Сабақтың тақырыбы: Шылау

Сабақтың мақсаты: а) Шылаулардың толық мағынасы жоқ, бірақ сөз бен сөзді, сөйлем мен

сөйлемді байланыстырып немесе қосымша мағына үстеп тұратын көмекші

сөздер екенін түсіндіру.

ә) Жаттығуларды ауызша, жазбаша орындату арқылы шылауларды шылау

тұлғалас қосымшалардан ажырата білу дағдыларын қалыптастыру.

б) Сабақ барысында еңбекқорлыққа, салт-дәстүрді сыйлауға тәрбиелеу.

Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, түсіндіру, жаттығу

Сабақтың түрі: аралас сабақ

Сабақтың көрнекілігі: кестелер жинағы, топшама

Сабақтың барысы:

I. Ұйымдастыру бөлімі.

Оқушылардың сабаққа дайындығын қадағалау.

II.Үй тапсырмасын тексеру.

1. Жаттығуларын тексеру.

5-жаттығу.

2. Ереже сұрау.

III. Жаңа сабақ.

Кестемен жұмыс.

Кестеде берілген сөздер оқылып, төмендегідей тапсырмалар орындалады.

1.Сөйлемдегі сөздерді сөз таптарына талдату.

2.Сөйлем мүшелеріне талдату.

3.Сұраққа жауап бермейтін, жеке мағынасы жоқ сөздерді тауып, кестенің екінші бағанына жазу.

4.Бұл сөздер өздері тіркескен сөздерге қосымша мағына үстеп немесе сөз бен сөзді байланыстырып тұрғаны айтылады.

Мысалы: да, де сөздері күшейткіш мән үстеп тұрса, үшін сөзі мақсат мәнін үстеп тұр, ал мен сөзі сөз бен сөзді байланыстырып тұр.

Оқулықпен жұмыс.

1-жаттығу.

1.Сөйлемдерді көшіріп жазу.

2.Қарамен жазылған сөздерді жеке оқыту. Олардың өз алджына толық мағынасы болмайтынына көңіл аударту.

2-жаттығу.

1.Өлеңді түсініп оқытып, өзіндік мағынасы жоқ сөздерді тапқызу.

2.Өлеңдегі өзіндік мағынасы жоқ сөздерді қатыстырып, бірнеше сөйлем құрастырып жазу.

! Тілімізде өз алдына толық мағынасы жоқ сөздер шылау деп аталады. Шылаулар сөз бен сөзді, сөйлем мен мөйлемді байланыстырады. Шылаулар: мен (бен, пен), және, да (де), та (те), ма (ме), ба (бе), па (пе), дейін (шейін), қана (ғана), қой (ғой), үшін, туралы, -ақ, -ау.

3-жаттығу.

Өлеңді түсініп оқыту. Шылауларды тапқызу.

• Өлең не туралы?

• Өлең арқылы «Босағаң берік болсын!» деген тілекті не үшін айтатынын анықтаңдар.

4-жаттығу.

Төмендегі шылауларды қатыстырып, сөйлем құрастырып жазғызу.

Үшін, бен, -ақ, па, туралы, да.

IV. Сабақты бекіту. Қорытынды.

«Ойланайық, балақай» дидактикалық ойыны.

Шарты: Тақтаға сөйлемдер жазылады. Көп нүктенің орынан тиісті шылауды қойып, сөйлемдерді

көшіріп жазу, сызба бойынша шылауларды қатыстырып, сөйлем құрастырып жазу.

1.Назым ... , Назгүл ... мектепте оқиды. Мектеп алдына бір топ мұғалімдер ... оқушылар ағаш отырғызып жатыр. Сыныпта Ілияс ... жүзе алады. Сен «Алпамыс» жырын оқыдың ... ?

2 . 1. және .

2. та, да, де .

3. қана .

4. ғой.

V. Бағалау, мадақтау.

Сабаққа белсене қатысқан оқушыларды мадақтап, бағалау.

VI. Үйге тапсырма.

5-жаттығу. (158-бет)