№ 106 «Ердәулет» бөбекжай балабақшасы
Ересектер тобы
«Қатынас» білім беру саласы бойынша түсініктерді қалыптастыру
Қатынас
Білім беру салалары: Сауат ашу, Сөйлеуді дамыту,Көркем әдебиет, Драма
Шымкент 2017
Ересектер тобы
«Қатынас»
Шымкент 2017
«Қатынас» білім беру саласы
Бойынша дайындалған әдістемелік құрал, мектепке дейінгі ересек жастағы балаларды тәрбиелеумен оқытуға арналаған.
«Біз мектепке барамыз» бағдарламасы бойынша әзірленген.
Әдістемелік құралдың негізгі мақсаты – мектеп жасына дейінгі ересек балаларды
-
сауат ашу және жазу негіздеріне дайындау, алғашқы оқу дағдыларын меңгерту, баспа әріп үлгілерімен таныстыру;
-
Тілін дамытуға арналған: әңгімелеуге үйрету, өлеңдер, жаңылпаштар жаттау, қиялынан ертегі құрастыру, әңгіменің жалғасын табу;
-
Көркем әдебиет шығармаларын оқу үрдісінде қолданылатын әдістер.
-
Балаларға бұрыннан таныс шығармалар жөнінде әңгімелеу;
-
Балаларға түсінікті, әсерлі көңіл-күймен мәнерлеп оқу;
-
Оқу, сахналар, атрибуттар қолдану;
-
Кейіпкер рөліне ене білуге бағыттау.
Мазмұны
|
№ |
Оқу қызметі |
Тақырыбы |
Тәрбиешінің аты-жөні |
Беті |
|
1 |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
6 |
|
|
|
|
|
7 |
|
|
|
|
|
8 |
|
|
|
|
|
9 |
|
|
|
|
|
10 |
|
|
|
|
|
11 |
|
|
|
|
|
12 |
|
|
|
|
|
13 |
|
|
|
|
|
14 |
|
|
|
|
|
15 |
|
|
|
|
|
16 |
|
|
|
|
|
17 |
|
|
|
|
|
18 |
|
|
|
|
Білім беру саласы: Қатынас
Оқу қызметі: Сауат ашу
Тақырыбы: «А дыбысы мен әрпі»
Мақсаты: «А» дыбысы мен әрпімен таныстыру, А дыбысы бар сөзге дыбыстық талдау жасай білуге үйрету. Қол жаттықтыру, дәптеріне «А» әрпінің баспа түрін жазуды үйрету. А дыбысын сөздің кез-келген жерінен (сөз басында, ортасында, аяғында) тауып, көрсете білуге үйрету. Дыбыс туралы ұғымды меңгерту, дауысты дыбыстың ерекшеліктерін еске түсіру. А дыбысын дауысты дыбыс болып аталатынын және А дыбысын айтқандағы үш ерекшелігін байқатыпсадыстыру. Монтессорий әдісін қолдану, кедір-бұджыр әріптермен жұмыс жасау
Көрнекілігі: Ойыншықтар, кеспе әріптер қалтасы, суреттер, текшелер, үлестірмелі материалдар, кедір-бұдыр әріптер, жіп, түйме, ағаш таяқшалар, қорапшадағы бұршақ дәндері
Әдіс-тәсілі: ойын, сөздік түсіндіру, сұрақ-жауап,практикалық.
Блингвальды компонент:
|
Әрекет кезеңдері |
Тәрбиешінің іс-әрекеті |
Балалардың іс-әрекеті |
|
Мотивациялық қозғаушы Ұйымдастыру-шылық ізденушілік |
Шаттық шеңбері Достарымның барлығын, Сыйлап, жақсы көремін. Алақаным арқылы, Жылуымды беремін. -Балалар бүгін дәрігер бәріңді тексерді ме? -Тамақтарыңды көрсеткендерің бар ма? -Қалай көрді? -Не деп айтты? Енді, балалалардың атын атап, Айдын деп шақырамын. -Айдын мен шақырғанда не деді? Балаларға «А» дыбысын кезек-кезек айтқызып, жолдастарының аузы «А» дегенде, қандай болып тұрғанын көрсеткен жөн. Аа дыбысының таңбасын жазып көрсетеді А дыбысын анық дауыстап айтып, сөз басында қай дыбыс естілетінін балалардан сұрайды. -Дауысты, дауыссыз дыбысты есту арқылы ажыратамыз. Дыбыстың таңбасын әріп дейміз. Әріпті көреміз, жазамыз. Дыбысты естиміз, айтамыз. Әріптерді қолмен ұстап сезуге болады. Кедір-бұдыр әріптерді көреміз, қолмен ұстап сеземіз. Екі саусақпен жоғары көтереміз, төмен түсіреміз ортасында сызығы бар. Балаларға өздерінің аттарын айтқызып,кімнің атында А дыбысы кездесетіндігіне (сөздің басында, ортасында, соңында) кеңінен тоқталып, алдымен балалардың өз атымен бастап үйретіп, түсіндіремін. Балалардың назарын «Әліппе- дәптердегі» суретке аударамын. Тәрбиеші балаларға сұрақ қоя отырып, сурет бойынша әңгіме құрастырады. Баланың лексиканы меңгеруі зат есімді меңгеруден басталады. Ол өзін қоршап тұрған заттың бәрін (күнделікті қолданып жүрген ыдыс, киім, ойыншық, және т.б.) өзінің дене мүшелерін атайды. Суреттегі өзіне таныс ойыншықтарды көргенде жүздерінен қуаныш нышаны байқалған балалар -Аю, ара, арыстан,ат -Аққу Аталған ойыншықтардың А дыбысынан басталатындығына тәрбиешінің баса назар аударғаны жөн. Аю деген сөзде А дыбысы сөздің басында, ал «Ара» деген сөзде А дыбысы сөздің басында, аяғында дакелетіндігіне тоқталу керек. -Ал, қане, осыншама көп ойыншықты арбаға салып сүйреп келе жатқан балаға ат қояйық. Балалар, А дыбысынан басталатын ат қойсақ қайтеді. Сонымен суреттегі баланың аты кім болады?
