Сұйықтар мен газдардағы қысым, Паскаль заңы

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

Молекулалы-кинетикалық теория негіздері

Мектеп: №74 Ж.Баласағұн атындағы жалпы орта мектеп кмм

Күні:

Мұғалімнің есімі: А. Тілеуқабылова

СЫНЫП: 7

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақ тақырыбы:

Сұйықтар мен газдардағы қысым, Паскаль заңы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.3.1.4 газ қысымын заттардың молекулалық құрылым негізінде түсіндіру;

Сабақ мақсаттар

Барлық оқушылар істей алады: Сұйықтар мен газдардағы қысым ұғымдарының теориялық мағынасын біледі

Басым бөлігі: Сұйықтардағы гидростатикалық қысымның формуласын есептер шығаруда қолдана алады

Кейбірі: Заттың молекулалық құрылымы негізінде газ қысымын түсіндіре отырып,  өмірмен байланыстыра алады.

Бағалау критерийлері

1. Сұйықтар мен газдардағы қысым ұғымдарын салыстырып айта алады

2. Паскаль заңы нені тұжырымдайтынын біле отырып, ұғынады

3. Заттың молекулалық құрылымы негізінде газ қысымын түсіндіре алады.

Тілдік мақсаттар:

Пәнге қатысты терминдер:

Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер

Барлық заттар көзге көрінбейтін ................................ тұрады.

Газдар өздеріне түсірілген қысымды ........................................

Сұйықтар ...................................................................... жеткізеді

Құндылықтарға

баулу

2) Қоғамымыздағы ұлттық бірлік, бейбітшілік пен келісім Қазақстандық қоғамдағы этносаралық келісім Ата заңда жəне басқа да Заңдарда берік бекітілген. Халқымыздың қоғамдық келісімі мен жалпы ұлттық бірлік, барлық азаматтардың этникалық, діни, нəсілдік тиістіліктеріне жəне өзге де өзгешелектеріне қарамастан тең құқықтығы – əркімнің жəне барлығының табысы мен лайықты өмірін білдіреді. Қазақстанның халықтарының достық пен келісім дəстүрін сақтап, ұлғайтып, ұрпақтан ұрпаққа бер

Пәнаралық

байланыс

География, жаратылыс тану

Алдыңғы білім

Қатты денелердегі қысым

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекеттер

Ресурстар

Сабақтың басы

10мин

І. Ұйымдастыру:

- Сәлемдесу,түгендеу, смайлик арқылы көңіл күйін білу.Үй жұмысын тексеру үшін

"Сұрақты қағып ал"- сұрақ қойған кезде бадана қапшығын лақтырылады, бұл сұрау үдерісіне кинетикалық сипат береді және өз еркімен жауап беру үшін ниет білдіруге итермелейді.

1-сұрақ. Неліктен үрленген қайық су түбіне батпайды?

Жауабы: үрленген қайықтағы ауа тығыздығы судікіне қарағанда кем.  Сонымен бірге қайық қабырғаларының салмағы аз.

2-сұрақ. Неліктен шалқалақтап жүзген оңай?

Жауабы: шалқалап жүзген кезде дененің көп бөлігі су ішінде болуына байланысты кері итеруші Архимед күшін көбейтеді.

3-сұрақ. Суға көлемдері бірдей конус немесе цилиндр батырылған. Конус төбесі мен цилиндірдің жоғарғы бетінің бірдей деңгейінде екендігі экранда кодоскоп көмегімен көрсетіледі. Осыларға әсер етуші кері итеруші күштер қандай?

Жауабы: конусқа немесе цилиндірге бірдей кері итеруші күш  сұйыққа батырылған дененің көлеміне тәуелді.

4- сұрақ. Көлемдері бірдей екі шелекке су толтырылған. Бір шелектегі суға ағаштың бөлігі салынған. Қай шелектің салмағы көп?

Жауабы: екі шелектегі судың салмағы бірдей. Себебі Архимед күшіне байланысты ағаш өзінің көлеміндей суды ығыстырып шығарады..

Ноутбок, проектор, слайдтар.

Сабақтың ортасы

20мин

Мағынаны ашу «Бір айналым сұхбат» әдісі бойынша жаңа ақпаратпен таныса отырып, өздігінен тапсырма орындау барысында жүзеге асады.

1. Газдың өзі толтырып тұрған ыдыстың түбіне және қабырғаларына түсіретін қысымы қандай шамаға байланысты болады?

2. Сұйықтар мен газдар қысым түсіре ме?

3. Сұйықтар мен газдар өздеріне түсірген қысымды қалай береді деп ойлайсың ?

«Бірге ойлаймыз» әдісі арқылы топ бірлесе отырып есептер шығады.

1. Н егізі 2*3дм тереңдігі 2дм-ге тең болатын аквариумнің табанына түсіретін қысым шамасы қандай? Су тығыздығы 1кг/дм³, еркін түсу үдеуі 10м/с². Сөйлемді толықтыр.Аквариум көлемі дм³, сондықтан су массасы кг.болады. Аквариум түбіне судан түсетін қысым Р мына шамаға тең?

