ТАРИХ ПӘНІН ОҚЫТУДАҒЫ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ӘДІСТЕР МЕН ОҚУ ФОРМАЛАРЫ

PISA ТАПСЫРМАЛАРЫ ТАРИХ САБАҒЫНДА

Жақсылыққа бастайтын жарқын жұлдыз – оқу.

Бүгінгі күннің талабына сай оқушылардың функционалдық сауаттылығын жетілдіру басты мақсатымыз.

PISA зерттеушілерінің ұраны: Өмір сүру үшін білім алу»

Функционалдық сауаттылық дегеніміз – оқу барысында алған білімдерін, іскерліктерін және дағдыларын өмірде кездесетін алуан түрлі мәселелерді шешу үшін қолдана білу.

Мұндағы басшылыққа алынатын сапалар:

1.Белсенділік

2.Өз ойын еркін жеткізу

3.Шығармашылық тұрғыда ойлау

4.Шешім қабылдай алу

Осы зерттеулердің негізі мектеп бағдарламасын меңгеру ғана емес, оқушының білімін шыңдау, ойын еркін айту, оны өмірде қолдана алуға бағыттау.

Енді сабақ барысында оқушыларға PISA тапсырмаларын әзірлеуге келейік.

Тапсырманы құрастырудағы мақсат:

-Алған білімдері арқылы сұраққа еркін жауап беруге дағдыландыру;

-Мәтінмен жұмыс жасай алуды үйрету;

-Қосымша ақпарат жинауға бағыттау;

Тапсырмалар күнделікті өмірмен байланыстыра құрастырылса оқушыға түсінікті, әрі тиімді болатыны белгілі.

1.Адамзат тарихы дамуының ең алғашқы кезеңі   Тас дәуірі
2.Алғашқы адамдардың бастапқы кезеңдегі топтасу жүйесі Тобыр
3.Алғашқы адамдардың тобырдан кейінгі топтасу жүйесі Рулық
4.Алғашқы адамдардың рулық қауымнан кейінгі қалыптасу жүйесі тайпа
5.Қоғамда алғашқы ірі еңбек бөлінісін туғызған жағдай шаруашылықтың егіншілік пен мал шаруашылығы болып бөлінуі.
6.Ғалымдардың ең ежелгі адамды атауы: епті адам.
7.Ең ежелгі "епті адамның"  мөлшермен өмір сүрген мерзімі. 1 млн. 750 мың жыл бұрын
8.Ең ежелгі адамның еңбек құралыҮшкір тас
9.Ежелгі "Тік жүретін адам" өкілі Синантроп
10.Жер бетінде бұдан 100-35 мың жыл бұрын өмір сүрді: Неандертальдықтар
11.Жер бетінде 40-35мың жыл бұрын өмір сүрген адам:  "Саналы адам"
12.Ежелгі адамдардың ең алғашқы кәсібі Терімшілік
13.Тас дәуірін (палеолит) қамтитын кезең б.з.д. 2 млн 500 мың-12 мың жыл
14.Орта тас ғасыры қамтитын кезең б.з.б.12-5 мың жыл
15.Жаңа тас ғасыры қамтитын кезең б.з.б.5-3 мың жыл
16.Қазақстан аумағында ең ежелгі адамдардың өмір сүрген аймағы Оңтүстік Қазақстан
17.Қазақстан аумағында өмір сүрген алғашқы адамдардың  замандасы Питекантроп
18.Ежелгі адамдардың тұңғыш баспаналары Үңгірлер
19.Алғашқы адамдардың аулаған аңдары Мамонт мен бизон
21.Палеолит дәуіріне жататын еңбек құралдары табылған өңір. Жамбыл обылысы
22.Жамбыл облысынан табылған палеолит дәуірінің бес мыңдай еңбек құралдарының бәрі: Қашау мен үшкір заттар
23.Тас өңдеу биік деңгейге көтерілген кезең Неолит
24.Ертедегі адамдардың маймылдар мен жануарлардан басты айырмашылығы. Еңбек құралдарын жасай білуі
25.Жер бетінің күрт суый бастауы басталды 100 мың жыл бұрын
26.Ғалымдардың есептеуінше мұздықтың ери бастаған уақыты 13 мың жыл бұрын
27.Тас дәуірі адамдарының ине жасаған заты. Үшкір сүйек
28.Ежелгі адамдардың жіп орнына пайдаланған заттары Жануарлардың сіңірлері
29.Адамдардың дән үккішті ойлап тапқан кезеңі Неолитте
30.Ерте тас ғасыры тұрақтарының ең көне ескерткіштерінің табылған жері Шақпақата,Арыстанды.
31.Екі жағынан да өңделген қарапайым шапқыш тас құрал атау Бифас
32.Бір қабат өңделген тас құралдың жүзін ұсақ кертік ойықтар жасау арқылы өткірлеу әдісі Ретушь әдісі
33.Жамбыл облысындағы 5 мыңға жуық тас құралдар табылған тұрақтар Бөріқазған,Шабақты.
34.1938 ж Өзбекстаннан неандертальдық баланың сүйегі табылған үңгір Тесіктас
35."Саналы адам" сүйегі алғаш рет табылған үңгір Кро-Маньон
36.Орталық Қазақстан жеріндегі жүзі түзу, кейде қайқы тас пышақ қырғыштыр табылған тұрақ Семіз бұғы
37.Орталық Қазақстан жеріндегі кейінгі полеолитке жататын 300-ге таяу тас қүрал шыққан ең көрнекті көне мекен Батпақ
38.Тас дәуірінде ру ішіндегі барлық мәселелер шешілді Жалпы жиналыста
39.Мезолиттің хронологиялық шеңбері б.з.д. 12-5 мың жылдықтар
40.Мезолит заманының үлкен жаңалығы болып саналатын ұсақ жаңқа тастардан жасалған құралдар атауы Микролит
42.Мезолит заманының басты жаңалығының бірі Садақ пен жебенің жасалуы
43.Мезолит кезеңіндегі адамдардың негізгі кәсібінің бірі Аңшылық
44.Қазақстан аумағындағы белгілі мезолиттік тұрақтар саны 20-дан астам
45.Қабырғалары терең көмілген, көлемі 40-60 шаршы метр болаты мезолиттік баспана табылған өзен аңғары Есіл
46.Орта тас ғасырындағы балалар тобынан ересектер тобына өту ғұрпы Бағыштау (инициация)
47.Егіншіліктің пайда болу мерзімі 10 мың жыл бұрын
48.Алғашқы қауымдық егіншілікке алып келген жағдай Терімшіліктің дамуы
49.Алғашқы егіншілердің егін оратын қарапайым құрал атауы. Тас орақ
50.Ежелгі егіншілердің жер жырту құралы Тесе

Нәтижесі:

• PISA тапсырмалары арқылы есте сақтау қабілеттері дамиды;

• Өз ойын еркін жеткізуге негізделеді;

• Өз бетінше жұмыс жасауға үйренеді.