Курс Олимпиада Дайын ҚМЖ ЖИ көмекші Материалдар
Аттестация
Іс-шаралар
Байқау
Турнир
Орталық туралы
Материалдар
Журнал
Көпшілік талқылауына арналған
білім беру бағдарламаларының белсенді жобалары
Орталық туралы
ЖИ көмекші
Қауымдастық
Материалдар / «Шертпе күй негіздері» (жалпы шолу, орындау) Ашық сабақ

«Шертпе күй негіздері» (жалпы шолу, орындау) Ашық сабақ

Материал туралы қысқаша түсінік
Шертпе дәстүрінің ерекшеліктерін түсіндіру.Қол қойылымын үйрету. Шертіп ойнау және перне басу әдістерін түсіндіру. Білімділігі: Оқушы білімін жан-жақты ету. Музыкалық білімін тереңдетіп оқыту, жетілдіру. Тәрбиелігі: Оқушының еліне, салт-дәстүріне, өнеріне деген сүйіспеншілігін ояту. Дамытушылығы: Орындаушылық шеберлігін дамыту.
Қосымша білім беру Ашық сабақ 1 сынып
ЖИ арқылы жасау
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
«Шертпе күй негіздері» (жалпы шолу, орындау)Құлшар атындағы Бейнеу өнер мектебінің Домбыра сыныбының мұғалімі Маденова Ақерке Орынбасаровна Маңғыстау облысы ,Бейнеу ауданы Оқушы: Сәттіғұл КеңесханПәні: домбыраСыныбы: 1Сабақтың мақсаты: Шертпе дәстүрінің ерекшеліктерін түсіндіру.Қол қойылымын үйрету. Шертіп ойнау және перне басу әдістерін түсіндіру.Білімділігі: Оқушы білімін жан-жақты ету. Музыкалық білімін тереңдетіп оқыту, жетілдіру. Тәрбиелігі: Оқушының еліне, салт-дәстүріне, өнеріне деген сүйіспеншілігін ояту.Дамытушылығы: Орындаушылық шеберлігін дамыту.Сабақтың түрі : ашық сабақ.Көрнекіліктер: Домбыра, оқулықтар, плакат, үлестірме қағаздарСабақ жоспары: 1. Ұйымдастыру 2. Үй тапсырмасы 3. Жаңа сабақ 4. Сергіту сәті 5. Қорытынды 6. Үйге тапсырма беру 7. Бағалау



Сабақтың жүрісі1.Ұйымдастыру:Оқушының отырысын тексеру, оқу-құралдарын түгендеу.2.Үй тапсырмасын тексеру:До мажор гаммасы, соль мажор гаммаларын ойнату. Халық күйі «Кеңес». Жатқа ойнату. Қателерімен жұмыс жасау. Қосылып ойнау.

3.Жаңа сабақ:Тақырыбы «Шертпе күй негіздері. Жалпы шолу жасау.»а)теориялықБіз осыған дейін төкпе күйлерін орындап жүрміз.Мысалы: «Жастар биі», «Кеңес» т.б. Енді бүгінгі сабақта шертпе дәстүрі туралы негізгі мағлұматпен таныстыру. Алайда музыкалық салаға бармас бұрын біз халықтың ауызекі тілінде саусақтың байырғы атауларын есімізге түсірейікші.
1 – саусақ Бас бармақ
2 – саусақ Балалы үйрек
3 – саусақ Ортан терек
4 – саусақ Шылдыр шүмек
5 – саусақ Кішкентай бөбек


Сол қол саусақтарының белгілері.(осы жерде А3 форматының көлемінде жасалған алақан пішінін қолдану.)
Бас бармақ Б
Сұқ саусақ 1
Ортанғы саусақ 2
Аты жоқ саусақ 3 немесе ас
шынашақ 4


Саусақтың перне басатын жұмсақ етін «мамық» деп атаған. Төкпе күйлерге қарағанда, шертпе күйлерде негізінен жалғыз дауыстылық басым болып, күй тақырыбы әр ішекте кезектесе жүреді. Бүгінгі сабағымызда қос ішекте шертіп ойнау және пернені басу ережелерімен танысамыз.Әуелі оң қол қойылымына тоқталайық. Қағыс қаққанда оң қолдың сұқ саусағымен қатар саусақтар басын біріктіріп, топтастыра қағу немесе осы саусақтарды бірінен кейін бірін тізбектей шерте қағу әдістері жиі кездеседі. Жоғары қағыс сұқ саусақпен жоғары қағылады.(Плакатта бейнеленген қол қойылымы сызбасымен жұмыс жасау). Аспапта қағыс түрлерін ойнап көрсетіп , балаға тартқызып жұмыстану керек.