А дыбысын оқытып, балалардың тілін жаттықтыру. А дыбысының дауысты дыбыс екендігін, сондай-ақ А әрпінің тор көзден орнын тауып қызыл түспен бояу арқылы А әрпінің сөздегі орналасу-ерекшелігін байқайды. Дидактикалық материалдармен жұмыс. Саусақ жаттығуы Қорапшаларындағы бұршақ дәндерінен А әрпінің бейнесін жасайды. Баладлар «А» дыбысына байланысты тақпақ жаттайық. Астанамыз, Алматы, Алатау асқақ аясы Алқабында атақты, Ал қызыл апорт алмасы «Сөз құра» дидактикалық ойыны Сергіту жаттығулары Біз арамыз, арамыз, Гүлге ұшып барамыз. Аю мұнда келмесін, Балымызды жемесін. Дидактикалық ойын: «Сөз ойла, тез ойла» Сөзді дұрыс айтқан балаға бір-бірден ойыншық үлестіріледі. Ойын соңында ойыншықтарды санау арқылы кімнің көп сөз тауып айтқанын анықтайды. Кім көп ойыншыққа ие болса,сол жеңеді, ойын соңында жеңімпаз баланы анықтайды. |
Балалар шаттық шеңберіне тұрып, бірге айтады. Балалардың жауабы: -Тексерді -Аузымды ашты, тілімді басты -«А» деп айт-деді - А-деп жалт қарайды. -А-деді Балалар әліппе-дәптердегі тапсырманы орындайды. Балалар Ержан, Мақсат т.б. аттарды қоюы мүмкін. Балалар қайталап жаттайды. |
|
Рефлексивті түзетушілік |
-Бүгін қандай әріппен таныстық? -Қандай ойындар ұнады? Балаларды мадақтап, оқу қызметін аяқтайды |
Тәрбиешінің сұрақтарына жауап береді |
Күтілетін нәтиже.
Нені білу керек: «А» дыбысырның дауысты дыбыс екенін
Нені игереді: дауысты, дауыссыз дыбыстардың айырмашылығын
Нені біледі: «А» әрпін танып көрсете білуді
Білім беру саласы: Қатынас
Оқу қызметі: Сауат ашу
Тақырыбы: «Әріп және дыбыс»
Мақсаты: Балалардың жыл бойында алған білімдерін тиянақтау. Дидактикалық ойындар барысында есте сақтау, көру, ой қиялын сезіну, қабылдау, жүйелі сөйлеу мәдениетіне тәрбиелеу
Жаңа әдістерді қолдана отырып, тапсырмаларды орындау. Тілдің граматикалық құрылымын қалыптастыра отырып алған білімдерін тиянақтау. Ұқыптылыққа, еңбек сүйгіштікке тәрбиелеу
Көрнекілігі: кесте, әріптер, карточкалар, суреттер, бұршақтар, ребус, сөзжұмбақ
Әдіс-тәсілі: сұрақ-жауап, ойындар
Блингвальды компонент: әріп-буква, дыбыс-звук
|
Әрекет кезеңдері |
Тәрбиешінің іс-әрекеті |
Балалардың іс-әрекеті |
|
Мотивациялық қозғаушы Ұйымдастыру-шылық ізденушілік |
Сәлеметсіңдер ме балалар! Бүгін біздің оқу іс-әрекетімізге қонақтар келеді. Бүгін қандай керемет күн! Бұл күнді жақсы, қуанышты көңіл күймен өткізу үшін сендерді шаттық шеңберіне шақырамын Қайырлы күн достым, Қайырлы күн болсын, Сәттілікке толсын, Біздің алар бағымыз, Кілең бестік болсын. Бала-бақшаға сегізде келеміз, Ешқашанда қалмаймыз дегенбіз, Сауат ашуды 5-ке оқып, Білімді бала боламыз дегенбіз. Бүгінгі іс-әрекетіміз ерекше. Күндегі оқу іс-әрекетімізден ерекшелігі сіздер бүгін сайысқа түсесіздер. Ол үшін екі топқа бөлініп отырамыз. 1-топ: «Тапқырлар» 2-топ: «Алғырлар» Енді топтарымыз аты мен ұранымен таныстырып өтсін. 1.Тапқырлар Оқимыз білім аламыз, Болашақ жолын саламыз, Тапқырлықпен тек алға, Біз мектепке барамыз. 2.Алғырлар Бақша біздің панамыз, Мектеп біздің анамыз. Туын ұстап білімнің, Алғырлықпен асулардан асамыз Ғажайып сәт: Шетелден келген білім ханшайымы кіреді. Қолында көптеген тапсырмалар бар: 1-бөлім: «Кім тапқыр» сұрақ-жауап. 1.Жыл мезгілдерін білеміз бе ? Қандай? 2.Көктем мезгілінің айлары 3.Мамыр айларына тақпақ білесіңдер ме? 4.Сауатымызды кімнің кестесі бойынша аштық? 5.Жүнісбеков тәсілінде неше құрақша бар? 6.Кестеде не орналасқан? 7.Қазақ тілінде қанша әріп бар? 8.Әріп дегеніміз не, дыбыс дегеніміз не? 9.Қазақ әліпбиінің негізін салушы кім? 10.Дыбыстар нешеге бөлінеді? Қандай, қандай? 