Сабақтың
тақырыбы: Табиғат сыры
Мақсаты:
Оқушылардың туған жерге деген сүйіспеншілігін артыра
отырып, экологиясы нашар аймақтармен таныстыру, жерге деген мейірім
мен ықыласын, байлығы мен әсем табиғатын қорғай білуге
үйрету.
Тәрбиелік
мәні: Табиғатты қорғай білуге,
аялауға баулу.
Көрнекілігі: Қазақстан картасы, табиғат
туралы даналық сөздер, эмблема, нақыл сөздер.
Барысы:
І. Жүргізуші:
Қазіргі езде айналадағы
ортаны қорғау мен табиғат байлықтарын тиімді пайдалну мәселесіне
ерекше назар аударылып отыр.
Қазіргі экология табиғаттағы
адамның мінез – құлқынының жалпы стартегиялық бағытын анықтауға
жұмылдырып отыр.
Экология деген сөз тіршілік
ету мекені, өмір сүрген орта туралы ғылым дегенді білдіреді. Оны
немістің атақты табиғат зерттеушісі Эрис Геккель тұңғыш рет 1969
жылы ғылыми сөздік қорға қосты.
ІІ. Жүргізуші:
Туған жер, өскен ел жүрекке
жылы сөздердің бәрі де «Табиғат деген таңғажайып ұғыммен бірігіп
жатады»
І.
Жүргізуші: «Табиғат сыры» атты тәрбие
сағатын бастайық. Табиғатқа қамқорлық жасауға – әрбір азаматтың
абройлы міндеті әрі парызы.
Табиғаттың тарылтпасын мөлдір кәусар
тынысын,
Пәк табиғат, жүрегімнің тамылжыған
жырысың.
Ей, адамдар, қалай ғана қатыгездік
жасайсың?!
Ол анаң ғой, ал сен оның ұлысың.
Ей, адамдар,
От сезім мен мейірім содан таралған,
Тіршілік иесі – Жер – анаға қараңдар?
Зор қайғыдан күрсінгенде
Ар ұрады дүние.
Жаратылыс заңдылығы бұзылса,
Сонда болар кім ие?
Бүгін біздің арамызда қасиетті Жер – ана, туған
халқымыздың аяулы ұлдары, ұлы ойшыл Әбунасыр Әл Фараби, Асан қайғы,
қыл қобызын ұрпағым деп күңіренткен Қорқыт аталарымыз құрметті
қонақ болып отыр. Сөз кезегі сіздерде.
Жер–ана:
Уа, ұрпақтарым, қасиетті
жерімізді қандай қайғылы күйге түсірдіңдер? Сендер өлкеміздің
байлығы, асыл қазыналарына айдын көлдері мен теңіздерін, таза
ауасын бүлдіріп, ұшқан құс, жүгірген аңдарды қырып–жойыңдар деп
қалдырған жоқ едік қой ...
Асан қайғы:
Құйрығы жоқ, жалы жоқ,
Құлан қайтіп күн көрер.
Аяғы жоқ, қылы жоқ,
Жылан қайтіп күн көрер.
Қорқыт ата:
Қара таулардың құламасын,
Саялы ағаш сынбасын,
Қанаттарың қырқылмасын.
Қазақ халқының ғұмыр бойы бір
қасіреттен екінші қасіретке ұрынып келе жатқанын білеміз. Ақтабан
шұбырындыдан аман қалып, елімізді аштық жайлап, қалғандарын халық
жауы, ұлтшыл деген жаламен атып, азаппен өлтірді
...
Қоғам азған, заман азған,
Бірақ жерім дәл бұлай азбаған.
Ән:
«Қасқалдақ»
Табиғат байлықты игеріп, дүлей
күшін жеңдік деп жүріп, өзімізге – өзіміз қастандық жасадық. Сонау
1949 жылдан бастап Павладар, Қарағанды, Семей даласында ядролық
қаруды жарып сынақ жүргізді ...
Тіршілікте не ғой дейміз ең қымбат,
Тіршілікте адам қымбат, сен қымбат.
Ал адамға ауа қымбат бәрінен,
Ауа қымбат, алатұғын дем қымбат.
Тыйым
сөздер:
Табиғат қорғауда
ата–аналардың ескеркен тыйым сөздерін еске түсірейік. «Обал болады»
деп егінді, шалғынды бейсуат бастырмайды. «Көктей соласың» деп
көкті жұлғызбайды. «Қарғысы қатты» деп жапалақ пен жарғанатқа
тигізбейді. Құмырысқаның илеуін, аққуды бұзып,
атқызбайды.
Көрініс: «Аңшы мен
бала»
Табиғатты қорғау үшін күресейік
бәріміз,
Бір–бір ағаш егейік,
Текке отырмай жасымыз бен кәріміз,
Таза ауа үшін терімізді төгейік.