Р = Н/ дм³= Па

2. Газбен толтырылған баллон ішінен газдың жартысын шығарып жіберді. Осы кезде газ қысымы қалай өзгерді?

3. Жабық ыдыстағы газ молекулаларының саны, ыдысты қыздырғанда өзгермейді. Молекулалардың ыдыс қабырғасына түсіретін қысымы неліктен артады?

«Тәжірибе жасайық» әдісі

Паскаль ыдысы. Пластик құмыра алып оның әртүрлі биіктігінен бірдей үш тесік жасаңдар және оларды ермексазбен бітеп қойыңдар. Құмыраны сумен толтырыңдар, содан кейін оны ваннаға немесе раковинаға қойыңдар. Тесіктерді ашып, құмырадан судың ағып шығуын бақылаңдар. Бақылаған құбылысты сипаттаңдар және оны түсіндіріңдер.

Оқулық,

жазу дәптері, парақшалар, смайликтер.

Оқулық

Сабақтың соңы

10 минут

Сабақ соңында "Ақпаратты сүзу" әдісі бойынша өтілген тақырып бойынша мəтінді оқып, тірек сөздерін анықтап алып, ең маңызды сөздерді «тұғырыққа» орналастыру қажет, ал маңызы азырақ сөздер құбырда сүзіліп қалады

Кері байланыс ретінде «Білім ағашы» әдісі бойынша оқушылардың сабақты қалай меңгергендігін бағамдаймын. Оқушылар жапырақ түстер бойынша ағашқа стикерлерді жабыстырады

Жасыл -өте жақсы ұғындым.

Сары - маған қиындау болды.

Қызыл - жақсы түсіндім.

Үйге тапсырма: 1.Сұраққа жауап

2.Есеп шығару

3.Тақырыпқа сәйкес жаңалық ісдестіру

Қосымша ақпарат

Саралау –Сіз қосымша көмек көрсетуді қалай жоспарлайсыз? Сіз қабілеті жоғары оқушыларға тапсырманы күрделендіруді қалай жоспарлайсыз?

Бағалау - Оқушылардың үйренгенін тексеруді қалай жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Уақытты тиімді пайдалана отырып тәжірибелер орындау. «Бірге ойлаймыз» әдісі арқылы топ бірлесе отырып есептер шығады «Ой қозғау, Сұрақты қағып ал"» әдісі бойынша сабақты меңгертемін.

Қабілетті оқушыларға жекелеген тапсырмалар дайындаймын.

• Қабілетті оқушыларға үлестірімділек материалдардан деңгейлік тапсырма беруді жоспарлаймын.

Оқушылардың сабақ кезеңдерінде бағаланып үшін қолданатын әдіс- тәсілдерді жазыңыз.

қосымша№1

Сабақ бойынша рефлексия

?

Жалпы бағалау

Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1:______________________________________________________________________________

2:.______________________________________________________________________________

Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1: ______________________________________________________________________________

2: ______________________________________________________________________________

Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім?

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

Критерий

Тапсырма

Дескриптор

балл

"Сұрақты қағып ал"

Үйге берілген тапсырма

1.Үйге берілген тапсырмаларға жауап

береді

2.Өз еркімен жауап беруге дағдыланады

1

1

"Бір айналым сұхбат"

Жаңа сабақ

1. Жаңа ақпаратпен танысады

2. Өздігінен тапсырма орындай алады

1

1

«Бірге ойлаймыз»

Есеп шығару

1.Оқушы есептің шартын түсінеді

2.Қажетті формуланы түрлендіріп,

есептер шығара алады

1

1

«Тәжірибе жасайық»

Тәжірибе жасау

1.Тәжірибені жұмысқа дайындай алады

2. Бақылаған құбылысты сипаттай алады

1

1

"Ақпаратты сүзу"

Сабақтың ең маңызды тұстарын сүзгіден өткізу

Сабақтың ең маңызды тұстарын анықтай алады

1

Пәні:Физика

Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімі:7.1.1.1.

Физика табиғат туралы ғылым

Күні:4.09

Мұғалімнің аты жөні:А.Тілеуқабылова

Сынып: 7А, б

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар:

Сабақ тақырыбы

7.1.1.1. Физика табиғат туралы ғылым

Осы сабақта жүзеге асатын оқу мақсаты (оқу жоспарына сілтеме)

Физикалық құбылыстарға мысалдар келтіру

Сабақ мақсаты

Барлық оқушылар:Физикалық құбылыстарды біледі.

Көптеген оқушылар:Физикалық құбылыстардың болусебептерін біледі.

Кейбір оқушылар:Физикалыққұбылыстарды өмірмен байланыстыра ұғынады.