11.Дауысты дыбыстарды кім айтады? 12.Буындардан не құраймыз? 13.Сөзден не құраймыз? 2-бөлім: «Кім білгіш» ойыны. Тақтада әріптер көрсетіледі, балалар текшені көтеру арқылы дауысты немесе дауысссыз дыбыс екені ажыратылады. -Дауысты дыбыстар қызыл текше -Дауыссыз дыбыстар көк текше көтеру арқылы ажыратылады. 3-бөлім: «Жоғалған әріптер» 1-топқа ЖА...ҒАҚ ЛРСМҢ КІ...АП ШАТПЛ 2-топқа СА...АТ ШҒРСТ СӨ...КЕ КАМДЕ Сергіту сәті Білім-кеме теңізінде жүзейік, Қаламсапты, ескек етіп есейік, Мыңды жыққан білімді боп бәріміз Теңіздегі маржан болып өсейік! 4-бөлім: «Буынға буын қос» ойыны. Суретте берілген буындарды қосып сөзді оқиды. 5-бөлім: «Кім көп біледі» ойыны Буын ұйқас. Балалар білетін буын ұйқастарын айтады. 6-бөлім: Кубизм әдісі арқылы балаларды ортаға жинап, кубикті лақтыру арқылы кез келген әріпті айтамын, балалар сол әріптен басталатын сөзді қазақша, ағылшынша айтып кері лақтырады. 7-бөлім «Жаңа сөзді топ» 1-топқа Адал 2-топқа Сырға Шыққан сөздерге түсінік беру. 8-бөлім. Сөзден не құралады? Сөйлем дегеніміз не? Суретпен жұмыс Сөйлем нешеге бөлінеді? Қандай, қандай? Мысалдар келтіру Мысалы 1.Метін жазда ауылға барамын. 2.Сенің жасың нешеде? 3.Алақай, биыл мектепке барамын! 9-бөлім «Кім шапшаң, кім тапқыр» Карточкамен жұмыс Тапсырмада балаларға карточкалар тапсырады. Жемістің аттарын тауып жанына қояды. Болған соң тексеру картасымен тексереді. 10-бөлім. «Сөзжұмбақ»
1.Қыстан кейінгі мезгіл? 3.Тұңғыш ғарышкердің аты? 4.Әкесінің әкесі кім болады? 5.Білім ордасы Сөзжұмбақтың шешуі: «Кітап» 11-бөлім. Ойын: «Мен бастаймын, сен аяқта» Мақал: 1.Кітап білім бұлағы Білім өмір шырағы 2.Ағаштың жемісі бұтақта болады Сөздің жемісі кітапта болады 3.Ғаламның шырағы – күн Адамның шырағы – білім 4.Білім инемен құдық қазғандай Кітап туралы тақпақ |
Балалар сәлемдеседі Шаттық шеңберіне тұрып қайталайды Әр топ өз ұранын айтады Балалар ағылшынша қонақпен сәлемдеседі. Сұрақтарға толық жауап береді Балалар жоқ әріптерді жазады 1.Ақ-ақ-ақ Сарғайды күзгі жапырақ 2.Са-са-са Ызыңдайды маса 3.Із-із-із Бақшадағы сәбіз 4.Ет-ет-ет Алма, алмұрт салынатын себет 5.Ой-ой-ой Қорада тұр қой 6.Ай-ай-ай Ұшып кетті торғай 7.Ға-ға-ға Ұшып кетті қарға 8.Кер-кер-кер Тоқтар аға ғарышкер 9.Ыз-ыз-ыз Айгүл жақсы қыз 10.Ме-ме-ме Келе жатыр кеме 11.Ән-ән-ән Қамба толы дән 12.Өс-өс-өс Құстар бізге дос Балалар ағылшынша, қазақша сөздерді айтады. Жаңа сөздерді тауып, буынға бөледі. Сөйлем Тиянақты ойды білдіретін сөздердің тіркесін сөйлем дейміз Хабарлы, лепті, сұраулы Көктем Мұғалім Тоқтар Ата Мектеп Пайда ойлама ар ойла Талап қыл артық білуге Барлық білім кітапта Ерінбей оқып көруге Жақсы кітап әліппе Үйретеді әріпке Қуыршақпен қоштастым Әліппемен достастым А –дан бастап үйретті Түгел әріпті танытты |
|
Рефлексивті түзетушілік |
12-бөлім. Балаларға әліппені оқыту. Мектептің суреті Олай болса, әліппемен достассақ бізді «Мектеп-Ана» құшағын жайып қарсы алады екен. Біз мектептің алғашқы баспалдағында тұрмыз |
Тәрбиешінің сұрақтарына жауап береді |
Күтілетін нәтиже.
Нені білу керек: Өз ойларын толық, анық жүйелі жеткізуді
Нені игереді: алған білімдерін дұрыс пайдалануды
Нені біледі: дұрыс сөйлеуді сұрақтарға толық жауап беруді.
Білім беру саласы: Қатынас
Оқу қызметі: Тіл дамыту
Тақырыбы: Менің сүйікті ертегім «Түлкі мен ешкі» ертегісі
Мақсаты: Ертегіні әңгімелету арқылы байланыстырып сөйлесуге үйрету. Балалардың білетін ертегілерін еске түсіру арқылы тіл байлықтарын, есте сақтау қабілеттерін дамыту. Адалдыққа, өтірік айтпауға, бір-біріне көмектесуге тәрбиелеу.
