тазалық денсаулық кепілі

Тәрбие сағаты

«Тазалық - денсаулық кепілі »

Күні

07.04.25 ж.

Класс жетекші:

Смаилова Л.Т.

Класс:

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы: Эпиграфтар (тақырып мазмұнын ашатын)

• “Тазалық - саулық негізі, саулық - байлық негізі.”

• “Тазалық - жан мен тәннің азығы, денсаулықтың қазығы.”

• “Тазалық болған жерде, саулық та ұя салады.”

• “Денсаулықтың досы – тазалық, дерттің жосы – кір-қоқыс.”

Сабақтың мақсаты:

Оқушылардың жеке бас гигиенасы мен қоғамдық тазалықтың денсаулыққа әсері туралы түсініктерін кеңейту, салауатты өмір салтын қалыптастыру.

Қауіпсіздік мақсаты

«ҚИЫН КЕЗЕҢДЕРДЕГІ ДОСТЫҚ: ЖАНЖАЛДА ДОСЫҢЫЗҒА ҚАЛАЙ ҚАУІПСІЗ КӨМЕКТЕСУГЕ

БОЛАДЫ»

• Достық құндылығын дәріптеу: Достықтың қиындықтарды бірге жеңуге көмектесетін маңызды қазына екенін түсіндіру.

• Жанжалды жағдайларда досыңызға көмектесудің қажеттілігін түсіндіру: Достық міндеттемелерінің бір бөлігі ретінде қиын кезеңдерде қолдау көрсетудің маңыздылығын көрсету.

• Қауіпсіздікті сақтаудың маңыздылығын түсіндіру: Досыңызға көмектесу кезінде өзіңіздің қауіпсіздігіңізді қамтамасыз етудің маңыздылығын ескерту.

Құндылықтарды дарыту

• Жеке бас гигиенасының маңыздылығын түсіндіру.

• Қоғамдық тазалықтың денсаулыққа әсерін көрсету.

• Тазалықты сақтау дағдыларын дамыту.

• Оқушыларды тазалыққа, ұқыптылыққа тәрбиелеу.

Апта дәйек сөзі

Еңбек – қуаныш, жалқаулық – айырылмас азап (Абай)

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Мұғалім әрекеті

Оқушы әрекеті

Ресурстар

Сабақтың техникалық құрал-жабдықтары

Ұйымдастыру кезеңі (7 мин)

. Ұйымдастыру кезеңі (2 минут):

• Сәлемдесу, оқушылардың назарын сабаққа аудару.

• Сабақтың тақырыбы мен мақсатын хабарлау.

. Кіріспе (5 минут):

• Оқушыларға сұрақ қою арқылы тақырыпқа қызығушылық тудыру:

• Тазалық» сөзінің мағынасын ашу.

• «Тазалық – денсаулық кепілі» деген мақалдың мағынасын талқылау.

• Оқушыларға сұрақ қою: «Неліктен тазалықты сақтау маңызды?», «Тазалық денсаулыққа қалай әсер етеді?».

Сабақ басы (13 мин)

Жеке бас гигиенасының негізгі элементтері:

• Дене тазалығы:

  • Күнделікті душ қабылдау немесе жуыну.

  • Қолды сабынмен мұқият жуу (әсіресе, тамақтану алдында және дәретханадан кейін).

  • Бетті таңертең және кешке жуу.

• Ауыз қуысының гигиенасы:

  • Тісті күніне екі рет тазалау (таңертең және кешке).

  • Тілді тазалау.

  • Тіс жібін пайдалану.

  • Ауызды тазалағыш сұйықтықтарды қолдану.

  • Стоматологқа жылына кемінде екі рет қаралу.

• Шашты күту:

  • Шашты үнемі жуып тұру.

  • Жеке тарақты пайдалану.

• Киім және аяқ киім гигиенасы:

  • Киімді үнемі ауыстырып, жуып тұру.

  • Аяқ киімді таза ұстау.

  • Аяқ киімді кептіріп тұру.

• Тыныс алу гигиенасы:

  • Жөтелгенде және түшкіргенде ауыз бен мұрынды жабу.

