Мұғалімнің аты-жөні: Шыршыкбаева Д.А

Күні:

СЫНЫП: 9

Қатысқан оқушылар саны:

Қатыспағаноқушылар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Сызықтық және бұрыштық жылдамдықтар

Сабақ негізделген оқу мақсаттары

9.2.1.14 сызықтық және бұрыштық жылдамдықты байланыстыратын өрнекті есептер шығаруда қолдану

Сабақ мақсаты

Оқушылардың барлығы мынаны орындай алады:

Сызықтық және бұрыштық жылдамдықтар жайлы мағлұмат алады

Оқушылардың көбісі мынаны орындай алады: Сызықтық және бұрыштық жылдамдықтар формулаларын есеп шығаруда қолдана білуге үйрету

Оқушылардың кейбіреуі мынаны орындай алады:

Оқулықтан тыс берілген қосымша тапсырмалады орындайды, тақырып бойынша қосымша мәліметтер мен дәлелдер келтіре алады.

Бағалау критерийі

Сызықтық және бұрыштық жылдамдықтар жайлы мағлұмат алады

Сызықтық және бұрыштық жылдамдықтар формулаларын есеп шығаруда қолдана білуге үйренеді

Тілдік мақсаттар

Оқушылыр орындай алады:

өздерінің практикалық жұмыс нәтижелерін ауызша жинақтай алады

Пәндік лексика және терминология

Сызықтық бұрыш, үдеу,

Тілдесу үшін пайдалы лебіздердің легі/жазылым:

Центрге тартқыш үдеу дегеніміз не?

Центрге тартқыш үдеу формуласын жаз?

Дененің түзусызықты қозғалыс кезіндегі үдеуі мен центрге тартқыш үдеуді салыстыр?

• Центрге тартқыш үдеуге мысал келтір Осылайша біз анықтадық, оның …

• Қорытындылай келе, біз түсіндік, оның …

Құндылықтарды дарыту

«Мәңгілік ел» құндылықтарын іске асыру .Топтық және жұптық жұмыстарды орындауда бір-біріне құрмет көрсету .

Оқушылар бір – бірінің ойын тыңдайды, өзара сыйластықты қалыптастырады. Жұпта, топта, топпен жұмыс істей білу. Оқушылар белсене қозғала отырып, сымбаттылықтарын сақтауға жаттығу жасайды. Бір-бірінің іс-қимылдарын түсіне білу.

Пәнаралық байланыс

География мен геометрия

АКТ қолдану дағдылары

Аудиожазба , таныстырылым.

Алдыңғы оқу

Үдеу

Сабақтың жоспары

Жоспарланғануақыт

Сабақ барысы :

Бағалау түрлері

Басталуы

5 минут

Сәлемдесу.

Топқа бөлемін : «Билеттер арқылы» топқа бөлінеді. Оқушыларды кассадан билеттер алып, 1,2,3 вагондарға бөлініп отрады.

Психологиялық ахуал қалыптастыру: «Қызыл гүлім-ай» би

Сынып реттілігін қадағалау.

Оқушыларды түгелдеу. Оқу құралдарын байқау.

Үй тапсырмасын сұрау (4 минут)

Жылдамдық дегеніміз не?

Жылдамдықтың қандай түрлерін білесіңдер?

Бұрыштық жылдамдық дегенді қалай түсінесіңдер?

І. Талқылау үшін сұрақтар беріледі (3 минут)

1. Үдеудің қандай түрлерін білеміз?

2. Дененің шеңбер бойымен қозғалысы барысында центрге тартқыш үдеу болады деп ойлайсыңдар ма?

3. Олай болса центрге тартқыш үдеу дегенді қалай түсінесіңдер?

1-топ:

«Бақыт» вагоны

2-топ:

«Сүйіспеншілік» вагоны

3-топ:

«Жарқын өмір» вагоны

«Қызыл гүлім-ай» би билету.

Жаңа білім

10 минут

Білу және түсіну

Мағананы ашу арқылы Аквариум әдісін қолдану

А)3 топқа Термодинамиканың ІІ заңын «Кезбе тілші» әдісі арқылы топтық жұмыс жасайды

І топ, ІІ топ тақарыпшалар,

ІІІ топ тілші ретінде тақырыпқа байланысты сұрақтар дайындайды

Оқушылар алдымен тақырыпты жеке жеке оқып, дәптерлеріне керекті материалды жаздыру, одан кейін жұп бойынша талқылап, кейіннен топ бойынша талқылап, таныстырылым жасату. «Елші» әдісі бойынша топтан 2 оқушы әр топқа барып жаңа мәліметтер әкеліп, өздерінің топтарына таныстарады          (Бағалау парақшалары арқылы)

Механикада бұрылу бұрышын радионмен өлшеу келісілген.