Көрнекілігі: ертегіге байланысты суреттер, жұмыс дәптері, қуыршақ театрына арналған ойыншықтар: түлкі мен ешкі
Әдіс-тәсілі: сұрақ-жауап, ойындар
Блингвальды компонент:
|
Әрекет кезеңдері |
Тәрбиешінің іс-әрекеті |
Балалардың іс-әрекеті |
|
Мотивациялық қозғаушы Ұйымдастыру-шылық ізденушілік |
Жылулық шеңбері Тәрбиеші жұмбақ жасырады: Өзі бір қу, Жүрген жері айғай-шу Тақтаға түлкі мен түлкішектер бейнеленген суреттер іледі. -Мына суретке қараңдаршы, мұнда не бейнеленген? -Түлкінің баласын қалай атайды? -Түлкішек туралы не айтуға болады,ол қандай? Үлкен бе, әлде кішкентай ма? -Ал түлкі қандай? -Біз түлкі туралы көп ертегі оқығанбыз. Естеріне түсіріңдерші, қандай ертегі білесіңдер? -Өте жақсы. Олай болса, мен сендерге бүгін түлкі туралы тағы бір ертегі оқып беремін. 1.Тәрбиеші мәнерлеп «Түлкі мен ешкі» ертегісін оқып береді. 2.Мазмұны бойынша сұрақтар қою: -Бұл ертегіде не туралы айтылған? -Ертегіде түлкі қандай болып көрінеді? -Ал ешкі қандай? -Құдық қандай екен? Сөздік жұмыс «Апан,құдық» сөздерінің мағынасын түсіндіру Сергіту сәті Дәптермен жұмыс 1-тапсырма -Ертегіні тағы да бір рет айтып берейін, сендер дәптердегі суретке қарап отырып тыңдаңдар, сосын өздерің айтып бересіңдер. Ертегі мәтінін екінші рет оқып беру Қуыршақ театры Қуыршақ театрына арналған ойыншық жануарларды кигізіп, рөлдерді бөліп береді. Автордың сөзін тәрбиеші айтып тұрады 3-тапсырма Жұмбақтарды шешіп, шешуін дыбыстық талдау бойынша оқы «Ешкі» сөзіне дыбыстық талдау жасату Бір балаға тақтада, қалған балаларға орындарында отырып алдарындағы қызыл, көк түсті дөңгелектерді пайдаланып «ешкі» сөзіне дыбыстық талдау жасатады. Сөздегі дыбыстардың орнын әр дыбысқа екпін түсіріп айту арқылы анықтатады. Сөзді қатыстырып сөйлем құратады, сөйлемнің сызбасын жасатады. Тақтаға түлкінің жеке суретін іледі. -«Түлкі» сөзін буынға бөл. -Қанша буын бар? Бірінші буынды ата. Екінші буынды ата. -«Түлкі» сөзінде (л) дыбысы сөздің қай жерінде келіп тұр? «Түлкі» сөзін қатыстырып сөйлем құра. -Сөйлемде неше сөз бар? |
Жұмбақты шешеді -Түлкі -Түлкі мен оның балалары -Түлкінің баласын түлкішек деп атайды -Түлкішек-кішкентай,әлсіз Түлкі-үлкен, күшті -«Түлкі мен құмырсқа», «Арыстан мен түлкі» ертегілерін білеміз. Балалар ертегіні тыңдайды Сұрақтарға жауап береді: -Түлкі-қу, әдемі, ақылды, епті, жылдам т.б. -Ешкі-аңқау, сенгіш, аңғал т.б. -Құдық-терең, қараңғы, суық, тар т.б. Сөздердің мағынасын түсініп алады Дәптердегі тапсырмаларды орындайды Балалар түлкі мен ешкінің рөлін ойнап, сөздерін дауыс ырғақтарын келтіріп айтады Ешкі сөзіне дыбыстық талдау жасап, сөзді қатыстырып сөйлем құрайды, сөйлемнің сызбасын жасайды. Тапсырмаларды орындайды. -Түл-кі -Түлкі сөзінде екі буын бар -1-буын – «түл» -2-буын – «кі» -Түлкі сөзінде «л» дыбысы сөздің ортасында келіп тұр -Түлкі – жабайы аң. |
|
Рефлексивті түзетушілік |
Мақалмен жұмыс -«Өтірікке алданба,басың бәлеге душар болар» деген мақалды қалай түсінесіңдер? Егер балаларға жауап беру қиындық туғызса, тәбиеші өзі түсіндіріп, сабақты қорытады. |
Мақал туралы өз ойларын айтады |
Күтілетін нәтиже.
Нені білу керек: «Түлкі мен ешкі» ертегісінің мазмұнын. «апан,құдық» секілді жаңа сөздердің мағынасын
Нені игереді: ертегінің мағынасын, оның мазмұны мен атауы арасындағы өзара байланысты.
Нені біледі: ертегінің мазмұны бойынша қойылатын сұрақтарға жауап беруді, ертегі кейіпкерлерінің рөлін ойнау білуді.