Бағалау критериі

Физикалық құбылыстарды және оның болу себептерін, күнделікті өмірмен байланысын ұғынады

Тілдік мақсаттар

«Физика» грек тілінде фюзис – табиғат дегенді білдіреді.

Құндылықтарды дарыту

Физикалық құбылыстарды индустрияландыру мен жаңару мақсаттарда пайдалану ел экономикасына тигізетін маңызы зор.

Пән аралық байланыс

Дүниетану, жаратылыстану пәндерімен байланыс жасау

АКТ-ны қолдану дағдылары

Графапроектор, суреттер, электронды оқулық, видеопроектор, бейнебаян

Қосымша білім

Төменгі сыныптарда өткен дүниетану, жаратылыстану пәндерінен алған білімдерін, қайталау.

Сабақ барысы

Жоспарланған сабақ кезеңдері

Сабақта жоспарланған қызмет (іс-әрекет)

Ресурстар

Сабақтың басы

11 минут

• Сәлемдесу. Сыныптың психологиялық ахуалын қалыптастыру. Оқушылардың пәнге деген қызығушылықтарын арттыру.

• Қосымша білімдерін «Шарды ұшыр, Жерге түсірме» әдісімен қайталау.

• Топқа бөлу.

• Жаңа сабақты ашу мақсатында ой түрткі жасау, оқушыларға графапроектормен суреттер көрсетіледі, және сол суреттер бойынша ой – пікірлері тыңдалады.

Сабақтың үш кезеңінде де жетелеуші сұрақтар қойылып отырады. Неге?, Не үшін?, Неге бұлай болды?, т.б.

Оқулық, суреттер, үрленген шар.

Сабақтың ортасы

28 минут

• «Айналмалы бекеттер» әдісін қолданып,әр топқа тапсырма беріледі,

1 – топ:Денелердің Жерге құлау себептері.

2 – топ: Күннің немесе Айдың тұтылуы.

3 – топ: Жаңбырдың жаууы, қардың еруі, мұз қату. Осы тапсырмалар бойыншапостер жасайды. Әр топ бір бекет болып есептеледі. Барлық оқушылар автобусқа мініп бекеттерді айналады. Автобус келгенде әр бекет өз постерлерін қорғайды, теориялық және практикалық тұрғыда түсіндіреді.

• Электронды оқулықтан физикалық құбылыстарға байланысты бейнебаян көрсетіледі. Сабақтан алған білімдерін бекіту мақсатында «Ой қозғау» эссе жазады.

Оқулық, постер жасауға қажетті заттар: плакат, маркер т.б.

Электронды оқулық

Сабақтың аяғы

8 минут

• Сабақты қорытындылау:Ой жинақтау. Кері байланыс алу. Әр топ білген түсінгендерін, сабақтан түйген ойларын ауызша айтып өтеді, немесе жазбаша БББ кестесіне қалдырады.

• Сергіту сәті: «Күн шуағы шашылады»

• Үйге тапсырма: Келесі тақырыпқа шолу жасау, және ережелері мен заңдылықтарын ұғыну, күнделікті тұрмыспен байланыстыра мысалдар келтіру.

Стикер

Дифференциация – Сіз жоспарда қолдауды қалай басымырақ көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілетті балаларға қандай міндеттер қоюды жоспарлайсыз?

Бағалау – Оқушылардың меңгерген білімдерін қалай тексеруді жоспарға енгізіп отырсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасын қорғау

Топта меңгермей отырған оқушыны үлгерімді оқушымен етене араластыру. Сабақтың ортасындағы негізгі бөліміндегі іс – әрекет пен сабақты бекіту кезеңіне баса назар аудару. Қабілетті оқушыларға күрделірек сұрақтарды қосымша дайындап отыру.

Бағалау критериі

Дискриптор

Балл

«Шарды ұшыр, Жерге түсірме»

1. Маңыздылығы

1

Ой түрткі

1. Тапқырлығы

2. Ой жүйелілігі

1

1

«Айналмалы бекеттер»

1. Шеберлігі

2. Өзектілігі

1

1

«Ой қозғау» эссе жазу

1. Тақырыптың мазмұнын ашуы

1

Бағалау тақтасын пайдалана отырып:

Білу, түсіну деңгейінде 1 балл

Қолдану, талдау деңгейінде 1 балл қойылады.

Сабақ бойынша рефлексия

Осы бөлімде сабақ туралы ойланыңыз. Сол жақтағы бағанның негізгі сұрақтарына жауап беріңіз.

Оқу мақсаттары шынайы болды ма? Барлық оқушылар ОМ жетті ме? Егер жетпесе неге?

Сабақта дифференциация дұрыс жүргізілді ме? Сабақтың уақыттары сақталды ма? Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неге?

Жалпы бағалау

Сабақтың екі көрінісі жақсы өтті (оқыту мен қатар оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға ненің әсері тиуі мүмкін (оқыту мен қатар оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында мен сыныппен бөлек оқушылар туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу керек?