Қ. Сатпаев атындағы мектеп-лицейінің Денешынықтыру пәнінің мұғалімі

НАУШАБЕКОВ НУРБОЛАТ МАЛДЫБАЕВИЧ

Тақырыбы: «Волейбол: Командалық қозғалыстар»

Волейбол-бұл командалық спорт түрі, онда ойыншылардың үйлесімді қозғалысы, тактикалық ойыны және өзара әрекеттесуі үлкен рөл атқарады. Командалық қозғалыстар-бұл ойын барысында әр ойыншының нақты позицияда әрекет етуі және командаластарымен келісілген қозғалыс орындауы. Бұл қозғалыстар команданың тиімді ойыны мен жеңіске жетуінің негізгі кепілі болып табылады.

Волейболда әрбір ойыншының өз аймағы мен міндеті бар. Алайда доп ойынға қосылған сәттен бастап, барлық ойыншылар үнемі қозғалыста болады және бір-бірін қолдап, допты қарсыластың алаңына қайтаруға тырысады. Командалық қозғалыстар мыналарды қамтиды:

- Орын ауыстыру;

- Қабылдау позицияларына өту;

- Қарсы шабуылға дайындық;

- Қорғаныс пен шабуылдағы үйлесімділік.

Ойын барысында әр ұпайдан кейін ойыншылар сағат тілімен орын ауыстырады. Бұл волейболдағы негізгі ереже. Айналым ережесін сақтау команданың ойын тәртібі мен тактикасына әсер етеді.

Қарсыластың допты беруі кезінде ойыншылар 3:3 немесе 2:1:3 түрінде орналасуы мүмкін. Қабылдаушылар артқы шепте тұрып, допты дәл көтеріп беруі тиіс, ал алғы шептегілер шабуылға дайын тұрады.

- Орталық шабуылшы тор маңында тұрып, жылдам пасқа дайын болады;

- Қанат шабуылшылар сол және оң қанаттан шабуылдайды;

- Ойыншылар пас беру, шабуылдау және допты қайта бағыттауға байланысты бір-бірімен үнемі

Қарсыластың шабуылы кезінде ойыншылар қорғаныс позицияларына өтеді:

- Артқы қатардағылар - допты қабылдауға;

- Алдыңғы қатардағылар - тосқауыл қоюға (блок жасауға);

- Барлық ойыншылар алаңды жабуға тырысады.

Тосқауыл жасау кезінде ойыншылар бір-бірімен үйлесіп, бірден бірнеше ойыншы біріккен блок жасай алады. Бұл кезде тор маңындағы қозғалыс, секіру техникасы және көзбен шолып бағыттау маңызды.

- Қарапайым жаттығулар: позиция ауыстыру, допты беру және қабылдау;

- Жылдамдық пен үйлесімділік жаттығулары: допсыз орын ауыстыру, белгі бойынша қимылдау;

- Ойындық жағдайлар: нақты ойын эпизодтарын қайталау арқылы командалық жұмысты жетілдіру;

- Коммуникацияны дамыту: ойыншылардың өзара дауыстап ескертуі мен келісуі.

Командалық қозғалыс - волейболдағы тиімді ойынның негізі. Ойыншылардың бір-бірімен үйлесімді қимылдауы, позицияны дұрыс ұстануы және әрбір сәтке дайын тұруы команданың жеңіске жету мүмкіндігін арттырады. Бұл дағдыларды дамыту үшін жаттығулар кезінде арнайы көңіл бөліп, әр ойыншының рөлін нақты анықтап, ұжымдық рухты қалыптастыру қажет.