Шертпе күйде сол қол саусақтарын пайдалану әдістері көбінесе төкпе дәстүріндегідей болғанымен, оның айтарлықтай өзгешеліктері де бар. Олар негізінен мыналар:а) Бұл дәстүрде 1,2,3 – саусақтар жиі қолданылады.ә) 3,4 – саусақтармен ішекті бір мезгілде қатар басу көп кездеседі.б) Бас бармақ сирек пайдаланылады.Жаттығулармен жұмысты бастамас бұрын, перне басатын саусақтардың тәртібін қайталау. Саусақ қойылымдар нотаның үстіне 2 түрлі жолмен жазылады. «Соль» ішегінде ойналатын дыбыстардың саусағы нотаның үстіне,ал «ре» ішегінде ойналатын дыбыстардың саусағы нотаның астына жазылады.Жаттығулармен жұмыс:
  • Төмен қағысқа арналған жаттығу (слайдпен жұмыс)


  • Жоғары қағысқа арналған жаттығу(слайдпен жұмыс)


  • Шертпе дәстүріндегі алма – кезек қағыстарға арналған жаттығу (слайдпен жұмыс)
б) практикалықЕнді қаншалықты түсінгенімізді бағамдау үшін Ә.Шоқанбаевтың «Этюд» ін талдап,ойнап көрейік. Этюдке анализ жасайық.(Оқушыға сұрақтар қою арқылы этюдтың өлшемін, кілттік белгілерін,екпінін сұрап,оның жауаптарын толықтыра отырып, талдауға кірісемін). Аспапта ойнап көрсетіп, баламен шығарамыз. ( Этюдты А3 қағазына жазылған плакаттан талдау, ойнату.4.Сергіту сәті: Енді кішкене бой сергітіп алайық.Магнитті тақтаға оқушыға жасырын сурет қиындыларын шашыратып тастап, соның артында берілген тапсырмаларды орындату. Әр қиындыдағы тапсырманы орындаған сайын өз ұяшығына орналастырады. Сурет қиындылары жинақталғанда домбыра аспабының бейнесі құралады. Оқушы осы суретті қолдана отырып, домбыра құрылысын айтып өту керек.Сурет қиындыларындағы сұрақтар:
  • Саусақтың байырғы атауларын ата.
  • Шертпе күйінде оң қол саусақтарының орналасуы және қолданылуы.
  • Шертпе күйінде сол қол саусақтарын пайдалану әдістері.
  • «Соль» ішегінде ойналатын дыбыстардың саусағы нотаның қай жағынан жазылады.
  • «Ре» ішегінде ойналатын дыбыстардың саусағы нотаның қай жағынан жазылады.


5.Қорытындылау:Бүгінгі сабақта танысқан шертпе дәстүріндегі қағыс ерекшелігі мен перне басу тәсілдерін қорытындылау. Сабақ бойына айтылған тақырыпты пысықтап, шолып өтемін. 1,5,3 – жаттығуларды пайдаланып нақтылау.

6.Үйге тапсырма:Алдын ала оқушыға арнап жазып дайындаған жаттығуларды беріп, үйден орындап келуге тапсырма беру. 7.Бағалау:Оқушы белсенділігіне,білімділігіне,тапқырлығына қарай бағалау.

ЖИ арқылы жасау
16 Ақпан 2019
1227
Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз!
Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі.
Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы
Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз!
Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз!
Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз!
Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз!
Материал іздеу

Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз

Барлығы 663 959 материал жиналған
Министірлікпен келісілген курстар тізімі