6- сыныпқа
арналған
«Сөз сапасы»
факультативінің бағдарламасы
Авторы: Бернияшова Мөлдір
Жұмабайқызы
6- сынып бойынша беріліп
отырған «Сөз сапасы» курсының
басты мақсаты – әртүрлі коммуникативтік
жағдайларға еркін араласып, ауызекі және жазба тілде сауатты
бағдарлай алу қабілетін дамытып, сөйлеу мәдениетін қалыптастырып,
шығармашылық ізденіске баулу
«Сөз сапасы» курсының міндеттері:
-
-тілдің стилдік нормасына сай нақты, дұрыс
түсінігі анық, жүйелі, мәнді жаттық, сауатты сөйлеуге
машықтандыру;
-
-сөз мағыналарының түрленуін айыра білу
дағдыларын қалыптастыру;
-
-талдау, жинақтау, абстракциялау, нақтылау,
салыстыру, ұқсастығын табу,
-
топтау дағдыларын қалыптастырып, қабілеттерін
дамыту;
Басшылыққа алынатын
ұстанымдар:
-
-бағдарламаның тұжырымды және жүйелі тұрғыда
құрылуы, 6-
сынып оқу бағдарламасының идеясы мен мақсатының
басшылыққа алынуы;
-
-дамыта оқыту жүйесіне сүйену;
-
-тіл дамыту үрдісінің тұтастығы мен
жүйелілігі;
Қойылатын талаптар:
-
ауызекі және жазба тілде қарым-қатынас жасауға
қажетті сөйлеу дағдыларын қалыптастыру;
-
диалогты және монологты сөйлеу(ауызекі), жазба
тілі дағдыларын, сөйлеу мәдениетін, сөздің дұрыс, орынды айтылуын
бақылап, тіл байлығын дамыту;
-
өзіндік ой-пікірін айта білуге
баулу;
-
адамгершілік және адалдық, патриоттық сезімдерін
қалыптастыру;
-
сөйлеу барысында сөйлемдердің логикалық және
грамматикалық байланысын бұзбай, құрылысын сақтау дағдысын
қалыптастыру;
Түсінік
хат
Қазақ тілі-мемлекеттік тіл.
Тіл арқылы адам тіршілігінің, қоршаған ортаның, қоғамдық өмірдің
сан алуан сипаты көрінетіні ақиқат.Тіл оқушының қарым-қатынастық
мәдениетін қалыптастырады, танымдылық, инабаттылық, эстетикалық
мәдениетін дамытады.
Білім берудің негізгі мақсаты
– ана тілінің қоғамдық-әлеуметтік мәнін түсінген, тілдің қызметін
жүйелі меңгерген, коммуникативтік біліктілігі жоғары дамыған дара
тұлға даярлау болып табылады.
Еліміздің болашағы үшін
дамыған тұлғаны қалыптастырып, қатарға қосу да баршаға ортақ
міндет:
-
Жалпыға білім беретін
мектептерде пәннің рөлін арттыру;
-
Оқушыларға терең білім беру,
олардың қарым-қатынас жасай білу біліктілігін арттыру, қазақ тілін
сөз мәдениеті талаптарына сай деңгейде қолдана алу біліктілігін
арттыру;
-
Ана тілін жетік меңгерген,
білік-дағдылары жетілген тұлғаны
қалыптастыру;
-
Оқушыларды өздігінен іздене
отырып, білім алуына жағдай жасау;
Осыны негізге ала отырып, оқу
үрдісінде қазақ тілінен білімдерін ғылыми тұрғыдан көтеру
мақсатында 8- сынып оқу жоспарына «Сөз өнері» атты факультатив
енгізілді.
Ұсынылып отырған бағдарлама
оқушының пәнге деген қызығушылығын, ынтасын арттыратын мотивтерін
қалыптастыруын көздейді.
«Сөз сапасы »
бағдарламасындағы өзгешелік оның жүйелі мазмұнында, жүйелі сөйлеу
мен таным әрекеттерін іс жүзінде қалыптастыру, дамыту мақсатына
бағытталып, коммуникативтік ұстаным негізге
алынған.
«Сөз сапасы» сабағы аптасына 1
сағат, жылына 34 сағатқа жүктеліп,
негізделген.
Пайдаланылған
әдебиеттер.