  • Жеке орамалды пайдалану.

• Тырнақ гигиенасы:

  • Тырнақты қысқа етіп кесіп тұру.

  • Тырнақты таза ұстау.

Жеке бас гигиенасын сақтаудың маңыздылығы:

• Аурулардың алдын алу.

• Иммунитетті нығайту.

• Өзіне деген сенімділікті арттыру.

• Қоғамда жағымды әсер қалдыру.

• Жақсы көңіл-күйді сақтау.

Жеке бас гигиенасын сақтау – әрбір адамның міндеті. Тазалықты сақтау арқылы біз өзіміздің және айналамыздағы адамдардың денсаулығын қорғаймыз.

Ортасы (20 мин)

Қоғамдық тазалық — бұл халықтың денсаулығын сақтау және қоршаған ортаны жақсарту мақсатында қоғамдық орындарда (көшелерде, саябақтарда, алаңдарда, көліктерде, қоғамдық ғимараттарда және т.б.) тазалық пен санитарлық жағдайды қамтамасыз етуге бағытталған шаралар мен ережелердің жиынтығы.

Қоғамдық тазалықтың негізгі аспектілері:

• Қоқыс шығаруды басқару:

  • Қоқыс жәшіктерін орналастыру және оларды үнемі босатып тұру.

  • Қоқысты сұрыптау және қайта өңдеу жүйесін ұйымдастыру.

  • Рұқсат етілмеген жерлерге қоқыс тастауға жол бермеу.

• Көшелерді және қоғамдық орындарды тазалау:

  • Көшелерді үнемі сыпыру және жуу.

  • Қыс мезгілінде қар мен мұзды тазалау.

  • Қоғамдық орындарда дезинфекциялау жұмыстарын жүргізу.

• Су және канализация жүйелерін күтіп ұстау:

  • Таза ауыз сумен қамтамасыз ету.

  • Ақаба суларды дұрыс тазарту және кәдеге жарату.

  • Жауын-шашын суларын басқару.

• Қоғамдық көліктерді таза ұстау:

  • Көлік ішін тазалау және дезинфекциялау.

  • Жолаушылардың тазалық ережелерін сақтауын қадағалау.

• Қоғамдық тамақтану орындарындағы гигиена:

  • Тамақ өнімдерін сақтау және дайындау ережелерін сақтау.

  • Ыдыс-аяқтарды дұрыс жуу және дезинфекциялау.

  • Қызметкерлердің жеке гигиенасын қадағалау.

• Жасыл желектерді күтіп ұстау:

  • Ағаштар мен бұталарды отырғызу және күту.

  • Гүлзарларды жасау және сақтау.

  • Газондарды күтіп ұстау.

Қоғамдық тазалықтың маңыздылығы:

• Халықтың денсаулығын сақтау және әртүрлі аурулардың таралуын алдын алу.

• Қоршаған ортаны қорғау және экологиялық жағдайды жақсарту.

• Қалалар мен елді мекендердің сыртқы келбетін жақсарту және эстетикалық тартымдылықты арттыру.

• Туризмді дамытуға және инвестициялар тартуға ықпал ету.

• Халықтың өмір сүру сапасын жақсарту.

Қоғамдық тазалықты сақтау – әрбір азаматтың міндеті. Әрбір адам қоғамдық орындарда тазалықты сақтауға жауапкершілікпен қарауы керек. Бұл үшін қоқысты дұрыс тастау, айналаны күту және тазалықты сақтау ережелерін орындау қажет.

Қауіпсіздік сабағы

10 мин

Достық – өмірдің қиындықтарын бірге жеңуге көмектесетін баға жетпес қазына. Бірақ кейде досымыздың өмірінде жанжал туындап, оған көмек қолын созу қажеттілігі туады. Бұл жағдайда досымызға қауіпсіз әрі тиімді көмектесудің жолдарын білу маңызды.

1. Жағдайды түсініңіз:

• Мәселенің мәнін анықтаңыз: Досыңыздың басынан өтіп жатқан жағдайды толық түсінуге тырысыңыз. Не болып жатыр? Қандай қауіптер бар?

