Солтүстік Қазақстан облысы

Петропавл қаласы

Сафуан Шаймерденов атындағы қалалық классикалық гимназия

Биология пән мұғалімі Балабекова Клара Тилабековна

Ашық тәрбие сағатының тақырыбы: Ибалы ұл,инабатты қыз-өмір көркі!

Мақсаты:

Оқушылар адамдық асыл қасиеттерді қастерлеп,өмір заңдылықтарын білу

Міндеттері:

– оқушыларды қыздың нәзіктігін, ұлдың батылдығын ажырата білуге үйрету;

-оқушыларды сыртқы сұлулықты дұрыс түсіне білуге баулу;

-. Адамгершілік қасиеттерді сезіне білуге және рухани білімін байыту

-ойын еркін,дәлелді түрде жеткізе білуге жетелеу;

Көрнекілігі: нақыл сөздер,маркер, ватман ,интерактивті тақта, видео ;

Түрі: тәрбие сағаты

Әдісі: сұрақ-жауап,топтастыру,талқылау, тренинг,жағдаяттық сұрақтар.

І.Ұйымдастыру кезеңі. 5 минут

(Музыка ойнап тұрады.)

Орнымыздан қол ұстасып тұрайық

Бір-бірімізгі жылы жүзбен қарайық,

Бізге келсін нұр іздеген қуаныш.

Бүгінгі күнге бір-бірімізге сәттілік тілейік

Балалар,мен осындай мейірімді, ақылды, өмірге, білімге құштар оқушыларымды көргеніме өте қуаныштымын.

Әр топқа сөз қиындысын таратамын. Топта «Ибалы ұл,инабатты қыз-өмір көркі» сөйлемді құрастырады. Ұлағатты сөздің мағынасын ашу

«Ибалы ұл,инабатты қыз-өмір көркі» атты ашық тәрбие сағатымызды бастаймыз.

Әр халықтың бала тәрбиесіндегі өзіндік ерекшеліктері арқылы мәдени құндылықтары қалыптасады.Ата-бабамыз ұл баланы ертеңгі абыройлы әке,қадірлі отағасы,елді қорғайтын ер,батыр,би,ақын,ұлттың намысты азаматы ретінде әділдікке,қайсарлыққа,кешірімді болуына,өнерге,білімге,салт-дәстүрімізді сақтауға тәрбиелеген. Ұл бала-қазақта шаңырақ иесі,ер-азамат ата-ананың отын тұтатушы болып саналады.

Қазақ отбасының ерекшелігі жасы кішісінің үлкеніне «сен» деп сөйлемеуі,алдын кесіп өтпеуі,үлкен тұрып кішінің,әке тұрып ұлдың, шеше тұрып қыздың орынсыз сөйлемеуінде. Қазақ халқы қыздарын «үйдің құты,ауылдың көркі,береке-бірлік пен татулықтың ұйытқысы» деп ерекше құрметтеп,аялап,ардақтаудың арқасында,қазақ халқында ақыл-парасатымен ел билеп,ру-тайпа басқарған көсем,шешен,би,аты аңызға айналған батыр,әулие аналар,ел жұрты аттарын қадір тұтқан қасиетті,киелі әжелер көп болған.

ІІ. Мағынаны тану 7 минут топтарға тапсырма

Қыздарға Ұл баланың тәрбиесі қандай болу керек

Ұлдарға Қыз баланың тәрбиесі қандай болу керек тақырыпта постер құру

Қорғауға әр топқа 2 минут уақыт беріледі.

ІІІ. Ойланайық пікірлесейік. 4 минут

Ұлдарға сұрақ:

Қыздың көркі деп нені түсінесің? (ең бірінші мінезі,әдептілігі,әрине сыртқы келбеті)

Қыздарды неге өмірдің гүлі дейді?

Қызға қандай қылық жараспайды?

Қыздарға арнап мақал айт.(Қыз өссе елдің көркі. Таудың көркі тас,қыздың көркі шаш. Қызға қырық жерден тыю. Анаға қарап қыз өсер)

Өзіңе қыздардың қандай мінезі ұнайды?

Қыздарға сұрақ:

Ұлдарға қандай қылық жараспайды? (бұзақылық,сотқарлығы,кісіні сыйламайтыны)

Ұлдарға арнап мақал айт.

Саған ұлдардың қандай мінезі ұнайды?

Атадан жақсы ұл туса,елінің туы болады дегенді қалай түсінесің?

Ұл бала үшін қасиетті борыш деп нені айтар едің?

VІ. Видеоны көру және талқылау

V. Жағдаяттарды талдау

І топ 1.Санжар мен Самал сыныпта қатар отырады.Сөзге таласып қалған Санжар Самалға дөрекі сөз айтты.Самал жылап жіберді.

-Санжардың әрекеті туралы өз пікірлеріңді білдіріңдер.

