"Сөз шебері" элективті курс

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

АҚТӨБЕ ҚАЛАЛЫҚ БІЛІМ БӨЛІМІ

ҚАЛАЛЫҚ ҒЫЛЫМИ –ӘДІСТЕМЕЛІК ОРТАЛЫҒЫ

№5 ЖАЛПЫ БІЛІМ БЕРЕТІН ОРТА МЕКТЕП

Ақтөбе қаласы білім бөлімінің

2017 жылғы « » ------------

№---------- бұйрығымен

Б Е К І Т І Л Д І

СӨЗ ШЕБЕРІ

элективті курс б а ғ д а р л а м а с ы

5 (қазақ) кластарына арналған

Ақтөбе-2017 жыл

1. Курс бағдарламасының негізі Ә. Болғанбаевтың «Қазақ тілі лексикологиясы» , М. Балақаев, Р. Әміров, Ө Айтбаевтың «Сөз өнері» атты еңбектеріне сүйене отырып, 5 қазақ кластарына арналған «Сөз шебері» атты элективті курс бағдарламасы жасалынды.

Құрастырған: Еспембетова Айнаш Жолшыраковна

№5 орта мектебінің қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі

Қолданушы: Еспембетова Айнаш Жолшыраковна, Құттыбаева Нұргүл Мұханбетжанқызы, Абилова Кенжегул Садуовна

№5 орта мектебінің қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімдері

Пікір жазған:

№5 орта мектебінің әдістемелік кеңесі отырысында «Сөз шебері» элективті курсы талқыланды.

-------------------------------------------------------------------------------------------------

Хаттама № « » тамыз 2017 жыл

Мектеп директоры --------------------------- А.А.Тулегенов

(қолы)

Қалалық сараптау комиссиясының отырысында «Сөз шебері» курсы мақұлданды.

Хаттама № « » --------------- 2017 жыл

Сараптау комиссиясының төрағасы------------------ Мухамбетова Ж.Ж.

(қолы)

Ақтөбе каласы, №5 орта мектебінің

қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің

мұғалімі А.Ж.Еспембетованың

«Сөз шебері» атты элективті курсына

құрастырылған бағдарламасына

П І К І Р

Аталған еңбек оқушылардың мектеп бағдарламасы бойынша игерген

білімдерін жетілдіріп, теориялық және практикалық жағынан дайындығын одан әрі тереңдетуді мақсат етеді.

«Сөз шебері» элективті курс оқушылардың қызығушылығын ұштап, сөздік қорын молайта түседі, шығармашылықта өзін-өзі жетілдіруде үлкен жетістікке қол жеткізуіне мүмкіндік береді. Әрбір практикалық тапсырма оқушының ойлау қабілетін ұштап, шығармашылық дамуына, эссе жұмыстарын жазуға септігін тигізеді.

Курс бағдарламасының негізі Ә. Болғанбаевтың «Қазақ тілі лексикологиясы» , М. Балақаев, Р. Әміров, Ө Айтбаевтың «Сөз өнері» атты еңбектеріне сүйене отырып және басшылыққа ала отырып, құрастырылды.

Бағдарлама 5 кластарда лексика, фонетика салаларынан алған білімдерін тереңдету, жинақтау және жүйелі түрде қайталау, тілдік танымдық, коммуникативтік, экспрессивтік тағы да басқа қызметтерімен қатар меңгеру көзделді. Бағдарламада кез келген тақырып бойынша түсінік беріліп, жазбаша жаттығу, талдау жұмыстары,эссе жазу жұмыстары жүргізіледі және тақырыптардан соң нәтиже сабақ тапсырмалары берілген.

«Сөз шебері» элективті курс бағдарламасын жалпы білім беретін орта мектептерде жаңартылған білім мазмұны бойынша 5 кластарға өткізуге болады.

Түсінік хат

Мектептің негізгі деңгейіндегі 5-сынып қазақ тілі пәнін оқыту мақсатында лексикология мен фонетика бөлімі бойынша элективті курс оқушыға тілдің ғылыми негіздері жөнінде толық, аяқталған сипаттағы тұтас білім беру көзделеді. Оқушының сөйлесім дағдыларын дамыту тіл білімі салалары бойынша сатылап, олардың өзара сабақтастығына негізделіп жүргізіледі. Сөйтіп, негізгі деңгейдегі оқушы білімі бастауышта меңгерген сауаттылық дағдыларына табан тірейді де, бейіндік деңгейдегі сөз мәдениетіне қалыптасады.

