Күні:

11 қараша 2024

Сынып жетекшісі:

Эсенкулова Улбосын

Сынып: 7 A

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

15 қараша – Ұлттық валюта – теңге күні

«Ұлттық валюта-теңге»

2)Қауіпсіздік сабағы (10 минут)

«Менің негізгі құқықтарым мен міндеттерім

3)Велосипедпен, мотоциклмен жолаушыларды және жүкті тасымалдау ережелері.

Сабақтың мақсаты

Құндылықтары:

Тәжірибе мен даналықты бағалау: Оқушыларға ұлттық теңге мерекесін тойлату арқылы патриоттық сезімдерін ояту;

Ұрпақтар арасындағы байланыс:

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Мұғалім әрекеті

Оқушы әрекеті

Ресурстар/ Сабақтың техникалық құрал- жабдықтары

Кіріспе (5- 7 минут)

Оқушылармен амандасады.

Әнұран

Сынып сағатының тақырыбын және мақсатын түсіндіреді.

Оқушылардың назарын негізгі тақырыптарға аударады: Ұлттық валюта күні, құқықтар мен міндеттер, тасымалдау ережелері.

Мұғаліммен амандасады.

Әнұран айтады

Сабақтың тақырыбымен танысады, назар аударады.

«8 минуттық оқу»

С.Бегалин «Бала Шоқан»

Бала Шоқан шығармасын мәнерлеп оқып беру және оқылған беттер бойынша сұрақ қою.

Ұстазды мұқият тыңдап, сұрақтарға жауап беру

С.Бегалин «Бала Шоқан» кітабы

Негізгі бөлім

(12 минут)

Ұлттық валюта – теңге күні (10 минут)

1. Тарихи ақпарат: Қазақстанның ұлттық валютасы – теңге, 1993 жылдың 15 қарашасында айналымға енгізілген. Бұл күн Қазақстанның қаржылық дербестігін көрсетеді.

2. Теңгенің маңыздылығы: Елдің экономикалық дербестігін және ұлттық экономиканы қолдаудың құралы ретінде теңгенің рөлі.

3. Теңгенің дизайны: Теңгенің көркемдік және қорғаныс ерекшеліктері, оның Қазақстанның мәдениеті мен тарихын бейнелейтіні туралы айту.

Ұлттық валюта-төл теңге

Қазақстан Республикасы – егеменді, тәуелсіз демократиялық мемлекет. Оның өз Ата Заңы, мемлекеттік рәміздері, ұлттық валютасы бар.
Тәуелсіздік алған елдің ең бірінші айрықша белгісі – ұлттық валюта. Ол – Қазақстан Республикасы көлемінде пайдаланылатын заңды төлем құралы. Ақша – асыл қазына, халық байлығы.

Халқымыз теңгені бұрын да пайдаланған. Ерте замандарда теңгелерді Түркістан, Тараз қалаларындағы арнаулы шеберханаларда жасаған.

Дұрыс -бұрыс
1 Қазақстан валютасы басқа елден әкелінеді.
2 Ақша – халық байлығы.
3 Теңгеде 6-ға жуық құпия белгі бар.
4 Ұлттық теңге дербес ел болғанымыздың белгісі?
5 Ұлттық валютамыздың дизайнын жасаушы авторлық топтың жетекшісі Шәкен Ниязбеков.
6 Тиыннан теңге құралады.
7 Ұлттық валютамыз 1991 жылы 16 желтоқсанда айналымға енді.
8. Тәуелсіз елдің басты белгілерінің бірі - үлттык ақшасы.
9. Қазақстанның төл тенгесі 1993 жылы қазан айында шықты.
10. Теңгенің шеттеріне ою - өрнек салынған.
11. Теңгемізде мемлекеттік тудың суреті салынған.

Төменде аталған елдердің валюта атауларын жазыңыз.
1. Ресей ___________
2. Қытай ___________
3. Қырғызстан ___________
4. Өзбекстан ___________
5. Үндістан ____________
6. Германия _____________
7. Египет _____________
8. Англия _____________
9. АҚШ ______________
10. Түркия ______________

Ұстазды мұқият тыңдап оның сұрақтарына жауап береді.

