Заң дегеніміз
не?
Қоғамдағы тәртіп не үшін
қажет?
Егер заң мен тәртіп болмаса, не
болады?
Жолда жүру ережелері не үшін қажет деп
ойлайсыздар?
Реттеушінің қызметі туралы не
білесіздер?
Заң – қоғамда өмір сүру үшін ортақ
ережелер.
Тәртіп – осы ережелерді орындау
мәдениеті.
Мысалдар:
Жол қозғалысы
ережелері.
Мектеп ішіндегі тәртіп
ережелері.
Адамның құқығы мен
міндеттері.
Республикамызда азамат өзінің азаматтығына
орай құқықтарға ие болып, міндеттер
атқарады.
Заңды аттамай тура жолмен жүріп еліне адал
қызмет еткен азамат қана мұратына
жетеді.
1-апсырма "Дұрыс немесе
бұрыс?"
Карточкаларға әртүрлі жағдаяттар жазылады.
Оқушылар бұл жағдайдың дұрыс немесе бұрыс екенін анықтап,
жауаптарын
дәлелдейді.
Мысалдар:
Жолдың белгіленбеген жерінен
өту.
Қоқысты кез келген жерге
тастау.
Қоғамдық көлікте үлкен кісілерге орын
беру.
Жолда бағдаршамның қызыл түсіне
тоқтамау.
Қоғамдық орында шу
шығару.
Жолдың белгіленбеген жерінен
өту.
Қоқысты кез келген жерге
тастау.
Қоғамдық көлікте үлкен кісілерге орын
беру.
2-тапсырма.
«Ой жалғау» (мақалдардың жалғасын
табу)
1. Заңның құрығы ... (бәрінен
ұзын)
2. Өш алғаннан гөрі ... (кешірген
жөн)
3. Ақырын жүріп... (анық
бас)
4. Асыл тастан ... (өнер
жастан)
5. Тура биде ... (туған
жоқ)
6. Ұрлық түбі ...
(қорлық)
7. Жазасын тартпайтын ... (жамандық
жоқ)
8. Әдепті бала ... (арлы
бала)
9. Тәрбие ... (отбасынан
басталады)
10. Әділ істің ... (арты
игі)
Сынған кездердегі алғашқы медициналық
көмек
Зақымдалған аймақты қозғалмайтын күйде
бекіту:
Жарақаттанған аяқ-қолды қозғалтпау
маңызды.
Сынықтың жан-жағын бекіту үшін шина (тақтай,
түзу бұтақ) немесе қатты зат қолданыңыз. Шинаны сынған жерден
жоғары және төмен орналасқан буындарды да қамтитындай бекіту
керек.
Ашық сынық
болса:
Жараны таза шүберекпен немесе таңғышпен жауып,
инфекцияның алдын
алыңыз.
Қан кетіп жатса, алдымен қан кетуді
тоқтатыңыз, бірақ жарақатқа қатты қысым
жасамаңыз.
Адамды
демалдырыңыз:
Жарақаттанғанды қозғалмауға
шақырыңыз.
Қосымша жарақаттың алдын алу үшін абай
болыңыз.
Медициналық көмек
шақыру:
Тез арада жедел жәрдем
шақырыңыз.
Қан аққан кездегі алғашқы медициналық
көмек
Қан кетуді
тоқтату:
Қан ағып тұрған жерге таза шүберек немесе дәке
қойып, қысым жасаңыз.
Егер бұл жеткіліксіз болса, жарақаттан жоғары
жаққа турникет салыңыз. Турникеттің уақытын міндетті түрде белгілеп
қойыңыз.
Қан ағып жатқан аяқ-қолды жоғары
көтеріңіз:
Бұл қан ағымын азайтып, қан кетуді
жеңілдетеді.
Жараны
дезинфекциялау:
Егер мүмкіндік болса, жараны таза сумен
жуыңыз. Дезинфекциялаушы құралмен
өңдеңіз.
Медициналық көмекке
жүгіну:
Ауыр қан кету жағдайында дереу жедел жәрдем
шақырыңыз.
|