Радиан- lдоғасының ұзындығы R радиусқа тең болатын φ центрлік бұрыш.

Бұрылу бұрышының уақыт өтумен өзгеруін бұрыштық жылдамдық арқылы сипаттайды.

Бұрыштық жылдамдық деп дененің бұрылу бұрышының осы бұрылуға кеткен уақытқа қатынасымен өлшенетін шаманы айтады. Бұрылу бұрышы φ рпімен белгіленеді.

Дененің бірқалыпты айналысы кезіндегі бұрыштық жылдамдығы.

ɷ=φ/t Дененің бірқалыпты айналысы кезіндегі бұрыштық жылдамдығы

[ɷ]=1рад/1с=1 рад/с

Шеңбер бойымен толық бір айналым 2П радианды құрайды. Нүктенің толық бір айналым кезіндегі уақыт t=T болғандықтан бұрыштық жылдамдықты мына өрнектермен де анықтауға болады.

ɷ=φ/t=2π/Τ=2πν

υ=ɷR Сызықтық жылдамдық

Шеңбер бойымен бірқалыпты қозғалатын дененің үдеуі шеңбердің кез келген нүктесінде радиус боиымен оның центріне қарай бағытталады. Сондықтанда оны центрге тартқыш үдеу деп атайды.

а_ц.т. = υ² /R

Оқулық,

мәтіндер.

Ортасы

10 минут

Қолдану

Топтық жұмыс

Әр оқушы өзіне жүктелген рөлдің міндеттерін атқарады.

Топ пікірлерін тыңдау.

Жұптық жұмыс «Пилот - Штурман» (5 минут)

(Штурман – басқарушы, пилот – орындаушы)

Берілген суретті түсіндіру, яғни штурман айтып отырады, пилот қағаз бетіне түсіріп отырады.

1) 2)

С ызықтық және бұрыштық жылдамдық дегеніміз не?

Сызықтық және бұрыштық жылдамдық формуласын жаз?

Велосипед доңғалығының радиусы 40 см. Айналу периоды 4с. Доңғалақтың айналу кезінде сызықтық жылдамдығы неге тең болды?

Сызықтық және бұрыштық жылдамдықды салыстыр?

Машина доңғалағының жүрісіндегі сызықтық және бұрыштық жылдамдықты сипаттап бер?

Дене қозғалысындағы сызықтық және бұрыштық жылдамдықтың маңыздылығы қаншама?

Жұптық жұмыс «Блум таксономиясы» (13 минут)

Оқулық,қабырғаға ілінген ватмандар, түрлі-түсті маркерлер

Топтық жұмысқа арналған ресурстар

Аяқталуы

Сабақты бекіту

10 минут

Жеке жұмыс.

 1. Хоккейші шайбаға 2 м/с жылдамдық бере отырып, жайлап клюшкамен соқты. Егер шайба мұзға үйкеліс нәтижесінде 0,25 м/с² үдеумен қозғалса, соққыдан кейін 4 секунд өткеннен кейін шайбаның жылдамдығы қандай болады?

2. Велосипедші төбешіктен 5 секунд ішінде 0,5 м/с² үдеумен қозғала отырып түсті. Егер велосипедшінің бастапқы түсу жылдамдығы 18 км/сағ-қа тең болса, төбешіктің ұзындығын анықтаңдар.

3. Биіктігі 80 см столдан еденге қарындаш құлап түсті. Қарындаштың құлау уақытын табыңдар. (g≈10 м/с²).

4. Автомобиль түзусызықты қозғалып келеді. Автомобильдің жылдамдық векторының проекциясының уақытқа тәуелділік теңдеуі: υ_х=10+0,5t. Автомобильдің бастапқы жылдамдығының модулі мен бағытын және үдеуін анықтаңдар. Жылдамдық проекциясының уақытқа тәуелділік графигін салыңдар.

5. Велосипедші тыныштық күйден 0,2 м/с² үдеумен қозғалады. Қанша уақыттан кейін велосипедшінің жылдамдығы 2 м/с-қа тең болады?

Ой қорытыу

БББ кестесі