-
Жұмадилова Ш.Т. Шығарма жазудың теориялық,
әдістемелік мәселелері бойынша нұсқаулық Павлодар
2011
-
Б.Баймұратова «Баланың тілін дамыту
жолдары».
-
Ә.
Құрымжанов «Сөз атасы».
-
5.Қ. Жарықбаев «Аталар сөзі-ақылдың
көзі».
-
З.
Қабдолов «Сөз өнері».
-
Ә.
Болғанбаев «Қазақ тілі лексикологиясы»
Сөз сапасы
6
-сынып
Аптасына-1 сағат. Жылына-34
сағат
№
|
Тақырыбы
|
Сағат
саны
|
Мерзімі
|
Ескерту
|
6
«А»
|
6
«Ә»
|
6
«Б»
|
1
|
Кіріспе. «Сөз өнері» пәнінің
мазмұны
|
1
|
3.09
|
07.09
|
4.09
|
|
2
|
Сөз. Сөз мағынасы
|
1
|
10.09
|
14.09
|
11.09
|
|
3
|
Мәндес сөздер
|
1
|
17.10
|
21.09
|
18.09
|
|
4
|
Қанатты сөздер
|
1
|
24.10
|
28.09
|
25.09
|
|
5
|
Тіл мәдениеті. Ауызша сөйлеу
мәдениеті
|
1
|
01.10
|
05.10
|
02.10
|
|
6
|
Тіл мәдениеті. Ауызша сөйлеу
мәдениеті
|
1
|
08.10
|
12.10
|
09.10
|
|
7
|
Жазу мәдениеті
|
1
|
15.10
|
19.10
|
16.10
|
|
8
|
Жұрт алдында сөйлеу
мәдениеті
|
2
|
22.10
|
26.10
|
23.10
|
|
9
|
Оқу
шеберлігі
|
1
|
29.10
|
09.11
|
30.10
|
|
10
|
Сөз
мәйегі – мақал-мәтел
|
1
|
12.11
|
16.11
|
13.11
|
|
11
|
Сөйлеу түрлері: баяндау,
хабарлау
|
2
|
19.11
26.11
|
23.11
|
20.11
27.11
|
|
12
|
Ауызекі сөйлеу стилі мен
көркем әдебиет стилі
|
2
|
03.12
10.12
|
30.11
07.12
|
04.12
11.12
|
|
13
|
Суреттеу: пейзаж, портрет,
мінездеме
|
2
|
17.12
24.12
|
14.12
21.12
|
18.12
25.12
|
|
14
|
Диалог, монолог
|
2
|
14.01
21.01
|
28.12
11.01
|
15.01
22.01
|
|
15
|
Пікірталас
|
1
|
28.01
|
18.01
|
29.01
|
|
д16
|
Мәтін. Мәтін
түрлері
|
2
|
04.02
11.02
|
25.01
01.02
|
05.01
12.02
|
|
17
|
Мәтіндегі негізгі
ой
|
1
|
18.02
|
08.02
|
19.02
|
|
18
|
Мәтіндегі тірек
сөздер
|
1
|
25.02
|
15.02
|
26.02
|
|
19
|
Оқыған кітапқа, немесе
әңгіменің мазмұнын айта отырып, өз пікірін
айту
|
1
|
04.03
|
22.02
|
05.03
|
|
20
|
Мақала
|
1
|
11.03
|
01.03
|
12.03
|
|
21
|
Шығарма жазу
ережелері
|
1
|
18.03
|
15.03
|
19.02
|
|
22
|
Шығарма жазуда басшылыққа
алынатын негізгі мәселелер
|
1
|
08.04
|
05.04
|
09.04
|
|
23
|
Шығарманы рәсімдеуге қоятын
талаптар
|
1
|
15.04
|
12.04
|
16.04
|
|
24
|
Эссе. Эссе
құрылымы
|
1
|
22.04
|
19.04
|
23.04
|
|
25
|
Кіріспе
|
1
|
29.04
|
26.04
|
30.04
|
|
26
|
Негізгі бөлім
|
1
|
06.05
|
03.05
|
07.05
|
|
27
|
Эссеге қойылатын
талаптар
|
1
|
13.05
|
17.05
|
14.05
|
|
28
|
Қорытынды сабақ
|
1
|
20.05
|
24.05
|
21.05
|
|