Статистикалық деректер және олардың сипаттамалары: арифметикалық орта, мода, медиана, құлаш

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

6.4А Статистика. Комбинаторика

Мектеп:

Педагогтің аты-жөні:

Күні: №131

Сыныбы: 6

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Статистикалық деректер және олардың сипаттамалары: арифметикалық орта, мода, медиана, құлаш

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

6.4.3.1

бірнеше сандардың арифметикалық ортасы, санды деректердің құлашы, медианасы, модасының анықтамаларын білу;

6.4.3.2

статистикалық санды сипаттамаларды есептеу;

Сабақтың мақсаты:

бірнеше сандардың арифметикалық ортасы, санды деректердің құлашы, медианасы, модасының анықтамаларын біледі

статистикалық санды сипаттамаларды есептейді

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

I.Ұйымдастыру кезеңі.

Сәлемдесу, түгелдеу, сабаққа дайындықтарын тексеру.

Сабақты жағымды ахуалдан бастау. Оқyшылaрдa бір-бірінe болғaн доcтық ceзімдeрін оятy мaқcaтындa«Aтом жәнe молeкyлa» әдіcі aрқылы пcихологиялық жaғдaй орнaтaмын жәнe үш топқa бөлeмін.

1-топ 2-топ 3-топ

II.

Үй тапсырмасын тексеру: Тақтада тапсырма дұрыс жауабымен көрсетіліп тұрады.

«Мен саған, сен маған» арқылы оқушылар бір-бірінің үй тапсырмасын тексереді.

Шаттық шеңберін құрып «Өзіңе тілегенді,өзгеге тіле»! әдісі арқылы бір-біріне тілек айтып,жақсы көңіл күй сыйлайды.

Мақсаты: Оқушылар бойында идея немесе тілек білдіру, тыңдау дағдыларын дамытуға бағыттау, сондай-ақ барлық оқушыларды қатыстыру арқылы оқыту жағдайларын теңестіру.

Тиімділігі: Оқушыны бір-біріне тілек айту арқылы жақындастырады, көңіл -күйін көтереді, бауырмалдығын оятады.

Мұғалім ұйымдастыру кезеңінде белсенділік танытқан оқушыларды «Мадақтау сөз» әдісіарқылы бағалайды: «Жарайсың! Жақсы! Өте жақсы! Талпын!»

Түрлі түсті қима қағаздар

Сабақтың ортасы

Жаңа тақырыпқа қысқаша түсініктеме

а) Статистика - қоғам мен шаруашылық салаларының дамуындағы өзгерістер туралы мәліметтерді жинақтау, зерттеу және жариялаумен айналысатын ғылым; сандық есептеулер әдісі.

СТАТИСТИКАЛЫҚ СИПАТТАМАЛАР

Арифметикалық

орта

белгіленуі

Мода

белгіленуіМ_о

Медиана

белгіленуі

М_е

Өзгеру құлашы

белгіленуі

R

b) Бірнеше санның арифметикалық ортасы ( ) деп сол сандардың қосындысын қосылғыштар санына бөлгенде шығатын бөліндіні айтады.

=

1-мысал.

Таңертең температура 10 градус болды, күндіз 18 градусқа дейін көтерілді, кешке қарай 9 градусқа түсті, түнде 3 градусты көрсетті. Тәулік бойғы орташа температураны тап.

Шешуі.

Алдымен тәуліктегі температуралардың жалпы қосындысын табамыз:

10+18+9+3 = 40

Сосын алынған қосындыны қосылғыштар санына бөлеміз:

40 : 4 = 10

Яғни, (10+18+9+3) : 4 = 10

немесе = = 10

Жауабы: 10 градус

2-мысал.

Дүкенде килограмы 250 теңгеден 7 килограмм алма және килограмы 325 теңгеден 5 килограмм алмұрт сатылды. Жемістердің 1 килограмының орташа бағасы қандай?

Шешуі.

(250 7 + 325 5) : 12 = (1750 + 1625) : 12 = 281,25(тг)

Жауабы: 281,25 теңге

Тапсырмалар.

Сыныптағы бірнеше оқушының бойларын өлшегенде 150 см, 160 см, 145 см, 140 см, 138 см болды. Осы оқушылардың бойларының орташа ұзындығы қандай?

2)Асыл дүкеннен 75 теңгеден 4 көк қаламсап және 65 теңгеден 6 жасыл қаламсап сатып алды. Бір қаламсаптың орташа бағасын анықта.

Дескриптор:

-1-ші сұраққа жауап береді.