«Сөз шебері» элективті курсының жылдық сағаты-34 сағат, аптасына 1 сағатқа құрылған. Қазіргі қазақ тілі-мемлекетіміздің өркендеуіне себепші болатын,халқымыздың мәдени дәрежесін көтеруші пәрменді құрал, жұршылықты жаппай ұлттық рухта тәрбиелеудің өткір құралы. Осы тұрғыдан алғанда « Сөз шебері» курсы оқушының пәнге деген қызығушылығын ұштап сөздік қорын молайта түседі, шығармашылықта биікте шарықтауына мүмкіндік береді.

Курстың мақсаты:

- Оқушылардың қазақ тілі пәнінен білімдерін кеңейту

- Оқушылардың оқу материалын тиянақты игеруіне, алған білімді ұқсас және жаңа - жағдайда қолдана білуге үйрету.

- Сөз мағыналарын, фонетикасын зерттеу.

Курстың міндеттері:

- Білімді дара тұлғаға бағдарлау (бейімдеу, дамыту, психологиялық үйлесімділік, өмірлік қажеттілік);

- Оқушыны зейінді ұстау;

- Пәнаралық байланысты сақтау;

- Алынған білімді бекіту және өзін-өзі бақылау

Күтілетін нәтиже:

• логикалық ойлауы қалыптасады;

• мәнерлі ,астарлы сөйлеуге дағдыланады;

• өз пікірлерін тиянақты, нақты жеткізе алады;

Курстың мазмұны:

-Курс бағдарламасы бойынша барлық пәнге тән терминдер, кәсіби сөздер, жалпы халықтық қолданыстағы сөздер қамтылады.

-Лексикология тарауы бойынша мақсаты, зерттелуі және лексикалық элементтің дыбыстардың белгілі бір жүйелі тіркесі арқылы жасалатындығын, сол арқылы белгілі мағынаны жалпыға білдіру дәстүрі пайда болатындығын оқушыға меңгертіледі.

- Бағдарлама бойынша лексика бөліміне 16 сағат, фонетика бөліміне 12 сағат, бөлімді қорытындылау мақсатында нәтиже сабаққа 2сағат, практикалық тапсырмаларға 2 сағат, талдауға 2 сағат берілген.

1. Сөз туралы түсінік, сөздің шығу тарихы -5 сағат

2. Сөздің мағынасын зерттеу,сөздің көп мағыналылығы-8 сағат

3. Табу.Сөздердің шығу төркіні-3 сағат

4. Фонетика саласы-12 сағат

5. Шығармашылық жұмыс- 2 сағат

6. Нәтиже,қорытынды сабақ-2 сағат

7. Талдау жұмыстары-2 сағат

«Сөз шебері» элективті курсының бағдарламасы.

(Аптасына- 1 сағат, жылдық сағаты- 34 сағат)

Негізгі пайдаланатын әдебиеттер тізімі

1. Ә. Болғанбаевтың «Қазақ тілі лексикологиясы» Алматы- 1971ж

2. М. Балақаев, Р. Әміров, Ө Айтбаевтың «Сөз өнері» Алматы 1968ж

3. М.Серғалиев, Ш.Бектуров. «Қазақ тілінің дыбыстық жүйесі». Алматы – 1999ж

4. Н.А.Оразақынова . Сатылай комплексті талдау. Алматы – 2002ж

5. С.Мырзабеков. «Қазақ тілінің дыбыстық жүйесі». Алматы-1999ж

6. Т.Аяпов. «Қазақ тілі», Алматы- 2000жыл

7. С.Кеңесбаев, Ғ.Мұсабаев. «Қазіргі қазақ тілі» Алматы 1993 жыл

8. Ғаламтор материалдары

Қосымша пайдаланатын әдебиеттер тізімі

1. Ә. Болғанбаев. «Қазақ тілі лексикологиясы» Алматы- 1971ж

2. М. Балақаев, Р. Әміров, Ө Айтбаев. «Сөз өнері» Алматы 1968 ж

3. Ғ. Қалиев, Ш. Сарыбаев. «Қазақ диалектологиясы»

4. «Қазақ тілі мен әдебиеті» әдістемелік журналы 2010 № 1, 2

5. Г. Қосымова, Ж. Даулетбекова «Қазақ тілі» оқулығы Алматы 2017ж

6. Қазақтың шешендік өнері. Ғылым- Алматы-1984ж