Бекітілді:

Педагогтің аты-жөні

Тасбулатова М.С

Күні

Сынып 5 «В»

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Тазалық. Күн тәртібі. Денсаулық (Қыс мезгілінде тұмаудан сақтану)

Сабақтың мақсаты

Жұқпалы аурулар және олардың алдын алу шаралары, емі туралы түсініктерін топтық жұмыс формасында кеңейту;

Құндылықтарды дарыту

Жұқпалы аурудың алдын алу шараларын білу, өз денсаулығына жауапкершілікпен қарауға баулу.

Сабақ-тың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Баға-лау

Ресурстар

Ұйымдастыру кезеңі(5минут)

Амандасу

Оқушыларды түгелдеу. Тақырыпты болжау.

Миға шабуыл

1) Тұмау (грип) деген не?

2) Ол қалай адамға жұғады?

3) Тұмау басталғанда адамның қай жері ауырады?

4) Тұмаудан жазылу үшін қандай ем қолданады?

Білу, түсіну

Сабақ басы

(10минут)

«Тұмау» жайлы ақпарат (баяндама оқылады).

Тұмау (грипп) — өте жұқпалы ауру. Тұмау немесе грипп (лат. grіppus, фр. grіpper, ағылш. influenza – “бас салу, шап беру”) – тыныс жолдарының жұқпалы вирустықауруы. Аурудың қоздырғышы – ортомиксовирустар, олардың үш типі: А, В, С бар. Өте жұқпалы ауру. Тұмау вирусының сыртқы қабыршағының құрамында гемагглютицин (оны Н әрпімен белгіленеді) және нейраминидаза (N әрпімен белгіленеді) болады. Олар әр түрлі факторлардың әсерінен өзгеріп, тұмау вирусының жаңа вариантын түзуі мүмкін. Кейде ол асқынып кетіп тыныс жолын, нерв жүйесін, қан тамырды, жүректі ауруға шалдықтырады. Тұмауды қоздыратын вирустар(микробтар) тыныс жолының кілегей қабығында өсіп-өнеді. Тұмау тиген адам аурудың микробын жөтелгенде, түшкіргенде және қақырығы арқылы ауаға таратады. Сондай-ақ тұмау вирусы науқастың ыдысы, сүлгісі, қол орамалы, кітабы және т.б. арқылы жұғады.

Тұмау басталғанда адамның денесі дел-сал болып, көңіл-күйі нашарлайды және тағамға тәбеті шаппайды. Бір-екі күннен кейін дене қызуы көтеріледі, басы ауырады, бұлшық еттері сыздап, буын-буыны сырқырайды, мұрны бітеді, дауысы қарлығып, жөтеледі, тамағы қызарып, жұтынғанда ауырады, көзі қызарып жасаурайды. Адам дереу дәрігерге көрініп, емделсе, үш-бес күннен кейін дене қызу төмендеп, сауыға бастайды.

Алдын алу шаралары

Тұмауға нақтылы диагноз қойып, науқасты оқшаулап, ауруханаларда не басқа тиісті мекемелерде карантин жарияланады. Тұмауға қарсы вакцина егіледі, оның ішіндегі ең тиімдісі – тазартылған вириондық вакцина. Алдын-ала организмді шынықтыратын емдер жасап, спортпен шұғылданған дұрыс.

Тұмау басталғанда адамның денесі дел-сал болып, көңіл-күйі нашарлайды және тағамға тәбеті шаппайды. Бір-екі күннен кейін дене қызуы көтеріледі, басы ауырады, бұлшық еттері сыздап, буын-буыны сырқырайды, мұрны бітеді, дауысы қарлығып, жөтеледі, тамағы қызарып, жұтынғанда ауырады, көзі қызарып жасаурайды. Адам дереу дәрігерге көрініп, емделсе, үш-бес күннен кейін дене қызу төмендеп, сауыға бастайды.

Емі

Емі — дәрігердің бақылауында болып, оңаша, ауасы таза бөлмеде жатып емделу. Дене қызуын, дене сырқырауын, аспирин, пирамидон және т.б. дәрілер тез басады. Тұмау вирусына антибиотиктер пайда етпейді. Ауру адам жөтелгенде, түшкіргенде аузы-мұрнын қолымен немесе орамалмен (шүберекпен) жабуға тиіс. Науқастың тек өзіне арналған ыдысы, орамалы т.б. болуға, олар жиі қайнатылып, жуылуға тиіс. Тұмау асқынғанда науқасты ауруханаға жатқызып, кешенді емдеу шараларын жүргізеді.

Түсіну

Кеспе қағаздары

Ортасы

(25 минут)

Оқушыларға «Тұмаудан сақтану жолдары» тақырыбында сурет салу тапсырылады.

Рөлдік ойын. «Дәрігер және науқас»

Науқас дәрігерге келіп, өз жағдайын айтады, оқушы сабақта алған білімін пайдаланып жауап беруі керек.

Кеспе қағаздары

Соңы

(5 минут)

1. Тұмау дегеніміз не?

2. Тұмаудың алдын алу?

3. Тұмаудың алғашқы белгілері?

4. Тұмаудан сауығу үшін қандай ем қолданады?