-2-ші сұраққа жауап береді.

Әрбір дұрыс жауапка 1 балл қойылады

«Математика», 6-сынып, 2-бөлім,

Сабақтың аяғы

Түсінбеген тапсырмаларды бір- біріне түсіндіреді. .

Берілген тапсырма бойынша өз ойларын ортаға салып, пікірлерін білдіріп, талдау жасайды

Саралау: Бұл тапсырмада саралаудың «Қарқын»тәсілі көрініс табады.

Дескриптор: -формуланы тұжырымдайды;

-қосынды түрінде жазады.

Бағалау:

Әрбір дұрыс жауапка 1 балл қойылады

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

6.4А Статистика. Комбинаторика

Мектеп:

Педагогтің аты-жөні:

Күні: №132

Сыныбы: 6

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Статистикалық деректер және олардың сипаттамалары: арифметикалық орта, мода, медиана, құлаш

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

6.4.3.1

бірнеше сандардың арифметикалық ортасы, санды деректердің құлашы, медианасы, модасының анықтамаларын білу;

6.4.3.2

статистикалық санды сипаттамаларды есептеу;

Сабақтың мақсаты:

бірнеше сандардың арифметикалық ортасы, санды деректердің құлашы, медианасы, модасының анықтамаларын біледі

статистикалық санды сипаттамаларды есептейді

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

I.Ұйымдастыру кезеңі.

Сәлемдесу, түгелдеу, сабаққа дайындықтарын тексеру.

Сабақты жағымды ахуалдан бастау. Оқyшылaрдa бір-бірінe болғaн доcтық ceзімдeрін оятy мaқcaтындa«Aтом жәнe молeкyлa» әдіcі aрқылы пcихологиялық жaғдaй орнaтaмын жәнe үш топқa бөлeмін.

1-топ 2-топ 3-топ

II.

Үй тапсырмасын тексеру: Тақтада тапсырма дұрыс жауабымен көрсетіліп тұрады.

«Мен саған, сен маған» арқылы оқушылар бір-бірінің үй тапсырмасын тексереді.

Шаттық шеңберін құрып «Өзіңе тілегенді,өзгеге тіле»! әдісі арқылы бір-біріне тілек айтып,жақсы көңіл күй сыйлайды.

Мақсаты: Оқушылар бойында идея немесе тілек білдіру, тыңдау дағдыларын дамытуға бағыттау, сондай-ақ барлық оқушыларды қатыстыру арқылы оқыту жағдайларын теңестіру.

Тиімділігі: Оқушыны бір-біріне тілек айту арқылы жақындастырады, көңіл -күйін көтереді, бауырмалдығын оятады.

Мұғалім ұйымдастыру кезеңінде белсенділік танытқан оқушыларды «Мадақтау сөз» әдісіарқылы бағалайды: «Жарайсың! Жақсы! Өте жақсы! Талпын!»

Түрлі түсті қима қағаздар

Сабақтың ортасы

I.Берілген сандар қатарының модасы

Берілген сандар қатарындағы ең көп кездесетін сан сол қатардың модасы деп аталады.

Кейбір сандар қатарында біреуден артық мода болуы немесе модасы тіпті болмауы да мүмкін.

Сандар қатарының модасы

7; 13; 5; 9; 4; 5; 1; 5; 2

Модасы: 5

М_o= 5

1; 7; 13; 5; 1; 9; 4; 5; 1; 5; 2

Модасы: 1 және 5

М_o= 5; 1

11; 6; 1; 9; 4; 8; 7; 5; 2

Модасы жоқ

II. Берілген сандар қатарының медианасы

Реттелген сандар қатарындағы сандардың саны тақ болса – қақ ортасындағы саносы қатардың медианасыдеп аталады; ал реттелген сандар қатарындағы сандардың саны жұп болса – ортасында жазылған екі санның арифметикалық ортасы осы қатардың медианасыдеп аталады.

Берілген сандар қатарының медианасын табу үшін:

1. берілген сандарды өсу (кему) ретімен орналастыру керек;

2. Өсу (кему) ретімен орналастырылған сандарды нөмірлеу керек. Бірінші нөмірге ең кіші (ең үлкен) сан жазылады. Берілген нөмірлер санның қатардағы орнын көрсетеді.

3. а) Сандардың саны тақ болса – қақ ортасындағы сан осы қатардың медианасыболады;

ә) сандардың саны жұп болса – ортасында жазылған екі санның арифметикалық ортасын табамыз, шыққан сан медианасыболады.

Сандар қатарының медианасы