• Ақпарат көздерін тексеріңіз: Досыңыздың айтқандарын ғана емес, басқа да ақпарат көздерін зерттеңіз (егер бұл мүмкін болса). Бұл жағдайға объективті көзқараспен қарауға көмектеседі.

• Өзіңіздің мүмкіндіктеріңізді бағалаңыз: Сіз қандай көмек көрсете аласыз? Сіздің ресурстарыңыз (уақыт, ақша, байланыстар) қаншалықты жеткілікті?

2. Досыңызды қолдаңыз:

• Тыңдаңыз: Досыңыздың сізге жүрегін ашуына мүмкіндік беріңіз. Оны мұқият тыңдап, оның сезімдерін түсінуге тырысыңыз.

• Эмпатия танытыңыз: Досыңыздың жағдайын түсінетініңізді көрсетіңіз. Оның ауыр күндерінде жанында болыңыз.

• Қолдау сөздерін айтыңыз: Досыңыздың күшті жақтарын еске түсіріңіз. Оның бұл қиындықты жеңетініне сенетініңізді білдіріңіз.

• Сын айтудан аулақ болыңыз: Досыңыздың қателерін көрсетуден гөрі, оны қолдауға тырысыңыз. Қателіктер жасау – адамға тән қасиет.

Нақты көмек ұсыныңыз:

• Іс-әрекет жасаңыз: Досыңызға нақты көмек ұсыныңыз (мысалы, тамақ әкелу, бала күтімі, көлікпен көмектесу).

• Құқықтық кеңес алыңыз: Егер жағдай құқықтық мәселелерге байланысты болса, досыңызға заңгермен кеңесуге көмектесіңіз.

• Психологиялық көмек ұсыныңыз: Егер досыңыздың психологиялық жағдайы нашарласа, оған психологқа немесе психотерапевтке баруды ұсыныңыз.

• Қауіпсіздікті қамтамасыз етіңіз: Егер досыңыздың өміріне қауіп төніп тұрса, полицияға хабарласыңыз немесе басқа да қауіпсіздік шараларын қолданыңыз.

4. Өзіңізді қорғаңыз:

• Шекті біліңіз: Сіздің көмегіңіздің шегін анықтаңыз. Сіз барлық мәселені шеше алмайтыныңызды ұмытпаңыз.

• Эмоционалдық тепе-теңдікті сақтаңыз: Досыңыздың проблемаларына тым беріліп кетпеңіз. Өзіңіздің эмоционалдық жағдайыңызды да ескеріңіз.

• Көмектен бас тартуды үйреніңіз: Егер сіз досыңызға көмектесе алмайтын болсаңыз, бас тартудан қорықпаңыз. Бұл сіздің және досыңыздың мүддесі үшін дұрыс шешім болуы мүмкін.

5. Кәсіби көмекке жүгініңіз:

• Мамандарға хабарласыңыз: Егер жағдай сіздің күшіңізден асып кетсе, кәсіби көмекке жүгініңіз (полиция, заңгер, психолог, әлеуметтік қызметкерлер).

Достық – екі жақты қарым-қатынас. Қиын кезеңдерде досыңызға көмектесу – маңызды, бірақ өзіңіздің қауіпсіздігіңіз бен эмоционалдық жағдайыңызды ұмытпаңыз. Көмек қолын созып, досыңыздың жанында болыңыз, бірақ шектен шықпаңыз.

Соңы

 Қорытынды (10 минут):

• Талқылауды қорытындылау, негізгі ойларды қайталау.

• Оқушыларға салауатты өмір салтын таңдаудың маңыздылығын ескерту.

• Қажет болған жағдайда, көмекке жүгінуге болатын ұйымдар мен телефон нөмірлері туралы ақпарат беру.

• Оқушыларға рефлексия жасауды ұсыну:

  • Бүгінгі сабақтан не үйрендіңіздер?

  • Сіздер үшін қандай қорытынды жасауға болады?

Синтетикалық темекінің зардабы өте үлкен және қайтымсыз болуы мүмкін. Сондықтан оның алдын алу және онымен күресу – қоғамның маңызды міндеттерінің бірі.