18
жүктеу мүмкіндігіне ие боласыз
Бұл материал сайт қолданушысы жариялаған. Материалдың ішінде жазылған барлық ақпаратқа жауапкершілікті жариялаған қолданушы жауап береді. Ұстаз тілегі тек ақпаратты таратуға қолдау көрсетеді. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзған болса немесе басқа да себептермен сайттан өшіру керек деп ойласаңыз осында жазыңыз
Тақырыбы: «Әріп және дыбыс»
Тақырыбы: «Әріп және дыбыс»
№ 106 «Ердәулет» бөбекжай балабақшасы
Ересектер тобы
«Қатынас» білім беру саласы бойынша түсініктерді қалыптастыру
Қатынас
Білім беру салалары: Сауат ашу, Сөйлеуді дамыту,Көркем әдебиет, Драма
Шымкент 2017
Ересектер тобы
«Қатынас»
Шымкент 2017
«Қатынас» білім беру саласы
Бойынша дайындалған әдістемелік құрал, мектепке дейінгі ересек жастағы балаларды тәрбиелеумен оқытуға арналаған.
«Біз мектепке барамыз» бағдарламасы бойынша әзірленген.
Әдістемелік құралдың негізгі мақсаты – мектеп жасына дейінгі ересек балаларды
-
сауат ашу және жазу негіздеріне дайындау, алғашқы оқу дағдыларын меңгерту, баспа әріп үлгілерімен таныстыру;
-
Тілін дамытуға арналған: әңгімелеуге үйрету, өлеңдер, жаңылпаштар жаттау, қиялынан ертегі құрастыру, әңгіменің жалғасын табу;
-
Көркем әдебиет шығармаларын оқу үрдісінде қолданылатын әдістер.
-
Балаларға бұрыннан таныс шығармалар жөнінде әңгімелеу;
-
Балаларға түсінікті, әсерлі көңіл-күймен мәнерлеп оқу;
-
Оқу, сахналар, атрибуттар қолдану;
-
Кейіпкер рөліне ене білуге бағыттау.
Мазмұны
|
№ |
Оқу қызметі |
Тақырыбы |
Тәрбиешінің аты-жөні |
Беті |
|
1 |
|
|
|
|
|
2 |
|
|
|
|
|
3 |
|
|
|
|
|
4 |
|
|
|
|
|
5 |
|
|
|
|
|
6 |
|
|
|
|
|
7 |
|
|
|
|
|
8 |
|
|
|
|
|
9 |
|
|
|
|
|
10 |
|
|
|
|
|
11 |
|
|
|
|
|
12 |
|
|
|
|
|
13 |
|
|
|
|
|
14 |
|
|
|
|
|
15 |
|
|
|
|
|
16 |
|
|
|
|
|
17 |
|
|
|
|
|
18 |
|
|
|
|
Білім беру саласы: Қатынас
Оқу қызметі: Сауат ашу
Тақырыбы: «А дыбысы мен әрпі»
Мақсаты: «А» дыбысы мен әрпімен таныстыру, А дыбысы бар сөзге дыбыстық талдау жасай білуге үйрету. Қол жаттықтыру, дәптеріне «А» әрпінің баспа түрін жазуды үйрету. А дыбысын сөздің кез-келген жерінен (сөз басында, ортасында, аяғында) тауып, көрсете білуге үйрету. Дыбыс туралы ұғымды меңгерту, дауысты дыбыстың ерекшеліктерін еске түсіру. А дыбысын дауысты дыбыс болып аталатынын және А дыбысын айтқандағы үш ерекшелігін байқатыпсадыстыру. Монтессорий әдісін қолдану, кедір-бұджыр әріптермен жұмыс жасау
Көрнекілігі: Ойыншықтар, кеспе әріптер қалтасы, суреттер, текшелер, үлестірмелі материалдар, кедір-бұдыр әріптер, жіп, түйме, ағаш таяқшалар, қорапшадағы бұршақ дәндері
Әдіс-тәсілі: ойын, сөздік түсіндіру, сұрақ-жауап,практикалық.
Блингвальды компонент:
|
Әрекет кезеңдері |
Тәрбиешінің іс-әрекеті |
Балалардың іс-әрекеті |
|
Мотивациялық қозғаушы Ұйымдастыру-шылық ізденушілік |
Шаттық шеңбері Достарымның барлығын, Сыйлап, жақсы көремін. Алақаным арқылы, Жылуымды беремін. -Балалар бүгін дәрігер бәріңді тексерді ме? -Тамақтарыңды көрсеткендерің бар ма? -Қалай көрді? -Не деп айтты? Енді, балалалардың атын атап, Айдын деп шақырамын. -Айдын мен шақырғанда не деді? Балаларға «А» дыбысын кезек-кезек айтқызып, жолдастарының аузы «А» дегенде, қандай болып тұрғанын көрсеткен жөн. Аа дыбысының таңбасын жазып көрсетеді А дыбысын анық дауыстап айтып, сөз басында қай дыбыс естілетінін балалардан сұрайды. -Дауысты, дауыссыз дыбысты есту арқылы ажыратамыз. Дыбыстың таңбасын әріп дейміз. Әріпті көреміз, жазамыз. Дыбысты естиміз, айтамыз. Әріптерді қолмен ұстап сезуге болады. Кедір-бұдыр әріптерді көреміз, қолмен ұстап сеземіз. Екі саусақпен жоғары көтереміз, төмен түсіреміз ортасында сызығы бар. Балаларға өздерінің аттарын айтқызып,кімнің атында А дыбысы кездесетіндігіне (сөздің басында, ортасында, соңында) кеңінен тоқталып, алдымен балалардың өз атымен бастап үйретіп, түсіндіремін. Балалардың назарын «Әліппе- дәптердегі» суретке аударамын. Тәрбиеші балаларға сұрақ қоя отырып, сурет бойынша әңгіме құрастырады. Баланың лексиканы меңгеруі зат есімді меңгеруден басталады. Ол өзін қоршап тұрған заттың бәрін (күнделікті қолданып жүрген ыдыс, киім, ойыншық, және т.б.) өзінің дене мүшелерін атайды. Суреттегі өзіне таныс ойыншықтарды көргенде жүздерінен қуаныш нышаны байқалған балалар -Аю, ара, арыстан,ат -Аққу Аталған ойыншықтардың А дыбысынан басталатындығына тәрбиешінің баса назар аударғаны жөн. Аю деген сөзде А дыбысы сөздің басында, ал «Ара» деген сөзде А дыбысы сөздің басында, аяғында дакелетіндігіне тоқталу керек. -Ал, қане, осыншама көп ойыншықты арбаға салып сүйреп келе жатқан балаға ат қояйық. Балалар, А дыбысынан басталатын ат қойсақ қайтеді. Сонымен суреттегі баланың аты кім болады?
