Сольфеджио ашық сабақ

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі Мақат аудандық білім беру бөліміндегі жедел басқару құқығындағы «Мақат балалар өнер мектебі»

Ашық сабақ

Тақырыбы: До мажор. Тұрақты, тұрақсыз және енгізбе дыбыстары.

Оқытушы: Тлеуқұлова Мереке

Сыныбы: 1

Пәні: Сольфеджио

Мақат 2021

Ашық сабақ жоспары

Пән аты: Сольфеджио

Сыныбы: 1

Күні: 18.11.2021ж

Уақыты: 16:15

Сабақтың тақырыбы: До мажор. Тұрақты, тұрақсыз дыбысы және енгізбе

дыбысы.

Сабақтың мақсаты: оқушылардың бес сызықта орналасқан нота сауатын, 7

дыбыстарды әндету арқылы музыкалық сауатын одан әрі

дамыту, үйрету.

Пәнаралық байланыс: Музыка теориясы, музыка сауаты.

Көрнекіліктері: Бес нота сызығы бар тақта, интертақта, фортепиано,

компьютер.

Сабақтың жүрісі.

1. Ұйымдастыру кезеңі. Сәлемдесу, оқушыларды түгелдеу, сабақ

құралдарын тексеру. Сабаққа әзірлеу.

2. Сергіту сәті: Дауысқа жаттығу жасау. Гамманы әндету, 2/4 өлшемде

дирижерлау. Жартылық, ширектік, сегіздік ноталармен

әндету.

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3. Үй тапсырмасын тексеру. Тоника және басқыштары мен құрылуы.

Тоника (гр tonos- дауыстың жоғарылауы, күшейту, негізгі мағынасы қатайту) – Ладтың басты тұрақты дыбысы. Ол әуеннің соңында немесе бір бөлімінде тұрса аяқталғандық сезім тудырады.

Тональдікте тоника I басқыш.

_______________________________________________________ _______________________________________________________ _______________________________________________________ _______________________________________________________ ________________________________________________________

№1 жаттығу 2/4 дирижерлап әндету.

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

4. Ойлан тап. «Тоника» сөзінен құралған сөзжұмбақты шешу.

Т

О

Н

И

К

А

• 2 ширектіктен құралған нота ұзақтығы

• 1 дыбыстың келесі сегізінші басқышта қайталануы

• 4 үлестен тұратын нота ұзақтығы

• 1-3 сызыққа дейінгі дыбыстарда оң жағында жоғары, 3 сызықтан бастап сол жағында төмен қарай орналасқан таяқша

• 2 сызықтан басталып жазылатын бірінші октаваның соль дыбысын білдіретін кілт

• Музыкалық шығармаларда кездесетін музыкалық үзіліс.

5. Жаңа сабақ. До мажор тональдігі. Оның тұрақты, тұрақсыз және енгізбе дыбыстары.

Жалпы тональдік дегеніміз тоника дыбысымен айқындалатын ладтың орналасуындағы биіктік дәрежесі.

Ал мажор – (ит Maggiore, фр majeur, лат. Major – үлкен) тұрақты дыбыстары (I.III.V) үлкен (мажорлық) үшдыбыстық құратын лад. Мажор көңілді болып келеді. Мажордың параллелі минор.

До мажор тональдігі- 1 октаваның до мен 2октаваның до дыбысы аралығындағы дыбыстар.

• Тоникасы До

• Кілттік белгі болмайды.

• Параллельді тональдік ля минор

• Тоникалық үшдыбысы До ми соль

До мажордың тұрақты дыбысы I.III.V басқыштары, яғни до-ми-соль дыбыстарын құрайды. Ал тұрақсыз дыбысы II.IV.VI.VII басқыштар, олар ре-фа-ля-си дыбыстары. . Тұрақсыз дыбыстар тұрақтыға шешіледi. Тұрақсыз дыбыстардың іші боялып жазылады.

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Енгізбе дыбыс деген тониканың екі жағын қоршап тұрған дыбыс. Оған VII II басқыштар жатады. До мажордың енгізбе дыбыстары си-ре дыбысы.

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

6. Кім жылдам. Карточкадағы сұрақ.

• Тональдікте қай басқыш тоника ___

• Тұрақты басқыштар нешінші басқыштар ___ ___ ___

• Тұрақсыз басқыштар нешінші басқыштар ___ ___ ___ ___

• До мажорда Соль нешінші басқыш ___

• Енгізбе дыбысы нешінші басқыштар ___ ___

• До мажордың паралельді үндестілігі ________________

• До мажордың кілттік белгісі _______

7. Жаңа сабақты топтастыру.

Кілттік белгі жоқ

Тоникасы До

Параллель тональдік ля минор

До мажор

Тұрақсыз дыбыс ре-фа-ля-си

Енгізбе дыбысы си-ре

Тұрақты дыбыс до-ми-соль

8. Үйге тапсырма. До мажор тональдігі туралы түсінік және оның тұрақты, тұрақсыз, енгізбе дыбыстарын жаттау. До мажор гамма және №2 жаттығу дирижерлап әндету.

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

9. Оқушыларды бағалау.

10. Қортындылау.

Бүгінгі сабақта оқушылардың дауыстарына жаттығу жасап, үй тапсырмасы сұралды. Жаңа сабақ түсіндіріліп, оқушылар бағаланды. Сабақ қортындыланды.

Пайдаланылған әдебиеттер:

1. К.Киматова «Сольфеджио оқыту әдістемесі»

2. М.Гайсина «Сольфеджио, музыка теория негіздері»

3. И. Способин «Элементарная теория музыки»

4. Б.Калмыков. Г.Фридкин Сольфеджио 1 часть