Сабақтың басы
|
Жұлдызды бестік
Оқушылармен жағымды атмосфера туындату мақсатындағы
сәлемдесу тәсілін қолдану.
Сабақты «Адам болам десеңіз» өлеңін оқып
бастау.
Оқушыларға өлеңдегі адалдық пен жауапкершілікке қатысты
сөздерді жазғызу.
Сұрақ жауап алаңы:
Ой
қозғау
Адалдық адамның
бойындағы ең асыл қасиеттердің бірі. Адал адам ортасына сыйлы,
қоғамға пайдалы болмақ. Абайдың «Толық адам» ілімінің негізі де
осында.
Абай өзінің бір сөзінде
"Ұят кімде болса, иман сонда" деген хадисті келтіреді. Ал
солұятдеген не өзі? Біздіңбойымызда бар ма? Болса,
қандайісімізгеұяламыз? Осы "ұят"
дегенұғымныңшеңберіндеАбайғасүйеніпәңгімеөрбітіпкөрейік.
Надандықтыңұяты
Абай: "Бірұят бар –
надандықтыңұяты, жас бала сөзайтуданұялғансекілді,
жақсыадамныңалдынажазықсыз-ақәншейінбарыпжолығысуданұялғансекілді"
дейді. Шынында да, өзікінәңболмаса, ешкімніңалдындажазықтыболмасаң,
болмайтынжердеқысылып, қызара кету – надандықтыңкөрінісі. Ол есейіп
ер жетсе де, әліішкіжасыесейеқоймаған, өзі ел
алдындаұялатындайісжасамаса да,
артындаынжықтығыбасымырақкелетінсипат. Абай оны "Не шариғатқатеріс,
не ақылғатерісжазығыжоқболса да, надандықтанбойынкерістендіріп,
шешілмегендікқылып, ұялмаснәрседенұялғанмұндайұятшынұялуемес –
ақымақтық, жамандық" депбір-аққайырады.
Надандық, жамандық,
ақымақтықдеуінің де жөні бар. Мысалы, бір адам
өзініңауруынайналасынанжасырса, олұяттанемес.
Ол надандықтан. Айтсын,
емделсін.
|
Еңбекқорлық пен
адалдықтың тазалығын «Толық адам» концепциясын негізге ала отырып
өз ойларын қысқаша эссе форматында
баяндау.
|
|
Адалдық алақаны
|
Қауіпсіздік сабағы
|
Денсаулықты сақтайтын
әдеттерді күнделікті өмірде қалыптастыру адамға ұзақ әрі сапалы
өмір сүруге көмектеседі. Мұндай әдеттер физикалық және психикалық
денсаулықты нығайтып, энергияны арттыруға және түрлі аурулардың
алдын алуға ықпал етеді.
Денсаулықсақтайтыннегізгіәдеттер
-
Теңгерімдіжәнедұрыстамақтану:
-
Тамақтанурационындаақуыз, көмірсулар, майлар,
дәрумендер мен минералдардыңжеткіліктімөлшердеболуымаңызды.
Әртүрлікөкөністер, жемістер, дәндідақылдар, ақуызға бай
тағамдарденсаулыққапайдалы.
-
Тәтті, майлыжәнезияндытағамдардыазайтып,
суықсусындар мен қантқосылғангаздалғансусындарданаулақ болу
қажет.
-
Күнделіктіжеткіліктімөлшерде су
ішу:
-
Ересекадамғакүніне 1,5–2 литр су ішу керек.
Судыңжеткіліктімөлшеріденедегізаталмасупроцесінжақсартып,
жасушалардыылғалдандырадыжәнеденеэнергиясынарттырады.
-
Таңертеңоянғандабірстақан су ішу —
метаболизмдіжылдамдатып, ас
қорытужүйесінеоңәсеретеді.
-
Тұрақтыфизикалықбелсенділік:
-
Аптасына кем дегенде 150 минут
белсендіқозғалысжасау, мысалы, жүгіру, велосипед тебу,
жүзунемесеспортпеншұғылданужүрек-қантамырларыжүйесіннығайтады.
-
Таңертеңнемесекүндізжеңілжаттығуларжасаубұлшықеттердібелсендіетіп,
көңіл-күйдіжақсартады.
-
Түнгіұйқыныңжеткіліктіболуы:
-
Күніне 7-9 сағатұйықтаумаңызды.
Ұйқыныңдұрысболуыиммундықжүйенінығайтады,
көңіл-күйдітұрақтыетедіжәнедененіңқалпынакелуінекөмектеседі.
-
Ұйқыалдындагаджеттерден бас тартып, демалатын
орта жасауұйқысапасынжақсартады.
-
Стрестібасқаружәнепсихикалықсаулықтынығайту:
-
Стресс деңгейінбақылауүшін медитация жасау,
тынысалужаттығуларынорындау, күнделікжүргізу,
табиғаттасеруендеупайдалы.
-
Күнделіктіөзіңізгедемалууақыты мен
жағымдыіс-әрекеттергекөңілбөлупсихикалықденсаулықтыжақсартуғаәсеретеді.
-
Жаманәдеттерден бас
тарту:
-
Темекішегу, алкогольдішамадантыстұтынужәнебасқа
да зияндыәдеттерден бас тартуденсаулықтықорғауғакөмектеседі.
Бұлзияндыәдеттертүрліаурулардыңдамуынасебепболуымүмкін.
-
Осы
зияндыәдеттерден бас
тартуарқылыденеңіздіңжалпыжағдайынжәнеұзақөмірсүрумүмкіндігінарттырааласыз.
-
Денсаулықтыжүйелітүрдетексеріпотыру:
-
Жылсайындәрігерліктексеруденөтуаурулардыертеанықтап,
олардыемдеудіңтиімдіжолдарынқолдануғамүмкіндікбереді.
-
Әсіресе, жүрек, асқазан, өкпе, көз,
тіссияқтыденемүшелерініңжағдайынжүйелітексертіптұрумаңызды.
-
Жеке
гигиенанысақтау:
-
Қолдыжиіжуу, күнделікті душ қабылдау,
тістітаңертеңжәне кешке тазалаусияқтыжеке гигиена
әдеттеріәртүрліаурулардыңалдыналуғакөмектеседі.
-
Жеке заттардыбасқаадамдарменбөліспеужәне таза
киім кию денсаулықтысақтауғакөмектеседі.
-
Әлеуметтікқарым-қатынас пен
қолдау:
-
Отбасы,
достаржәнежақынадамдарменқарым-қатынасорнату,
өзсезімдеріңіздіашықбілдірупсихикалықденсаулықтыжақсартады.
-
Әлеуметтікқолдауалған адам
өзінсенімдіжәнебақыттысезініп,
өміргедегенқұлшынысыартады.
Қорытынды «Өркен»
институты постерлерімен жұмыс
|
|
|
Чек лист толтыру
|