15см төмен түсті. Үлкен поршеннің ауданы 9см^2. Кіші поршенге 200 Н күш әсер еткендегі поршен көтерген жүктің салмағын және жүктің қандай биіктікке көтерілгенін анықтаңдар.

«С» деңгейі

88.Текше тәрізді ыдыс сумен толтырылған. Оның ішіндегі судың массасы 65 г болса,судың ыдыс түбіне түсіретін қысымы қандай?

89.Баллонның ішіндегі қысым манометрмен өлшенеді. Су деңгейлерінің айырмасы ∆ Һ= 25см.

Атмосфералық қысым Р₀ = 760мм сын. бағ.Баллондағы қысым қандай?

90.Цилиндр тәрізді қатынас ыдыстың ішінде су бар. Қатынас ыдыстың үлкенінің көлденең қимасының ауданы кішісінікінен 3 есе үлкен. Кіші ыдысқа биіктігі 25 см бензин құйылады. Сол кезде үлкен ыдыстағы су қандай биіктікке көтеріледі. Кіші ыдыстағы су қанша төмендейді?

Қысым. Сұйықтар мен газдардың қысымы.

11 нұсқасының «А» деңгейі.

91.Көлемі 8м³ темір бағананың табан ауданы 2 м² болса, ол жер бетіне қандай қысым түсіреді?

92.Гидровликалық престің кіші поршені F=600 Н күштің әсерінен 33 см төмен түсті. Осы кезде үлкен поршень 23 см-ге көтерілді. Үлкен поршенге қандай күш әсер етеді?

93.Барометр тау бөктерінде 98650 Па, ал тау шыңында 90300 Па қысымды көрсетеді. Таудың биіктігі қандай?

«В» деңгейі

94.Массасы 3 кг кір тасының табанының диаметрі 3см болса, ол үстел үстіне қандай қысым түсіреді?

95. Қалыпты атмосфералық қысымға тең болу үшін , су бағанының биіктігі қандай болу керек?

96. Гидровликалық машинаның кіші цилиндрінің диаметрі 5см, ал үлкен цилиндрінікі 60см. Бұл машина күштен қандай ұтыс береді?

«С» деңгейі

97.U тәрізді ауыздары ашық түтікшеге біртіндеп су құйылады. Түтікшенің бір жағында сынап бар. Сынап деңгейлерінің айырымы Δh=15мм. Су қандай биіктікке дейін құйылған?

98. Бензиннің ыдыс түбіне және бүйір беттеріне түсіретін қысым күші тең болу үшін ішіне толтырыла бензин құйылған радиусы 6см цилиндр ыдыстың биіктігі қандай болуы керек?

99.Бірдей үш қатынас ыдыстың ішіне жартылай су құйылған. (суретте) ыдыстың сол жағына Н₁=25см,ал оң жағына Н₂=30см биіктікке бензин құйылды. Сол кезде ыдыстың ортасындағы су деңгейі қанша биіктікке көтеріледі?

Қысым. Сұйықтар мен газдардың қысымы.

111 нұсқасының «А» деңгейі

100.Табанының ауданы 300см² кастролге 3,9 л су құйылса, столға қандай қысым түсіріледі. 101.Шегенің көмегімен 10⁵ Па қысым түсіруге бола ма? Шеге ұшының ауданы 0,1 мм²болса, шеге басына қандай күш түсіру керек.

102.Екі бірдей ыдыс түтікпен қосылған. Біреуіндегі қысым 0,008 Па газ бар, ал екіншісі бос. Кранды ашса екі ыдыстағы қысым қандай болады?

«В» деңгейі

103.Гидравликалық престің кіші поршенінің ауданы 10 см². Оған әсер ететін күш 200Н. Үлкен поршенінің ауданы 200см². Үлкен поршенге әсер ететін күш қандай?

104. Биіктігі 0,5 м керосин қабаты ыдыс түбіне қандай қысым түсіреді?

105. Аквариум сумен толтырылған. Ұзындығы 50 см, биіктігі 30 см аквариум қабырғасын су қандай орташа күшпен қысады?

«С» деңгейі

106. Көлденең қимасының ауданы 16 см² квадрат (текше) тығынға керосинның әсер ететін күшін анықтаңдар. Керосин деңгейімен тығынның арақашықтығы (h) 400 мм.

107. Егер ұшақтағы барометр 100641 Па, ал жер бетіндегі қысым қалыпты болса (10⁵ Па),ұшақ қандай қашықтықта ұшып барады?

108. Көлемі 4*0,3*0,25 м темірбетонплита суға жартылай батырылған. Оған әсер ететін Архимед күші неге тең?

V тарау. Архимед күші

тақырыбы бойынша берілген есептердің

І нұсқасының «А» деңгейі

109. Көлемі 0,4 м³ болатын дене суға жартылай батырылған. Денеге әсер ететін архимед күші қандай?

110. Су астындағы массасы 35 кг, көлемі 0,015 м³ тасты көтеру үшін қандай күш жұмсау керек?

900 ₸ - Сатып алу