Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті

Философия және саясаттану факультеті

Мәдениеттану 3 курс

Орындаған: Жақсылық Қарақат

Жетекшісі: Аликбаева Маржан Башановна

Сығандардың маргинализациясы

Романи (цыған) халықтарының мәдени маргинализациясы** — бұл тарихи және әлеуметтік тұрғыда өте күрделі мәселелерді қамтитын процесс. Романи халқының тарихы мен мәдениеті Еуропа мен басқа да аймақтарда көптеген ғасырлар бойы шеттетілген, елеусіз қалдырылған және кемсітушілікке ұшыраған. Бұл халықтың мәдениетінің маргинализациялануы оның өмір салтының, тілі мен дәстүрлерінің ерекше болуына байланысты, сондай-ақ олардың көшпелі өмір салты мен Романи халқының тарихы және олардың көші-қоны

Романи халқы Үндістаннан шыққан және бірнеше жүз жылдар бойы Еуропа мен Азияның әртүрлі бөліктеріне қоныс аударған. Олардың қоныс аударуы, сондай-ақ әлеуметтік және мәдени ерекшеліктері оларды әрдайым көбінесе отырықшы қоғамнан тысқары қойды. Романи халықтарының көші-қоны дәстүрлі тұрмыс және көшпелі өмір салтын сақтауға бағытталған болатын, бірақ бұл қоғамдардың басқа мүшелерімен бірігуіне және олармен байланысуына кедергі келтірді.

қоғамға ықпалдасуындағы қиындықтарға байланысты болды.

Ресейдегі сығандар бірінші кезекте 18-19 ғасырларда миграция жасаған халықтардың өкілдері ретінде белгілі. Олар негізінен кочевник болып, өздерінің көшпелі өмір салтын ұстанды. Ресейдің әлеуметтік құрылымында олар көбінесе жұмысшы таптың, ауылдық қауымдардың шетінде қалып отырды. Сығандар туралы стереотиптер мен кемсітушілік ертеден пайда болды, оларды көбінесе "жылқышылар", "қоқыс жинаушылар" деп сипаттады. Ресейдегі сығандар бірінші кезекте 18-19 ғасырларда миграция жасаған халықтардың өкілдері ретінде белгілі. Олар негізінен кочевник болып, өздерінің көшпелі өмір салтын ұстанды. Ресейдің әлеуметтік құрылымында олар көбінесе жұмысшы таптың, ауылдық қауымдардың шетінде қалып отырды. Сығандар туралы стереотиптер мен кемсітушілік ертеден пайда болды, оларды көбінесе "жылқышылар", "қоқыс жинаушылар" деп сипаттады.

Ресейде сығандар тек 20 ғасырда ғана белгілі бір құқықтарды ала бастады. Кеңес дәуірінде сығандарға қатысты саясат көбінесе оларды ассимиляциялау немесе еңбекке тарту мақсатында болды. Олардың көшпелі өмір салтына қарсы саясат жүргізіліп, көптеген сығандар ауылдық жерлерге қоныс аударуға мәжбүр болды. 1930-40 жылдары олардың көптеген өкілдері депортацияға ұшырап, жергілікті халықтармен араласуға немесе жұмыспен қамтылуға мәжбүр болды.

Мәдени және тілдік ерекшеліктер** Романи халқының мәдениеті, тілдері және дәстүрлері басқалардан айқын ерекшеленеді. Осы себепті олар көбінесе қоғамнан оқшауланып, маргинализацияға ұшырады. Бұл этникалық топтың ішкі мәдениеті мен өмір салты көп жағдайда сырттан келетін қауіп ретінде қабылданды. Сығандардың арасында сауатсыздық деңгейі жоғары болды, бұл да олардың қоғамдағы төмен мәртебесіне себеп болды.

Қазіргі кездегі жағдай** Қазіргі уақытта Ресейде сығандар әлі де маргиналды топ ретінде қалып отыр. Көптеген сығандар кедейшілікте өмір сүреді, жұмыссыздық деңгейі жоғары, ал олардың әлеуметтік бейімделу мүмкіндіктері шектеулі. Әлеуметтік қызметтерге, білім мен денсаулық сақтау жүйесіне қолжетімділік те көп жағдайда нашар. Осыған байланысты сығандар арасында қылмыс, есірткіге тәуелділік, тұрмыстық зорлық-зомбылық сияқты мәселелер жиі кездеседі.