Оқушылар ақпараттардың шын немесе жалған екенін анықтайды.

Оқушылар валюта атауларын жазып шығады.

Слайд, бейнеролик , сұрақтар парағы

Қорытынды 12-10 минут

Ұлттық валюта, құқықтар мен міндеттер, жол ережелерін сақтау – қауіпсіз өмірдің маңызды аспектілері екенін түсіндіру.

Оқушыларға сұрақтар қою, пікірлерін тыңдау.

Оқушылар бүгін үйренген ақпараттарымен бөліседі және қорытындылайды.

2)Қауіпсіздік сабағы (10 минут)

1) «Менің негізгі құқықтарым мен міндеттерім»

2)Велосипедпен, мотоциклмен жолаушыларды және жүкті тасымалдау ережелері.

1. Менің негізгі құқықтарым мен міндеттерім

Әрбір адамның құқықтары мен міндеттері мемлекет тарапынан қамтамасыз етілген. Қазақстан Республикасының Конституциясы – біздің құқықтарымыз бен міндеттеріміздің басты кепілі. Менің негізгі құқықтарымның қатарына мыналар жатады:

- Өмір сүру құқығы: Менің өмірім – ең басты құндылық.

- Білім алу құқығы: Мемлекет маған тегін орта білім алуға мүмкіндік береді.

- Еркіндік құқығы: Мен өз ойымды, пікірімді ашық білдіруге құқылымын.

- Денсаулық сақтау құқығы: Әрбір азамат сапалы медициналық көмек алуға құқылы.

Сонымен қатар, міндеттерім де бар:

- Заңдарды сақтау: Әр адам елдің заңдарын құрметтеп, оларды бұзбауға тиіс.

- Басқа адамдардың құқықтарын құрметтеу: Мен өз құқығымды жүзеге асыра отырып, басқалардың құқықтарын шектемеуім керек.

- Мемлекетке қызмет ету: Қажет болған жағдайда елді қорғау – әр азаматтың міндеті.

Құқықтар мен міндеттерді тең сақтау – қоғамдағы үйлесімділіктің негізі.

---

2. Велосипедпен, мотоциклмен жолаушыларды және жүкті тасымалдау ережелері

Велосипедпен және мотоциклмен жүруде жолаушылар мен жүкті тасымалдау кезінде арнайы ережелерді сақтау – қауіпсіздік кепілі. Қазақстан Республикасының жол ережелеріне сәйкес:

Жолаушыларды тасымалдау:

- Велосипедте жолаушыларды тасымалдау үшін арнайы жабдықталған орындықтар болуы керек.

- Мотоциклде жолаушылар үшін арнайы орын және аяққа тіреуіш болуы қажет.

- 12 жасқа толмаған балаларды велосипедте тек қосымша орындығы бар құралдар арқылы тасымалдауға рұқсат етіледі.

Жүкті тасымалдау:

- Велосипед немесе мотоциклде жүкті тасымалдау кезінде жүктің салмағы мен көлемі көлік құралының тұрақтылығын бұзбауы тиіс.

- Жүк жүргізушінің көру алаңын жауып немесе қозғалысқа кедергі келтірмеуі керек.

- Жүктің ұзындығы көлік құралының артқы жағына 0,5 метрден, ені 0,2 метрден аспауы қажет.

Қауіпсіздік ережелері:

- Қорғаныс каскасын кию – міндетті.

- Қараңғы уақытта немесе көріну нашар болған жағдайда велосипед пен мотоциклдің жарық шамдарын жағу керек.

- Жол ережелерін қатаң сақтау қажет: бағдаршамның сигналдарын және жол белгілерін бақылау маңызды.

Бұл ережелер сіздің және басқа адамдардың өмірін сақтауға көмектеседі. Қауіпсіздік – ең бастысы!

Оқушылар өздерінің негізгі құқықтарымен міндеттерін естеріне түсіреді және жаттайды.