А дыбысын оқытып, балалардың тілін жаттықтыру. А дыбысының дауысты дыбыс екендігін, сондай-ақ А әрпінің тор көзден орнын тауып қызыл түспен бояу арқылы А әрпінің сөздегі орналасу-ерекшелігін байқайды. Дидактикалық материалдармен жұмыс. Саусақ жаттығуы Қорапшаларындағы бұршақ дәндерінен А әрпінің бейнесін жасайды. Баладлар «А» дыбысына байланысты тақпақ жаттайық. Астанамыз, Алматы, Алатау асқақ аясы Алқабында атақты, Ал қызыл апорт алмасы «Сөз құра» дидактикалық ойыны Сергіту жаттығулары Біз арамыз, арамыз, Гүлге ұшып барамыз. Аю мұнда келмесін, Балымызды жемесін. Дидактикалық ойын: «Сөз ойла, тез ойла» Сөзді дұрыс айтқан балаға бір-бірден ойыншық үлестіріледі. Ойын соңында ойыншықтарды санау арқылы кімнің көп сөз тауып айтқанын анықтайды. Кім көп ойыншыққа ие болса,сол жеңеді, ойын соңында жеңімпаз баланы анықтайды. |
Балалар шаттық шеңберіне тұрып, бірге айтады. Балалардың жауабы: -Тексерді -Аузымды ашты, тілімді басты -«А» деп айт-деді - А-деп жалт қарайды. -А-деді Балалар әліппе-дәптердегі тапсырманы орындайды. Балалар Ержан, Мақсат т.б. аттарды қоюы мүмкін. Балалар қайталап жаттайды. |
|
Рефлексивті түзетушілік |
-Бүгін қандай әріппен таныстық? -Қандай ойындар ұнады? Балаларды мадақтап, оқу қызметін аяқтайды |
Тәрбиешінің сұрақтарына жауап береді |
Күтілетін нәтиже.
Нені білу керек: «А» дыбысырның дауысты дыбыс екенін
Нені игереді: дауысты, дауыссыз дыбыстардың айырмашылығын
Нені біледі: «А» әрпін танып көрсете білуді
Білім беру саласы: Қатынас
Оқу қызметі: Сауат ашу
Тақырыбы: «Әріп және дыбыс»
Мақсаты: Балалардың жыл бойында алған білімдерін тиянақтау. Дидактикалық ойындар барысында есте сақтау, көру, ой қиялын сезіну, қабылдау, жүйелі сөйлеу мәдениетіне тәрбиелеу
Жаңа әдістерді қолдана отырып, тапсырмаларды орындау. Тілдің граматикалық құрылымын қалыптастыра отырып алған білімдерін тиянақтау. Ұқыптылыққа, еңбек сүйгіштікке тәрбиелеу
Көрнекілігі: кесте, әріптер, карточкалар, суреттер, бұршақтар, ребус, сөзжұмбақ
Әдіс-тәсілі: сұрақ-жауап, ойындар
Блингвальды компонент: әріп-буква, дыбыс-звук
|
Әрекет кезеңдері |
Тәрбиешінің іс-әрекеті |
Балалардың іс-әрекеті |
|
Мотивациялық қозғаушы Ұйымдастыру-шылық ізденушілік |
Сәлеметсіңдер ме балалар! Бүгін біздің оқу іс-әрекетімізге қонақтар келеді. Бүгін қандай керемет күн! Бұл күнді жақсы, қуанышты көңіл күймен өткізу үшін сендерді шаттық шеңберіне шақырамын Қайырлы күн достым, Қайырлы күн болсын, Сәттілікке толсын, Біздің алар бағымыз, Кілең бестік болсын. Бала-бақшаға сегізде келеміз, Ешқашанда қалмаймыз дегенбіз, Сауат ашуды 5-ке оқып, Білімді бала боламыз дегенбіз. Бүгінгі іс-әрекетіміз ерекше. Күндегі оқу іс-әрекетімізден ерекшелігі сіздер бүгін сайысқа түсесіздер. Ол үшін екі топқа бөлініп отырамыз. 1-топ: «Тапқырлар» 2-топ: «Алғырлар» Енді топтарымыз аты мен ұранымен таныстырып өтсін. 1.Тапқырлар Оқимыз білім аламыз, Болашақ жолын саламыз, Тапқырлықпен тек алға, Біз мектепке барамыз. 2.Алғырлар Бақша біздің панамыз, Мектеп біздің анамыз. Туын ұстап білімнің, Алғырлықпен асулардан асамыз Ғажайып сәт: Шетелден келген білім ханшайымы кіреді. Қолында көптеген тапсырмалар бар: 1-бөлім: «Кім тапқыр» сұрақ-жауап. 1.Жыл мезгілдерін білеміз бе ? Қандай? 2.Көктем мезгілінің айлары 3.Мамыр айларына тақпақ білесіңдер ме? 4.Сауатымызды кімнің кестесі бойынша аштық? 5.Жүнісбеков тәсілінде неше құрақша бар? 6.