2 топ Әлия жүгіріп келе жатқанда Ғалым байқамай қағып, тоқтамай өте берді.Ыза болған Алия Ғалымды итеріп жіберді де, өзіңе де осы керек деді

• Әлия мен Ғалымның орнында болсаңдар, қандай шешім қабылдар едіңдер?

3 топ .Сынып жетекшісі оқушыларға сынып бөлмесін жуып, тазалау керектігін айтып, тапсырма берді. Бірақ оқушылар бір-біріне сілтеді . Қыздар бүгін ұлдар жуады, ал ұлдар қыздар жуады деп таласты. Сонда Сұлтан: -Бөлмені жуу қыздардың жұмысы емес пе?!Мен бұл тапсырманы орындай алмаймын. – деді.

-Сұлтанның орнында болсаңдар , сендер не істеген болар едіңдер?

VІ.Жүректен жүрекке.

Оқушыларға жеке-жеке парақтар таратылады. Параққа жұптарының жақсы қасиеттерін ,екінші параққа жаман қасиеттерін жазады.

Балалар, қазақта мынадай тілек бар екен.Қызың ибалы, инабатты болсын, ұлың иманды,жүректі болсын, адамгершілігі мол болсын, қайырымды болсын!Адам бойында жақсылық пен жамандық, имандылық пен имансыздық қатар жүреді.Енді осы жаман қасиеттерден мүлде аулақ болу үшін манағы жаман қасиеттерді жазған парақты жыртып тастайық. Жазған жақсы қасиеттерді досыңа сыйла

VІ. Үйге тапсырма 1 минут

Не істеуге болмайды? Не істеу керек? Не істер едім?

Үлкеннің алдын кесіп өтуге Үлкенді сыйлап,амандасып жүру керек. Адамдарға қамқор болар едім.

Сабақтан кешігуге Кішіге қамқор болу керек. Туған жерімді көркейтер едім.

Мектепте жүгіруге Үлгілі болу керек. Өз елімнің мақтанышы болар едім

Үлкен кісілердің сөзін бөлуге Тәртіпті болу керек. Иманды ұл, инабатты қыз болар едім.

Тәртіпсіз болуға болмайды. Әдептілікті сақтау керек. Әдепті болуға бар күшімді салар едім.

VІ. Қорытынды: 2 минут

Мұғалім. Сонымен балалар,бүгінгі тәрбие шарамыздан не түйдік?

Нұротан париясының ұйымдастыруымен өткізілген сюжетке көңіл бөлейік.

Тәрбие сағатымыз осымен аяқталды.

Ұл баланың тәрбиесі қандай болу керек

Ұл баланың тәрбиесі қандай болу керек

Қыз баланың тәрбиесі қандай болу керек

Ұлдарға сұрақ:

Қыздың көркі деп нені түсінесің? (ең бірінші мінезі,әдептілігі,әрине сыртқы келбеті)

Қыздарды неге өмірдің гүлі дейді?

Қызға қандай қылық жараспайды?

Қыздарға арнап мақал айт

Өзіңе қыздардың қандай мінезі ұнайды?

Қыздарға сұрақ:

Ұлдарға қандай қылық жараспайды? (бұзақылық,сотқарлығы,кісіні сыйламайтыны)

Ұлдарға арнап мақал айт.

Саған ұлдардың қандай мінезі ұнайды?

Атадан жақсы ұл туса,елінің туы болады дегенді қалай түсінесің?

Ұл бала үшін қасиетті борыш деп нені айтар едің?

Қыздарға сұрақ:

Ұлдарға қандай қылық жараспайды? (бұзақылық,сотқарлығы,кісіні сыйламайтыны)

Ұлдарға арнап мақал айт.

Саған ұлдардың қандай мінезі ұнайды?

Атадан жақсы ұл туса,елінің туы болады дегенді қалай түсінесің?

Ұл бала үшін қасиетті борыш деп нені айтар едің?

І топ 1.Санжар мен Самал сыныпта қатар отырады.Сөзге таласып қалған Санжар Самалға дөрекі сөз айтты.Самал жылап жіберді.

-Санжардың әрекеті туралы өз пікірлеріңді білдіріңдер.

2 топ Әлия жүгіріп келе жатқанда Ғалым байқамай қағып, тоқтамай өте берді.Ыза болған Алия Ғалымды итеріп жіберді де, өзіңе де осы керек деді

- Әлия мен Ғалымның орнында болсаңдар, қандай шешім қабылдар едіңдер?

3 топ .Сынып жетекшісі оқушыларға сынып бөлмесін жуып, тазалау керектігін айтып, тапсырма берді. Бірақ оқушылар бір-біріне сілтеді . Қыздар бүгін ұлдар жуады, ал ұлдар қыздар жуады деп таласты. Сонда Сұлтан: -Бөлмені жуу қыздардың жұмысы емес пе?!Мен бұл тапсырманы орындай алмаймын. – деді.

-Сұлтанның орнында болсаңдар , сендер не істеген болар едіңдер?