Кестеде не орналасқан? 7.Қазақ тілінде қанша әріп бар? 8.Әріп дегеніміз не, дыбыс дегеніміз не? 9.Қазақ әліпбиінің негізін салушы кім? 10.Дыбыстар нешеге бөлінеді? Қандай, қандай? 11.Дауысты дыбыстарды кім айтады? 12.Буындардан не құраймыз? 13.Сөзден не құраймыз? 2-бөлім: «Кім білгіш» ойыны. Тақтада әріптер көрсетіледі, балалар текшені көтеру арқылы дауысты немесе дауысссыз дыбыс екені ажыратылады. -Дауысты дыбыстар қызыл текше -Дауыссыз дыбыстар көк текше көтеру арқылы ажыратылады. 3-бөлім: «Жоғалған әріптер» 1-топқа ЖА...ҒАҚ ЛРСМҢ КІ...АП ШАТПЛ 2-топқа СА...АТ ШҒРСТ СӨ...КЕ КАМДЕ Сергіту сәті Білім-кеме теңізінде жүзейік, Қаламсапты, ескек етіп есейік, Мыңды жыққан білімді боп бәріміз Теңіздегі маржан болып өсейік! 4-бөлім: «Буынға буын қос» ойыны. Суретте берілген буындарды қосып сөзді оқиды. 5-бөлім: «Кім көп біледі» ойыны Буын ұйқас. Балалар білетін буын ұйқастарын айтады. 6-бөлім: Кубизм әдісі арқылы балаларды ортаға жинап, кубикті лақтыру арқылы кез келген әріпті айтамын, балалар сол әріптен басталатын сөзді қазақша, ағылшынша айтып кері лақтырады. 7-бөлім «Жаңа сөзді топ» 1-топқа Адал 2-топқа Сырға Шыққан сөздерге түсінік беру. 8-бөлім. Сөзден не құралады? Сөйлем дегеніміз не? Суретпен жұмыс Сөйлем нешеге бөлінеді? Қандай, қандай? Мысалдар келтіру Мысалы 1.Метін жазда ауылға барамын. 2.Сенің жасың нешеде? 3.Алақай, биыл мектепке барамын! 9-бөлім «Кім шапшаң, кім тапқыр» Карточкамен жұмыс Тапсырмада балаларға карточкалар тапсырады. Жемістің аттарын тауып жанына қояды. Болған соң тексеру картасымен тексереді. 10-бөлім. «Сөзжұмбақ»
1.Қыстан кейінгі мезгіл? 3.Тұңғыш ғарышкердің аты? 4.Әкесінің әкесі кім болады? 5.Білім ордасы Сөзжұмбақтың шешуі: «Кітап» 11-бөлім. Ойын: «Мен бастаймын, сен аяқта» Мақал: 1.Кітап білім бұлағы Білім өмір шырағы 2.Ағаштың жемісі бұтақта болады Сөздің жемісі кітапта болады 3.Ғаламның шырағы – күн Адамның шырағы – білім 4.Білім инемен құдық қазғандай Кітап туралы тақпақ |
Балалар сәлемдеседі Шаттық шеңберіне тұрып қайталайды Әр топ өз ұранын айтады Балалар ағылшынша қонақпен сәлемдеседі. Сұрақтарға толық жауап береді Балалар жоқ әріптерді жазады 1.Ақ-ақ-ақ Сарғайды күзгі жапырақ 2.Са-са-са Ызыңдайды маса 3.Із-із-із Бақшадағы сәбіз 4.Ет-ет-ет Алма, алмұрт салынатын себет 5.Ой-ой-ой Қорада тұр қой 6.Ай-ай-ай Ұшып кетті торғай 7.Ға-ға-ға Ұшып кетті қарға 8.Кер-кер-кер Тоқтар аға ғарышкер 9.Ыз-ыз-ыз Айгүл жақсы қыз 10.Ме-ме-ме Келе жатыр кеме 11.Ән-ән-ән Қамба толы дән 12.Өс-өс-өс Құстар бізге дос Балалар ағылшынша, қазақша сөздерді айтады. Жаңа сөздерді тауып, буынға бөледі. Сөйлем Тиянақты ойды білдіретін сөздердің тіркесін сөйлем дейміз Хабарлы, лепті, сұраулы Көктем Мұғалім Тоқтар Ата Мектеп Пайда ойлама ар ойла Талап қыл артық білуге Барлық білім кітапта Ерінбей оқып көруге Жақсы кітап әліппе Үйретеді әріпке Қуыршақпен қоштастым Әліппемен достастым А –дан бастап үйретті Түгел әріпті танытты |
|
Рефлексивті түзетушілік |
12-бөлім. Балаларға әліппені оқыту. Мектептің суреті Олай болса, әліппемен достассақ бізді «Мектеп-Ана» құшағын жайып қарсы алады екен. Біз мектептің алғашқы баспалдағында тұрмыз |
Тәрбиешінің сұрақтарына жауап береді |
Күтілетін нәтиже.
Нені білу керек: Өз ойларын толық, анық жүйелі жеткізуді
Нені игереді: алған білімдерін дұрыс пайдалануды
Нені біледі: дұрыс сөйлеуді сұрақтарға толық жауап беруді.
Білім беру саласы: Қатынас
Оқу қызметі: Тіл дамыту
Тақырыбы: Менің сүйікті ертегім «Түлкі мен ешкі» ертегісі
Мақсаты: Ертегіні әңгімелету арқылы байланыстырып сөйлесуге үйрету. Балалардың білетін ертегілерін еске түсіру арқылы тіл байлықтарын, есте сақтау қабілеттерін дамыту. Адалдыққа, өтірік айтпауға, бір-біріне көмектесуге тәрбиелеу.
Көрнекілігі: ертегіге байланысты суреттер, жұмыс дәптері, қуыршақ театрына арналған ойыншықтар: түлкі мен ешкі
Әдіс-тәсілі: сұрақ-жауап, ойындар
Блингвальды компонент:
|
Әрекет кезеңдері |
Тәрбиешінің іс-әрекеті |
Балалардың іс-әрекеті |
|
Мотивациялық қозғаушы Ұйымдастыру-шылық ізденушілік |
Жылулық шеңбері Тәрбиеші жұмбақ жасырады: Өзі бір қу, Жүрген жері айғай-шу Тақтаға түлкі мен түлкішектер бейнеленген суреттер іледі. -Мына суретке қараңдаршы, мұнда не бейнеленген? -Түлкінің баласын қалай атайды? -Түлкішек туралы не айтуға болады,ол қандай? Үлкен бе, әлде кішкентай ма? -Ал түлкі қандай? -Біз түлкі туралы көп ертегі оқығанбыз. Естеріне түсіріңдерші, қандай ертегі білесіңдер? -Өте жақсы. Олай болса, мен сендерге бүгін түлкі туралы тағы бір ертегі оқып беремін. 1.Тәрбиеші мәнерлеп «Түлкі мен ешкі» ертегісін оқып береді. 2.Мазмұны бойынша сұрақтар қою: -Бұл ертегіде не туралы айтылған? -Ертегіде түлкі қандай болып көрінеді? -Ал ешкі қандай? -Құдық қандай екен? Сөздік жұмыс «Апан,құдық» сөздерінің мағынасын түсіндіру Сергіту сәті Дәптермен жұмыс 1-тапсырма -Ертегіні тағы да бір рет айтып берейін, сендер дәптердегі суретке қарап отырып тыңдаңдар, сосын өздерің айтып бересіңдер. Ертегі мәтінін екінші рет оқып беру Қуыршақ театры Қуыршақ театрына арналған ойыншық жануарларды кигізіп, рөлдерді бөліп береді. Автордың сөзін тәрбиеші айтып тұрады 3-тапсырма Жұмбақтарды шешіп, шешуін дыбыстық талдау бойынша оқы «Ешкі» сөзіне дыбыстық талдау жасату Бір балаға тақтада, қалған балаларға орындарында отырып алдарындағы қызыл, көк түсті дөңгелектерді пайдаланып «ешкі» сөзіне дыбыстық талдау жасатады. Сөздегі дыбыстардың орнын әр дыбысқа екпін түсіріп айту арқылы анықтатады. Сөзді қатыстырып сөйлем құратады, сөйлемнің сызбасын жасатады. Тақтаға түлкінің жеке суретін іледі. -«Түлкі» сөзін буынға бөл. -Қанша буын бар? Бірінші буынды ата. Екінші буынды ата. -«Түлкі» сөзінде (л) дыбысы сөздің қай жерінде келіп тұр? «Түлкі» сөзін қатыстырып сөйлем құра. -Сөйлемде неше сөз бар? |
Жұмбақты шешеді -Түлкі -Түлкі мен оның балалары -Түлкінің баласын түлкішек деп атайды -Түлкішек-кішкентай,әлсіз Түлкі-үлкен, күшті -«Түлкі мен құмырсқа», «Арыстан мен түлкі» ертегілерін білеміз. Балалар ертегіні тыңдайды Сұрақтарға жауап береді: -Түлкі-қу, әдемі, ақылды, епті, жылдам т.б. -Ешкі-аңқау, сенгіш, аңғал т.б. -Құдық-терең, қараңғы, суық, тар т.б. Сөздердің мағынасын түсініп алады Дәптердегі тапсырмаларды орындайды Балалар түлкі мен ешкінің рөлін ойнап, сөздерін дауыс ырғақтарын келтіріп айтады Ешкі сөзіне дыбыстық талдау жасап, сөзді қатыстырып сөйлем құрайды, сөйлемнің сызбасын жасайды. Тапсырмаларды орындайды. -Түл-кі -Түлкі сөзінде екі буын бар -1-буын – «түл» -2-буын – «кі» -Түлкі сөзінде «л» дыбысы сөздің ортасында келіп тұр -Түлкі – жабайы аң. |
|
Рефлексивті түзетушілік |
Мақалмен жұмыс -«Өтірікке алданба,басың бәлеге душар болар» деген мақалды қалай түсінесіңдер? Егер балаларға жауап беру қиындық туғызса, тәбиеші өзі түсіндіріп, сабақты қорытады. |
Мақал туралы өз ойларын айтады |
Күтілетін нәтиже.
Нені білу керек: «Түлкі мен ешкі» ертегісінің мазмұнын. «апан,құдық» секілді жаңа сөздердің мағынасын
Нені игереді: ертегінің мағынасын, оның мазмұны мен атауы арасындағы өзара байланысты.
Нені біледі: ертегінің мазмұны бойынша қойылатын сұрақтарға жауап беруді, ертегі кейіпкерлерінің рөлін ойнау білуді.
18
шағым қалдыра аласыз













